IJmuider Courant De Toestand in indië Londen op dood spoor gebleven De kleinere naties en het Verre Oosten 60e Jaargang No. 18143 Bureaux: Kennemerlaan 154, IJmuiden - Telefoon 5437 Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93 Telefoon 10724. Kennemer Editie van Haarlems Dagblad Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Woensdag 3 October 1943 Uitgave van de 6tichting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: p.week 31 ct. per kwartaal 4. H moeiiijk zich van den huidigen l politieken toestand op Java een juist begrip te vormen. In de laatste dagen hebben de berichten (en daarin ook de uitlelingen van de autoriteiten ter plaatse en in Europa) elkaar veelvuldig tegenge sproken. Sommige menschen hebben daar door ten aanzien van het Engelsche beleid al ccn achterdocht uitgesproken, die on verdund is en van weinig politiek inzicht getuigt bovendien. Britsch-Indië grenst aan Indonesië en het kan nooit in het Engcische belang zijn, dat regelmatige ontwik keling van zaken met herstel van het Nederlandsche bestuur belemmerd zou worden. De Engelsche generaal Cnris- tison heeft dan ook verklaard, dat de be zettingstroepen niet als Engelsche maar als geallieerde strijdkrachten zijn gekomen, zonder politieke bedoelingen, dat hij na tuurlijk alleen de Nederlandsch-Indische regeering als wettig bestuur erkent en dat er tusschen zijn staf en de vertegen woordigers van die regeering volkomen samenwerking bestaat. Het standpunt van onze regeering is door den minister van Overzeesche Ge bieden, prof. Logemann, in een perscon ferentie in Londen uiteengezet. Hij zeide dat Nederland zich tot taak heeft gesteld het Indonesische volk zelfbestuur te ibhenken, maar dat op het oogenblik dit volk nog niet in staat is, het bestuur in handen te nemen. Nederland wenscht zijn taak niet halverwege op te geven, maar haar volledig te vervullen, zich baseerend op de beloften, gedaan door de Koningin. De bijeenroeping is voorbereid van een Rijksconferentie, waarop de structuur van het Koninkrijk openhartig zal worden be sproken. De regeerings-voorlichtingsdienst, daaraan herinnerend, bericht vanmorgen: „Het ware zinloos, thans op den arbeid van zulk een conferentie vooruit te loo- pen. Maar hoe de verdere regeling ook worden moet, één ding zou bij dit alles vaststaan: de éénheid van het Koninkrijk. Zonder dezen gemeenschappelijk aanvaar den grondslag ware iedere gedachtenwis- eelinp, onmogelijk. Dit uitgangspunt heb ben Soekarno en de zijnen bewust losge laten. toen zij zich inlieten met den Ja- panschen overheerscher. Zoo hebben zij niet alleen de oorlogvoering van de ge allieerden in den rug belaagd, maar ook voor hun deel de samenwerking tus schen Nederlanders en Indonesiërs in gevaar gebracht en het staatkundige ver- nieuwingswerk doorkruist of op zijn minst vertraagd. Bovendien hebben zij op dit oogenblik de hulpverleening aan de mil- lioenenbevolking ten zeerste belemmerd. Op een oogenblik, waarop snelle aanvoer van levensmiddelen en textiel noodig zijn, worden wij verplicht, onze werkkracht te verspillen aan politieke strubbelingen. Zonder het optreden van de „Indonesische republiek" zouden de deelnemers aan de rijksconferentie mogelijk al aangewezen zijn en zouden al voorbereidingen getrof fen kunnen worden voor de bijeenroeping van den Volksraad, die overigens een Indonesische meerderheid zou hebben ge had." Het communiqué verklaart, dat de Ne derlandsche regeering zich niet van den ingeslagen weg zal laten afbrengen. Vol hardend bij haar volstrekte weigering, tot eenig contact met lieden, die door Japan in het zadel zijn gezet, doet zij een beroep op alle Indonesiërs, van welke opinie ook, om in gezamenlijk