IJmuider Courant Minister Lieftinck zet deblokkeering uiteen De Tering naar d.e Nering De nieuwe bonnen Wat gebeurt er na de vrijgeving? Kennemer Editie van Haarlems Dagblad Directeur-Hoofdredacteur: Robert Pecrcboon» Vi INISTER MKJPT1V('K heelt Wopnstlagavond in een tweede radiorede enkele iVA gegevens verstrekt over de tweede fase van geldzulvering. nu wc Iregonnen zijn aan de week, waarin ieder moet trachten niet 10aan nieuwe zHverbons en een kleine hoeveelheid zinkgeld rond te komen. Daarbij liet de minister de bezitters van onzuiver geld niet in twijfel, dat zij misschien ongemoeid zullen blijven. Evenzoo hoeven de oppottors van zink geld zich geen illusies te nvt ken. Er zijn reeds van ztilken gegrepen en zware straffen zijn al uitgedeeld. Voorts herinnerde liij aan het reeds vermelde systeem van belastingrcohereheiirs en deed een dringend beroep op alle goedgezind en daarbij hulp te vcrleenen door het verstrekken van inlichtingen opdat bet recht In dit land zijn loop heeft. ..Want", zoo zeide prof. Lleftinek. ..de afrekening met het zwart verdiende geld moet vol ledig en grondig zijn". Hef «Oo Jaargang No. 181-18 Bureaux: Kermemerlaan 154, IJmuiden - Telefoon 5437 Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93 Telefoon 10724. Mi; ISTER Lieftinck heeft ons Woens dagavond per radio uiteengezet hoe de deblokkeering van het geld. volgende phase in „het veldtochtsplan inzake de geldvernieuwing" zich zal voltrekken. Op nieuw heeft de minister voor alle bijzon derheden naar de Pers verwezen, die im mers vandaag zijn rede in uittreksel publiceert. Dat doet hij niet alleen omdat maar een minderheid van ons volk over radio-toestellen beschikt, maar ook omdat niemand in staat is, een dergelijke hoeveel heid feiten en commentaren na éénmaal aanhooren in zich op te nemen. Men moet ze rustig kunnen lezen, overdenken en herlezen. Zoo gaat het met de algemeene nieuwsberichten ook. Maar in een aange legenheid als de geldsaneering, die onze persoonlijke belangen raakt, is het ab soluut noodzakelijk. Hoevele officieele mededeelingen, die het publiek moet we ten, worden door de Pers tot zijn kennis gebracht! Blijkt in dezen tijd niet duide lijker dan ooit. hoezeer ook de overheid zich op dien onmisbaren schakel in de samenleving, de dagbladpers, moet ver laten? Wat zou zij zonder haar beginnen? Ik schrijf dit niet om reclame voor eigen standje te maken, waaraan wij in dezen zin geen behoefte hebben, want de onmis baarheid van de dagbladen staat vast, maar wel om er den nadruk op te leggen dat verstrekking van meer papier voor de dagbladen een sociaal en economisch be lang van de eerste orde is. Vandaag en morgen mogen de bladen met vier kleine pagina's inplaats van twee verschijnen, speciaal vanwege de geldsaneering. Maar dat geeft ons nog lang niet de mogelijk heid. de motieven des ministers volledig te geven. In den dagelijksc'nen loop van zaken moeten wij ettelijke berichten en uiteenzettingen sterk bekorten en her haaldelijk aanhouden. Deze papierbeper king, is te kras. Nederland geeft nu de kleinste kranten die in West-Europa ver schijnen. Het is dringend noodig dat daar in verandering komt Commentaar op de rede van minister Lieftinck wil ik alleen geven ten aanzien van het slot van zijn betoog. De feiten, met de hoofdpunten van zijn betoog in extra belichting, vindt men elders in dit Aan het slot van zijn rede stelt hij zelf de vraag: Wat zal er gebeuren met dat deel van het ingeleverde geld, dat in de schatkist zal belanden? Die vraag noemt hij hoogst belangrijk. Want als dit geld in de naaste toekomst door den staat op nieuw geheel zou worden uitgegeven en ln omloop gebracht, zou het gevaar zich voordoen, dat wij opnieuw voor dezelfde moeilijkheid zouden komen te staan, die men thans tot oplossing tracht te brengen. Er zou weer een wanverhouding ontstaan tusschen de hoeveelheid goederen en de hoeveelheid geld, in aanmerking genomen het doo>- de regeering toelaatbaar geachte prijspeil. Nu is de moeilijkheid voor