a
Buitenlandsch
Overzicht
Soekarno heeft
„kabinet" gevormd
Admiraal Mountbatten heeft de Japan
sche strijdkrachten op Java het bevel ge
geven het gezag niet over te dragen aan
eenige Javaanschc politieke party. Dat In-
dië nog niet door de Geallieerden kon
worden bezet, beschouwt hy als ongeluk
kig, doch onvermydelyk.
Mountbatten heeft nimmer de troepen
gekregen, om welke hij heeft gevraagd. De
Japansche overgave heeft plotseling de
taken van zyn commando zoo doen toe
nemen, dat hy niet in staat is geweest
zyn krachten in zulk een kort tijdsbestek
over zulk een enorm gebied te doen ex-
pediceren. Nederlandsche troepen kunnen
door de transportmoeilijkheden nog niet
uil het moederland worden aangevoerd.
Soekarno heeft een ..kabinet" gevormd,
bestaande uit 17 ministers en zich geves
tigd in het gebouw, waarin vroeger het
departement van financiën was onderge
bracht. Hij zeide aan een Reutcr-corres-
pondeni, dat een volledige breuk met Hol
land werd gewenscht. doch dat het den
Nederlanders vry zou staan, zy aan zy
met de Indiërs te leven. Hij verklaarde
voorts, dat in de eerste tijden van zyn
voorgesteld regime andere politieke par
tyen niet zouden worden aangemoedigd.
Er zouden geen partyen kunnen bestaan
in den gebruikelyken zin des woords. Ten
aanzien van de buitenlandsche investee-
ringen stelt liy zich een staatscontrole op
de economische hulpbronnen voor. Ken
verzoek om erkenning der onafhankelijk
heid zou worden overgebracht aan Mount
batten als deze het militaire gezag over
Indië aanvaardt.
Uit Sydney meldt Reuter, dat in N
Zuid-Wales bijna 30.000 arbeiders in sta
king zijn gegaan wegens de positie van
de „nationalistische beweging op Java
die een eigen „republikeinsche regeering"
zou hebben opgericht. Uit Melbourne be
loofde de communistische partij „volledi-
gen steun" aan de stakende Indische be
manningen in Australië.
De achtergrond der gebeurtenissen.
Uit regeeringskringen wordt omtrent
den achtergrond van de gebeurtenissen op
Java en in Australië het volgende gemeld.
De Indische schepelingen in Australië heb
ben een moeilijken tijd doorgemaakt in de
hun vreemde samenleving der Australische
havensteden. Bovendien zagen zij een
moeilijke toekomst voor zich, daar zij, bij
terugkeer naar een bevrijd vaderland daar
veel verarming en ontreddering zouden
vinden. En zij moesten door de Australi
sche immigratiepolitiek na den oorlog uit
Australië verdwijnen. De moeilijkheden
dezer menschen zijn nog vergroot door
zekere onverantwoordelijke elementen, die
in stede van het mheemsch personeel op
den werkelijken stand van zaken voor te
bereiden, hun propagandistische kracht
hebben gezocht in het opwekken van aan
trekkelijke doch onvervulbare voorspie
gelingen.
Niettemin is de Nederlandsche koop
vaardij erin geslaagd volledig aan onze
bondgenootschappelijke verplichtingen,
ook en vooral tegenover Australië, te vol
doen. Desondanks is de ondermijnende
beïnvloeding van het Indische personeel,
grootendeels ondergronds, voortgezet.
Thans is deze propaganda echter aan den
dag getreden in een sfeer, welke door de
onrust op Java ruimte laat voor verwar
ring.
HIROHITO, die in oorlogstyd Mohammed
Hatta heeft onderscheiden.
Deze onrust vindt zijn oorsprong in het
uitroepen van de z.g. „Indonesische repu
bliek" door een aantal inheemsche natio
nalisten, wier collaboratie met den vijand
vast staat. Zoo heeft Soekarno in zijn
redevoeringen (welke door Geallieerde
radio-luisterposten werden opgevangen),
herhaaldelijk de Indonesische bevolking
aangespoord, mede te helpen aan de ver
nietiging van Britten, Amerikanen en
Australiërs, terwijl zijn medestander Mo
hammed Hatta, in 1943 van Hirohito een
hooge Japansche onderscheiding ontving,
„als erkenning van zijn samenwerking
met de Japansche militaire overheid op
Java".
Ondanks dezen bedenkelijken politieken
achtergrond, hebben thans de Australische
havenarbeiders zich solidair verklaard
met een aantal Indonesische schepelingen,
die in de gegeven omstandigheden niet
naar huis willen of durven terugkeeren.