overleg te blijven wer ken aan den nieuwen status van het Koninkrijk. Uit verdere mededeelingen blijkt dat noch onze regeering, noch de Engelsche op het oogenblik over voldoende betrouw bare berichten betreffende den toestand op Java beschikken. Het Nederlandsche volk zal ingelicht worden zoodra die er zijn. Inmiddels is bericht dat luitenant gouverneur-generaal Van Mook in Bata via is aangekomen. Admiraal Helfrich wordt daar ook verwacht. En volgens een bericht uit Batavia zijn twee Engelsche officieren onderweg naar Europa om hun eigen regeering en de onze in te lichten. Wie dit alles rustig overweegt zal moeten erkennen dat overhaast oordeel over den •toestand waardeloos is en dat zwartgallige opinies even weinig te beteekenen heb ben als de onzin van de lieden, die be weren dat er binnen enkele jaren weer een wereldoorlog zal uitbreken. Zij zeg gen maar wat over dingen waarvan zij niets weten en zij ondermijnen door hun geklets het vertrouwen en den arbeids- lust van anderen, die zich door deze praat jes laten ontmoedigen. Soekarno wil een republiek en de Australische communisten, die het ver trek van onze schepen belemmeren, ach ten dit een voordeelig zaakje omdat Australië dan zooveel naar Indonesië zou kunnen exporteeren, hetgeen een zeer kapitalistische opvatting is. Maar Soekarno en Mohammed Hatta mogen van de Engelschen Batavia niet uit en niets bewijst, dat zij de massa van de Indische bevolking achter zich hebben. Het tegendeel is waarschijnlijk. In zijn blad „Vrijheid" voert Soekarno een hoo- ge taal. die op zichzelf twijfel aan zijn bezadigdheid en werkelijken invloed wekt. Hij beweert: „Wij stellen ons te genover de geheele wereld" en het herin nert aan de taal van de Japanners met wie hij heeft samengewerkt, aan die van de Duitschers en aan de N.S.B. in haar °est-ze!foverschattenden tijd. Van com- Gedachte van een algemeene vredesconferentie geopperd Zonder tot overeenkomst te zijn gekomen is de Londensche conferentie afgebroken. Het Dinsdagavond uitgegeven communi que zegt slechts: ..De raad van ministers van buitenlandscbe zaken is Dinsdag twee maal bijeen gekomen. Molotof presideerde des morgens, Wang des middags. In zijn tweede bijeenkomst besloot» de raad zijn huidige zitting te beëindigen. Op dit oogen blik zijn twee oorzaken voor het afbreken van de conferentie te onderkennen, ten eerste de principleele tegenstelling in poli tieke opvattingen tusschen de Sovjet-Unie en de Westersche Geallieerden inzake de kwesties betreffende Oost-Europa. Deze kwesties zijn echter nimmer ten volle be sproken en vormen niet de oorzaak van het afbreken van de conferentie. Ten tweede de vastberaden bedoeling van de Sovjet-dele gatie om het aantal mogendheden, dat zou deelnemen aan de bespreking over de vredes verdragen met de voormalige satellieten van Duitschland, te beperken, dit leidde tot een conflict omtrent de te volgen procedure, welk conflict de onmiddellijke oorzaak werd va» de mislukking der besprekingen. De Amerikaansche minister van buiten- landsche zaken James Byrnes heeft een ver klaring uitgegeven, waarin hij een overzicht geeft van de houding der verschillende mi nisters. Voorts geeft hij als zijn meening te kennen, dat op een breed terrein overeen stemming is bereikt en de verschillen van Inzicht ln den geest van verzoening zijn onderzocht Er bestaat zeker goede reden, aan te nemen, dat met volhardend geduld en begrip van alle partijen een overeen stemming kan worden bereikt over de hoofd punten. „Wij zijn vast besloten naar een dergelij- ken uitslag te streven", zoo zeide Byrnes. Byrnes stelde zich op het standpunt, on gaarne een beperking van de deelneming in het aanhangige werk betreffende de