den minister, dat de regeering zeer groote uitgaven moet doen en dat aan de opvoe ring van de belastingen gelukkig voor •ons allen! een bepaalde grens gesteld moet worden. Dat is de veelbesproken be lastinggrens. Overschrijdt men die, dan geschiedt dat ten koste van arbeidslust en ondernemingsgeest in het volk. (Laat ons hopen dat de minister, een zoo goed psy choloog is, dat hij de grens op den juisten afstand weet te trekken. Geen mathemati sche kennis, maar slechts psychologisch inzicht kan hier baten.) Hoe moet nu bereikt worden dat wij niet na eenigen tijd opnieuw in dezelfde noodzaak voor geldsaneering vervallen en 'ontkomen aan „het laten draaien van de bankbiljettenpers", waardoor de bezetter ons reeds in zoo groote moeilijkheden heeft gebracht en dat de minister in geen geval wil navolgen Het antwoord is: door den weg der be sparing te betreden. Voor bepaalde bevol kingsgroepen is sparen niet of bijna niet mogelijk. Daartegenover staan groote groepen, die er wel toe in staat zijn. De minister heeft gesproken over een natio nale deugd, over den spaarzin die ons volk vanouds heeft gekenmerkt, over wijze levensbeperking en over zijn plan om bin nenkort een beroep te doen op al diege nen, die eraan kunnen medewerken om ons geld, dat thans gezond gemaakt wordt, gezond te houden. Met andere woorden: wij zullen de tering naar de nering moe ten zetten. En de ner'ng is niet best. Het baat niet dat te ontkennen. In mijn vorige artikel over de geldsa neering heb ik dit al in vooruitzicht ge steld In breeden kring zullen de bestaan de opvattingen zich moeten wijzigen. Wij zullen er aan moeten wennen dat een gulden -i&eer veel meer waarde voor ons heeft, dan in den laatsten tijd het geval was. De tijd waarin menschen zeiden: ..het geld is toch niet veel meer waard" is voorbij. Een „spaarcampagne" is door den minister aangekondigd, welker noodzaak wij in het landsbelang en in ons eigen belang moeten erkennen. Minister Lieftinck zal dezen strijd op twee fronten moeten voeren. Hij zal, als minister van Financiën, zelf de koorden van de overheidsbeurs strak moeten hou den. Met erkenning van de noodzaak van buitengewone uitgaven, ook door hem ge noemd, mogen en moeten wij erop aan dringen dat overbodige overheidsuitgaven worden vermeden. Dat gebeurt thans niet Bedrag van honderd gulden wordt spoedig vrijgegeven p\E hoofdgedachte der op 3 Oct. a.s. beginnende fase van het vrijgeven van het geld is deze, dat om het dreigend gevaar van een voortschrijdende vermin dering der geldswaarde (met andere woorden: een steeds duurder worden van het leven) te voorkomen, noodzakelijk is, dat ieder voortaan moet leven uit het loopende inkomen, dat hij ontvangt in den vorm van belooning voor arbeid, verricht in loondienst of in eigen bedrijf, of als vrucht van eerlijk verworven ver mogen. Op 3 Oct. zullen gelden worden vrijgegeven voor loonen e.d.. pensioenen e. d. en renten. Na enkele weken zal dit geld zich zoo hebben verspreid, dat de bedrijven door verkoop hunner produc ten zonder verdere deblokkeering aan hun betalingsverplichtingen kunnen vol doen. Naarmate dit verspreidingsproces voortschrijdt zal het voor deblokkeering toegelaten bedrag worden verminderd. Om geld vrij te kunnen maken zullen de bedrijven moeten aantoonen, dat de ont vangsten onvoldoende zijn om de uitga ven te bestrijden, welke voor de bedrijfs uitoefening noodig zijn. Er zal niet meer geld in het verkeer worden toegelaten dan voor financiering der goederenomzetten en betaling der ge leverde diensten noodzakelijk is. Zoo hoopt men ook een strenge controle op naleving der loon- en salarisnormen te kunnen uitoefenen. De werkgever zal bij elk verzoek om geld een verklaring, dat die normen in acht worden genomen, moeten teekenen. Een aantal correcties Op de hierboven genoemde hoofdge dachte zullen een aantal correcties wor den toegepast. Zoo zal, opdat men voor extra uitgaven iets achter de hand heeft, van het op de geldkaart ingeleverde be drag of van eerder gedane stortingen een bedrag van f 100.