D
„Sovjet Unie heef
militair afgedaan/
Naar het Oosten
^Jit-die JJt&ptOMHl I
Dr. Dietrich over den
toestand in Oost-Europa:
Het D.N.B. meldt: De Rijkspersehef dr. Dietrich
die zoojuist per speciaal vliegtuig uit het hoofdkwar
tier van den FÜhrer In Berlijn is aangekomen,
heeft vertegenwoordigers van de buitenlandsche pers
sensationeele inlichtingen gegeven over den huldi
gen toestand aan het Oostelijk front. Dr. Dietrich
deelde mede dat de veldtocht in het Oosten be
slist werd met de verbrijzeling der legergroep var
Timosjenko. „De beslissing is militair definitief ge
vallen. De verdere militaire ontwikkeling in het
Oosten zal verloopen zooals wij dat wenschen.
Sovjet-Unie heeft met dezen laatsten geweldigen
slag, die wij hem hebben toegebracht, militair af
gedaan. De Engelsche droom van een oorlog-op
twee fronten is definitief uitgedroomd".
De rijksperschef deelde verder mede dat de
operaties in het Oosten het product waren van- een
groot, zorgvuldig plan. In dit verband las hij den
oproep van den FÜhrer in den hlstorlschcn nacht van
1 op 2 October voor, waarin hij had medegedeeld
dat de aanstaande slag nog vooi: het aanbreken
van den winter den vijand moest verbrijzelen en
dat de laatste groote beslisslngsslag van dit jaar
begon.
De rijkspersohef deed vervolgens medcdeeling van
het reeds gepubliceerde special© bericht betref
fende de omsingeling van verdere vijandelijke legers
In het gebied van Brjansk. Zooals daaruit gezien
kan worden, heeft daarmede de geweldige door
braak door het centrale front geleid tot de om
singeling van het leger van maarschalk Timosjenko
in twee omsingelde gebieden. Men raamt den om
vang van de hier Ingesloten Sovjetlegers op CO tot
70 divisies, tezamen met de reeds bij WJasma in
gesloten formaties heeft maarschalk Timosjenko
hier de laatste volledig tot den strijd bekwame le
gers van het geheels Sovjetfront opgeofferd. Wan
neer men bedenkt dat de legers van Worosjilof in
Leningrad zijn ingesloten, dat de legers van Boedjen-
ny praotisch afgedaan hebben, clan bestaat er geen
twijfel aan, of het geheel© Sovjetfront is thans
verbrijzeld. „Na dé vernietiging van het leger van
Timosjenko die op het oogonbllk aan den gang is.
zullen ook de laatste Sovjetlegcrgroepen uit den
weg geruimd en opgeheven zijn". Van het bronge-
bied van de Wolga tot aan de Zee van Azof zijn
thans, afgezien van de ingesloten legcqp die vernie
tigd worden, de resten van de verslagen Sovjetlegers
overal op den terugtocht."
De Rijksperschef wees er op dat gebeurd is wat
men van Duitsche zijde op 22 Juni, bij het be
gin van den veldtocht, nog niet gehoopt had: De
Sovjets hebben in plaats van terug te wijken, den
strijd aangebonden en werden zoo vernietigd. Wan
neer de weermacht van een vijand is ^vernietigd,
vormt al het andere geen beslissend probleem
meer, aldus verklaarde de Rijksperschef.
De Rijksperschef dr. Dietrich heeft bovendien een
weerlegging gegeven van de in het bijzonder van
Engelsche zijde steeds weer opgestelde bewe
ring dat Timosjenko met zijn legergroep in den loop
van den veldtocht in het Oosten offensieve acties had
ondernomen in zijn frontsector. „Het geheele z.g.
offensief van Timosjenko", aldus verklaarde dr.
Dietrich, „bestond uit één enkele zwendelarij en
bluf waarmee men trachtte de wereld te misleiden.
Timosjenko heeft in den loop van den geheelen
veldtocht nooit iets ondernomen, dat men offensief
kan noemen".
Dr. Dietrich heeft ook gesproken over berichten
van den vijand betreffende z.g. hooge Duitsche ver
liezen en over de z.g. slijtage van de Duitsche re
serves. Hij constateerde dat de Duitsche verliezen
tot op den huidigen dag in werkelijkheid in totaal
slechts 5 pet.bedroegen van de Duitsche verliezen
in den wereldoorlog. Daarbij heeft de Duitsche
weermacht reeds thans in het Oosten na 3J/i maand
datgene bereikt Wat zij in den wereldoorlog eerst na
drie jaar oorlog kon bereiken.
De hoop der Engelschen dat de veldtocht in
het Oosten de geheele Duitsche weermacht kop
uiterst sterke wijze zou binden, heeft de Rijkspers
chef voorts nietig vetklaard. „Duitschland voert,"
zoo verklaarde hij, „ook den oorlog In hot Oosten
slechts met een deel van de Duitsche militaire
krachten. Engeland behoeft slecht» de proef op de
som te nemen en op eenigerlei punt van Europa een
militaire actie te ontketenen, dan is een ^bloedige
nederlaag zeker".
(I'n de tweede Nallnea van het bericht over dr. Die
trich's verklaringen staat, dat hij den oproep van
den FÜhrer in den historischen nacht van 1 op 2
October voorlas. Deze oproep wordt gevormd door
den dagorder van Hitier aan do Sovjetsoldaten van
het Oóstelijk front, de thans eveneens gepubli
ceerd is.)
„Na het succes spreken de daden".