Euro- peesche vredesverdragen, en uitsluiting daarvan van twee permanente leden van den veiligheidsraad der Vereenigde Volkeren, te zien. Hij wilde echter wel accoord gaan met een inleidende procedure voor het opstellen der verdragen, welke in overeenstemming zou zijn met de overeenkomst van Berlijn, vooropgesteld dat de raad er mee in stemde om, volgens artikel 2 (4) onder-af deeling 2 van de overeenkomst van Berlijn, een vredes conferentie bijeen te roepen met deelneming van de voornaamste geïnteresseerde staten. Dit zou beteekenen deelneming van de per manente leden van den veiligheidsraad, de Europeesche leden van de Vereenigde Volken en de niet-Europeesche leden die substan- De distributie-s Ontbijtkoek, Beschuit, Biscuit en Gebak Met de aflevering van ontbijtkoek aan het publiek zal weldra een begin worden gemaakt. Op 12 October zal de eerste koopbon worden aangewezen. Beschuit zal tegen het einde van Oc tober eveneens in distributie gebracht worden op een specialen bon van 70 gram (dit is een normale rol) per 4 weken voor alle leeftijdsgroepen. Naast den beschuitbon wordt gelijktijdig een bon bekend gemaakt voor biscuits, toast of wafeltjes. Voor deze biscuits is sui ker beschikbaar gesteld, zoodat biscuits cream crackers en „zoutjes" in normale verhouding kunnen worden disponibel gesteld. Het rantsoen zal 125 gram be dragen. Ook dit rantsoen zal voor 4 weken gelden, en zal telkens 2 weken later gevolgd worden door een bon van 75 gram voor koekjes, gebak en derge lijke. De thans reeds in het Oosten en Noorden van het land naar keuze op den rijstbon voor kinderen beschikbaar gestelde kinderbiscuit, zal binnenkort ook in het Westen des lands op deze wijze verkrijgbaar zijn. promissen is hij niet gediend. „De heer van der Plas", zegt hij, „heeft het ge waagd vertegenwoordigers van het Indi sche volk op te roepen ter onderhande ling, maar de Indonesiërs zullen ziqjï niet door het zoet gefluit van Van der Plas laten verlokken. Wij beschouwen de Nica-menschen als onderdrukkers, die de internationale veiligheid bedreigen en wij wenschen niet met dergelijke lieden te onderhandelen". Inmiddels is het initiatief van Edeleer (Lid van den Raad van Indië) van der Plas al door de Nederlandsche regeering gewraakt. Zij wenscht zelf niet met Soe karno en de zijnen te onderhandelen. Al les zal duidelijker worden nu een krach tige en bevoegde autoriteit als de luite nant-gouverneur-generaal Van Mook weer ter plaatse is. Met de sympathie voor het streven naar zelfbestuur die velen van ons koesteren zal ieder het groote verschil tusschen Soekarno's optreden en de Nederlandsche toezeggingen duidelijk zijn. Onbevoor oordeelde kenners van Indië erkennen, dat zelfbestuur voor de Indonesiërs eerst na zorgvuldige voorbereiding onder Ne derlandsche voorlichting en leiding denk baar is. Men kan niet de ontwikkeling en nog minder de energie en het initiatief van de inlanders gelijkstellen met die van een Europeesch volk. Het lijkt er niet op Zelfbestuur binnen de eenheid van een Koninkrijk heeft tot de beste resultaten geleid, waarvan het Britsche Gemeene- best de treffende voorbeelden biedt. R. P. tieele militaire bijdragen hebben geleverd In den strijd tegen de Europeesche leden van het As-verbond De Sovjet-delegatie steldf zich op het standpunt, dat zij geen enkele toezegging ten aanzien van een dergelijke toekomstige vredesconferentie kon doen zonder persoonlijk overleg met haar regee- rlug. In deze omstandigheden zal het werk van den raad onbeslist blijven. Wanneer, zooals wij vertrouwen, betreffende de toe komstige procedure overeenstemming zal z(Jn bereikt, zal het opstellen van het proto col door de plaatsvervangende afgevaardig den