IJmuider Courant
Indische regeering begin Oct. naar Batavia
De geldzuivering
Olieovereenkomst voor het Midden-Oosten
De papierfabriek maakt weer papier
®0e Jaargang No. 18136 x
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur; Robert Peereboom
Diufda+r 25 September 19451
Uitgave van de 6tichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p.week 31 et*
per kwartaal 4.
Van gezaghebbende zijde verwacht men
met stelligheid, dat de eerste Geallieerde
troepen op 4 October te Batavia zullen lan
den. Vermoedelijk zullen de Geallieerde
troepen op 14 October bij Soerabaja aan
land gaan Ook Padang (Sumatra's West
kust) en Medan (Sumatra's Oostkust) zul-
in de eerste helft van October worden be
zet Verwacht mag worden, dat de luite
nant-gouverneur generaal dr H. J. van
Mook begin October uit Brisbane zal ver
trekken en gelijktijdig met de Geallieerde
troepen In Batavia aan land zal gaan. De
heer P A. Kerstens. Indisch regeeringscom-
missaris. zal volgende week naar Londen
vertrekken en vandaar per vliegtuig naar
Een aantal figuren uit het Indische be
drijfsleven zullen dezer dagen naar het
Oosten vertrekken. Bij de uitzending van
personeel onder super-commando voorloo
pig van de N I. C. A. heeft men van hoo-
gerhand een groot aantal categorieën on
derscheiden. Een groot deel daarvan gaat
per schip naar den Indischen Archipel, an
deren die sleutelposities bekleeden en de
Nederlandsch-Indische regeering van ad
vies zullen dienen, zullen per vliegtuig naar
Indië gaan.
Voorts kan worden gemeld, dat van de
buitengewesten Makassar en Timor reeds
zdn bezet en vermoedelijk ook Ambon en
Menado. Deze berichten zijn van het uiter
ste belang, wanneer men ze beschouwt in
het licht van de recente mededeellngen over
den politieken toestand op Java. Hoewel,
voor zoover tot dusver bekend, in de an
dere deelen van den archipel de houding
der bevolking rustig en zelfs sympathiek
jegens de Nederlanders en Geallieerden is
te noemen, is het in West-Java anders ge
steld. Weliswaar is van werkelijk belang
rijke incidenten tot dusverre nog geen
sprake geweest, doch het was duidelijk, dat
de onzekere gezagsverhoudingen en het
Wegblijven van de Geallieerden en van den
aanvoer van voedsel, medicamenten en
andere herstelmaterialen op den duur on-
pleizierige consequenties zouden kunnen
hebben. Reeds werd erop gewezen, dat de
loutere aanwezigheid zelfs van een zwakke
bezettingsmacht voldoende zou zijn om
klaarheid en rust te scheppen. Meegedeeld
kan worden, dat overwegingen van dezen
aard ertoe hebben geleid de oorspronkelijke
plannen met betrekking tot de bezetting
van Indië, die in een tragen bezetting
voorzagen, te herzien. Deze zal nu in snel-
x>re
scheepsruimte beschikbaar is.
De havenarbeiders in Sydney hebben ge
dreigd enkele Nederlandsche schepen, die
kleeren, voedsel en medicamenten naar
Java moeten brengen, niet te zullen laden
De Indiërs hebben de havenarbeiders ver
zocht het laden dezer schepen ie boycot
ten. omdat zij vreezen. dat de lading ge
bezigd zal worden om de Soekarno-regeerlng
te onderdrukken. In Brisbane is de Indische
bemanning van 3 Nederlandsche schepen
in staking gegaan, omdat volgens hun be
wering materiaal ter onderdruxking van
het inheemsche bestuur werd geladen De
havenarbeiders ondersteunen deze actie.
Officieele Ned. Indische kringen hebben
erop gewezen, dat vertraging in de lading
der schepen in de Australische havens, waar
ook reeds een sitdown-staking der haven
arbeiders is. de dood van vele duizenden
van verschillend ras zal beteekenen. daar
de lading bestaat uit medicamenten, voed
sel en kleeding. Ook hebben zij herinnerd
aan de hulp door het hospitaal-schip
„Oranje" verleend, waardoor vele levens van
Australiërs zijn gered.
Het persbureau Domei te Batavia zet
voorloopig zijn taak onder toezicht voort
Volgens mededeellng van A N. P.-Aneta
zou Nishida, het hoofd der geheime politie
in Batavia, zeven nationalistische fanatici
hebben gearresteerd, o.w. dr. Mohammed
Tamin.
