IJmuider Courant
Vijf Ministers
Prof. Lieftinck licht deblokkeering toe
Kan de groene gordel m eere worden hersteld?
60e Jaargang- No. 18139
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peoreboom
Vrijdag 2-8 September 194ft
Uitgave van de stichtin"
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p.week 3
per kwartaal 4.
DAT de vijf ministers van Buitenland-
schc Zaken geen vorderingen van be-
teekenis gemaakt hebben bij hun Londen-
sche besprekingen, behoeft ons niet te
verwonderen. Het zou wonderlijk zijn als
zij wèl vorderingen van beteekenis ge
maakt hadden. Wij weten dat immers van
ouds! Hoeveel dergelijke conferenties zijn
er na den eersten wereldoorlog niet ge
houden! Een heele lijst badplaatsen en
andere oorden des vermaaks is er aan te
pas gekomen. En wat leverden de meeste
op? Weinig. Soms een nieuwe crisis. Ook
hebben wij in dien tijd ervaren, dat als
lastige vraagstukken door de premiers
worden afgeschoven op de ministers van
Buiteniandsche Zaken, de oplossing ver
traagd wordt. Zij zijn diplomaten, ieder
op hun beurt omgeven door een kring van
lagere diplomaten. Zij hebben geen haast
Zij zien ook niet tegen het vastloopen van
onderhandelingen of tegen crises op. Het
is eigenlijk hun beroep, dergelijke knoopen
te leggen en ze dan weer te ontwarren.
En het is hun taak, elk voor zich het kei
harde egoisme van hun eigen staat te
dienen. Wie dit wenscht te veroordeelen.
moet zich eerst afvragen of hij het van
den minister van Buiteniandsche Zaken
van Nederland zou dulden dat die bij de
vredesonderhandelingen vrijwillige offers
bracht, ten koste van ons land, in het in
ternationale belang. Welnu? Denkt u er
eens rustig over na. Het is een aardige
vraag om te overwegen. Het doet tevens
beseffen, dat wij nog steeds in een sfeer
van opgedreven nationalisme leven.
Het is te hopen dat daar verbetering in
zal komen, maar snel zal het niet gaan.
Dat wi' zeggen: niet binnen een maand
of zes. Het zal een langdurig, hortend
zich voortslepend proces worden met de
vredesonderhandelingen. En er zullen wel
heel wat crises en „deadlocks" ontstaan,
me', toornig-afreizende delegaties incluis
Dat hoort er zoo bij. Maar laat ons in dit
volk, dat langzaam-aan zijn oude nuchter
heid herwint, ons niet laten imponeeren
door lawarfi en gezwets over den volgen
den wereldoorlog.
Want daar zijn wij nog niet aan toe.
Heusch niet. Zoo snel gaat het niet. Er is
zelfs kans dat de volgende wereldoorlog
nooit komt. Maar dan zal eerst een andere
geestesgesteldheid moeten gaan heerschen
in de wereld. Dat kan; het is eerder ge
beurd. Maar vlak na een oorlog moet men
blijkbaar geen groote dingen, geen mach
tige élans of edele impulsen verwachten.
Want armer aan nieuwe gedachten en
nieuwe plannen dan de internationale ont
wikkeling nu is kan men zich haar be
zwaarlijk voorstellen. Dat is niet speciaal
de schuld van die vijf ministers. Men kan
hen niet met deze schuldenlast beladen.
Er zal tijd noodig zijntijd waar
in de menschen weer op hun verhaal
komen en zich rekenschap gaan geven van
de mogelijkheden die het leven biedt, be
halve een keur van machines, waarmee
het vernietigd kan worden en het eigen
belang der mogendheden. Er zijn ten
slotte dingen, die zelfs belangrijker zijn
dan de atoombom, aanwinst van grondge
bied en olie-concessies.
Misschien zal zich op de -ruïnes van den
tweeden oorlog een nieuwe cultuur gaan
ontwikkelen, die niet meent dat materieele
welvaart het hoogste doel is. Want dat is
het niet. Ieder beleid, dat zich alleen op
materieele overwegingen grondt, is klein,
bekrompen en on-Christelijk, ook al past
de grootste staat ter wereld het toe. Daar
wordt het niet grooter en niet Christe
lijk door.