Men heeft onder het mom van strijd
tegen z.g. „Nederlandsche" imperialisten
laden, hoewel deze goeddeels bestemd zijn
geweigerd Nederlandsche schepen te
voor het brengen van levensmiddelen en
medicamenten aan de bevolking in Indië.
Voor deze millioenen die, tengevolge van
de Japansche roofpolitiek, gebrek hebben
aan alles, dreigt de toestand even kritiek
te worden als hij in Mei 1945 in Wcst-
N'cderland was, tenzy juister inzicht baan
breekt by de Australische arbeiders, die
met de Indische collaborateurs sympathi-
seeren.
Dit laatste is des te meer gewenscht,
daar verschillende onzer schepen, waar
onder de „Oranje", evenals onze vliegtui
gen, op aandringen van de Australische
regeering bij de Geallieerde autoriteiten,
zich in de afgeloopen weken uitsluitend
hebben gewijd aan het repatrieeren van
bevrijde Australische krijgsgevangenen uit
Singapore, terwijl zieke Indonesiërs en
Nederlanders moesten achterblijven. Te
recht heeft men in officieele Ned -Indische
kringen met gerechtvaardigde bitterheid
opgemerkt, dat de zoo dringend noodige
bijstand aan onze rijks- en landgenooten
in Indonesië aldus in gevaar komt. Wat in
het bijzonder de Nederlanders in Indië
betreft, mag niet vergeten worden, dat
dezen in 1942 op hun post zijn gebleven,
aldus het prestige der blanken aanzienlijk
verhoogend in het oog der gekleurde vol
keren van Azië. Ook hun leven wordt
thans in de waagschaal gelegd door bur
gers van het land waartegen Soekarno en
de zijnen steeds gestreden hebben, terwijl
de Ned.-Indische gemeenschap zich voor
den Australischen bondgenoot zoo vele en
groote opofferingen heeft getroost.
Een ïegenslag
Dijkdoorbraak
in den Nolledijk
Een samenloop van ongunstige omstandig
heden (bijzonder slecht weer en een zwaar
en uitermate hoog tij) heeft er toe geleid,
dat er een gat is ontstaan in den Nolledijk,
bij Vlissingen, welke eerst zoo kort geleden
was gedicht. Alle maatregelen zijn genomen
om de moeilijkheid te bezweren. Gezien de
gunstige weerverwachtingen, hoopt men de
ergste schade spoedig te kunnen herstellen.
De eereraad voor muziek
Ed. Flipse tot Mei '18 uitgesloten
De eereraad voor muziek heeft Eduard
Flipse verboden om tot 8 Mei 1948 op te
treden als dirigent, omdat hij gedurende
de bezettingsjaren niet voldoende blijk
gegeven heeft van het besef der verant
woordelijke positie, welke de dirigent van
een groot orkest inneemt, om toegelaten
te worden tot de hervatting van zijn werk
zaamheden.
On rege Imatigh eden
in kampen
Hef onderzoek
In een interview met het A. N P. heeft
generaal majoor Mr. H. J. Kruis, chef van
den staf van het Militair Gezag gezegd, dat
het gerucht de ronde deed. dat in het inter-
neeringskamp te Rotterdam fraudes zouden
zijn gepleegd met de voedselloewyzingen
en dat te Delft brood en warme maaltijden
voor scherpe patronen geruild werden.
Een ingesteld onderzoek heeft uitgewezen,
dat de kwestie van de scherpe patronen niet
in het kamp te Dëlft zelf :s voorgekomen.
Het vermoeden bestaat echter dat dit wel in
een ander kamp is gebeurd; het onderzoek
wordt voortgezet. Te Rotterdam hebben zich
inderdaad onregelmatigheden voorgedaan
Het staat echter niet vast en het is zelfs
niet waarschijnlijk te achten, dat de zwarte
handel hiermede gebaat is geweest. De in
tendance van het kamp heeft inderdaad
hooger-e toewijzing aangevraagd dan hem op
grond van het aantal geïnterneerden en be
wakingspersoneel was toegestaan, met de
bedoeling echter iets extra's te kunnen geven
aan de bewakers, die veelal onder zeer moei
lijke omstandigheden hun dienst moeten
uitoefenen. De genoemde getallen waren
echter sterk overdreven. De geldende rege
ling hield bij voorbeeld m. dat een geinter-
'neerde. die zwaren arbeid verrichtte, een
hooger rantsoen ontving dan een bewaker.