INLEVERING.
Alleen anderen dan natuurlijke personen
(dus stichtingen, NV.'6, erkende vereeni-
gingen, etc.) kunnen hun papieren geld
door een gevolmachtigde zonder geldkaart
en dus ook zonder het maximum van
300.per geldkaart, in de inleverings-
week aanbieden.
Firma's en vennootschappen onder firma
hebben geen rechtspersoonlijkheid en de
firmanten kunnen dus alleen op hun eigen
geldkaart bank- en muntbiljetten inleve
ren tot een maximum bedrag van 300.
per geldkaart.
Buitenlandsch Nieuws
in Londen is een herziene olie-overeen
komst tusschen Engeland en de Ver. Staten
onderteekend. Hoewel omtrent den inhoud
van de overeenkomst geen nadere mededee
llngen werden gedaan, kan volgens Reuter
worden aangenomen, dat de overeenkomst
inhoudt, dat belde partijen op voet van gelijk
held toegang zullen hebben tot de olievoor
raden van het Midden-Oosten. Het is de be
doeling van de overeenkomst, dat zij veel
zijdig zal worden, doch er is nog geen be
slissing genomen, welke landen uitgenoodigd
zullen worden deel te nemen aan de inter
nationale olieconlerentie, welke krachtens
de overeenkomst zal worden bijeengeroepen.
Omtrent de plaats, waar deze conferentie
zal worden gehouden is nog evenmin een
beslissing genomen.
Het gezag van MacArthur
Het Witte Huis heeft een boodschap
gepubliceerd aan generaal MacArt'hur,
waarin het gezag over Japan van Mac
Arthur als Geallieerd opperbevelhebber
verduidelijkt wordt. De boodschap is ge
dateerd op 6 September en zegt: „Het ge
zag van den keizer en de keizerlijke re
geering om den staat te regeeren is onder
geschikt aan u als Geallieerd opperbevel
hebber. Ge zult uw gezag uitoefenen zoo
als ge dat juist oordeelt om uw opdracht
uit te voeren. Uw verhouding tot Japan
is niet gebaseerd op een contractueele
basis, doch op de onvoorwaardelijke over
gave. Aangezien uw gezag het hoogste is,
2ult ge niet ingaan op vragen van Japan
sche zijde ten aanzien van de begrenzing
Blokzijl
ter dood veroordeeld
De Blocq van Schelfinga
krijgt levenslang
Hef Bijzonder Gerechtshof te 's Graven-
Lage heeft hedenochtend Max Blokzijl tot
de doodstraf veroordeeld met ontzetting uit
het actieve en passieve kiesrecht en ontzeg
ging van liet als Journalist of radiospreker
werkzaam te ztfn. l>it voor den tijd van het
leven.
De overweging daarbij was dat Blokzijl
getracht heeft den weerstand van het Ne
derlandsche volk te breken in oorlogstijd
en op hoogst perfide wijze den vijand hulp
heeft verleend. De gemeenschap behoort
een zoo verderfelijk lid uit te stooten
Blokzijl verkreeg het recht om binnen
acht dagen beroep in cassatie aan te
teekenen.
In het proces tegen jhr. de Blocq van
Scheltinga. oud-burgemeester van Wasse
naar. tegen wlen eveneens de doodstraf ge-
eischt was, veroordeelde het Hof den ver
dachte tot levenslange gevangenisstraf, ge
paard gaande aan ontzetting uit het pas
sieve en actieve kiesrecht, terwijl hem te
vens het recht van het bekleeden van
ambten ontnomen werd. Het Hof overwoog
bij deze straf dat de Blocq van Scheltinga
hooge functies btf de N S. B a bekleed heeft,
en daardoor den vijand des lands heeft ge
holpen. Ook hij kreeg het recht om binnen
8 dagen beroep.in cassatie aan te teekenen.
van die macht. Het bestuur van Japan zal
worden uitgeoefend door middel van de
Japansche regeering zoolang deze maat
regel tot uw voldoening functionneert. Ge
kunt gehoorzaamheid afdwingen voor de
bevelen die ge uitvaardigt met de midde
len die ge noodig oordeelt, met inbegrip
van geweld."
