De woning-enquete te HaarlemVisscherij-Snufje Okies "en ,,A rkies" keeren terug Maar nu met geld op zak United Press meldt: John Steinbeck's beroemde roman „The Grapes of Wrath", die ook in Nederlandsche vertaling ver schenen is, heeft indertijd de droeve trek van de boerenbevolking van de Ameri- kaanschc staten Oklahoma („Okies") en Arkansas („Arkies") naar het „land van belofte', Californië, wereldkundig ge maakt. Zijn aangrijpend relaas bracht de lange colonnes min of meer gebrekkige auto's voor den geest, waarin door de economische crisis van 1930 en daarom trent, door droogte en andere tegenslag van hun land verdreven landbouwers met bun hecle schamele hebben en houden en met heel hun familie de lange tocht langs de groote Amerikaansche wegen maakten naar Californië, waar zij, zoo was hun voorgespiegeld, werk en welvaart zouden vinden. Men kent uit zijn boek de meestal treurige uitkomst van die verwachtingen. Opnieuw trekken de auto's met de ..Okies" en „Arkies". zooals zij in de Ver. Staten genoemd worden, in lange rij over de wegen, volgepakt met meubelen en bedden en met alle leden der familie. Maar nu zien de wagens er heel wat beter uit enzij rijden in tegenovergestelde richting. De trekkers gaan naar huis terug en zij hebben geld in de ruime zakken van hun overalls. Zij zullen straks in Oklaho ma en Arkansas een boerderij koopen en het aloude boerenbedrijf hervatten. Het is hun eindelijk voor den wind ge gaan in Californië, dank zij den oorlog. Zij vonden volop goedbetaald werk in de oorlogsindustrie, vaders, zoons, vrouwen en dochters. Nu worden de ooriogsfabrie- ken gesloten en de arbeiders ontslagen. Maar de „Okies" en de „Arkies" treuren daarom niet. Zij wisten dat dit eens zou gebeuren en hebben al jaren ijverig ge- gepaard van hun ruime verdiensten. Zij keeren meestal met een aardig sommetje terug, gelukkig dat ze eindelijk weer spoe dig het koren zullen oogsten en de koeien zullen melken op hun eigen boerenbedoe- ning, die zij met het geld van de wapen industrie zullen koopen. Zij passeeren het grenscontrölestation tusschen de staten Arizona en Californië en even stoppen de hoogopgeladen maar glanzend nieuwe auto's. En zij vertellen, trots en stralend. „Wij werkten allemaal, behalve grootmoe der en de twee jongsten", vertelt er een tje, die teruggaat om de hypotheek op zijn oude boerderij te Arkansas af te be talen. „We zullen belangrijke mensehen zijn als we terugkomen, met al dat geld", grijnst hij. „Niet alle Okies zijn sufferds" verklaart een ander. „We hebben dit aan zien komen en we hebben een centje opzij gelegd," en hij telt 5000 dollars in kleine biljetten uit zijn beurs. „Ik heb genoeg geld om een nieuwe Buick te koopen, mijn vrouw en kinderen mooi in de kleeren te 6teken en dan bovendien nog een flinke farm in Oklahoma te koopen," snoeft een derde. Maar het gelukkigst was misschien de man, die destijds in den zwarten tijd met vrouw en kinderen in een kippenhok woonde en den heelen dag zware land arbeid moest verrichten om een paar cen ten voor levensonderhoud bij elkaar te krijgen. „En kijk nu eens", zegt hij en hij haalt vier doozen geld te voorschijn, bijna 100.000 dollar. „De boerderij is al gekocht en ik kan direct aan het werk." Zoo triomfantelijk keeren de „Okies" en „Arkies" naar huis, vanwaar zij jaren ge leden berooid en wanhopig de moeizame Teis