Inmiddels is echter een nieuwe regeling in
gevoerd, waardoor de lantsoenen van de
bewakers zijn verbeterd, zoodat dergelijke
onregelmatigheden niet meer behoeven voor
te komen. Verbeteringen ook in kleeding en
schoeisel van het bewarings- en bewakings
personeel staan trouwens te wachten, het
geen niet overdreven genoemd mag worden
wanneer men bedenkt dat in sommige kam
pen het personeel uur per week dienst
doet in den letterlijken zin op een schoen
en een klomp.
Het gèbrek aan uniformen en schoenen en
aan allerlei ander materiaal maakt het de
regeering en het Militair Gezag niet gemak
kelijk, verbetering te brengen in tal van
moeilijke situaties aangaande de internee-
ringskampen voor politieke gevangenen.
SIGARETTENPIUJZEN WORDEN
VERLAAGD.
Met ingang van J October a s. zullen de
prijzen van sigaretten van Nederlandsch
fabrikaat door vermindering van de accijn
zen van 75 cent op gemiddeld 60 cent per
pakje van twintig stuks worden terugge
bracht
Het is niet mogelijk de prijzen van de ge-
importeerde sigaretten welke overigens
slechts enkele malen in de distributie ge
bracht zullen worden, te verlagen.
ASSURANTIE TUSSCHENPERSONEN.
Tot bestuursleden van de Haarlemsche afd.
der vakgroep assurantie tusschenpersonen
zijn gekozen de heeren A. J. J. Burdorf, L.
A. Duijn; J. N. M. van Loenen en P. A. W.
de Rooy. Voor Haarlem en omstr. is een
zuiveringscommissie geïnstalleerd, bestaan
de uit de heeren mr. W, Veniet, voorz.: Wm.
Estarippa, secr.A. J. Schalekamp, J van
Holten en J. Roggeveen. De heer J. Albertl
Jr, is benoemd in het prov. bestuur.
Problemen
en vooruitzichten
Causerie van Ir. S. L. Mansholt
Als eerste van een serie radiocauserieën
heeft de minister van Landbouw, Visscherij
en Voedselvoorziening Dinsdagavond een
praatje gehouden over de problemen, waar
mee de landbouw momenteel te kampen
heeft. Ir. S. L. Mansholt beschreef de af
braak van onze agrarische kracht in de afge
loopen jaren. Als alle zeilen bijgezet worden,
en als de overheid haar leidende taak juist
opval, zullen de bezettingssporen kunnen
worden uitgewischt. De geteisterde streken
en bedrijven genieten de volledige aandacht
van het ministerie en alles wordt gedaan, om
in den nood te voorzien. De minister memo
reerde nog even de groote uitgeslrektheden,
die aan inundaties, mijnenvelden, versterkin
gen, vliegvelden en directe oorlogshandelin
gen ten offer zijn gevallen.
Bij den opbouw zal op een geheel nieuwe
basis begonnen worden, „oud zeei" zal wor
den opgeruimd. De opleiding van den toe-
komstigen landbewerker zal een groote plaats
moeien worden ingeruimd, zoodat in de toe
komst Nederlands export slechts die produc
ten levert, waarmee handel kan worden ge
dreven in het buitenland en die kwalitatief
op een hoog peil staan.
Den landbouw wacht een belangrijke taak,
daar ons land bedolven is onder schuld, die
slechts gedelgd kan worden door tegen
prestaties. Het landbouwbedrijf zal voorts
zoo efficient mogelijk moeten worden inge
richt. Vakbekwaamheid en bedrijfsinrichting
zyn hierop van grooten invloed. De ordening
van de productie en de prysbepaling. de
loonvraagstukken en de valutakwesües moe
ten geregeld worden, wil Nederland terug
keeren naar normale toestanden. Stappen
zijn ondernomen om de veevoederpositie te
verbeteren en kunstmest zal in 1946 beschik
baar zijn tot de helft van de hoeveelheid,
die in normale jaren verbruikt werd.
Ondanks dit alles ligt het ln de bedoeling
het ambtelijk apparaaat geleidelijk m te
krimpen en de belangen van de landbouw
organisaties gedeeltelijk in de handen van
de betreffende organisatie te leggen.
De schade te Arnhem
Slechts 156 panden
onbeschadigd
De juiste cijfers over de verwoestingen
te Arnhem zijn; verwoest 3518 panden,
zwaar beschadigd 978, licht beschadigd
21492.
Slechts 156 panden zijn onbeschadigd
gebleven.
Vroeger waren in de ziekenhuizen 935
bedden beschikbaar, thans slechts 395.
Op 1 September woonden te Arnhem
weer 90.000 menschen.