Aan het Oostfront. Met behulp van witte doeken, uitgespreid op den grond, wordt
de aandacht der Duitsche vliegers er op gevestigd, dat deze plaats inmiddels door
de eigen troepen is ingenomen.
(Atlantic-Holiland.)
Nader deelt het D.N.B. mede:
Dr. Dietrich begon zijn uiteenzettingen met de
motiveering, waarom hij eerst thans nauwkeuriger
Inlichtingen verstrekte. De moderne methoden van
enze Duitsche oorlogvoering, zoo zeide hij, stellen
opzettelijk gedurende zekeren tijd de propagan
distische'mogelijkheden achter bij de belangen der
militaire handelingen. Eerst als het succes zich
heeft voorgedaan laten wij de daden spreken. Bij de
oorlogvoering en den berichtendienst van onze te
genstanders is het eigenlijk juist omgekeerd. Zij
beginnen met woorden en laten dan geen daden
Volgen. x r
Ik kom rechtsreeks. zoo vervolgde Dietrich,
uit het hoofdkwartier van den FÜhrer. Ik hen daar
drie maanden lang dag In, dag uit in een omgeving
geweest, die uit een oogpunt van militaire deskun
digheid den toon aangeeft in de wereld. Eiken dag
kon ik de militaire gebeurtenissen vergelijken met
wat onze tegenstanders daaromtrent melden. Hun
militaire berichten zijn njets dan dwaasheid. Hier
zijn militaire analphabeten aan het werk. Zij heb
ben geen flauw benul hoe men een modernen oorlog
voert.
De Sovjetlegerleiders karakteriseerde de perschef
als volgt: het zijn legerleiders maar slechts ii
dien zin dat zij groote legere onder hun bevel had
den, doch zij hebben nog nooit leiding gegeven
Het tactische optreden der Sovjets heeft db Duit
sche successen begunstigd.
Tot slot zei dr. Dietrich, na melding te hebben
gemaakt van de ontzaglijke prestaties der Duitsche
troepen: maar bovenaan staat het militaire genie
van den FÜhrer. Hij is uniek en eenlg in zijn
soort. Als de geschiedenis van dezen veldtocht een
maal wordt geschreven, zal men inzien dat de aan
het wonderbaarlijke grenzende operaties het werk
van zijn geest waren en dat de legers, die ze uit
voerden, bezield waren door het vuur van zijn wil.
KAART VAN PeL
Het opperbevel der Duitsche weermacht heeft be
kend gemaakt dat vereenigde Hongaarsche, Ita-
liaansche en Slowaaksche formaties, versterkt
met een Duitseh pantserleger, doorgedrongen zijn
tQt de Zee van Azof. Bij Melitopel werd het negen
de Sovjetleger den terugtocht afgesneden. In het
zuiden bij de Krim zijn de Duitsche troepen reeds
10 k.m. voorbij Perekop getrokken. Het kaartje
geeft een gedeelte van de Zee van Azof weer waar
de Sovjettroepen in een benarde positie gebracht
zijn.
Duitsck-Turksche handelsverdrag
getcekend
Goederenruil tot 31 Maart 1943 geregeld
Het D.N.B. meldt:
De Duitseh-Turksche handelsbesprekingen, welke
de laatste weken te-Ankara zijn gevoerd, zijn thans
geëindigd. De overeenkomsten zijn Donderdag ge-
teekend, voor Duitschland door den ambassadeur
Von Papen en den gezant Clodius, voor Turkije door
den minister van buitenlandsche zaken Saradjogloe,
den ambassadeur Menemendzjogloe en den onder
staatssecretaris van handel Nazmi Kesmir.
De voederenruil tusschen béide landen wordt
door de overeenkomsten geregeld tot 31 Maart
1943. In deze periode zal Duitschland naar Tur
kije goederen uitvoeren tot een bedrag van
bijna 200 millioen mark en Turkije goederen
naar Duitschland tot eenzelfde bedrag.
Door Duitschland worden alle industrie'-produc
ten geleverd, die voor Turkije van groote beteeke-
nis zijn, in de eerste plaats producten van ijzer
en staalindustrie, waarbij ook oorlogsmateriaal.
Turkije levert Duitschland grondstoffen en levens
middelen, die steeds het belangrijkste deel van den
Turkschen uitvoer naar Duitschland gevormd heb
ben, in de eerste plaats katoen, tabak, olijfolie en
delfstoffen.
Verder is een overkomst betreffende het beta
lingsverkeer geteekend, waardoor de afwikkeling
van alle transacties uit de goederenovereenkomst
en daarbuiten op royale wijze wordt geregeld.
De onderhandelingen IZijn voor beide partijen
gevoerd in den geest van de vriendschap die de
traditioneele betrekkingen kenmerkt. Beide regee
ringen hebben er naar gestreefd, zooveel mogelijk
rekening te houden met de nauwe economische
banden, die sedert vele jaren tusschen haar landen
bestaan.
De Duitsche gezant Clodius heeft na de onder
tekening van het handelsaccoord tegenover de
pers verklaard dat door deze overeenkomstt de oude
beproefde Duitsch-Turksche handelsbetrekkingen,
die vóór den oorlog bestonden, hervat zijn en wel
voor langen termijn.