Wij moeten hopen op de kracht van een
nieuwen, gelouterden geest, als de verbijs
tering en opwinding van dezen tijd zullen
zijn weggeëbd. Zoolang die ontbreekt be
hoeven wij geen groote verwachtingen te
koesteren van Conferenties van Vijf, of
van Drie. of van welk aantal ook. En het
helpt niets, telkens te zeggen: „Hebben zij
nu nog niets geleerd", want de gedachte
dat de wereld van oorlog beter zou wor
den, of er iets goeds van leeren, is ver
keerd. Zij wordt er slechter van en leert
er kwaad in. En als de oorlog afgeloopen
is, moet zij dat weer afleeren eer er op
nieuw begonnen kan worden met iets
goeds op te bouwen, van den grond af.
In dit blad is bij herhaling gepleit voor
Federale Unie. Het zal noodig zijn daar
voor, ook in ons volk, dat in dezen tijd
evenmin groote internationale gedachten
tot uiting heeft gebracht als andere vol
ken, begrip en enthousiasme te wekken.
Er zal contact met buitenlanders moeten
komen. Er zullen nieuwe, machtige stroo
mingen moeten ontstaan. Dat is niet een
voudig; het gaat niet vanzelf. Er zal hard
voor gewerkt moeten worden. En als dan
de gedachte zich baanbreekt, als een groot
élan ontstaat zooals dat in vroegere cul
tuurperioden de menschheid heeft kun
nen bezielen, dan zullen de Vijf Ministers
zich ook anders gaan gedragen.
Nu niet. R. P.
Het Annexatie-vraagstuk
Regeering maakt spoed
met haar beslissing
De met betrekking tot het annexatievraag-
stuk ingestelde staatscommissie heeft een
voorloopig rapport bij de regeering inge
diend. Het kabinet heeft dit reeds in behan
deling genomen zoo meldt de Maasbode.
Dat de annexatiekwestie acuut is gewor
den, blijkt ten overvloede uit het feit, dat de
Franschen daarover in Londen reeds het een
en ander in het r.udden hebben gebracht.
Kamer wordt in belastingplannen gekend
Prof. Lieftinck beeft in een persconfe
rentie Donderdagmiddag de dcblokkec-
ringsmaatregelen nader toegelicht. Daarbij
bleek, dat de regeering straf optreedt en
dat allerlei voorzorgen zijn genomen om
ontduiking der bepalingen te voorkomen.
En wie zich sohuldig maakt aan overtre
dingen loopt kans zware straffen te krij
gen, omdat een aantal handelingen in strijd
met de beschikking als misdrijf zullen
worden beschouwd.
De minister wees erop. in verband met
de mogelijkheid, dat van geblokkeerde
rekeningen een bedrag van 1000.of
maximaal 10.000.voor overschrijvin
gen mag worden gebruikt, de inspecteurs
der belastingen bevoegd zijn in daartoe in
aanmerking komende gevallen de girale
rekening voor 100 te blokkeeren, waar
door de rekeninghouder dus de vrije be
schikkingsbevoegdheid ook over dat deel
van zijn tegoed verliest. Verder herinner
de prof. Lieftinck eraan, dat op alle mo
gelijke wijzen getracht is ontduiking der
blokkeeringsbepalingen onmogelijk te ma
ken. Betalingsstukken, welke vóór 26 Sept.
in contant geld hadden kunnen worden
omgezet, kunnen na dien datum slechts
worden geïnd door bemiddeling van een
bank, welke de opbrengst op een geblok
keerde rekening-tegoed schrijft
De rekeningen van kerken kunnen niet
algeheel worden vrijgesteld, omdat som
mige menschen aan de kerken blijken geld
geleend te hebben, in de hoop zoo hun
zwart geld in veiligheid te brengen.
