IJmuider Courant Bergen-Belsen Afbreken is geen falen Van Cenechten De geldzuivering Splitsing in Soekar lo-beweging Kennemer Editie van Haarlems Dagblad Directeur-Hoofdredacteur: Robert Pee re boom Donderdag 4 October f945 tTMgave van de stichting ▼oorlichting te Haarlem. Abonnementen: p.week 31 ct* per kwartaal 4.- Oordeel over Londensche conferentie Het 60e Jaargang No. 18144 Bureaux: Kennemerlaan 154, JJmuïden - Telefoon 5437 Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93 Telefoon 10724. HOE zijn de beulen ontstaan, het jjroces-Bergen-Beisen de beklaag- den-banken vullen? Hoe zijn al die andere beulen in wording gekomen, die straks als oorlogsmisdadigers zullen terechtstaan? Voor den oorlog kwam in vijf jaar tijds zulke ontaarding van een mensch immers maar één of hoogstens tweemaal voor! Hoe is het te verklaren dat niet alleen in Duitschland, maar ook in andere lan den. het onze inbegrepen, de individuen die dergelijke praktijken bedreven hebben of ze door hun hulp en ondersteuning heb ben mogelijk gemaakt, bij duizenden te tellen zijn in die eene periode 19401945? Hoe is het mogelijk dat dit juist in dezen oorlog gebeuren moest, nadat in den eer sten wereldoorlog, al deden zich ook daar in veel wreedheden voor, toch van zulke massale ontaardingsverschijnselen geen sprake is geweest? In een eerste artikel onder denzelfden titel heb ik aangevoerd, dat een onderzoek van deze vragen van het hoogste belang is en dat men er de wetenschappelijke en practiseh ervaren psychologen bij te hulp zal moeten roepen. Daar mag wei tijdig toe besloten worden, want anders zal toe passing van de doodstraf de belangrijkste objecten van onderzoek alle uitgeroeid hebben. En men zal er meer van moeten begrijpen dan men nu doet, om in de toe komst te kunnen voorkomen dat de om standigheden opnieuw ontstaan, die zulke menschelijke ontaarding scheppen of om wellicht door tijdige opsluiting in krankzinnigen-gestichten met mogelijke toepassing van geneesmethoden de herha ling van rampen te voorkomen. Mr. Abel J. Herzberg, die van Januari 1944 tot April 1945 als gevangene in het Joodsche gedeelte van het kamp Bergen- Belsen heeft vertoefd, heeft in een belang wekkend artikel in de Groene Amster dammer van 29 September een poging ge daan om de diagnose van de ontaarden te stellen. Hij schrijft over „Scharführer X" en stelt vast dat wij niets van hem begrijpen. Het is of wij voor een krank zinnige staan, die in een geheel andere wereld leeft. En daaruit leiden wij af, dat hij principieel anders moet zijn dan wij. Maar als wij nu toch eens iets van hem konden begrijpen? De groote meerderheid van de beulen ziet mr. Herzberg niet als gewone misda digers. Scharführer X en zijn soortgenoo- ten zijn anders. Scharführer X isniets. Hij is leeg. Men heeft hem idealisme toe gedacht. Hij bezit dat niet. Men heeft hem opvattingen toegeschreven. Hij mist ze. Men heeft in hem tenminste vaderlands liefde of nationaal enthousiasme willen ontdekken. Hij heeft er geen zweem van. Hij heeft een maag, een hart. darmen, longen, nieren en hij stelt er bijzonderen prijs op, die behoorlijk te doen functio- neeren. Dientengevolge zijn zijn natje en droogje hem heilig. Voor het overige Is hij een ding. Leeg. Menige politieke partij heeft op die leegte gespeculeerd en er tij delijk succes mee gehad, maar de natio- naal-socialistische heeft het consequent gedaan. Uit de leegte is zij opgebouwd, zij, en nog meer dan zij: haar S.S. Want de mensch die niet weet wat hij wil. die eigenlijk alleen maar wil, dat hij niets hoeft te willen, die bange man, dat onvolgroeide kind, die stumperwat kan hij anders doen dan zich te laten bio logeeren door de schijnwerpers der altijd weer opkomende krachtpatserij, nu eens van keizers en dan weer van revolutio nairen? Hij is evenmin slecht als goed. Hij is een beetje wreed tegen een vlieg en sen timenteel tegen een muis. Nu hebben ze hem gezegd, dat hij sterk is en dat kracht is: als je niet bang bent voor bloed. Nu i6 hij niet bang. Dat wil zeggen: hij is vreeselijk bang en daarom slaat hij er maar op los. Hij heeft angst voor zijn angst en dat noemt hij moed. Een mensch is nooit zoo doodgewoon, zoo