Wat de waarde der goederen betreft-, over
treft dit accoord verre alle andere tusschen beide
landen gesloten overeenkomsten. Van Engelsche
zijde, aldus Clodius, heeft men gedurende de onder
handelingen herhaaldelijk getracht de kwestie van
de levering van Turksch chroomerts aan Duitsch
land een politieke beteekenis toe te kennen. In het
kader van het geheele verdrag echter is de kwestie
tie van het chroomerts van ondergeschikte beteeke
nis. Door dit verdrag is het Engelsche chroomerts-
monopolie in Turkije gebroken, want de overeen
komst voorziet in de levering door Turkije van
chroomerts en bovendien van groote hoeveelheden
koper en andere belangrijke grondstoffen. Clodius
zeide ten slotte dat de onderhandelingen steed? in
een sfeer van oprechte vriendschap gevoerd zijn.
Uit Ankara meldt het D.N.B.:
Het tot stand korpen van de Duitsch-Turksche
handelsovereenkomst wordt in politieke kringen hier
een veelljlovende étappe in de ontwikkeling der
wederzijdsche betrekkingen genoemd.
Men juicht het in Turkije ook toe dat tot de Duit
sche leveranties oorlogsmateriaal zal behooren.
Men heeft daaraan veel belang gehecht, aangezien
Turkije een buitengewoon groote behoefte aan oor
logsmateriaal heeft. Zeer belangrijk acht men hier
het slot van het communiqué, dat spreekt over de
nauwe banden op economisch gebied.
Tenslotte vestigt men er de aandacht op dat
het accoord opnieuw bewijst dat Turkije vastbe
sloten is zijn volledige onafhankelijkheid op poli
tiek zoowel als economisch gebiedje handhaven.
Italiaansch weermachtsberickt
Luchtmacht bestookt raffinaderijen
en oliereservoirs te Haifa.
Aanxxil op de stelling van Amba
Ghiorghi Oost-Afrika).
ROME, 9 October. (Stefan!)Het Itallaansohe
weermachtsbericht van heden luidt als volgt:
„Groote formaties Italiaansche bommenwerpers
hebben gisternacht de raffinaderijen en petroleum-
reservoirs van Haifa aangevallen. Ondanks krachtige
afweer van den vijand gelukte het onzen vliegtui
gen de doelen te treffen waar zich branden van
grooten omvang ontwikkelden. Al onze vliegtuigen
keerden op hun steunpunten terug,, eenige met tref
fers van het vijandelijke afweergeschut. Denzelfden
nacht heeft de vijand een aanval ondernomen op
eenige plaatsen aan de Oostkust van Sicilië. Aanval
len met bommen en machonegeweervuur veroorzaak
ten slachtoffers noch schade. De afweer van Syra
cuse schoot een vliegtuig neer dat in de nabijh&ld
van de kust in zee stortte. Do gohoelo bemanning
werd gevangen genomen,
In Noord-Afrika verkenning,'^activiteit aan het
front van Tobroek. Vijandelijke eenheden werrlen
afgeslagen en lieten gevangenon in onze handen
achter. Aan het front van Solloem schoten Duit
sche jagers twee vijandelijke - vliegtuigen neor.
Andere Duitsche vliegtuigen deden aanvallen op
vooruitgeschoven vijandelijke vliegvelden. ZIJ
tro,ffen voorraadsopslagphiatscn en vernielden een
vliegtuig op den grond. Een luchtaanval op Tripolis
had slechts lichte matcrlcele schade tengevolge.
In Oost-Afrika heeft een sterke, uit nationale cn
koloniale troepen bestaande colonne uit de stelling
van Walag ten Noord-Oosten van Gondar, onder be
vel van lt.-kol. Carmelo Lluzzo, een krachtigen
aanval gedaan op den zetel van het Engelsche
commando, de belangrijke stelling van Amba
Ghiorkhi. Nadat iedere tegenstand van den vijand
was overwonnen werd de vijand op de vlucht gesla
gen. Hem werd©n aanzienlijke verliezen toege
bracht.
Herhaalde tegenaanvallen van den vijand werden
afgeslagen. Onze troepen staken den brand Sn den
zetel van het vijandelijke commando en vernielden
een munitieopslagplaats, benevens het radiostation.
Zij keerden met gevangenen, buitgemaakte wapens
en materiaal op hun steupunt terug. Alle eenheden
die aan den aanval deelgenomen hebben en in het
bijzonder het 25e koloniale bataljon, hebben zich
nderseheidden door vastberadenheid en dapperheid.
In den middag van 7 October heeft een van onze
vliegtuigen, dat een verkenningsvlucht maakte
Hoofdredacteur: R. W. P. Peereboom, Heemstede, langs den weg van Debra Tabor, vijandelijke vracht-
Plaatsvervangend hoofdredacteur: C. J. Van Tilburg, auto's met machinegeweervuur beschoten en ze in
Heemstede. brand gestoken."
Staatsgreep in Panama
President Arias naar Cuba gevlucht.
Associated Press meldt uit Panama dat de presi-?
dent van Panama, dr. Arnulfo Arias, gevlucht is.
Dr. R. A. de la Guardia, tot nu toe minister van
Justitie, is als president beëdigd.
De gevluchte president is Woensdagochtend
vroeg incognito te Havana aangekomen. De voor-
loopige leider de regeering De la Guardia is voor
stander van een samenwerking met de Vereenigde
Staten. United Press meldt dat de Amerikaansche
autoriteiten in de Kanaalzöne reeds Woensdag op
de hoogte moeten zijn geweest van de plannen om
een staatsgreep uit te voeren, want plotseling zijn
alle Amerikaansche soldaten en matrozen uit het
Panameesche gebied tot de Pa nam a kanaalzöne
teruggetrokken.
