Zuiver geld is goed geld
Millioenen gered
Belastingstelsel wordt
herziqp en er komt een
spaarcampagne
(Vervolg van pas. 1)
Uitkeeringen voor materieele oorlogs
schade zullen in vrij, nieuw geld geschie
den, voorzoover daarvoor een toelaat
bare, directe bestedingsmogelijkheid is.
Het overige zal voorloopig op geblokkeer
de rekening worden bijgeschreven. Het
zelfde geldt voor kassaldi, gekweekt uit
afschrijvingen en besparingen die men in
reserve heeft gehouden om mettertijd
daarmede de uitgestelde aankoopen te
betalen, om kapitaalbezit in den vorm
van duurzame gebruiksgoederen, voor
raden, inventarissen en gebouwen aan te
vullen, te vernieuwen en op het ge-
wenschte peil te brengen. Maar streng
zal worden toegezien, dat hierdoor de
geldstrom niet te sterk toeneemt.
Voor de saldi van liefdadige instel
lingen enz. zullen speciale maatregelen
worden genomen, evenals voor spaarpot
jes voor geboorten, huwelijken, sterfge
vallen en derg. bijzondere uitgaven. Ook
aan hen, die van hun kapitaal leven zal
een bedrag, voldoende voor redelijke le
vensomstandigheden worden vrijgegeven.
Ongewenschte individueele hardheden
zullen worden verzacht.
Het tempo der deblokkeering van het
resteerende saldo der geldkaart na vry-
gcving der f 100.-, resp. een, overeenkom
stig bedrag van het banksaldo, hangt af
van de aanmaak der bankbiljetten en de
verkeersbehoefte aan geld.
Dat wat geblokkeerd blijft
Uit bovenstaande blijkt, dat niet alle
geld zal worden vrijgegeven. Hun, die
hun geld op ONOIRBARE wijze hebben
verkregen, laat de minister niet de min
ste illusie, De anderen kunnen gerust
zijn, al moeten zij bedenken, dat, gezien
de vele duizenden die vrijwel niets meer
bezitten, groote offers zullen moeten
worden gevraagd van 'hen die in een be
voorrechte positie verkeeren. Dit te meer,
omdat de ramp van geldontwaarding
moet worden voorkomen. Het is echter
niet waar, dat de besteding der inkomens
geheel aan banden zou worden gelegd,
zoodat vrijheid van verbruik en bedrijfs
uitoefening volkomen zouden zijn opgehe
ven. Het handhaven van een veel 'omvat
tend distributiestelsel is voorloopig nog
onvermijdelijk, evengoed als een stelsel
van toewijzingen voor het bedrijfsleven.
En de schaarschte aan buitenlandsche be
talingsmiddelen vereischt een scherpe
controle op al wat ingevoerd wordt. Deze
invoer moet ook een doelmatige en ver
antwoorde bestemming krijgen. Verster-
Icing van het nationale productievermogen
staat daarbij volstrekt op den voorgrond.
Dit alles houdt in, dat de regeering een
krachtige en vérgaande leiding aan het
economisch leven geeft.
Dat wat geblokkeerd blijft en voor een
deel naar de schatkist zal worden overge
bracht zal, voorzoovcr het voor inschrij
vingen op staatsleeningen zal worden ge
bruikt, rente geven. Hetzelfde geldt voor
de spaardeposito's. Het is nog niet zeker
of het zoo verkregen staatspapier of spaar
tegoed overdraagbaar is. Op beleenbaar-
stclling van deze inschrijvingen op staats
leeningen is weinig kans.
Geen sluitende begrootingen
De staat heeft zoo groote uitgaven te
<loen, dat deze niet uit de inkomsten der
belastingen kunnen worden bestreden. Al
leen reeds op uit het buitenland ingevoer
de eerste levensbehoeften wordt, zooveel
bijbetaald als de totale staatsinkomsten in
de vooroorlogsche jaren bedroegen. Maar
de staat wil niet het geld weer in rou
leering brengen, noch minder de bankbil-
jettenpers weer laten draaien.