Welingelichte kringen te Washington
meenen, dat uit de verklaring de onmid
dellijke conclusie kan worden getrokken,
dat deze het ten allen tijde mogelijk mankt
dat de Vereenigde Naties het wenschelijk
oordeelen dat de keizer afgezet wordt en
de godsdienstige structuur, waarvan hij de
exponent is, wordt weggevaagd. Daarmee
is niet gezegd dat die stap genomen zal
worden.
Generaal MacArthur heeft de Japansche
regeering gelast den geldhandel en den
handel in activa te verbieden. De bedoe
ling hiervan is te komen tot een juiste
schatting van de nationale activa in Japan
en daarbuiten.
Rijksconferentie
Surinaamsche
studiecommissie benoemd
De gouverneur van Suriname, de heer
Brons, heeft een commissie benoemd ter
voorbereiding van de ronde tafel-conferen
tie. De commissie heeft tot opdracht de
inzichten van de verschillende groepen der
bevolking van Suriname te peilen. Hoofd
van de commissie is mr. Deniet, het oudste
lid van den bestuursraad.
Deze commissie is dus een pendant van de
kort geleden in Nederland ingestelde com
missie onder voorzitterschap van mr. Van
Helsdingen, -oud-voorzitter van den Volks
raad van. Nederlandsch-Indië en tevens een
tegenhanger van de soortgelijke commissie
Visman genoemd naar dr F. H. Visman,
lid van den Raad van Nederlandseh-Tndie
die overigens reeds in December 1941 haar
taak heeft beëindigd door het z.g. verslag-
Visman uit te brengen. Naar wij nader ver
nemen, zou de benoeming van een soort
gelijke commissie op Curasao binnen 2eer
korten tijd te wachten zijn.
IJMUIDEN
KANAALLICHTEN BRANDDEN.
Gisteravond tegen het vallen der duis
ternis, kwam nog een schip de sluizen
binnen. Om het mogelijk te maken, dat
het schip nog denzelfden avond naar Am
sterdam kon doorstoomen, werd de kanaal
verlichting ontstoken, echter alléén aan
den Noordkant, aangezien de verlichting
op den Zuidelijken oever nog niet in orde
is.
BESOMMINGEN.
Zaterdag: VL68 Pax 8970. KW1 6992.
KW47 7680, KW95 596, KW107 6760,
KW22 5060, KW33 5100, KW97 5360.
KW104 7180, KW45 5410, KW89 /"3610.
KW52 6630, KW81 220. KW203 1100,
KW180 210, KW98 270, KW199 370.
KW28G 81, KW187 77. HD18 6157,
IJM237 299, IJM251 96, 1JM310 317.
Maandag: SCH161 11961, KW79 7057.
SCH62 504.
De heer J. Bruntink
met pensioen
De heer J. Bruntink, chef van politie
bij het Staatsvisschershavenbedrijf. gaat
1 October a.s. den dienst met pensioen
verlaten en met hem verdwijnt een be
kend figuur uit den vischafslag, die ge
durende een lange reeks van jaren de orde
in dit woelige bedrijf gehandhaafd heeft.
De heer Bruntink. die thans 66 jaar oud
is, kwam 14 November 1898 in dienst bij
de cavalerie in Den Haag. Op 14 Juni 1900
ging hij naar de marechaussee in Leeuwar
den. waar hij 7 jaar gediend heeft. 1 Aug
1907 werd hij agent van politie bij de
gemeente Velsen, met nog twee andere
jonge agenten, ter standplaats IJmuiden.
IJmuiden moest het voordien met twee
agenten doen. die naar Jan Gijzenvaart
en Velseroord werden overgeplaatst. Het
geheele Velsensche politiekorps was toen
7 man sterk en had als chef den heer D.
de Ridder, met den rang van inspecteur,
de latere commissaris. Op 1 Mes 1909 ver
liet de heer Bruntink den dienst bij de
gemeente Velsen en werd hij politiebe
ambte bij het Staatsvisschershavenbedrijf
Hii was toen de eenige politiebeambte bij
dit bedrijf, maar zes jaar later werd een
tweede aangesteld. Toen in 1930 het korps
tot vijf man werd uitgebreid, werd de
heer Bruntink korpschef.
De heer Bruntink was bij de Duitschc^s
geen persona grata. Den len Januari 1943
moest hij op last van den toenmaligen N.