Het bericht van den staatsgreep in Panama heeft
in politieke kringen te Washington zeer de aan
dacht getrokken. Huil heeft op zijn persconferentie
verklaard nog geen berichten te hebben ontvangen
en dus geen commentaar te kunnen leveren. De ge
vluchte president Arias, aldus meldt het D.N.B.,
was te Washington geen persona grata, daar hij
bezwaar maakte tegen het gebruik van Panameesch
gebied door Amerikaansche militaire vliegtuigen.
Hij heeft de ergernis te Washington nog vergroot
door het wapenen van onder Panameesche vlag va
rende Amerikaansche schepen te verbieden. Indien
de Panameesche regeering dit verbod zou hand
haven, zouden meer dan 100 Amerikaansche sche
pen niet fgewapend kunnen worden. Ten aanzien
van Roosevelt's eisch tot opheffing van het ver
bod vaii wapoing der onder Amerikaansche vlag
varende schepen zeide Huil dat deze herziening der
"„zoogenaamde neutraliteitswet" belangrijk en
dringend is.
AMERIKA ERKENT DEN NIEUWEN
PRESIDENT.
te gelooven dat het den Sovjets gelukken zal de Duit-
schers in toom te houden.
De News Chronicle schrijft dat Hitier nooit de
verantwoording voor deze reusachtige operaties op
zich genomen, nooit met zoo een vaste overtuiging
van den gelukkigen afloop gesproken zou hebben,
fndien hij niet tevoren het succesvolle verloop van
het offensief gekend had. Na drie en een halve maand,
aldus het blad verder, van offensief na offensief,
kunnen de Duitschers een offensief beginnen dat
sterker is dan alle voorafgaande De oorlogsgeschie
denis heeft zooiets nog nooit aanschouwd. Het .uur
is gekomen, waarop Engeland op slechte tijdingen
voorbereid moet zijn.
De Londensche Times schrijft in een hoofdartikel:
„Wanneer de Engelschen er toe geneigd zijn het ge
vaar te onderschatten, waarin hun Sovjetbondgenoot
zich bevindt, dan zijn de militaire gebeurtenissen tij
den het offensief in de Oekraïne voldoende om ieder
een zijn vergissing voor oogen te houden. De Duit
sche sucessen in» het Oosten zijn er een nieuw bewijs
voor dat de Sovjet Unie staat tegenover de gewel
digste en de.beste georganiseerde militaire machinerie.
Het in handen houden van het initiatief in een oor
log", zoo verklaarde de „Times", „is tot dusver in
iederen oorlog waardevol geweest. Sedert den eer
sten dag van den oorlog tusschen Duitschland en de
Sovjet Unie echter hebben de Sovjets zelfs geen
schaduw van een militair initiatief in handen gehad.
Deze handicap hebben de Sovjets nooit overwonnen.
Op het oogenblik gaan zij hieronder wellicht het
zwaarste gebukt."
WASHINGTON, 10 Oct. (DNB) Naar welin
gelichte kringen verklaren, zal Amerika der^ door
een staatsgreep aan de macht gekomen nieuwen
president van Panama De la Guardia als grond
wettige president van Panama - erkennen.
Roosevelt vraagt wijziging der
neutraliteitswet
Mogelijkheid tot bewapening van
koopvaardijschepen.
Het D.N.B. verneemt uit New-Yprk, 9 October:
In een boodschap aan het Congre?hefeft president
Roosevelt verzocht de neutraliteitswet'zoo te wijzi
gen dat wapening van Amerikaansche koopvaardij
schepen mogelijk wordt. In zijn scherp polemische
motiveering beweert Roosevelt dat Duitschland het
voornemen heeft de wereld te overheerschen en
dat Hitier „een uitdaging aan Amerika" beteekent.
Ook elders in de boodschap spreekt Roosevelt op
opmerkelijke wijze steeds van Amerika in plaats
van de Vereenigde Staten. Amerika wil zich niet
door Hitier laten voorschrijven, aldus zégt hij,
welke wateren door Amerikaansche schepen mogen
worden bevaren. Amerika kan niet toelaten dat de
„verdediging zijner rechten" --oor deelen der neu
traliteitswet te niet gedaan of verwaterd wordt.
Het wil zijn veiligheid, integriteit en eer hand
haven.
Roosevelt verklaart verder dat de door hem
voorgestelde wijzigingen evenmin als de wet tot
hulpverleening aan Engeland een oorlogsverklaring
onderstellen.
Onmiddellijk na de boodschap van Roosevelt
hebben de voorzitters der commissies voor de bui
tenlandsche politiek van Senaat en Huis van Afge
vaardigden wetsvoorstellen ingediend, waarin de
president gedurende den oorlogstijd gemachtigd
wordt koopvaardijschepen te wapenen of hun wa
pening toe te laten.
Volgens Associated Press namen enkele democratische
senatoren, doch ook de plaatsvervangende republi-
keinsche fractieleider Austin, het standpunt in dat
tegelijkertijd ook de kwestie inzake het varen in
oorlogszóne besproken moest worden. De democraten
Johnson en Herring pleitten daarentegen voor een
beperkte bewapening der koopvaardijschepen. De re-
publikeinsche senator Taft noemde de boodschap van
Roosevelt een voortzetting van den niet verklaarden
zee-oorlog op den Atlantischen Oceaan.
Bezetting der Sovjet Unie voor
zoover noodig
Bolsjewistische leger achter den Oeral kan geen
factor van beteekenis zijn.