- in bank- en muntbil jetten worden vrijgegeven. Daarnaast zal ten behoeve van hen, die bij een bank, spaarbank of giro-rinstelling een credit saldo hadden uitstaan, een bedrag ter grootte van f 1000.- plus 25 pCt. van het saldo naar den stand van 12 Sept. 1945 tot een gezamenlijk maximum van f 10.000.- in dezen zin worden gedeblok keerd dat daarover door overschrijvingen, dus door „giraal verkeer" zal kunnen worden beschikt. Hieronder zal besmet geld zijn, maar daar een onderzoek daar naar en dat zal nauwkeurig zijn tijd kost, kan men toch altijd nagaan, wie op het moment van de deblokkee ring de houder van besmet geld was. De rest van zijn saldo blijft toch als onder pand staan en te allen tijde zal hij tot betaling kunnen worden aangesproken uit andere vermogensbestanddeelen of nieuw verdiend inkomen. Op deze wijze krijgt het handels- en betalingsverkeer Meer Kaas Ook een bon voor Jam Op de bonnenlijst voor de volgende 14 dagen wordt een bon voor jam aangewe zen. zij het nog slechts een kleine hoeveel heid. Het kaasrantsoen is verhoogd van 100 tot 200 gram. Er wordt naar gestreefd, zeker zoolang het vleeschrantsoen op een zoo laag niveau moet blijven, het kaas- rantsoen zoo hoog mogelijk te stellen en te houden. Het aardappelrantsoen is weer op het normale peil gebracht. De door de tran sportmoeilijkheden en het optreden van aardappelziekte ontstane achterstand, be hoort dus weer tot het verleden. in voldoende mate, om het zacht uit te drukken en een peperdure, grootendeels volmaakt overbodige en zelfs onge- wenschte onderneming als de Regeerings- voorlichtingsdienst, onlangs op deze plaats bestreden, is er een markant voorbeeld van. Die dienst zal millioenen kosten, als de Tegeering niet bijtijds van deze "dwa ling haars weegs terugkeert. Wij èn de Overheid zullen de tering naar de nering moeten zetten! R. P. ook nog een zekeren armslag. In geval len, waarin de belastinginspectie meent, dat een saldo „besmet" is, kan dit saldo voor de volle 100 pCt. geblokkeerd blijven. (Vervolg op pag. 2) Eigen graf gegraven VrUwel alles kan men In ons land „zwart" koopen. Nu zijn daar de laatste twee weken de „zwarte graven" bijge komen. In één onzer groote steden heb ben een aantal door de geldzuivering in het nauw gedreven lieden zich op een begraafplaats de eigendom van vele straks te delven graven verschaft, om deze t.z.t. wellicht tegen nieuw geld van de hand te doen. Mr. Lieftinck zei tot hen: Laten zy niet meenen, dat hun grimmig spel zal lukken! Rookerskeus beperkt Voor de eerstkomende distributieperiode is de keus in rookartikelen vrijwel be perkt tusschen sigaretten en tabak, daar aan de winkeliers slechts 4 van hun bevoorrading in sigaren is verstrekt. Dezen keer -zullen ook geen import sigaretten door de winkeliers mogen wor den verkocht. Verkiezingsuitslag in Frankrijk De minister van binnenlandsche zaken heeft de definitieve uitslagen bekend ge maakt van de verkiezingen in 1618 kan tons In deze bekendmaking zijn nog niet opgenomen de uitslagen te Parijs en in de kantons van het departement van de Sei ne, waar een afwijkend verkiezings systeem heeft gegolden. In 29 kantons hebben nog geen verkiezingen plaats ge had. De verdeeling der zetels is als volgt: socialisten (SFNO) 393; communisten 133; radicalen 350; onafh. socialisten 66; republ. volkspartij 127; onafhankelijke republikei nen en radicalen 205; republikeinsch-de- mocratische unie 203; conservatieven en rechtsche onafhankelijken 93; kleine groe pen 48. Deze laatste behooren niet tot een bepaalde politieke partij. Donderdag 27 Sept. 1043 Uitgave van de stichting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: p.week 31 ct. per kwc&taal 4. woord is aan.... Theodore Parker: Democratie wil ?iiet 2egr- gen: „ik ben even goed als gij," maar: „gij zijt even goed als ik." VELSEN Plaatwellerij heeft volop werk Alhoewel de fabriek der N.V. „Plaat wellerij" niet tot de grootste bedrijven in de gemeente behoort, neemt zij in de ijzer