De zaak van Genechten
Acte van beschuldiging
Wij hebben reeds gemeld, dat Mr. dr. R.
van Genechten 3 October voor het Bij
zonder Gerechtshof te 's-Graven'hage te
recht moet staan. Hem is ten laste ge
legd dat hij, terwijl Nederland in oorlog
was met Duitschland en leiding en gees
telijke ontwikkeling van het Nederland
sche volk in nationaal-socialistischen en
jegens Duitschland vriendschappelijken
zin door de vijandelijke bezettende
macht werd gewenscht en voor Duitsch
land nuttig was, terwijl hij een vooraan
staande plaats innam, door zijn werk
zaamheden in het algemeen een zoodani
ge leiding heeft gegeven en een zooda
nige geestelijke ontwikkeling heeft be
vorderd.
Opgesomd wordt, dat verdachte de vol
gende functies vervulde: procureur-ge
neraal bij het Gerechtshof te 's-Graven-
hage (later tevens bij het Vredesgerechts-
hof), fungeerend directeur van politie,
leider van het Opvoedersgilde en vor
mingsleider der nationaal-socialistische
beweging, later Commissaris der provin
cie Zuid-Holland.
Dit is, blijkens de dagvaarding, tot
uiting gekomen in: le. het opzettelijk in de
uitoefening van de functies van procu
reur-generaal en directeur van politie op
kennelijk partijdige wijze, in nationaal-
socialistischen zin, ingaan op bij hem van
nationaal-socialistische zijde ingediende
klachten, instellen of doen instellen van
onderzoeken en geven van opdrachten
aan onder hem staande ambtenaren;
2e. het opzettelijk op kennelijk partij
dige wijze, in een geest tegenovei gesteld
aan dien van het tegen Duitschland oor
logvoerende Nederland, optreden als pro
cureur-generaal bij de behandeling voor
het Vrede-gerechtshof van de strafzaak
tegen Bom en Kruithof in verband met
den dood van luitenant-kolonel Mussert;
3e. het opzettelijk in het openbaar (per
radio) houden van eenige antisemitische
redevoeringen omstreeks December 1941
4e. het opzettelijk houden, hetzij in 'het
openbaar, hetzij in min of meer besloten
kring, van een aantal redevoeringen; ge
ven van persinterviews, die in kranten in
Nederland in het openbaar werden ver
spreid, waarin nationaal-socialistische en
jegens Duitschland vriendschappelijke
denkbeelden werden tot uitdrukking ge
bracht.
In de dagvaarding worden voorbeelden
hiervan gegeven.
Mr. Jac. P. A. van den Oever is als
verdediger toegevoegd.
DE WEDEROPBOUW VAN BELGIë EN
NEDERLAND.
Het Antwerpensch Handelsblad schrijft
o.m.: Dal het in België beter gaat dan in
andere bevryde landen, is niet het gevolg
dat het meer heeft gekregen, doch is uit
sluitend te danken aan den wil der bevol
king, om er zoo spoedig mogelijk weer
bovenop te komen. Het blad stelt hetzelfde
vast in Nederland. Ook Nederland was zwaar
geteisterd, wellicht heel wat zwaarder dan
België, en toch raakt het weer op dreef,
omdat de Nederlanders Jiet spreekwoord in
dachtig zijn, dat wie op zich zelf steunt, dit
op een stevigen stok doet.
\70LGENS berichten van sommige bul-
teniandsche persbureaux zou de tafel
om welke de ministers van buitenlandsche
zaken der vijf groote mogendheden te
L.onden zich hebben geschaard om de in
Potsdam aangegeven richtlijnen nader te
delailleeren, somtijds met vuisten worden
bewerkt om de woorden te bekrachtigen.
Daaraan zouden voornamelijk Bevin. de
minister van buitenlandsche zaken van
Engeland en zijn Russische collega Molo-
tof zich bezondigen. Eenigszins merk
waardig, dat Bevin, de Labour-minister,
de sterkste opposant van den Sovjet-volks
commissaris is, en wel daarom, omdat o.m.
in Engeland de Labourzege is toegejuicht
vanwege de door die zege blijkbaar ver
zekerde goede betrekkingen met Rusland.
En dat nu juist de officieele vertegenwoor
digers van beide landen krachtige woor
den tot elkaar richten, achten sommigen
onbegrijpelijk. De procedure-kwestie,
welke de moeilijkheden veroorzaakt, vindt
men in wezen geen zaak om verschil van
meening over te hebben.
