IJmuider Courant
Frankrijks Beleid
Nog geen klaarheid in Indië
Herstelwerkzaamheden aan den
Rijksvischatslag
•Oe Jaartrang No18145
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Yrjjdag 5 October 1945
Uitgave van de stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p.week 31 ef,
per kwartaal 4.
H2T is en blijft ook voor ons land van
het grootste belang, welk beleid in
Frankrijk gevoerd wordt, hoe het herstel
zich daar ontwikkelt, hoeveel kracht en
invloed er in de toekomst van Frankrijk
zullen uitgaan.
Er zijn veel menschen die dit niet in
zien. Zij denken nog in oorlogsverhoudin
gen. Zij vergeten dat Frankrijks snelle
nederlaag in den oorlog vijf jaar achter
or.s ligt en dat men de beteekenis van
een mogendheid niet alleen kan afmeten
naar de grooter machtspositie van drie
andere. Zij negeeren het feit, dat Frankrijk
na de Duitsche nederlaag de grootste en
sterkste mogendheid van het vasteland
van Europa is. Ook nu. Het is waar dat
Rusland ten deele tot Europa behoort.
Maar in Europa zonder Rusland is Frank
rijk in algemeene beteekenis nummer één.
Daarom behoort het ook tot de Groote
Vijf. En aangezien Europa wel degelijk
een geheel vormt, al is het zoo vaak ver
scheurd door tegenstellingen en al wordt
het nog steeds geremd door zijn verouder
de politieke indeeling in een groot aantal
staten en staatjes, is de Fransche ontwik
keling van zaken van het grootste belang.
Het zou verkeerd zijn dit alleen zakelijk
te zien en daarom moet er bijgevoegd
worden, dat de Fransche beschaving de
hoogst ontwikkelde in Europa is. De cul-
tureele invloed van Frankrijk heeft zich
ook in de twintigste eeuw in de geheele
wereld doen gevoelen. Fransche weten
schap en kunst men denke maar even
aan de leidende positie van de Fransche
muziek in deze eeuw zijn sterk op den
voorgrond getreden.
Dit alles ondanks het feit. dat de Derde
Republiek voor 1940 innerlijk verzwakt
was, dat politieke verdeeldheid in Frank
rijk erger gevolgen had dan in eenig an
der land en dat die verdeeldheid tot de
ineenstorting van 1940 leidde.
Wie daaruit afleiden dat Frankrijk
eigenlijk van geen belang meer is, vergis
sen zich. Al halen zij het dalende geboor
tecijfer erbij, al spreken zij over verlaten
dorpen en over de groote gedeelten van
hoé »oo vruchtbare land, die nu onontgon
nen liggen, zij vergissen zich toch. Zij
geven zich geen rekenschap van de ken
merkende eigenschappen van het Fran
sche volk. Die zijn ten allen tijde slecht
weergegeven door de leidende coterie in
Parijs. André Maurois heeft dat nog eens
treffend geuit in zijn boek „La Tragédie
Frangaise", dat na de débacle van 1940
geschreven werd en tijdens de bezettings
jaren ook in ons land clandestien geïm
porteerd en veel gelezen is. Maurois zegt
dat het betreurenswaard is, dat het buï-
tenlandsche oordeel over Frankrijk veelal
bepaald werd door de losse levenswijze,
de politieke avonturen, de corruptie van
een kliek in Parijs, die misschien uit drie
duizend menschen bestond.
De massa van het Fransche volk, arbeid
zaam, sterker tot spaarzaamheid geneigd
dan de Nederlander en beter gewend aan
een sober bestaan dan hij, kenmerkt zich
door groote vitaliteit bij tegenslagen. Het
moet de Fransehen niet teveel meeloopen.
Zij zijn slecht tegen welvaart bestand.
Hun grootste kracht ontwikkelen zij in een
crisis. Het Fransche volksbestaan is sinds
langen tijd een aaneenschakeling van cri
ses, een historie van vallen en opstaan,
waarbij de wereld zich telkens weer ver
baasd heeft over het opstaan. Zoo zal zij
zich straks ook weer verbazen.