De regeering ziet bij voorzichtig beleid,
nu de staatsbegrooting voorloopig niet
sluitend zal zijn te maken, slechts één
nitweg om aan de middelen te komen: de
weg der besparingen, d.w.z. van het niet-
verteren, doch opzjj leggen van een deel
van het inkomen door hen die dit kunnen,
om dit aan den staat of via beleggings
instellingen voor het herstel van het be
drijfsleven ter beschikking te stellen. Aan
het opvoeren der belastingen zijn n.l. gren-
zen.Sonimige buitensporige heffingen moe-
Schadeloosstellingen mogelijk
Tn Commeritair (het orgaan van den Regee-
Tingsvoorlichtingsdienst) lezen wij, dat kans
gezien is millioenen aan de Duitsehers en N.
S. B.-instellingen te onttrekken. Er werd be
slag gelegd op bezittingen van Winterhulp
en den Volksdienst. 1700 rekeningen van
trawanten der Duitsehers en der N. S. B.-ers
werden geblokkeerd.
Daardoor is thans een kapitaal van 12 mil-
lioen gulden beschikbaar voor het uitkeeren
van schadeloosstellingen aan bekende orga
nisaties die door de Duitsehers geruïneerd
zijn, zooals het Leger des Heils, het Centraal
genootschap voor vacantiekolonies, het Bio-
vacantieoord, Kinabu, enz. Men hoopt de
geplunderde vereenigingen voor 100 'I, scha
deloos te stellen.
Radiorede minister 3. Meijnen.
In de serie radiotoespraken van de leden
der regeering „op de brug", zal de mi
nister van oorlog, mr. J. Meijnen, Vrij
dagavond om negen uur spreken over „de
gevolgen van de capitulalie van Japan
voor den opbouw van het Nederlandsche
leger".
ten bovendien van on-Ncderlandsche be
standeden en het herstel belemmerende
factoren worden ontdaan. Hiervoor zal in
andere onderdeden van het belastingstel
sel compensatie moeten worden gevonden,
maar desniettemin zal de staatsbegrooting
voorloopig niet sluitend te maken zijn.
Spaarcampagne kómt
De door den minister aangekondigde
maatregelen zijn voor een gezondmaking
van het geld. Over eenige weken zal hij
op allen die daartoe kunnen meewerken
een beroep doen om te helpen het geld
gezond te houden. Prof. Lieftinck besloot
zijn rede met aller steun te vragen, niet
alleen in deze eerste weken met hun on
vermijdelijk ongerief, maar ook daarna,
als de spaarcampagne gaat beginnen. „Dan
zullen wij op dit, voor het welzijn van ons
volk zoo belangrijke. strijdtooneel de
krachten, die aan geldvernieuwing en
welvaartsherstel in den weg mochten
staan, gemeenschappelijk overwinnen."
Blokzijl in cassatie
Max Blokzijl, die door het Haagsche
bijzondere gerechtshof ter dood veroor
deeld is, heeft tegen deze uitspraak cas
satie aangeteekend. De zaak tegen De
Blocq van Scheltinga zal eveneens ln cas
satie worden behandeld, aangezien hier
de procureur-fiscaal in cassatie ging.
Haarlem krijgt
Marechaussee-detachement
Het Militair Gezag heeft indertijd een
Politie-reserve ingesteld met de bedoeling
waar dit noodig was het bestaande politie
toezicht aan te vullen. Er was o.a. te Velsen
en Bloemendaal een peloton gestalionneerd
om aan onbevoegden den «toegang te belet
ten tot de verdedigingswerken en de muni-
tieopslagplaalsen in de duinen.
Thans wordt de Politiereserve gereorgani
seerd. Er zullen 12 pelotons blijven bestaan
die het karakter van een mobiele eenheid
i behouden. Bewakingsopdrachten zullen zij
met meer uitvoeren. Deze worden opgedra
gen aan vaste detachementen van de Konk.
Marechaussee die ie Amsterdam, Rotterdam
en Haarlem hun standplaats krijgen,
Handvest aanvaard
De regeering heeft het Handvest der
Vereenigde Volken goedgekeurd. Dit
handvest dient vóór 1 December a.s. ge
ratificeerd te zijn, zoodat dit onderwerp
een der eerste zal zijn die door het Nood-
parlement zullen worden behandeld.
Ernstig zedenmisdrijf te
Spaarndam.
In het landelijke Spaarndam is de politie
een zeer ernstig zedenmisdrijf op het spoor
gekomen, in verband waarmee een 49-
jarige inwoner van het dorp is gear
resteerd. Gebleken is, dat de man 2ich
heeft vergrepen aan dertig tot veertig
meisjes uit Spaarndam, kinderen van 30
tot 14 jaar. Als gevolg van deze misdra
gingen is een golf van zedeloosheid over
Spaarndam gekomen, vooral onder het
jonge geslacht, dat zich in bunkers en
andere stille plaatsen aan ontucht heeft
overgegeven. Thans tracht men van alle
kanten aan deze uitspattingen paal en
perk te stellen, waarbij geestelijken, doc
toren en politie samenwerken.