S.B.-burgemeester Tj. van der Weide, de
gemeente verlaten. Hij verhuisde naar
Zaandam, bleef echter in dienst en moest
dus eiken dag heen en terug reizen, tot
dat in September 1944 de spoorwegstaking
zulks onmogelijk maakte. Einde Juli j.l.
kon hij zijn werk weer hervatten. Bin
nenkort gaat hij van een welverdiende
rust genieten
Haarlemsche Politierechter.
J. V. ontvreemdde een polshor
loge en werd bij verstek conform den
eisch, tot 3 maanden gevangenisstraf ver
oordeeld.
J. B. had op 30 Mei een fiets noo-
dig en ontfermde zich toen maar over een
onbeheerd staand karretje. Hiervoor zal
hij 5 maanden in de gevangenis moeten
boeten.
K. moest verhuizen en leende
daartoe een paard. Toen het beest te lang
uitbleef, werd de eigenaar ongerust en
liet zijn bles door de politie terughalen.
De officier eischte 5 maanden, maar de
politierechter vond dat niet genoeg en
maakte er 7 maanden gevangenisstraf van.
De gedupeerde paardenman wilde nog tus
schen beide komen, maar het oordeel was
gevallen en daar kon het goede hart van
een Beverwijkschen boer zelfs niets aan
veranderen
A. B. leed in Mei van dit jaar
honger met zijn gezin. De verleiding werd
te sterk en hij nam een partijtje tarwe
weg. De man was nooit eerder veroordeeld
zoodat dé officier, rekening houdende met
de omstandigheden, 30 of 15 dagen
eischte, De politierechter wilde er echter
meer van weten en vroeg rapport.
F. W. B. nam in het voorjaar van
1945, of het nu voor of na de capitulatie
is geweest, op dat kardinale punt liet B.'s
geheugen hem in den steek, een groote
hoeveelheid huishoudelijke artikelen mee
uit het huis van G. Omdat later in de be-
Hel woord is aan..
G e n a m e r:
Er icos eens een kleine
worm, die een trotsche slang
wilde zijn. Zijn wensch ging
in vervulling, maar denzelf
den dag al werd de slangen-
worm doodgeslagen. Want
slangen zijn giftig, arme
worm.
handeling van deze zaak nog bleek, dat
B.'s verstandelijke vermogens niet geheel
in orde zijn, verwees de politierechter
deze zaak naar den rechter-comm:ssaris
voor een nader rapport.
Hel puin verdwijnt slechts
langzaam.
Eenige honderden arbeiders zijn dage
lijks bezig met het opruimen van het
puin. dat de Duitschers als herinnering
aan den bezettingstijd in onze gemeente
hebben achtergelaten. IJmuiden VeLsen-
Noord en Driehuis (omgeving Hageiinger-
weg) hebben het meest geleden van het
Germaansche vandalisme. Hier moeten de
resten van wat eens ruim 3000 woningen
waren, worden opgeruimd.
Drieduizend met den grond gelijk ge
maakte woningen beteekenen duizenden:
kub. meters puin en zulk een massa ruimt
men niet in enkele weken of enkele maan
den op, vooral niet wanneer het nood
zakelijk is, dat er voor gezorgd moet wor
den dat er zooveel mogelijk voor den we
deropbouw bruikbare steenen geprodu
ceerd worden. Voorts moet het overige
puin zooveel mogelijk gesorteerd worden*
Het is n.l. de bedoeling, het grove puin te
gebruiken voor wegenbouw.
Van tal van woningen in IJmuiden en
Driehuis zijn de fundeeringen reeds bloot
gelegd en ligt het puin netjes langs den
kant van de straat of den weg opgesta
peld. Daar zal het voorloopig nog wel blij
ven liggen, n I. totdat men er emplooi
voor heeft In Velsen-Noord gaat het met
.de opruiming minder vlot, in hoofdzaak
door gebrek aan arbeidskrachten. Hier is
op het oogenblik. ruim vier maanden na
de bevrijding, nog weinig van de oprui
ming merkbaar.
Opvallend is het hoe onsystematisch men
hier. in tegenstelling bijv. met IJmuiden
en Driehuis, tewerk is gegaan. Hier wis
selen puinhoopen en onbeschadigde wo
ningen elkander af. Op vele plaatsen* ziet
men nog bewoonbare huizen midden tus
schen de puinhoopen. Radicaler hebben da
sloopers in Driehuis gewerkt. In een bree-
den strook rond de tankgracht is alles
platgelegd.
MARKT SCHEVENINGEN.