Onverschuldigd gedane betalingen b.v.
aan rijks-, provinciale- en gemeente
comptabelen moeten op geblokkeerde re
kening worden teruggestort en komen niet
opnieuw ter vrije beschikking. Die ge
tracht hebben zich op deze wijze te red
den, zullen merken, dat deze mogelijk
heden geen werkelijkheid zijn.
Uitbetaling in contanten
Zooals gemeld, zal van de geldkaart of
volmacht een bedrag van 100.worden
vrijgegeven. Indien de geldkaart een be
drag van minder dan 100.aanwijst,
kan het aan de honderd guld«n ontbre
kende deel in contanten worden opgenomen
uit geblokkeerde rekening, mits de in
stelling, bij wie op de geldkaart is ge
stort dezelfde is als de bank, giroinstel
ling enz., waar de belanghebbende zijn
rekening houdt. Bij centrale inlevering
voor werknemers zal men hieraan aan
dacht moeten schenken, omdat men dus
zeer waarschijnlijk niet met storting bij
één bank zal kunnen volstaan.
Postcheque- en girodienst
Hoe gehandeld moet worden dóór hen
die een rekening bezitten bij den post-
chèque- en girodienst, zal nog nader wor
den bekend gemaakt.
Overdracht van tegoed op girale of vrije
rekening wordt beschouwd als betaling in
wettig betaalmiddel. Een schuldeischer
zal dus met een dergelijke overschrijving
genoegen moeten nemen.
Meer dan één bankrekening
Voor hen, die meer dan één bankreke
ning bezitten, ligt reeds een aanvullende
voorziening gereed. Dit is vooral van be
lang voor hen, die na 12 Sept. meenden
meerdere rekeningen te moeten openen.
Voor degenen die dit vóór 12 Sept. 1945
hebben gedaan, zal dit voor wat de eerste
duizend gulden betreft, een voordeel op
leveren in vergelijking met de houders
van een enkele rekening. De te verwach
ten aanvullende voorziening zal hierop
echter een rem zetten in dien zin. dat de
afzondering van duizend gulden voor gi
raal doel. niet geldt voor rekeningen ge
opend na 12 Sept. 1945. Uitkeeringen door
de staatsloterij moeten op girale rekening
worden gedaan.
Ook geen hausse in giraal geld
De strenge blokkeering is noodzakelijk
om de girale geldsomloop niet te doen
stijgen boven een niveau, dat de regeering
toelaatbaar acht. Een concentratie van
girale koopkracht ten aanzien van „vrije
goederen" zal worden vermeden.
Wat de belastingpol itiek betreft ver
klaarde de minister met groote beslistheid
dat heffingen ineens niet aan ons volk
zullen worden opgelegd, zonder dat dc
volksvertegenwoordiging zich hierover
zal hebben uitgesproken. De reeds ver
voorbereide plannen hiertoe zullen vóór
de uitvoering in de volksvertegenwoordi
ging worden besproken.
Ook de maatregelen op het gebied der
belastingpolitiek in het algemeen zullen
via de volksvertegenwoordiging tot uitvoe
ring komen, voorzoover dat eenigszins
mogelijk is.
Ontduikingsmogelijkheden der blokkee
ringsbepalingen door aankoop van effec
ten hoeven nu nog niet besproken te wor
den. zoo zeide de minister, omdat de beurs
handel e.d. voorloopig nog is stopgezet.
Na de effectenregistratie zullen daarom
trent waarschijnlijk spoedig nadere mede
deel ingen volgen.
Het fiscale recherehebesluit is van zeer
ingrijpenden aard. Het is nog deze week
te verwachten en zal vee! verrassing
brengen voor hen. die trachten aan de
bepalingen der beschikkingen te ontsnap
pen.
De geldcirculatie
De minister is t.a.v. den geldsomloop
met een theoretisch experiment bezig. n.l.
om proefondervindelijk na te gaan. wat
eigenlijk de reëele behoefte aan geldmid
delen in het verkeer bedraagt. Op grond
van inlichtingen en gegevens van banken
zal regelmatig de pols van het geldverkeer
worden gevoeld, teneinde aan de hand
daarvan te bepalen of er geld moet wor
den vrijgegeven.