Men vraagt zich af of het veel verschil
maakt, dat de vredesvoorwaarden voor de
Duitsehe satellietstaten door de groote drie
dan wel door de groote vijf worden vast
gesteld, Indien er volkomen overeenstem
ming tusschen alle groote mogendheden
over de behandeling dezer staten zou zijn,
zou het inderdaad niets uitmaken of 3 of
5 vertegenwoordigers van groote naties
het vredesverdrag zouden samenstellen.
Die eensgezindheid is er echter niet.
Rusland probeert het zooveer te krijgen,
dat het in Oost-Europa, ten aanzien van
Finland (wat &e houding der Sovjet-Unie
tegenover dit land zal zijn, is nog niet
bekend), maar vermoedelijk meer nog ten
opzichte van Hongarije, Roemenië en Boel-
garije. volkomen de vrije hand heeft. Dit
wil niet zeggen, dat naar een annexatie
gestreefd wordt, maar wel, dat er een
bewind komt, bereid zijn instructies in
Moskou te gaan halen en zijn economisch
leven op Rusland in te stellen. Voorbeel
den daarvan zijn de klaarblijkelijk op het
laatste oogenblik verhinderde Oostenrijk-
sche olie-overeenkomst en het economi
sche verdrag met Hongarije. Voorts zou
Rusland wenschen, dat deze landen niet
meer als vijanden zouden worden be
schouwd, zij zouden zich dus b.v. vrij mo
gen bewapenen. De Sovjet-Unie zou der
halve omringd worden door een cordon
van vazalstaten, die het onderling lang
niet in alles eens zijn: Tsjecho-Slowakije
is niet tevreden met de Poolsche regeling
en Hongarije weer niet met de behande
ling der Hongaarsche minderheden door
de regeering in Praag, maar die toch in
buitenlandsche politieke kwesties volgen»
de Moskousche adviezen zouden handelen.
Hiertegen heeft Engeland bezwaar en
denkt daarbij vermoedelijk aan de afwij
zende houding van Moskou tegen een eco
nomisch blok in West-Europa, waarvan
de leden zich nooit zoo aan Londen zullen
binden als de Oost-Europeesche staten
aan Moskou. En nu wordt deze zaak in
Londen behandeld bij de procedure-kwes
tie. De Russische tactiek is er één van
overvragen om dan tenslotte te verkrijgen
wat het verlangt. Wanneer twee particu
lieren elkaar op dergelijke manier een
vlieg probeeren af te vangen, gaat dat
meestal niet zonder stemverheffing, en
zoo is het ook in de groote politiek. De
Engelsche positie wordt in deze kwestie
door Washington niet zoo gesteund als
bij vele andere wel is geschied Truman
ziet vermoedelijk geen Amerikaansehe
belangen in het gedrang komen en dien
tengevolge houdt zijn minister van bui
tenlandsche zaken Byrnes zich wat af- I
zijdig, tot schade van Engeland.
Dit zijn in kort bestek eenige van de
voornaamste punten dezer zaak. Intus-
schen verwacht de wereld, dat ook uit
deze moeilijkheden een uitweg zal worden
gevonden. Zij wenscht een op rechtvaar
dige grondslagen gëbouwden vrede, die
niet verkregen wordt, indien nu uit wan
trouwen allerlei schikkingen moeten wor- I
den getroffen, die later onjuist zullen j
blijken te zijn.
MedischeRoodeKruisploeg
naar Indië
Dinsdagmiddag had te 's-Gravenhage in i
het gebouw van het Roode Kruis een af
scheid plaats van een medische specialis- i
tenploeg, bestaande uit 20 dames én 'nee- I
ren, onder leiding van den oogarts A. H.
Garrer. De groep gaat per vliegtuig naar
Londen en vandaar naar Indië. Het ligt
in de bedoeling van het Roode Kruis in
totaal 160 teams uit te zenden.
Extra rantsoenen
voor a.s.
en jonge moeders
A.s. moeders, wier kind verwacht wordt
na 2 Maart, doch vóór 31 Maart 1946. zul
len voor de eerste maal extra rantsoenen
ontvangen voor de periode van 30 Septem-
ber tot en met 27 October a.6. A.s. moe-
ders wier kind verwacht wordt na 30 i
Maart, doch vóór 28 April 1946 zullen voor
de eerste maal extra rantsoenen ontvan- I
gen voor de periode van 28 October tot
en met 24 November a s. Voorts ontvangen i
jonge moeders, wier kind geboren is na
31 Maart, doch vóór 29 April 1945 voor de
laatste maal extra rantsoenen voor de
periode van 30 September tot en met 27
October a.s., en jonge moeders, wier kind
geboren is na 28 April, doch vóór 27 Mei
1945 voor de laatste maal voor de periode
van 28 October tot en met 24 November
a.£.