Nederlandsche commissie inzake
oorlogsmisdrijven
Thans is ingesteld de in art. 2 van het
Besluit Opsporing Oorlogsmisdrijven be
doelde commissie inzake oorlogsmisdrij
ven. Benoemd zijn: tot voorzitter: Mr. A.
M. Baron van Tuyll van Serooskerken,
procureur-fiscaal bij den Bijzonderen
Raad van Cassatie: tot vice-voorzïtter:
Prof. Dr. N. W. Posthumus, voorzitter van
het Rijksbureau voor Oorlogsdocumenta
tie: tot leden: kolonel Mr. L. Einthoyen,
hoofd van het Bureau Nationale Veilig
heid, majoor Mr. S. M. S. Reitsma van
den staf Militair Gezag. Mr J. J. Wolt-
man, hoofdcommies bij het departement
van Justitie, tevens secretaris.
HOE HET WAS
Pol. Opsporingsdienst Haarlem
Zaterdagmorgen om half elf zal hel hoofd
van den Pol. Opsporingsdienst te Haarlem,
mr. B. J. Besier, in het gebouw van den P.
O. D. aan de Nieuwe Gracht, afscheid nemen
uit deze functie. Mr. Besier is benoemd tot
advocaat-fiscaal bij het Bijzonder Gerechts
hof te Amsterdam- Als hoofd van den P. O.
D. te Haarlem zal hij worden opgevolgd
door den heer P. Weyma, voorheen commis
saris der Rijksrecherche Centrale in Den
Haag, die a.s. Maandag zijn nieuwe functie
zal aanvaarden.
Het gebeurde in het kamp
te Voorburg
Het A.N.P. meldt uit Den Haag: De
kampcommandant van het interneerings-
kamp te Voorburg, die eenige dagen ge
leden werd gearresteerd, is weer vrijge
laten. Gebleken is n.l., dat de man zich
wel schuldig heeft gemaakt aan zekere
nalatigheid en het uit het oog verliezen
van de juiste gezagsverhoudingen, waar
door hij als kampcommandant niet langer
gehandhaafd kon worden, doch dat de hem
verder ten laste gelegde misdaden uit de
lucht waren gegrepen. Het belangrijkste
feit, dat hem n.l. ten laste gelegd kon
worden, is dit, dat hij aan een 16-tal ge
detineerden, die reeds bijna vier maan
den in arrest waren en waarvan vaststond,
dat zij vrijgelaten zouden worden en die
dus onschuldig vastzaten, gelegenheid
heeft gegeven voordat het officieele bevel
tot invrijheidstelling hem had bereikt, het
kamp voor enkele uren te verlaten.
Er zijn inderdaad in het kamp grove
misstanden geconstateerd en er zijn in
derdaad dingen gebeurd, die in de verste
verte niet door den beugel konden. Dit
moet echter op het conto van het bewa
kingspersoneel worden geschoven en de
huidige regeling van de leiding der poli
tieke gevangenkampen geeft den kamp
commandant slechts een zeer beperkte
zeggingschap over het bewakingspersoneel.
Dit personeel, meestal oud-B.S.'ers, heeft
zijn eigen commandant, welke opdrachten
kan krijgen van den kampcommandant,
maar verder volledig onafhankelijk is.
Misstappen van het bewakingspersoneel
kunnen dus niet onder de verantwoorde
lijkheid van den kampcommandant vallen.
VERPLICHTE INSCHRIJVING VAN
WACHTGELDERS.
De werknemer, die op het oogenblik wacht
geld geniet, is verplicht zich te laten in
schrijven bij het Gewestelijk Arbeidsbureau
of één der Bijkantoren, binnen welks gebied
de gemeente gelegen is, in welker bevol
kingsregister hij of zij is opgenomen. Zulks
dient te geschieden vóór 1 October a.s.
Het niet nakomen van deze gedragslijn
kan stopzetting van de uitbetaling van het
wachtgeld tot gevolg hebben.