naar het geluk aanvaardden. (United Press) Opsporing verzocht Het hoofd van den Politieken Opspo- rings Dienst te Schiedam verzoekt op sporing, aanhouding en overbrenging naar den P. O. D. te Schiedam van den voort- vluchtigen of wellicht elders gearresteer den Herbert Engelshoven, oud ongeveer 24 jaar, vermoedelijk Nederlander, doch als Duitscher genaturaliseerd, ongehuwd, afkomstig uit Bonn am Rhein, spreekt vloeiend Nederlandsch, heeft gediend als frontsoldaat bij de SS, sedert Juli of Augustus 1944 in dienst van den Sicher- heitsdienst te Rotterdam, resp. Heem- xaadssingel en Van Vollenhovenstraat. Signalement: lang ongeveer 1.73 Meter, zeer donker haar, scheiding links, bruine oogen, kort gedrongen neus, mond gewoon, oogen staan normaal, gaaf gebit, gezond uiterlijk, slank postuur, geen snor. mist aan rechterhand vier vingers. Herbert Engelshoven wordt verdacht van moord c.q. doodslag, gepleegd op de gebroeders J. en B. Eikenbroek, wonende aan den Rotterdamschedijk 197a te Schie dam, op 11 November 1944 te omstreeks 12 uur. CANADEESCHE KLACHT. Aan de Maple Leaf ontleenen wij een gedichtje van een Canadeesch soldaat, die het blijkbaar niet erg op Hollandsche bedelpraktijken voorzien heeft: Bezetten in Holland is geen sinecure, 't Is hier al net als bij hun Oost'lijke buren Je kunt je niet buiten meer wagen Of ze beginnen om smoky's en chocky's te zagen. De Hollandsche winkels willen graag óók verdienen, En ik ben per saldo geen wandelende cantine. Nu eens is 't: Een smoky voor Pa En dan weer loopt Moe je om een reep achterna. De taal hier is een kruis, laatst riepen ze „dikke!" Nu weet ik pas wien ze bedoelen, niemand anders dan „ikke"! r-nt i\r Het doel is een betere verdeeling der woonruimte Huisvesting van eenige duizenden Velsenaren In Haarlem wordt thans een woning enquête gehouden, die uitgaat van het Districts-Bureau Verzorging Oorlogs slachtoffers, gevestigd Paviljoenslaan. Dit bureau staat onder Jhr. F. Sandberg, directeur, terwijl de heer W van Dok, als hoofd der sectie Woningvoorziening, de enquête onder zijn leiding heeft. Reeds eenigen tijd loopen er geruchten over plannen die er zouden bestaan om in Haarlem en omgeving opnieuw evacués onder te brengen (gezegd wordt dat het menschen zullen zijn uit het Oosten des lands, die daar voor den winter niet aan een bewoonbaar huis geholpen kunnen worden) en nu is „men" gaan combinee ren en tot de conclusie gekomen, dat de woning-enquête met die evacuatie ver band houdt. Dit is zoo verzekerden de heeren Sandberg en Van Dok ons in een onder- boud dat wij met hen hadden absoluut onjuist. In het belang van het welslagen der enquête is het gewenscht dit misver stand weg te nemen en precies te zeggen wat de bedoeling is. Het doel der enquête is de beschik bare woonruimte in dit kustgebied, in het belang van de oorlogsslachtoffers uit deze omgeving en ter bevordering van den wederopbouw van ons land, beter te verdeelen. Er zijn veel menschen, die hier moeten verblijven, omdat zij in het productiepro ces zijn opgenomen, met hun gezinnen in zeer bekrompen omstandigheden gehuis vest, zoodat van wonen vrijwel niet gesproken kan worden. Soms zijn in een klein huisje drie gezinnen samenge perst; ook worden wel schuren en stallen gebruikt. Dit is toch onverantwoord als er groote huizen zijn die slechts door kleine gezinnen bewoond