leeg, zoo dubbel-blank, of hij heeft een geweten. En dat geweten spreekt. Die stem moet worden gesmoord, omdat an ders alles verloren gaat: moed en vader land, fanfare en uniform. Zoo ontstaat na de eerste druppel bloed de eene wreed heid na de andere: steeds grooter, steeds feller. Men heeft wel gezegd, dat Schar führer X gewetenloos zou zijn. Was het maar waar, dan was hij niet zoo wreed geworden! Gebrek aan overtuiging heeft een voortdurend groeiende onzekerheid gevoed, die altijd weer door een voort durend groeiende schijnzekerheid moest worden gedekt. De infectie was begonnen. Zoo werd Scharführer X, die als kind zoo iaat zindelijk was, als jongetje zoo ang stig, als scholier zoo middelmatig en als man zoo doodgewoon, van lieverlee, voor dat hij wist hoe hij het had. tot massa moordenaar. Is dat nu allemaal uitsluitend Duitsch? Vermoedelijk ten deele, zegt mr. Herzberg, voorzoover er in Duitschland op grond van omstandigheden en historische ontwikke ling een zekere praedispositie voor was geschapen. Maar voor het overige? Zijn er niet overal meer menschen zonder over tuiging en zonder vatbaarheid daarvoor, dan men aanvankelijk denkt? Ook onder de z.g. overtuigden? Bestaat er niet heel wat meer lust tot vervolging en het toe brengen van leed. .dan men zich bewust is? En werkt het geweten altijd in de ge- wenschte richting en niet vaak genoeg in perverse zin? Ik heb hier de hoofdpunten uit het be- De ministers van buitenlandsche zaken van de Ver. Staten, de Sovjet-Unie en Frankrijk hebben elk een verklaring af gelegd omtrent het verloop van de thans afgebroken conferentie te Londen. Alle drie waren het erover eens, dat het een fout zou zijn het afbreken der conferentie op te vatten als een bewijs van falen. Zij waren het er over eens, dat de raad van plaatsvervangende afgevaardigden te Lon den zou voortgaan met de bestudeering der concrete kwesties als b.v. de Fransche voorstellen inzake het Rijnland en het Ruhrgebied, het teruggeven van'roofbuit uit de bezette landen en de verschillende Oostenrijksche problemen. Het verschil van inzicht is dit: moet het regiem van de drie groote mogendheden gehandhaafd blijven of moeten ook de verdedigt zich Hij geloofde het welzijn van Nederland te dienen... Aan het einde van de Woensdag gehouden zitting van het Bijzonder Gerechtshof te 's Gravenhage, waarin zooals men weet de procureur-fiscaal tegen Van Genechten de doodstraf heeft geëischt, kreeg de verdachte zelf gelegenheid zich te verdedigen. Van Genechten zei. dat hij alles wat hij in zijn leven had opgebouwd, geofferd heeft aan de nationaal-socialistische gedachte waarin hij geloofde. Hij meende het welzijn van Nederland te dienen. Voor de Duitschers heb ik zoo zei hij weinig nuttigs ge daan. Zijn samenwerking was zoo slecht, dat hij ontheven is van zijn functie als directeur- generaal van politie. Na 1943 was hij geheel uitgeschakeld. Aan de gevangenneming van mr. Meischke had hij geen schuld. Verdach te betoogde dat hij ook tegen verschillende N. S. B.-ers is opgetreden. Hij js bij het Vredesgerechtshof afgetreden omdat hij geen vrijheid had te vervolgen wie hij wilde, kortom toen hem duidelijk werd dat hij moest dansen naar het Duïtsche pijpen. Toen Van Genechten zei dat hij het optre den van de Duitschers tegenover de Joden scherp afgekeurd heeft, volgde daarop ge joel op de publieke tribune. Tenslotte zei verdachte, dat hij gevochten heeft tegen ver-Duitsching van ons volk, tegen het ontketenen van den burgeroorlog en tegen het dienstnemen van Nederlanders bij de S.S. Verslagen in alle opzichten legde hij zijn lot, de gevangenis of den kogel, ge heel in handen van de rechters. Uitspraak 17 October. kleinere staten kunnen meespreken bij de vaststelling der vredesverdragen. Voor standers van een .dictatorschap" der drie grooten is Molotof, die dan voor het vast stellen van elk vredesverdrag een confe rentie zou willen beleggen van die staten die bij elk afzonderlijk verdrag speciaal geïnteresseerd zijn. De Ver. Staten en Frankrijk zijn voorstander van het uit breiden van de internationale verantwoor delijkheid in de vredesbesprekingen. Van Genet'Ji ten voor zijn rechter Uitreiking nieuwe bonkaarten De plaatselijke distributiediensten zullen in het tijdvak van 8 t.m. 27 October nieuwe bonkaarten voor voedingsmiddelen K 512, groente-, fruit- en vïschkaarten N 512 en leder- en textlelkaarten VA 510 uitreiken. 