voortgezet kunnen worden aan de hand van de richtlijnen welke hun reeds door den raad z(Ju verstrekt. Volgens Reuter's diplomatieke correspon dent te Washington worden daar zeer ernstige stappen ondernomen om zoo spoe dig als maar mogelijk Is. te komen tot een conferentie van Truman, Stalin en Attlee. teneinde te voorkomen, dat de wereld zal worden verdeeld ln twee groote kampen. De Britsche regeering zou zich krachtig ver zetten tegen een wereld-dictatorschap van de drie groote mogendheden. Z(| komt op voor het recht der kleinere staten om hun standpunt Inzake den toekomstlgen vrede naar voren te brengen. Duitschers moeten kleeding inleveren De Britsche militaire autoriteiten heb ben een verplichte inlevering van kle dingstukken door de Duitschers aangekon digd. Krachtens een afspraak met het Duitsche burgerlijke bestuur zullen klee- ren, schoenen, dekens en andere artikelen in de Britsche zóne worden ingezameld en verdeeld onder gedeporteerden en vroegere krijgsgevangenen der geallieer den, alsmede onder slachtoffers van de concentratiekampen, burgers in ziekenhui zen en arbeiders in vitale bedrijven. Ontvangst van Generaal Eisenhower De koningin heeft voor de ontvangst van generaal Eisenhower op Zaterdag a s. te Amsterdam de burgerzaal van het paleis ter beschikking gesteld. Ook bij Wesi-Kapelle de dijk dicht. Het gat,( dat op 27 September in den Nol- ledijk op Walcheren is geslagen. Is weder gedicht cn heden is het ook gelukt het gat in den dijk bij West-Kapelie dicht te krijgen. Prof. Schermerhorn heeft den burgemeester dezer gemeente gefeliciteerd. „Hulde en ge- lukwenschen. Walcheren ontzwemt. Neder land herrijst". Het conflict in de Gereform. kerk te Haarlem Een vrijgemaakte kerk te Haarlem Naar wij vernemen ligt het in het men der „bezwaarden" ook te Haarlem te komen tot een vrijgemaakte kerk. Daar een en ander in een stadium van voorbereiding verkeert konden er nog geen nadere mede deelingen gedaan worden. Het woord is aan.... A. V e s s i o t: Men moet niet doen, wat men prettig vindt om te doen, maar wat men prettig zal vinden gedaan te hebben. IJMUIDEN Gemeentelijke bewaarschool nog niet vrij Van vele zijden vraagt men ons naar de reden, waarom de gemeentelijke bewaar school aan de Casembrootstraat nog niet weer aan het onderwijs teruggegeven is. Naar wij bij informatie vernamen, is er voorloopig nog geen kans op, dat deze schooi, waaraan toch zulk een groote be hoefte is, voor het kleuteronderwijs vrij komt. De gemeente zit met een tekort aan schoolruimte in het algemeen, terwij! ook de verschillende bijzondere diensten veel ruimte vragen. In de school aan de Casem brootstraat is nog steeds het Arbeids bureau gevestigd en het Is moeilijk daar voor elders een plaats te vinden. School H toch gevorderd Naar wij vernemen, is de openbare lagere school H aan den Wijk aan Zeeër- weg, die onlangs door de politieke ge vangenen werd ontruimd, ten einde haar voor het onderwijs vrij te maken, ondanks de pogingen van het gemeentebestuur om daaraan te ontkomen, toch gevorderd. De school zal worden betrokken door 350 oorlogsvrijwilligers, die bewakingsdiensten zullen verrichten- SANTPOORT Handboogschietvereeniging gaat jubileeren 1 November bestaat zij 55 jaar De bekende Handboogschietvereeniging V.Z.O.S. bestaat 1 November 55 jaar. Te gelijk met het elfde lustrum zal ook het 50-jarig jubileum, dat door de oorlogs omstandigheden niet gevierd kon worden, worden herdacht. Op Zondag 4 November wordt in het Stations Koffiehuis een feestdag georgani seerd. O.a. wordt een onderlinge wedstrijd gehouden, waarvoor fraaie prijzen be schikbaar zijn. De clou van den dag zal zijn de wedstrijd tusschen den keïzer- schutter Chr. Smit