worden, zoodat zij zeer goed voor dubbelbewoning in aan merking kunnen komen. Ja, er zijn zelfs nog vele huizen die geheel leeg staan! Sommige van die ledige huizen zijn wel is waar door de Duitschers „uitgewoond" of door oorlogsgeweld gehavend, maar toch zijn er onder die zonder veel mate rialen bewoonbaar te maken zijn. In de gemeente Velsen, waartoe ook IJmuiden behoort, zijn door de Diutschers veel huizen verwoest, zeker 4000. Nu de industrie en ook de visscherij weer gaan opleven, is het noodig dat er onderdak gevonden wordt voor de menschen het zijn lang niet alle arbeiders die in het productieproces zijn of worden opgeno men. Ook al knappen wij zoo zei de heer Van Dok alle huizen in de ge meente Velsen op, die daarvoor maar eenigszins in aanmerking komen, dan moeten wij daarenboven toch nog onder dak zoeken voor eenige duizenden ge zinnen Daarvoor is het noodig een beroep te doen op andere gemeenten. In dit geval komen natuurlijk in de eerste plaats in aanmerking de centra die niet ver af liggen en gemakkelijk te bereiken zijn. Er is al een woningenquête in de ge meenten Velsen en Bloemendaal gehou den. Nu is Haarlem aan de beurt Bin nenkort volgen de andere gemeenten van dit kustgebied, dus in onze naaste omge ving ook Heemstede en Bennebroek. De ervaring die men bü de enquêtes opgedaan heeft is, dat het noodig was dat het onderzoek plaats heeft, terwijl bovendien de zekerheid verkregen werd dat het mogelijk is veel misstan den uit den weg te ruimen. De 40 enquêteurs, die thans in Haarlem werken, hebben voor een groot deel al elders ervaring op dit gebied opgedaan. Het is dus geschoold personeel. Voor zulk werk is het een vereischte, want men moet volkomen kunnen afgaan op de verza melde gegevens. Het is noodig dat men niet alleen weet hoeveel kamers er in een huis zijn, maar ook hoe het met de keu ken, de badkamer en de w.c.'s gesteld is, opdat men beschikkende bovendien over de juiste samenstelling van het ge zin dat het huis nu bewoont kan be slissen of het voor dubbelbewoning ge schikt is, of geschikt te maken is. Aan de hand van beantwoorde enquête formulieren hebben wij met de heeren Sandberg en Van Dok breedvoerig de vraag besproken welke huizen in aan- De Joodsche Nederlanders Een sombere statistiek Het A.N.P. meldt: Voor den oorlog be stond het Nederlandsche jodendom uit 140.000 zielen. Thans zijn er nog 23.000 over. 17.000 hiervan bleven of ongemoeid omdat zij gemengd gehuwd waren of wa ren ondergedoken. Van de ruim 110.000 die naar concentratiekampen werden ge voerd, kwamen 6000 terug. 117.000 Joodsche Nederlanders zijn vergast, doodgeknup peld of van honger omgekomen. Heele families zijn verdwenen. Alle opperrabij- nen zijn dood op twee na, die ondergedo ken waren, de eerwaarde heeren Justus Tal (Utrecht) en S. Heertjes (N.-Brabant). Van de schamele rest die van het Ned. jodendom is overgebleven, bestaat het grootste deel uit gemengd gehuwden wier kinderen dus geen joden zijn en de overi gen zijn voornamelijk bejaarde menschen. Er is een groot vrouwenoverschot en er zijn niet meer dan enkele duizenden kin deren. Biologisch is het Nederlandsche jodendom tot spoedigen ondergang ge doemd. Ter zake kundigen verzekeren, dal er over vijftig jaar geen jood meer in Nederland zal zjjn. merking zouden komen voor dubbel bewoning Wij kregen daarbij de overtui ging, dat hiervoor