1 woord is aan.... IW i 1 1 j a m Pitt: Waar de wet ophoudt be gint de tyrannie. Zelfstandigen. In de „eerste uitvoeringsbeschikking de- blokkeertng 1945" heeft de minister van financiën het aantal van hen, die uit hoofde van een zelfstandig beroep weke lijks over 100.in contanten ten laste van hun geblokkeerde of hun girale reke ning kunnen beschikken, aanzienlijk uit gebreid. Thans komen mede in aanmerking al diegenen, die zelfstandig als hoofdbe roep uitoefenen het beroep van: kunst schilder, beeldhouwer, toonkunstenaar* letterkundige, belastingconsulent, econo. mïsch- of bedrijfseconomisch adviseur, raadgevend ingenieur, beëedigd taxateur, beëedigd translateur, expert terzake van het assurantiewezen, repetitor, makelaaï en particulier verpleger. Studenten Studenten mogen in de maand oven 100.van geblokkeerde rekeningen be schikken. Ais een student geen eigen re kening heeft, mag dit op de rekening van zijn verzorger worden afgeschreven. Xa-uitreiking van geldkaarf-Bi De distributiediensten hebben opdracht gekregen, de banken opnieuw te bevoor raden met geldkaarten B. Dit geschiedt met het oogmerk, personen van 21 jaar en ouder, die meer dan 100.per maand verdienen en geen geldkaart B in ont vangst namen, alsnog tot 7 October in da gelegenheid te stellen, dit wèl te doen. VELSEN Distribufiedienst Velseri Zittingsdagen te Velsen-Xeord en Santpoort. Evenals dit voorheen het geval was, zal voortaan weer wekelijks te Velsen-Noord zitting gehouden worden en wel in het Ontspanningslokaal van de Deurenfabriek aan den Wijkerstraatweg, op de volgende dagen: Met ingang van 9 October a.s. des Dins dags vooi\textiel. schoenen en rijwielban den en met ingang van 11 Ocotber a.s. des Donderdags voor stamkaarten, bonkaar ten en rantsoenbonnen. In verband hiermede vervalt te Sant poort met ingang van 11 October a,s. de zitting op Donderdag voor stamkaarten, bonkaarten en rantsoenbonnen. Die voor textiel enz. blyft ongewijzigd op Donder dag. De lokalen zijn geopend van 9.30 tot 12.30 uur. Opbrengst Emmabloem-collecte De in deze gemeente gehouden Emma bloem-collecte heeft 10.970.02 opgebracht* IJMUIDEN Leger des Heils Het Leger des Heils kan weer onbelem merd zijn werk verrichten en bijeenkom sten OTganiseeren. Zondag zullen in het noodgebouw van het Leger bijzondere bij eenkomsten plaats hebben onder leiding van luit.-kolonel Chr. Ronitz. De Piet Hein binnengekomen Hr. Ms. torpedojager Piet Hein is gis teren alhier binnengekomen. Het vaartuig is naar Amsterdam doorgevaren. Markt Scheveningen Maakten reeds de noordvisschers mel ding van grootere vangsten van wijting, nu wordt deze visch ook in flinke hoeveel heden onder de kust gevangen. De Woens dag binnengekomen kustvissehers brachten flinke vangsten wijting aan de markt. De kleinere booten hadden 10 tot 15 kisten* Rumoerig opruimingswerk Wij hebben indertijd reeds uitvoerige mededeelingen gedaan over de groote ver woestingen, die de Duitschers aan de tech nische installaties van de Noorriersluïa hebben teweeggebracht. Met voortvarend heid is de Rijkswaterstaat thans bezig, de schade te herstellen. Maar voordat er op gebouwd kan worden, moet er afgebroken worden en dit afbraakwerk heeft men thans onder handen genomen. Gistermid dag was men bezig, wat er van het be- dieningsgebouw over was, op te blazen. Heel IJmuiden werd opgeschrikt door een viertal hevige knallen, die de ruiten deden rinkelen en die deden denken aan de ex plosies uit den oorlogstijd. Zoo langzamer hand wordt het hcele gebouw opgeruimd. SANTPOORT Ds. Oldeman geschorst Ds. R. H. Oldeman is door het Provin ciaal kerkbestuur voor onbepaalden tjj^ provisioneel in zijn ambtsbediening ge schorst. Een zeer betrouwbare bron in Batavia verklaarde aan A. N. P.