BERLIJN. 9 October. Het A.N.P. meldt: In
militaire kringen alhier wijst men er op. naar wij
an welingelichte zijde vernemen, dat .zooals de Duit
sche perschef dr. Dietrich vandaag reeds mede
deelde, in den strijd tegen het bolsjewisme thans de
beslissing is gevallen. Er zijn, zoo zegt men in
genoemde kringen, natuurlijk nog groote gebieden,
die in het Oosten moeten worden bezet.en ook
militaire operaties zullen nog worden uitgevoerd,
ten einde de Sovjet-Unie, zoover dit noodig is, ste-
n Duitsche handen te krijgen. Vast staat dat
de bolsjewistische weermacht thans van het groote
oorlogstooneel verdwijnt.
Of de Sovjets in staat 'zullen zijn in den loop
van den winter of het komende voorjaar aan de
andere zijde van den Oeral een of misschien ook
twee legers op te stellen wenseht men In militaire
•ingen alhier niet te voorspellen. Men gelooft
echter te mogen aannemen dat de Sovjetlegerlei
ding zich nog niet het hoofd heeft gebroken over
dit probleem en men wijst tevens op het feit, dat
het meest waardevolle deel der Sovjet-Unie het
Europeesch© is, terwijl zich aan de andere zijde van
den Oeral grootendeels slechts steppen en toendra's
doch echter nauwelijks een oorlogsindustrie van
beteekenis bevinden.
Indien onder deze omstandigheden en den beken
den Russlschen winter in aanmerking genomen
deze meening uitte men van avond ln de Wllhelm-
strasse achter den Oeral werkelijk een nieuw
bolsjewistisch leger zou worden opgesteld, dan zou
oor de vernietiging daarvan in geen geval meer
een groot Duitseh leger noodig zijn.
Engelsche persstemmen over het
Oostelijk front
„Engeland moet op slechte tijdingen
voorbereid zijn"
Uit Stockholm verneemt het D.N.B.:
De Londensche bladen staan vol uiterst pessimis
tische berichten over den toestand aan het Sovjet
front.
De „Daily Express" waarschuwt zijn lezers er voor
Ned. Reisvereeniging
Lezing M. H. du Croo over Indië
HAARLEM, Vrijdag.
De heer M. H. du'Croo uit Den Haag hield Don
derdagavond voor de afdeeling Haarlem van
Nederlandsche Reisvereeniging in de tuinzaal van
het Gemeentelijk Concertgebouw een lezing ovqr het
leven in Nederlandsoh-Indië 25 jaar geleden en
nu.
De voorzitter de heer J. Sevcnsma, sprak een
inleidend woord. I-Iij heette de aanwezigen welkom
op deze eerste bijeenkomst in het seizoen:
dië zoo in het brandpunt van de belangstelling
staat, omdat vele aanwezigen er vermoedelijk geweest
zijn of er in ieder geval familieleden hebbert, vond
hij het prettig, dat de heer Du Croo, die'zoo lan
gen tijd in Indië leefde en veel studie van land
en volk gemaakt heeft, de uitnoodiging om voor de
afdeeling Haarlem te spreken, aanvaard had.
De heer ]^»u Croo vond het ook heel aangenaam,
dat zoovelen 'opgekomen waren; hij veronderstelde,
dat allen wel veel belangstelling -voor Indië zullen
hebben. 1-Iet Indië van nu is heelemaal niet meer
het Indië van vroeger. De menschen, die nooit in de
gelegenheid waren, Insulinde te bezoeken, maar
er wel familieleden hebben, zullen daarom gaarne
willen hooren, hoe ze daar leven en of de verhalen
wel allemaal waar zijn, die ze wel eens gehoord
hebben, namelijk of de menschen er spoedig rijk
worden en een heelen staf van bedienden hebben.
Spreker wilde maar meteen zeggen, dat dit allemaal
onjuist is.
In Indië bestaan nu al 50.000 volksscholen; toch
is 95 pet. van de inheemsche bevolking nog anal-
phabeet. „We kennen in Indië geen zoogenaamde
seizoenen. Wel zijn er een natte en een droge tijd.
Er zijn wel eens temperaturen van 110 tot 120 gra
den. De warme tijd is heel erg; de natte tijd brengt
een bedompt klimaat irtee' en dat is eigenlijk de
onaangenaamste tijd. Tandjong Priolc is een der
beste havens van Indië; hier komen altijd de boo
ten uit het moederland aan. Vroeger deed men on
geveer drie dagen over de spoorreis van Batavfa
naar Soerabaja; de menschen. die de reis in het
wit gekleed maakten, moesten bij aankomst onder
vinden, dat hun kleeding dezelfde kleur gekregen-
had als die van den machinist van den trein, zoo
smerig waren de wagens. Auto's bestonden er onge
veer 25 a 30 jaar geleden niet. Wie dus niet met
den trein wilde gaan, moest de reis per reiskoets
maken; die werden door kleine paardjes getrok
ken. Het reizen was er dus vroeger allesbehalve
aangenaam, vooral voor ambtenaren, die dikwijls
overgeplaatst worden.
Spreker deelde mede, dat hij gedurende zijn
verblijf in Indië niet minder dan 26 maal was
overgeplaatst. De ambtenaren konden dan ook nooit
hokvast zijn; ze hadden de gewoonte, bij een
overplaatsing hun meubilair te verkoope'n. Men had
in de huizen veel last van de muskieten, die oorzaak
van veel malaria-gevallen warc-n. De meeste men
schen sliepen dan ook, om zich tegen de muskieten
te beschermen, als het ware in een omhulsel van
vitrage. De malaria komt er nu niet meer zooveel
voor.