alleen groote huizen in aanmerking komen of middelmatig groote huizen die bewoond worden door kleine gezinnen. Niemand behoeft dus bang te zijn. dat deze enquête er toe zal leiden, dat hij in zijn eigen huis terugge drongen zal worden tot enkele kamers. Bovendien werd ons verzekerd, dat zoo veel mogelijk met bijzondere omstandig heden rekening gehouden zal worden. Het is, om iets te noemen, niet de be doeling om het karakter van een woon wijk aan te tasten. Het doel van de enquête is, dit moet men goed begrijpen, de woningtoe standen in dit gebied te verbeteren, niet slechter te maken. In het bijzonder klemt dit in Haarlem- In de oorlogsjaren zijn de woningtoe standen hier veel verslechterd. Dit komt omdat er veel evacués zijn binnengeko men. terwijl niet steeds, meestal door de haast, gezorgd kon worden da? die in hui zen kwamen die daarvoor het meest ge schikt waren. Bovendien is er in jaren geen nieuw huis gebouwd, waardoor het woningtekort natuurlijk vergroot is. Er wordt natuurlijk nauw samenge werkt met de betrokken gemeentebestu ren, die ook hun medewerking hebben toegezegd om het beoogde doel te berei ken. Als de resultaten van de Haarlemsche enquête bekend zijn, zal er voor ons nog wel aanleiding zijn nadere mededeelingen te doen. Wij besluiten nu met op te merken, dat de heeren Sandberg en Van Dok ons stellig*-verzekerden dat zij niets weten van plannen over evacuatie van men schen uit het Oosten of Zuiden des lands naar deze omgeving. Wel is hun bekend, dat de regeering in het algemeen niet voor zoo'n verhuizing voelt en ook alles zal doen om te bevorderen, dat de be trokkenen in hun eigen woonplaats een behoorlijk onderdak krijgen. Maar het is zoo vervolgden zij niet geheel uit gesloten, dat de regeering daarin niet ge heel slaagt en dat er dan toch nog wat dakloozen naar elders gestuurd zullen worden. Maar dan zal er voor ons juist in de resultaten van de woningenquête aanleiding gevonden worden er op aan te dringen die evacués niet naar Haarlem of omgeving te laten komen, omdat wij hier de beschikbare woonruimte dringend noodig hebben voor onze eigen menschen Oorlogspleegkinderen Ieder, die het toezicht heeft op of bij wien inwoont een minderjarig oorlogs pleegkind, is verplicht daarvan zoo spoe dig mogelijk schriftelijk aangifte te doen bijr de Commissie voor Oorlogspleegkin deren, Heerengracht 410412, postbus 401, te Amsterdam (C.). Tel. 30981; deze schrif telijke aangifte kan ook geschieden ter gemeentesecretarie te Haarlem (le afd.). Onder Oorlogspleegkinderen worden ver staan minderjarigen, over wie in verband met de oorlogsomstandigheden de ouder lijke macht of voogdij gedurende een ter mijn van tenminste 3 maanden niet is uit"- geoefend, alsmede die minderjarigen, wier identiteit niet vaststaat. Om misverstand te voorkomen, wordt hierbij nog opge merkt, dat de bemoeiingen van bovenge noemde Commissie zich niet uitstrekken tot de „tijdelijke ouderlooze" (zoogenaam de N.S.B.