-Aneta, dat het aantal van Soekarno's volgelingen niet meer dan 5 pCt. van de bevolking van Java uitmaakt, hoewel dit een groot deel van de jongeren omvat, die door de Ja panners bewapend zijn en volgelingen van Soekarno zijn geworden onder Ja- panschen invloed. De heer van der Plas heeft een radio rede gehouden, waarin hij zeide een be roep te doen op alle leiders van welk ras of welke partij ook, om hun opvatting te geven over de vraag hoe een nieuw Indo nesië geboren moet worden, opdat alle gedachten die de vijand zoo lang onder drukt heeft nu in de openbaarheid ko men. Wie dat nog niet heeft gedaan, maar meent nuttige wenken te kunnen geven, kan om een onderhoud vragen. Een extra-schip voor troepenvervoer is beschikbaar gekomen. Het zal 8 dezer met 3500 man uit Engeland vertrekken. Wie de beschikking heeft over den zen- der-Bandoeng is nog niet duidelijk. In een toespraak werd scherp op de uit spraak der Nederlandsche regeering ge reageerd en korten tijd later werd mee gedeeld, dat een zender (welke werd niet gezegd) zich uit de beweging Soekarno had teruggetrokken. Hieruit blykt, dat er een splitsing begint te komen in de Soe- karno-beweging. Van twee hulpverleeningsteams is be richt bïnnengekomefi, dat zij in de buurt toog van mr. Herzberg geciteerd. Ik heb ze voorgelegd aan een medicus, ex-ge vangene in een concentratiekamp in ons land. Hij stemde ermee in. Ik heb ze ge toetst aan mijn eigen indrukken van de Duitschers, die beperkter zijn omdat ik niet in een concentratiekamp maar alleen in de gijzeling heb gezeten. Zij stemmen ermee overeen, vooral wat de leegte en de angst betreft. Ja, die keTels waren leeg en bang. Maar volledig is het raadsel van de diagnose voor mij hiermee niet opgelost. Voor mr. Herzberg waarschijnlijk ook niet. Het nationaal-socialisme en zijn con sequent beleid heeft er zeker veel mee te maken, maar het is niet de eenige aan leiding. Er zit meer in. Welke andere factoren hebben zich doen gelden? Want lang niet alle „leegen" waren vatbaar. Wij moeten er meer van weten. Het is noodig. Kan de Nederlandsche vereeniging van psychiaters niet het initiatief tot een onderzoek nemen? R. P. van Bandoeng beschoten waren, doch dat er geen verliezen te betreuren waren. Pressie op de bevolking. In Batavia circuleeren lijsten om geld af te dragen aan een fonds voor de vrije republiek Indonesië Deze lijsten zijn ver spreid door z.g. buurtvereenigingen, wel ke in elk district voor de handhaving van de orde en de voedseldistributie moeten zorgdragen. De districtsleiders hebben den Geallieerden gemeld, dat zij vreezen voor de veiligheid van degenen, die niet op de lijsten inteekenen! Volgens de New York Herald Tribune heeft Hadji-Salim, een der oprichters van de nationalistische beweging, aan een cor respondent van dat blad verklaard, dat de Nederlandsche voorstellen voor de nationalisten onaanvaardbaar waren. Soe karno zeide alleen bezwaar te hebben te gen het Nederlandsche koloniale systeem. Tegen het Britsche bezettingsleger leken de nationalistische leiders geen bezwaar te hebben, maar de reeds genoemde Hadji Salim moest niets van de Britten hebben. Xederlandsch beleid gewaardeerd. In een hoofdartikel schrijft de Nqw York Herald Tribune: „De Nederlanders zijn menschelijker en intelligenter koloniale bestuurders geweest dan sommige andere landen in het Oosten, maar zij staan nu voor een verzet tegen de wederinvoering van hun gezag. Veel Indonesiërs zijn nog niet rijp voor onafhankelijkheid en het zou een ramp kunnen zijn als zij alle be trekkingen zouden afbreken met de Ne derlanders, wier fouten worden goed ge maakt door de vele verdiensten, die zij op hun naam hebben staan." Volgens Un. Press kon door actie der nationalisten een passagiersvliegtuig uit Batavia niet op het vliegveld van Soera- baja landen. Daar ook het vliegveld bij Bandoeng is bezet, verwacht men dat de vliegdiensten weldra zullen worden stil gelegd. In Australië. De Australische min.-pres. heeft ver klaard, dat stakende Indonesiërs niet in Australië mogen blijven. Onderzoekingen der Australische Tegee- ring hebben uitgewezen, dat de weigering der Indonesiërs om te Sydney Nederland sche schepen te laden het gevolg is van een actie der communistische partij. De communisten blijken de zaak der Indo nesiërs in handen te hebben.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1945 | | pagina 1