Nu kan men, tenminste als de oorlog voorbij is,
ln ongeveer twee dagen Indië bereiken, namelijk
per vliegtuig. Öp Maandagmorgen stijgt men in
dan komt men op Dinsdagavond in Batavia. De
twee volgende dagen kunnen gebruikt \frorden
voor het doen van zaken, bijvoorbeeld In Bandoeng.
Dan aanvaardt men Vrijdagmorgen weer de terugreis
en arriveert Zaterdagavond al ln Holland. Dus dit
alles binnen één weekt En dit is heusch geen
toekomst droom, zei spreker. Als do oorlog voorbij is.
zal men ondervinden, dat het werkelijkheid ls
Het reizen in de Indische treinen is nu ook veel
gerieflijker, dan vroeger. De wagens zijn nu zóó
goed gesloten, dat er geen stofje meer naar binnen
kan komen. En toch is er een frissche temperatuur.
En nu wordt in Indië vooral veel gebruik van de
auto gemaakt; dat is mogelijk omdat bijna overal
uitstekende wegen te vinden zijn. Ook de huizen
zijn nu veel hygiënischer geworden, dan die van
vroeger. Men heeft er niet zooveel last meer van
ongedierte, zooals kakkerlakken, die vroegér zulk een
groote plaag waren. Het cultureel© leven komt er
nu veel meer tot zijn recht; het sociëteitsleven
verdwijnt, zoetjesaan. Het heele leven is er als het
ware-ten goede veranderd. Er ls"ln Batavia nu ook
een heel groot net van autobussen.
Men heeft er evengoed model-boerderijen als in
Holland. Zoo vertelde de heer Du Croo nog vele in
teressante bijzonderheden. Zijn lezing en ook zijn
lantaarnplaatjes ondervonden terecht veel belang
stelling.
TERAARDEBESTELLING VAN SLACHTOFFERS
TE ROTTERDAM.
De acht ouden van dagen ten grave gedragen.
ROTTERDAM, 9 October. Nadat de afgeloopen
dagen op de,Algemeene en de R.-K. Begraafplaats
Crooswijk, op de Zuiderbegraafplaats en Charlois
reeds vele slachtoffers van den Engelschen luchtaan
val op Rotterdam van jl. Vrijdag waren teraardebe-
steld, is hedenmorgen om elf uur op Crooswijk on
der groote belangstelling het stoffelijk overschot van
da acht ouden van dagen, die getroffen werden in
het gemeentelijk tehuis aan de Oostervantstraat ten
grave gedragen. Zooals men zich zal herinneren,
werden zes hunner op slag gedood, twee bezweken
later aan de opgeloopen verwondingen.
De Rotterdammers hebben aan deze dooden, die
na een werkzaam leven hun levensdagen rustig in
hun geliefde Maasstad hoopten te slijten, op bijzon
dere wijze- hun deelneming willen betuigen. Zeer
velen hadden zich in de Hennewierstraat aan den in
gang der binnenplaats, waar de sporen van het bom
bardement nog te zien zijn, opgesteld.
In wijden krihg hadden zich rond de groeve, die
met palmen was afgezet, eenige honderden belang
stellenden geschaard.
Nadat de acht kisten, ieder gedekt door een krans
met groen'-wit lint van het gemeentelijk tehuis, wa
ren afgelegd en de familieleden der slachtoffers zich
voor de groeve hadden opgesteld, sprak de gevol
machtigde voor Rotterdam, dr. Völckers, een kort
woord van deelneming. Hij wees er daarin op, hoe
deze acht slachtoffers de volkenwederrechtelijke
wijze aanklagen, waarop het Engelsche luchtwapen
bij herhaling Rotterdam heeft aangevallen. Deel
neming en hartelijk medeleven betuigde hij met de
slachtoffers en hunne familie, namens den Rijkscom
missaris en de dienstafdeeling, welker' directe verte
genwoordiger hij was. Nadat dr. Völckers de hoop
had uitgesproken, dat deze offers tot een beteren tijd
mogen voeren en Rotterdam ondanks de slagen, die
het troffen, moge voortgaan met den wederopbouw,
legde hij bij de graven een krans neer.
Vervolgens sprak nog de geestelijk verzorger der
ouden van dagen, ds. Sjames, die er op wees, dat
bij al de verschrikkingen, die de kinderen der 20ste
eeuw medemaken, het wóórd der menschen verstomt.
In de plaats daarvan liet hij het woord der Schrift
spreken, dat uitgaat boven alle tijden, door de woor
den aan te halen uit Psalm 90 Eer de bergen geboren
waren en Gij de aarde en de wereld voortbracht
verblijdt ons na de dagen, waarin Gij ons verdrukt
hebt".
Nadat het Onze Vader was gebeden en zand op
de kisten gestrooid, verlieten allen zeer onder den
indruk het kerkhof. (A.N.P.)
Naar het Oosten gaat straks de Nederlandsche
ambulance. Daar in het onmetelijke S'ovjet-land
wacht een geweldige arbeid.
Medische hulp aan gewonde strijders en aan ds
burgerbevolking is dringend noodig. De Neder
landsche ambulance zal een onderdeel vormen van
het groote leger der menschlievcmlheid, dat achter
de strijdende troepen oprukt.
Die Nederlandsche ambulance verdient daarom
ieders steun. Ook op uw steun rekent zij.
Stort daarom uw bijdrage vandaag nog op giro
rekening
NEDERLANDSCHE AMBULANCE
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage.
STRIJD OM JAN TOOROP.