-)kinderen. Tenslotte wordt nog medegedeeld, dat het verboden is oorlogspleegkinderen zon der toestemming der Commissie te ver plaatsen. Pa van der Steur overleden Te Batavia is bekend geworden, dat „Pa" van der Steur is overleden. „Pa" van der Steur was een bekend philantroop en pae- dagoog en genoot niet alleen onder de Indo-Europeesclie bevolkingsgroep, waarvan hij kinderen onder zijn pupillen had. doch ook ver daarbuiten, ja zelfs bulten Indië, groote bekendheid om het mooie mensche- lijke werk, dat hij heeft verricht ..Pa" van der Steur heeft een leeftijd bereikt van 80 Jaren. Hij is den 16den dezer overleden op zijn instituut te Magelang. In het insti tuut waren nog 500 kinderen, waarover hy tot het laatst „vader" was. Johannes van der Steur werd den lOden Juli 1865 te Haarlem geboren. Na een moeilijke Jeugd voelde hij zich aangetrok ken tot geestelijk- en sociaal werk. Dat was dan ook de reden, waarom hy als bakker fiasco leed, hy gaf meer weg, dan hy liet betalen. De bekende dr. H. Plerson wist den jon gen man te winnen voor het werk der Mlcl- dernach(zending en in dezen arbeid werkte hy te Haarlem, Amsterdam. Utrecht Delft en vele andere plaatsen. Zoo kwam hy in contact met de kolonialen in Harderwijk en hij begon te beseffen dat hij zijn werk in deze richting het best kon voortzetten, door naar Ncd. Indië te gaan. Legercom mandant generaal Van Zeyi de Jongh gaf hem de gelegenheid in de kazernes van Magelang onder de soldaten te werken. Toen men hem eens een paar kinderen bracht, die door den Europceschen vader waren achtergelaten, zag hy daarin een teeken om in die richting voort te werken. En van toen af werden er steeds meer van zulke Indo-kinderen aan zijn zorgen toe vertrouwd Zijn inrichting, welke den naam „Ge sticht Oranje-Nassau" kreeg, breidde zich steeds uit en daar de financiën de uitgaven nooit konden dekken stortte hy zyn eigen tractement in de gemeenschappelijke pot. Een steun by zyn arbeid vond hij in zijn zuster Marie van der Steur, die overkwam om haar broer te helpen. Na zijn eerste ver lof trad van der Steur in het huwelijk met Anna Maria Zwager en waar hij een vader voor zijn jongens was, daar werd zijn echt- genoote een moeder voor de meisjes. CDLIV De eerste Zaterdag in Mei 1&40 bracht het laatste Visscherij-Snufje; dat was nummer 453. Ik had toen dus al 453 Zater dagen mijn IJmuidensche vrienden ge regeld op de hoogte gebracht van de ge beurtenissen rond de Visschershaven. Toen kwamen de moffen en toen was het uit. Pieterman moet kunnen schrijven wat hem „op 's herten grond leit anders schrijft hij niet. Tusschen 453 en 454 ligt dus een tijds bestek van meer dan vijf jaren en in die vijf jaren is er veel gebeurd en veel ver anderd. Dat had ik natuurlijk al gehoord en dat heb ik deze week kunnen aanschou wen toen ik (incognito natuurlijk) voor het eerst na jaren weer eens in de hal kwam. Eigenlijk kun je van „hal" niet meer spre ken. In hal D. dat mooie nieuwe gebouw, kwam de regen door de verdwenen dak ruiten naar binnen! En de rest is puin en nog eens puin. Maar we krijgen er een „overdekte" bij op de Tegeltjesmarkt, heb ik gehoord en dat is noodig ook. want we kunnen spoedig weer heel wat visch in IJmuiden verwachten. Ik was ook (incog nito) in de Capstanshop van Han en Piet, een oor!ogsproduet. Dat :s een soort of- cieele detailhandel, waar Han en Piet de lakens en de visch uitdeelen. Raar is het nu in de hal met die coördi natie. De stem der afslagers: honderd hal ve guldens om 30-28-26-24 enz. hoor je niet meer. Men vertelde me. dat de af slagers nu thuis voor het forum van nun echtgenooten trainen om telvast te blijven voor het geval dat het weer eens zoo mocht worden als voorheen. Maar dat zal wel een mop wezen, denk ik. De volgende week