In verband hiermede dienen zij zich in
eerste instantie te melden op de afdeeling
„Wachtgeld" van het Gewestelijk Arbeids
bureau of van het betreffende Bijkantoor,
alwaar de verdere gang van zaken wordt
aangegeven.
De situatie in Batavia.
United Press meldt uit Batavia, dat de
situatie nog troebel is. Dr. C. O. v. d. Plas
heeft de stad verlaten en heeft zich aan
boord van de Britsche kruiser Cumberland
begeven. Bij een tocht door de stad zou met
steenen naar zijn auto zijn geworpen. Bij
een aanval op een groep Europeanen door
een aantal nationalisten zou een Nederlander
zijn gedood.
De kans bestaat, dat de Engelsche bezet
tingstroepen eerder zullen verschijnen dan
verwacht wordt. De Ned. Indische regeering
zou ook op spoed hebben aangedrongen en
zou Nederlandsche schepen uit de schepen-
pool hebben gevraagd voor het overbrengen
van Nederlandsche troepen uit het moeder
land.
Luitenant-admiraal Helfrich is aan boord
van de „Plancius" van Colombo naar Ba
tavia vertrokken om daar het hoofdkwar
tier van de Kon. Ned. Marine te vestigen.
Het conflict in Australië heeft zich nog
toegespitst. De vakbondsleiders hebben
een herstelverbod uitgevaardigd voor
schepen, die oorlogsmateriaal vervoerden,
om de Indonesische republiek te onder
drukken. Slechts hospitaalschepen, mits
geen oorlogsmateriaal vervoerend, zijn
hiervan uitgesloten. Het verbod geldt ook
voor andere dan Nederlandsche schepen.
Als de Nederlandsche autoriteiten zullen
probeeren de schepen met eigen krachten
te laden, zouden de werven „besmet" ver
klaard worden. Tevens werd een resolutie
aangenomen, waarin wordt geprotesteerd
tegen het gebruik van Japansche strijd-
Fiscus toont medegevoel!
Jets geheel nieuws.
Belastingbetalers zullen met verbazing
kennis genomen hebben van een geheel
nieuw verschijnsel op het aangiftebiljet.
Dit is weliswaar een buitengewoon aan
giftebiljet, bestemd voor eventueele na
vorderingen, maar dat doet niets aan de
nieuwigheid af.
Boven de toelichting richt de minister
van Financiën, prof. mr. P. Lieftinck, die
dan toch maar ambtshalve spreekt namens
die mystieke maar niettemin zeer werke
lijke en gevreesde autoriteit, den Fiscus,
zich tot ons allen met een woord van
medegevoel en begrip. Hij zegt: „Het in
vullen van dit biljet is een vervelend en
lastig werk; ik ben mij hiervan zeer wel
bewust. Toch doe ik een dringend beroep
op Uw eerlijke medewerking aan het ge
zond maken van 's lands financiën. Zon
der gezonde financiën is algemeene wel
vaart niet mogelijk. Help mij daarom'
schoon schip maken en stel uw aangifte
niet uit. Als allen zouden klaploopen op
hun mede-belastingbetalers, hoe zou dan
de Overheid al datgene kunnen doen, wat
gij dagelijks van haar verlangt?"
Het is niet alles medegevoel, maar die
eerste zin toont het onmiskenbaar. In
haar voortdurend streven, om met ons op
vertrouwelïjken voet te verkeeren. heeft
de huidige regeering een nieuwe daad vol
bracht. Op het ongemoedelijkste aller
paperassen, het belastingbiljet, schrijft zij
ons gemoedelijke, overredende briefjes.
Het is wonderlijk. Wij wrijven ons de
oogen uil: droomen wij? Neen. Het is de
minister zelf, de man van „het tientje
van Lieftinck", de man die, het wonder
volbracht heeft, dat alle Nederlanders
van groot tot klein zij het dan slc-chts
voor enkele dagen evenveel geld be
zitten. Al is het dan ook maar een tientje.
Als hij zoo doorgaat wordt de minister
populair. Of is hij het al? En als hij op
zulken toon iets vraagtzullen wij
ons dan maar niet haasten met onze eer
lijke aangiften?
Loterij voor oorlogsgetroffenen.
Men deelt ons mede. dat het balig saldo
van de loterij voor Oorlogsgetroffenen
f 114.000.bedroeg, waarvan reeds tijdens de
bezetting f 20.000,— aan het illegale werk
werden besteed.