Voor de vijfde kamer der rechtbank te Amster
dam stond Donderdag terecht een 49-jarige kunsthan
delaar uit Amsterdam, wegens overtreding der au
teurswet. Hij had in zijn winkeletalage op het Spui
zonder de daartoe vereischte vergunning of toestem
ming volgens de auteurswet, openlijk te koop gesteld
een gekleurde reproductie van „Het gebed" van Jan
Toorop. Het auteursrecht behoorde toe aan een an
deren kunsthandelaar, die tot 1932 met den verdachte
samen had gehandeld. In dat jaar was hun firma ont»
bonden en waren alle baten cn schulden overgenomen
door' dezen laatsten kunsthandelaar. Daartoe behoor»
den ook het volledig auteursrecht en het uitsluitend
reproductierecht van alle werken van Toorop, tot
zoover deze rechten niet aan derden waren overge
dragen. De uitgetreden firmant had platen uit een
boek \>an Wendingen ov^r Toorop gereproduceerd.
Hij had hier en daar platen gekocht en de zw»rta
prenten laten kleuren en te koop aangeboden.
De vrouw van een winkelier-antiquair uit Haarlem
ontdekte de platen in de etalage op het Spui te Am
sterdam. Zij ging naar binnen en kocht enkele exem
plaren met de bedoeling deze weer in Haarlem te
verkoopen. Zoo gebeurde het, dat de zoon van den
tweeden kunsthandelaar de onrechtmatige daad ont
dekte.
De officier van justitie achtte de overtreding wet
tig en overtuigend bewezen. Hij wilde er echter re
kening mèe houden, dat de kunsthandelaar heeft op
gehouden deze reproducties te verkoopen en herha
ling niet behoeft te. worden verwacht.
Hij eischte daarom een geldboete van f 40 subs.
20 dagen hechtenis.
ORGANISATIE VAN CHEMISCHE INDUSTRIE,
OPENBARE NUTSBEDRIJVEN EN MIJNINDUSTRIE
.'S-GRAVENHAGE, 9 October. In de Nederl.
Staatscourant van Donderdagavond zijn drie beschik
kingen opgenomen betreffende de organisatie van het
bedrijfsleven. Daarin worden ingesteld een bedrijfs
groep „chemische industrie', een bedrijfsgroep „open
bare nutsbedrijven" en een bedrijfsgroep „mijrr-
industrie".
De bedrijfsgroep „chemische industrie" wordt on
derverdeeld in 17 vakgroepen, waarvan enkele met
ondervakgroepen, die voor de „openbare nutsbedrij
ven" in 3 vakgroepen. De beschikkingen treden/he
den in werking.
Het inmaken van zuurkool en zure
roode kool
•s GRAVENHAGE 9 October. Het voorlichtingsbureau
van den voedingsraad schrijft ons:
In het algemeen heeft men uit voedingsoogpunt bezien
niet veel meer aan groenten, die in het zout zijn inge
maakt. Door de verschillende bewerkingen die deze groen
ten ondergaan, verliezen zij "practisch alle voedings
stoffen. i
Zuurkool, zure roode kool en zure snljboonen maken
hierop een gunstige uitzondering, zij worden ook met zout
ingemaakt, maar met een kleine hoeveelheid, zoodat nor
male rotting, gisting en schimmelvorming uitgesloten
zijn, doch melkzuurbacteriën goed kunnen leven. De
melkzuurbacteriën veroorzaken een gisting in de groen
ten, waardoor deze lichter verteerbaar worden en een
aangenamen smaak verkrijgen.
Het vitamine-C-gehalte van zuurkool, zure roode kool
en zure snijboonen loopt weliswaar terug, maar na 7
maanden is dit gehalte toch nog zoo hoog, dat het zeker
niet weg te cijferen valt. Gedurende de wintermaanden
en vooral tegen het voorjaar, zal deze inmaak dus een
waardevolle bron van vitamine C kunnen zijn. Boven
dien heeft deze inmaakmethode het voordeel, dat de groen
te niet afgekookt behoeft te worden, ja zelfs rauw kan
gegeten worden en dat men de groente voor het bereiden
niet behoeft te wasschen, wanneer men tenminste zelf-
ingemaakte groente gebruikt. Zoo gaan er dus vrijwel geen
voedingsstoffen verloren. Hieronder volgen de recepten
voor het Inleggen van zuurkool en zure roode kool. Na
6 a 8 weken is deze inmaak goed, d.w.z. dan heeft zij den
goeden smaak om gebruikt te worden.
Den huisvrouwen, die voor het eerst op deze wijze in
maken of het slechts weinig gedaan hebben, wordt de
onderstaande inmaakmethode ten sterkste aangeraden,
waarbij men de groente kneedt tot er pekel gevormd is.
Men kan de geschaafde groente, n.l. ook direct laag om
laag met het zout in de inmaakpot aanstampen, maar
wanneer dit niet op de juiste wijze geschiedt, bestaat er
kans, dat het zout niet door de geheele groente dringt en
de inmaak bederft.
ZUURKOOL l. 2 maal zooveel witte als savoyekool.
Per K.G. schoongemaakte kool 10 èl2 g. zout, 2 peper
korrels of 4 jeneverbessen. De kool schoonmaken, zeer
fijn schaven en met het zout zoolang kneden tot er pekel
gevormd wordt. De jeneverbessen of peperkorrels er door
roeren. De kool overdoen in een schoongemaakt.en keul-
schen pot, stevig aandrukken, een schoone doek er op
leggen- en langs de kanten instoppen, een plankje en een
steen erop plaatsen en voor het stof een doek, bord of
deksel op den pot leggen. De pot op een koele, vorstvrije
plaats latep staan en na 14 dagen de kaamlaag (schim
mel), die zich op de pekel boven het doekje gevormd
heeft, verwijderen. Steen, plankje en doek schoon was
schen en weer op de zuurkool leggen en deze bewerking
herhalen, wanneer dit noodig blijkt.