Aan de markt waren de trawüoggerS
SCH 402 met 700. SCH 95 met 7500,
SCH 201 met 9300. SCH 39 met 10.500,
SCH 125 met 5000 besomming.
Stormvogels.
Nu er geen veldtraining meer kan wor
den gehouden, zal er zaaltraining gegevert
worden onder leiding van den heer P.
Duinker. Deze training wordt gehouden
in het gymnastieklokaal van school E aan
de Eksterlaan, ingaande 26 Sept. De ver
deeling der uren is: 6—7 adspiranten, 7—8
junioren en lagere elftallen, 89 le en 2e
elftal.
Voorloopig draaien 2 machines
De vorige week is de papierfabriek der
firma Van Gelder Zonen weer papier gaan
maken, nadat de fabricage van dit vooral
voor de krantenwereld zoo belangrijke
product gedurende geruimen tijd heeft
stilgestaan Een verheugend feit voor dit
groote bedrijf, dat gedurende geruimen tijd
met een totalen ondergang bedreigd is
geweest in verband met de Duitsehe af
braakwoede, waaraan ook in Velsen-Noord
honderden woningen ten offer zijn geval
len.
Het spreekt vanzelf, dat de fabricage
slechts in beperkte mate ter hand geno
men kon worden, maar alles wordt in het
werk gesteld, om de productie zoo spoedig
mogelijk op te voeren. Voorloopig draaien
er nog maar twee papiermachines. De
groote machine, de trots van de fabriek,
staat nog stil, maar verwacht wórdt, dat
deze omstreeks 1 October aan de productie
2al kunnen deelnemen.
De fabriek ondervindt vooral groote
moeilijkheden met de personeelsbezetting,
maar van de 1000 arbeiders, die in de laat
ste jaren voor den oorlog hun brood in dit
groote bedrijf verdienden, zijn er nu toch
ai weer ongeveer 700 aan het werk. De
cellulose- en de houtslijpfabneken staan
nog stil. tengevolge van het feit. dat er
nog geen hout, dat u:t Rusland en Fin
land moet komen, wordt aangevoerd. Wan
neer ook de schepen met hout van de
Oostzee komen, kunnen ook deze fabrie
ken weer gaan produceeren
In verband met de personeelsbezetting
vernamen wij. dat de laatste jaren tal van
arbeiders gepehsionneerd zijn. Voorts tel
de de fabriek achttien oorlogsslachtoffers.
Van de geëvacueerden zijn er nu al veel
teruggekomen. maar de grootste zorg
baart het vervoer van vele menschen naar
de fabrieken. Een goede treinverbinding
met Haarlem en Zaandam zou al veel ver
betering brengen. Juist op de wisseluren;
van de verschillende ploegen is er geen;
verbinding en daardoor moeten sommige
arbeiders, zooals een 20-tal uit Zaandam,
imet de auto gehaald worden en auto's zijn
nog steeds schaarsch.
Door een en ander i6 de toestand thans
zoo. dat de directie tevreden is. maar niet
voldaan. Voor de courantenbedrijven ert
het courantenlezend publiek is het te
hopen, dat de papierpositie spoedig beter
wordt. Als er eerst maar weer een schipf
met hout aan den steiger ligt.
VELSEN
Inlevering bankbiljetten.
De buiten omloop gestelde bank- eiï
muntbiljetten kunnen in het tijdvak van
26 Sept. t.m. 2 Oct. behalve bij de reeds
bekend gemaakte kantoren en bankinstel
lingen eveneens worden ingeleverd bij
het kantoor van den ontvanger dor dir.
belastingen, Wyn Daniëlslaan 9 te Sant
poort en bij het agentschap IJmuiden van
de Middenstandsbank Willebrordstraat 26
te IJmuiden. Inleveraars dienen zich ook
bij deze kantoren te vervoegen op den dag
welke voor hen als inleveringsdag is aan
gewezen.
SANTPOORT
Ned. Herv. Kapel,
A.s. Donderdagavond wordt in de Ned.
Hervormde Kapel alhier een nationale
ontmóetingsavond gehouden. Als spreker
zal optreden ds. H. v. d. Loos uit Haar
lem. verder zal de heer J. Verhagen uit
Heilo spreken over ..De geheime zender iiï
den bezettingstijd Er is zar.g en decla
matie ter opluistering.
Vrijdagavond heeft voor de jeugd een
filmvertooning plaats.