Ten aanzien van de waardeering van
onze valuta in het buitenland, gaf de mi
nister te kennen, dat hij de stellige ver
wachting koestert, dat de geldzuivering,
waarvoor in het buitenland zeer groote
belangstelling bestaat, steun zal geven
aan de waardeering voor onze valuta in
het buitenland.
De minister sprak de hoop uit, dat ieder
een in de naaste toekomst zijn medewer
king zal verleenen, teneinde een vlotte
circulatie van het geld te helpen bevor-
Het woord is aan....
Louis Pasteur:
De ware democratie is
die, welke aan ieder indivi
du toestaat zijn beste krach
ten aan de menschheid te
geven.
deren. Een lang vasthouden van het geld
verstoort de circulatie.
De hervatting van de aflossingen van
obligatieleeningen hangt geheel en al
samen met de komende effectenregistratie.
Aangaande de mogelijkheid op nieuw te
emitteeren staatsleeningen in te schrijven
door middel van gebruikmaking van ge
blokkeerde rekeningen, deelde de heer
Lieftinck mede, dat hsj dienaangaande nog
geenerlei mededeeling kon doen, doch wel
kon hij mededeelen. dat bij de Tegeering
in studie is de vraag, of het moment rijp
is voor een nieuwe staatsleening.
IJMUIDEN
Aan de gevolgen overleden
Mevrouw G.. die eenige dagen geleden
bij een ongeluk met een in brand geraakte
flesch benzine ernstig gewond werd. is
aan de gevolgen overleden.
Onze scheepsverliezen
De Nederlandsehe koopvaardijvloot
heeft in den oorlog groote verliezen ge
leden. Er zijn maatschappijen, die meer
dan 50 procent van hun tonnage verloren
hebben. Zwaar getroffen zijn o.a de Rot-
terdamsche Lloyd, die van zijn 29 sche
pen met ruim 240.000 ton 16 schepen ver
loor met 56 proc. van de gezamenlijke
tonnage, de Kon Paketvaart Mij., die van
132 schepen met 315.000 ton 90 schepen
met gezamenlijk 51 proc. verloor. De Ned.
Stoomboot Mij „Oceaan" beza* 6 schepen
met ruim 36000 ton en verloor 3 schepen
met 50 proe., de Kon. NederI Stoomboot
Mij. raakte van haar 65 schepen met
158.000 ton 32 senc-pen met 61 proc. van de
tonnage kwijt. Van Nievelt Goudriaan Sc
Co. werd het ergst van al getroffen: zij
verloor van haar 12 schepen met ruim
62000 ton 8 schepen met 70 proc. der-totale
tonnage. Verdere verliezen waren- Mij.
..Nederland" 38 proc.. Holland-Amerika
Lijn 52 proc. Java-China-Japanlijn 51
proc. De Hollandsche Stoomboot Mij. ver
loor 5 schepen, de Scheepvaart en Steen
kolen Mij. 2 (van de 7)
Besommingen van Vrijdag
KW 12 f 736, KW 205 f 145, KW 224
f 53. KW 95 f 44. IJM 255 f 238, IJM 251
f 102, IJM 261 f 231, SL 5 f 1184. H 184
f 709. UK 172 f 748, UK 75 f 513, UK 246
f 701. UK 36 f 150. UK 174 f 537, UK 282
f 1378, UK 45 f 130, UK 142 f 156. UK 53
f 160, UK 186 f 136, UK 296 f 246.
Waterloo-Nieuws
De wedstrijd om den Stads-Editiebeker
V.V.B.Waterloo wordt Zondagmorgen
10 uur op het Waterloo-terrein gespeeld.
Velsen kreeg
Minister Lieftinck voegt de daad bij
hei woord.
een Singelgrachf cadeau
Op een mooien vroegen herfstmorgen
fietste ik langs den weg, die niet voor niets
Doodweg heet. Rust lag over het land
schap, hier en daar wroette een tuinder
in zijn aardappelland waarbij zijn gezel
schap bestond uit een paar kraaien en
wat zeevogels. Maar overigens was er
geen levend wezen te bekennen in deze
streek, waar zooveel is dat aan den oor
log herinnert.