Verder werden aan de Stichting '40'45
150.000.afgedragen, f20.000,aan het Kin
derhuis „Margriet", f 10.000,aan het Roode
JXruis, f 10.000.— aan de T. B. C.-bestrijding,
terwijl het restant, bestemd is voor de Verg.
van Oud-Polilleke Gevangenen.
UIT HET HAARLEMSCHE
POLITIERAPPORT.
De politie heeft drie mannen aangehouden,
van G„ nog een van G. en v. d. M., de eerste
twee verdacht van diefstal van een radio
toestel, de derde verdacht van heling
daarvan.
Verder is bij A. A. G. een radiotoestel in,
beslag genomen, dat daar volgens den be
woner was opgeslagen door een ongeveer 30-
jarigen onbekenden man. Het radiotoestel
werd aan den eigenaar teruggegeven.
MUZIEK.
Het Spaarndamsch Fanfare Corps Kunst
kring, dat in Haarlem meer dan 20 bevrij
dingsfeesten heeft heipen slagen, zal Zondag
30 Sept. een sluitingsconcert geven te
Spaarndam op de kolk van 3 tot 5 uur.
Het corps staat onder leiding van Peter
Wit.
krachten door de Britsche autoriteiten
tegen de „republikeinsche Tegeering" (die
gelijk reeds is gemeld, intusschen weer is
afgetreden). Door het optreden der Austra
lische havenarbeiders worden vijf Neder
landsche schepen getroffen, n.l. de
„Schwarnhompt", de „Van Spool", de
„Generaal Van Speyk", de „Japara" en
de „Patras".
Intusschen wordt in Australië door- Ne-,
derlandsche en Australische autoriteiten
aan een oplossing gewerkt. De regeering
zou de noodige stappen hebben onderno
men dat de schepen met vrachtgoederen
zouden kunnen worden geladen. Men ver
wachtte heden een regeling der meenings-
verschillen tusschen de Australische auto
riteiten en de havenarbeiders.
In Australië zelf is ook verzet tegen de
houding der vakbondleiders. Een blad in
Brisbane schrijft: „Zij vallen roekeloos
een Geallieerde regeering aan, die Austra
lië van de dreigende Japansche invasie
heeft helpen redden.
Ausrtalïsche vakbondsleiders, die onmo
gelijk kunnen weten hoe de veertig mil-
lioen bewoners van Java tegenover de
„republikeinsche beweging" in Batavia
staan, handelen en praten, alsof Australië
oogenblikkelijk de onafhankelijkheid van
Java en zijn afscheiding van de Neder
landsche kroon moet erkennen. Dit is een
zoo groote dwaasheid, dat zij belachelijk
zou zijn, als niet het gevaar bestond, dat
andere landen zulks kunnen beschouwen
als een ernstig gemeende uiting van een
onvriendschappelijke houding van Austra
lië ten opzichte van de Nederlandsche re
geering en het Nederlandsche volk. Het
toekomstige bestuur van Ned.-Indië en
de taak de Indonesiërs tot zelfbestuur te
bréngen, zijn zaken, die alleen de Neder-
landsch-Indische regeering en dat volk
aangaan."
Gebleken is, dat Soekarno door middel
van de radio direct contact heeft met de
Australische communisten.
Een aantal Nederlandsche vlooteenheden
zijn op weg naar Oost-Indi? of worden
gereed gemaakt om te vertrekken.
Omtrent den toestand in Batavia meldt
Un. Press, dat het in de stad Tustig is. In
de buitenwijken komen echter gevallen
van plundering voor ondanks de Japan
sche barricades op de toegangswegen.
Auteursrecht CBD Beeldpersdienst
De finaneieele maatregelen der regeering beoogen in liet kort: 1. Herstel van liet
evenwicht tusschen goederenvoorraad en geldliocvcelheid. Tijdens de bezetting
werd dit evenwicht grondig verstoord door een sterke inkrimping van de hoe
veelheid goederen (o.a. door de „export" naar Dnitschland) en een enorme uit
breiding van de geldhocvcelheid (o.a. door zeer groote overheidsuitgaven, ge
financierd met behulp van de bankbiljettcnpcrs). 2. Inventariseering van liet
nationale vermogen en vervolgens herstel van "s Rijks financiën, o.a. door con
fiscatie van zwart geld, achtcrhaling van niet. betaalde bela6tingpenningcn eu
doorvoering van algemeene belasting-maatregelen.
Helfrich naar Batavia vertrokken.