ZUURKOOL 2.-2 maal zooveel witte als 'savoyekool.
Per K.G.. schoongemaakte kool: 10 12 g. zout, 1 zure
appel, 4 peperkorrels of 6 jeneverbessen. Naar verkiezing
wat dille toevoegen. Het voorgaande recept volgen. Het vat
beginnen te vuffen met een zeer dun laagje in schijven ge
sneden appel, daarop kool, telkens onderbroken door een
laagje appelen. De inmaak afwerken als in het vorige
recept. Deze zuurkool is buitengewoon geurig en smakelijk.
ZURE ROODE KOOL. Per K.G. roode kool: 10 h 12 g.
zout. 1 lepel karnemelk en 2 peperkorrels of 4 jenever
bessen. De kool behandelen op de manier als in recept 1
beschreven. Bij het overdoen in den keulschen pot zoo nu
en dan een scheutje karnemelk toevoegen.
WEDEROM EEN LEZING VAN JAN DE HARTOG.
De Litteraire Club Haerlem deelt mede, dat wegens
het enorme succes Jan de Hartog op 18 October a.s.
wederom zal spreken. Aaanstaande Zaterdag 11 Octo
ber zal in hetgebtouw der H.J.M.V., Lange Margare-
thastraat 13, de heer Karei de Jong een Beethoven-
programma uitvoeren.
VERLEENING SURSéANCE VAN BETALINp.
Op Dinsdag 7 October is door de Arrondlssements-Recht-
bank te Haarlem aan de N.V. „Koper en Messingwals-
bedrijven N.V,", gevestigd en kantoorhoudende te Haar
lem, definitief surséance van betaling verleend voor den
tijd van anderhalf jaar, ingaande 31 Juli 1941, met benoe
ming van Mr. W. N. Felhoen Kraal, advocaat en procu
reur te Wormerveer, tot bewindvoerder teneinde met de
schuldenares het beheer over haar zaken te voeren.
Onbegaanbare wegen - landmijnen - hinderlagen.
Steunt de Nederlandsche ambulance v. h. Oostfront.
Koninginnegracht 22 Giro: 87600- 's-Gravenhage
ZATERDAG 11 OCTOBER 1941.
HILVERSUM I, 415.5 M.
6.45 Gramofoonmuziek. 6.50 Ochtendgymnastiek. 7.00
Gramofoonmuziek. 5.45 Ochtendgymnastiek. 8.00 B. N. O.
Nieuwsberichten. 8.15 Gramofoonmuziek. 9.15 Voor de
huisvrouw. 9.25 Gramofoonmuziek. 10.00 Ernstige muziek
(opn.). 12.00 Orkest Malando en solist. 12.40 Almanak. 12.45
N. O. Nieuws- en economische berichten. 1.00 Ensemble
Bandi Balogh. 1.30 .Gramofoonmuziek. 2.00 Voor het gezin.
2.20 Gevarieerd pragramma. 3.50 Gramofoonmuziek. 4.00
Bijbellezing. 4.20 Zang met pianobegeleiding en gramofoon
muziek. 5.00 Gramofoonmuziek. 5.15 B. N. O. Nieuws-,
economische en beursberichten. 5.30 Gramofoonmuziek.
.34 Duitsche taalles. 6.00 Gramofoonmuziek. 6.15 Het
kwartier van den arbeid. 6.30 Pro Musica en gramofoon
muziek. 7.00 Actueel halfuurtje. 7.30 Gramofoonmuziek.
.45 Reportage. 8.00 Het Amsterdamsch instrumentaal so
listen kwartet. 8.30 De stand van de muziekwetenschap in
Nederland, causerie. 8.45 Gramofoonmuziek. 9.00 Toe
spraak door Ir Mussert (opn.). 9.15 Gramofbonmuziek. 9.45
B. N. O. Nieuwsberichten. 10.00—10.15 Engelsche uitzen
ding: Dutch news reel.
HILVERSUM II, 301.5 M.
6.45 Gramofoonmuziek. 6 50 Ochtendgymnastiek. 7.00
Gramofoonmuziek. 5.45 Ochtendgymnastiek. 8.00 B. N. O.
Nieuwsberichten. 8.15 Gramofoonmuziek. 8.45 Koor van de
Nederlandsche Bachvereeniging, Omroeporkest en solist
(e. o.). 9.05 Gramofoonmuziek. 10.00 Morgenwijding. 10.15
Lichte muziek (e. o.) 12.00' Gramofoonmuziek. 12.45 p. N.
Nieuws- en economische berichten. 1.00 Romancers en
soliste. 1.40 Voor de jeugd. 2.00 Viool en piano. 2.45 Alleen
voor mannen. 3.00 Gramofoonmuziek. 3.30 Pianovoor
dracht. 4.00 Melodisten en soliste en de tien vroolijke meis
jes. 4.45 Voor de binnenschippers, 5.15 B. N. O. Nieuws-,
economische en beursberichten. 5.30 Orgelspel. 6.00 Cyclus:
„In een nieuw licht bezien" (voorbereid door de N. S. B.),
6.15 Klaas van Beeck en zijn orkest. 6.45 Voor den boer*
7.00 Actueel halfuurtje. 7.30 Bonte avond. 9.00 sinning