verte! ik wat over visscherij en vtschhande! PIETERMAN. VOETBAL. De zuidelijke eerste klassen zijn geographisch gesplitst in Brabant en Limburg. Eindhoven valt onder Limburg. Eerste klasse A: M.V.V., Juliana. Limbur- gia, Maurits. Roermond. V V V'., Bieijerhei- de. Sportclub Emma, P.S.V., Eindhoven en de Spechten. Eerste klasse B: N.A.C.. B.V.V Willem 2, Noad. Longa. De Baronie-D N L Viissingen, R.B.C., R K.T.V.V., Helmond en Brabantia of de Valk. (Hieromtrent loopt nog een pro test over een in 1942 gespeelden beslissings wedstrijd tusschen beide clubs, welke door Brabantia met 32 werd gewonnen). WIELRENNEN'. In een wegwedstrijd te Hasselt werden de Nederlanders Vooren. v. d. Star en Janssens resp. 3e, 5e en 8e. IJMUIDEN Ontspanningsavond Stormvogels De tweede ontspanningsavond van „Stormvogels" mag wederom als uitste kend geslaagd worden aangemerkt. On danks het ongunstige weer was de belang stelling groot. De jeugdige commissie, welke deze avonden organiseert, had voor een zeer afwisselend programma zorg ge dragen er werd o.m gekiend om diverse prijzen zoodat tot het einde de stem ming er in bleef. Scheepvaart Alhier zijn binnengekomen het Neder landsche s.s. Windsum van Omskjoldsvik met een lading hout voor Amsterdam, en het Deensche s.s Anha Lau met een la ding hout voor Zaandam. VELSEN BURGERLIJKE STAND. Geboren: F. Holman, d., Eikenstraat 4; N. J. Kruger, d., Velserbroekstraat 1; K. Kleinman d., Frans Naereboutstraat 20; J. Langedijk, z.. Bloemendaalschestraat- weg 147; J. H. de Boer, z„ Le Mairestraat 16; J. H. van Dam. zKralenbergstraat 5. Overleden: P. H. D. M. Klauwers, 33 j., ongeh. F. A. Huider, 7 m. Ondertrouwd: J. Baarssen en G. Ras, G. Beentjes en C. A, van Tuinen, J. P. Soona en L. J. Brader. Gehuwd: H. L. Bos en G. C. Broerssen. H. Schoen en C. Klaver. C. J. Johansen en J. L. Blaken. SANTPOORT Nationale begroetingsavond Op den deze week gehouden nationale* begroetingsavond heeft de heer J Verha gen uit Heilo, die tijdens de bezetting den geheimen zender in Noord-Holland ver zorgde, hierover een causerie gehouden. Op onderhoudende wijze vertelde spreker van de groote moeite en de vele opofferin gen, die hij en zijn collega's zich moesten getroosten om in verbinding met Engeland te blijven. Er waren, zoo vertelde spreker, in 1943 tien geheime zenders in ons land, waarvan twee in Noord-Holland Van deze tien zenders zijn acht ontdekt en de bedieningsmanschappen daarvan gefusil leerd. Tientallen berichten kwamen we kelijks door, bestemd voor het hoofdkwar tier dei ondergrondsche. Eenige malen, zooals in Alkmaar, later in .Wormerveer, waren de Duitsche peilwagens hun vlak op de hielen. Telkens wist men echter te ontkomen. Met groote aandacht luisterden de aan wezigen naar het interessante relaas van den heer Verhagen. Staande zongen de aanwezigen hem „Alle man van Neerlands stam" toe. Ds. H. v. d. Loos sprak daarna nog een kort woord. De heer H. Kraaijenveld de clameerde een gedicht, gewijd rf.n de ge vallenen in de concentratiekamp?:-!.- Stormvogels 3Terrasvogels 2 gaat door Nader vernemen we, dat de ontmoeting Stormvogels 3Terrasvogels 2, welke door werkzaamheden op het Terrasvogels- terrein geen doorgang kon vinden, niet ia uitgesteld, doch gespeeld zal garden op het terrein van D.E.K. te BloemenöaaL

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1945 | | pagina 3