industrie een belangrijke plaats in, daar in normale tijden ongeveer 200 man per soneel in dienst was. teekenaars, kantoor personeel en arbeiders. De fabriek is nu al weer in vol bedrijf, daar er vele op drachten zijn. Het voornaamste werk is het herstellen van oorlogsschade in de omgeving. Dit bestaat uit het repareeren van een aantal gashouders van het hoog- ovenbedrijf en in Heemskerk, verder ver richt de fabriek werk voor de Staatsmij nen. „We zitten aardig in ons werk", zoo vernamen we van de directie. Het perso neel is nu al weer 150 man sterk; dit aan tal zou grooter kunnen zijn. maar een deel van het personeel is nog geëvacueerd. IJMUIDEN Weer met de boot naar Amsterdam Te beginnen met a s. Zaterdag zal heÉ reizen naar Amsterdam per boot van de Alkmaar Packet weer mogelijk zijn. Van dien datum af vertrekt er tweemaal per dag een boot van Velsen naar Amsterdam, n.l. om 9.30 uur- en om 17.30 uur. Van IJmuiden vertrekt eiken dag om 17.30 uur een boot. behalve op Zaterdag en Zondag. Van Amsterdam is de vertrektijd 8 uur en 15.15 uur. Nu het reizen met den trein nog vrij ongerieflijk is, zal van deze gelegenheid ongetwijfeld een druk gebruik worden gemaakt. Het tournooi voor reserve-elftallen Voor bovengenoemd door de afd. Haar lem van den N.V.B. uitgeschreven tour nooi speelt Stormvogels 2 Zondag a.s. te Beverwijk tegen Kennemers 2 en V.S.V. 2 te Santpoort tegen Velsen 2. Het Stormvogels 2-elftal Stormvogels 2 brengt Zondag a.s. het volgende sterke elftal in het veld: Kee- mink; v. Vliet, Dekker; Gravenmaker, Glas, Wijker; Roelofs, Meyer, De Boer, Veenis, Veldman. SCHEEPVAART. Alhier zijn binnengekomen het Nederland- sche motorschip Wilbo van Burea (Zweden) met gezaagd hout voor Zaandam en het Ne- derlandsche motorschip Piet Hein, ledig van Delfzijl met bestemming Amsterdam. E saneering van het geld is nog in de eerste phase. We zijn nu de laatste inleveringsweek ingegaan, dat hien nog 300.oud geld kan inleveren (N.V.'s en dergelijke tot een onbeperkt bedrag). Oip 3 Oct. a.s. gaat de tweede phase in, die der vrijgeving. De leidende gedachte daarbij is, dat niet meer geld in het verkeer wordt gebracht dan waaraan inderdaad behoefte bestaat om de goederenomzetten te financieren en de geleverde diensten te betalen. Hierop zijn echter enkele correcties: Voor vorming van een kas- reserve wordt van de geldkaart of van eerder gedane storting vrijgegeven een bedrag van 100~j Va.n creditsaldo's bij een bank, een spaarbank of een giro- instelling wordt voor OVER. SCHTÏTJVING vrijgegeven een J lied rag van 1000 plus 2 5 pCt van bet saldo op 12 Sept. '4 5 tot een gezamen lijk maximum van 10.000.—. De uitkeeringen wegens mate- rieele oorlogsschade zullen on der bepaalde voorwaarden in nieuw geld geschieden. Er komt een regeling voor spaargelden, gekweekt voor uitgaven bij geboorten, huwe lijken e.d, Ben redelijk bedrag zal wor den vrijgegeven aan hen, die van de hoofdsom van bun kar nitaal moeten leven. Tn gevallen, waarin strikt hand haven der grondgedachte tot ongewenschte individueele hard heden zou leiden, zal een aparte regeling mogelijk zijn Voor op onoirbare wijze verkregen geld laat de minister niet de minste illusie, maar ook vele anderen zullen niet volkomen vrij over al hun geld kunnen beschikken Het handhaven van een veel omvattend distributie stelsel zal onvermijdelijk zijn on ook voor bedrijven zal aanschaffen van voorraden, machines enz. voorloo.pig aan een stelsel van toewijzingen ge bonden moeten blijven. Geld, dat blijvend aan de circulatie wordt ont trokken. zal gebruikt kunnen worden voor: a. betaling van achterstallige belastingen b. betaling van bijzondere heffingen ineens c. inschrijving op staatsleeningen d. omzetting in spaardepositoV bij spaarbanken en banken. Het op de geldkaart na de vrijgeving der 100resteerende bedrag, resp. een overeenkomstig bedrag van het banksaldo, zal op latere tijdstippen in ronde bedraden worden vrijgegeven.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1945 | | pagina 1