en den koning A. J. Voogt om een ffaaien wisselbeker, be schikbaar gesteld door de Noord-Zuid- Holl. Verz. Mij. te Santpoort. Des avonds wordt een feestavond gehouden met bal na. De stand van de onderlinge competitie is als volgt: 1. M. v. d. Berg, 11 partijen, 594 punten; 2. Chr. Smit 10527, 3. A. J. Voogt 11—570, 4. J. v. d. Berg 11—568, 5. F. Verhappen 11531, 6. H. Janssen 11427 7. W. Arisz 9311, 8. H. Droffelaar 10 350, 9. J. Klauwers 9281, 10. J. Janssen 10—271, 11. W. Immers 10—246. De „New-York Times" vestigt in een hoofdartikel de aandacht er op, dat de Vereenigde Staten bij het verslaan van den Japanschen tegenstander een veel be langrijker rol gespeeld hebben dan eenige andere mogendheid in Europa en dat zij daarom het recht hebben een overheer- schende stem in alle regelingen in het Verre Oosten te laten hooren, vooral in aangelegenheden, die de bescherming van Amerika voor een nieuwe Japansche agressie betreffen. Men zal van die over- heerschende stem geen afstand kunnen en willen doen, en generaal MacArthur zal de opperbevelhebber van alle Geal lieerde bezettende machten en uitvoerder zijn van de politiek, waartoe besloten wordt. De Ver. Staten zullen echter gaar ne zoowel het toezicht op Japan als de verantwoordelijkheid met andere geal lieerde landen willen deelen. Hoewel de omstandigheden Amerika tot meester in Japan gemaakt hebben, zoekt het hier geen bijzondere privileges noch een bijzondere positie, en daarom heeft het niets voor de wereld te verbergen. In tegendeel: Amerika was de eerste om een Geallieerde commissie voor het Verre Oosten voor te stellen, nog vóór de Ja pansche capitulatie een voldongen feit geworden was. Uit den naam van die com missie blijkt, dat de werkzaamheden ervan niet tot Japan alleen beperkt zouden moe ten blijven, maar dat zij zich over het ge heele Verre Oosten zou uitstrekken. Dit houdt dus in. dat wanneer er een controle commissie voor Japan is, er ook een voor Korea moet komen, waarvan het lot nog niet geregeld is. Belangrijk is. dat niet alleen de groote mogendheden, doch ook de kleinere naties een vitaal belang bij de regelingen in het Verre Oosten hebben, waaronder Austra lië, Canada, Nederland, de Philippijnen en vermoedelijk ook Britsch-Indië. Het zou afwijkend van de principes van dezen oorlog zijn, die in naam van de democratie gestreden werd, wanneer alle beslissingen meer en meer in de handen van slechts enkele groote mogendheden geplaatst werden. Daar deze procedure gedurende den oorlog onvermijdelijk was, is er geen verontschuldiging voor, nu de oorlog afgeloopen is, tenzij die mogend-- heden van hun vroegere standpunt afstand willen doen. Het uitbreiden van de commissie voor het Verre Oosten, zoodat kleinere staten eraan kunnen deelnemen, is daarom een overwinning voor de internationale de mocratie en voor de beginselen, volgens welke de vereenigde naties alleen maar kunnen werken en handelen Vuren gestaakt in Indo China In een bijeenkomst tusschen Fransche autoriteiten en de leiders van de Anna- mitische onafhankelijkheidsbeweging is een aceoord bereikt om het vuren in Fransch Indo-China te staken. De toestand in Saigon is de laatste da gen aanmerkelijk kalmer geworden. Men hoopt nu. dat de voorwaarden van wapen stilstand en het feit. dat de Franschen en Annamieten overleg plegen, tot een aan merkelijke verbetering zal leiden. De on lusten, waarbij Geallieerde troepen wer den gedood of gewond, hebben vorige week haar climax bereikt met de arresta tie van veldmaarschalk Teraoetsji, detï vroegeren Japanschen opperbevelhebber, wiens troepen vermoedelijk in de onlusten de hand hebben gehad.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1945 | | pagina 1