Een mat herfstzonnetje boorde beschei
den zijn stralen door de schapenwolkjes
en tooide deze met een zilveren glans. De
a^nosfeer was vol herfstgeuren, afkom
stig van stervend aardappelloof, gevallen
bladen in de bosschen van Beeckenstein
en Watervliet, van het door de vele re
gens doorweekte gras. Achter den zoom
van het dichte bosch lag het vlakke tuin
land, dat zijn taak weer bijna verricht
had.
Wat hier aan den oorlog herinnert
zijn niet alleen de puinhoopen van de
wijd verspreid liggende woningen of
boerderijtjes. Er zijn hier veel meer
oorlogsherinneringen: de bunkers in
de bosschen, de tankgracht en de heu-
velweg langs den boschrand, gebouwd
van den grond uit deze gracht.
En dan is daar nog de eenige bijna in
tact gebleven vestingmuur, die alleen
dwars over den Doodweg over eenige me
ters breedte weggebroken is. Als een
reusachtig zeemonster schiet de groene
muur met zijn breeden rug uit het water
omhoog. De tankgracht volgt over een
grooten afstand den boschrand. houdt bij
den Rijksweg op en verliest zich dan in de
vlakte van het polderland ten Oosten van
dezen weg. Het grachtwater op dezen
rustigen herfstdag rimpelloos^oisschen de
lage oevers.
Zal dit alles weer moeten verdwijnen.
Neen, af is het niet, zooals het daar nu
ligt, maar is er niets van te maken?
Velsen heeft eens een uitbreidingsplan
gehad (het plan-Brader). waarin onecveer
daar. waar nu de tankgracht ligt. een
„groene gordel" was ontworpen met een
waterpartij. Het zou mooi geworden zijn,
als het plan ten uitvoer was gekomen.
Maar het ging niet door. Het was te mooi
en de eigenaars van den grond riepen
ach en wee! omdat ze als het plan wer
kelijkheid zou gaan worden, hun grond
niet als bouwgrond zouden kunnen ver-
koopen. Een hoogere instantie wees het
plan terug.
Al fietsende door deze streek, kwam mij
dit oude uitbreidingsplan in gedachten.
Hier is de singelgracht, zoo mooi cadeau
gekregen van de Duitsclflrs. De hoogten
van den uit de gracht gekomen grond
vormen het bolwerk, dat nu eenmael bij
een singelgracht behoort. Met de vijvers
in Velserbeek en de slootjes in de weiden
is deze tankgracht zoo ongeveer het eenige
water in onze hooge en droge gemeente.
(Het Noordzeekanaal tel ik natuurlijk niet
mee.)
Er is hier inderdaad wat van te maken.
Een aardige beplanting met heesters, wat
bloembedden, een wandelweg langs het
water, een paar rustieke bruggetjes, des
noods van moderne constructie als in het
park bij het pompstation daarover. En
dat alles als omlijsting van de bosschen
tussehen Rijksweg en Doodweg. Een
oorlogsherinnering. welke. als ook
de laatste muur bewaard blijft, bij
het nageslacht de gedachte aan de
jaren van den tweeden (en laat-
sten?) wereldoorlog levendig zou kunnen
houden, eventueel nog versterkt door een
monument voor de gevallen Velsenaren.
En door den naam: ..Park 19401945". Zoo
fantaseerde ik, al fietsende op een mooien
morgen in September. S. B.
DRIEHUIS
Hinderpalen uit den
Hagelingerweg verdwenen
In ons blad van j.l. Woensdag hebben
wij gewezen op de lastige en gevaarlijke
hinderpalen in den Hagelingerweg nabij
het Missiehuis.
Tot ons genoegen constateerden wij gis
teren. dat zoowel de steenen pijlers van
het hek als het steunijzer midden in den
weg verdwenen zijn. De weg is nu dus
eindelijk geheel vrij en veilig.