Laat ons blij zijn als het zoover is, want
het zou voor Europa een ieelijk ding zijn
als Frankrijk uitgepraat was en zich niet
meer herstelde. Ik ben mij bewust dat ik
hier weer in Europeesche verhoudingen
en termen spreek, hetgeen niemand ver
wonderen kan, die mijn artikelen over
Federale Unie en Europeesche eenheid
heeft gelezen. Welnu: ik geloof dat wij
dat allen zullen moeten leeren te doen,
omdat in die richting de eenige kans op
redding van Europa ligt. De volken van
Europa vormen nog steeds geen eenheid.
Maar zij zijn, meer dan ooit tevoren, op
elkaar aangewezen. Zij varen tezamen op
één schip en dat schip heet Europa.
Tot de kenmerkende eigenschappen van
het Fransche volk bekoort de gave, in
zware crises altijd weer mannen van bui
tengewone kwaliteiten naar voren te
brengen, die het uit het moeras helpen.
Het klassieke en grootste voorbeeld daar
van is Napoleon geweest. Hij trad op ii:
een tijd, waarin de revolutie onder een
corrupt Directoire tot een volkomen ver
wording scheen te leiden. De Fransche
historie telt veel zulke voorbeelden.
Onze eeuw heeft ze aanschouwd bij het
optreden van Clemenceau in 1917, die de
kans in den oorlog deed keeren, toen alles
verloren scheen en in minder opvallende
mate ook bij den politieken terugkeer van
Poincaré in 1924, die de ramp van inflatie
voorkwam. Tijdens den tweeden wereld
oorlog verrees de Gaulle.
Hij is van oorsprong een man van rechts,
maar geen politicus. Hij heeft het volk
uitbreiding van kiesrecht geschonken en
een belangrijk deel van de mijnen gena
tionaliseerd. Dat is niet bepaald rechtsch
politiek beleid. De socialisten, die bij de
pas gehouden verkiezingen voor de kan
tonnale raden verreweg de grootste winst
hebben behaald, steunen hem dan ook,
evenals de republikeinsche volkspartij.
Hij heeft zich een groote taak gesteld: het
herstel van Frankrijk en van de democra
tie. Hij moet het land van inflatie zien te
redden. Hij gaat niet voor schreeuwers
opzij en heeft den moed getoond, de Con
sultatieve Vergadering te negeeren en
De „Daily Mail" van 3 Ocftber neemt
een bericht van haar Indischen correspon
dent op, waarin deze vertelt, dat een
Duitsch duikbootkapitein, gekleed in de
uniform van de Duitsche marine en af
komstig van een buitgemaakten onder
zeeër, in eenChineesch restaurant een
toast uitbracht op Duitschland, terwijl een
aantal Japansche officieren in de onmid
dellijke omgeving rijst zat te eten. De
aanwezige Indonesiërs betuigden hun in
stemming.
Genoemd blad wijst op het ontbreken
van een straffe lijn in de bezettingspoli-
tiek. Vele misstanden moeten nog uit den
weg geruimd worden. Zoo zijn er nog
10.000 zwaarzieke Europeesche vrouwen
en kinderen in concentratiekampen opge
sloten, omdat er elders geen ruimte is. De
Japanners verblijven in de bergen en ma
ken het zich zoo gemakkelijk mogelijk
met tennisbanen en zwembaden. De be
doelde correspondent van de „Daily Mail"
Noel Monks, geeft blijk de Indische kwes
tie van alle kanten bezien te hebben, hij
constateert, dat den Nederlanders een
vreemde behandeling te beurt valt. De
erfenis van haat en geweld, die de Ja
pansche bezetting achter liet, wordt door
Soekarno beheerd en in exploitatie ge
bracht. Op iedere tram die in Batavia
rijdt, is een anti-Nederlandsche slagzin
geschilderd. Monks ziet de politiek van de
Britten als een van „wait and see", en
van de dingen op hun beloop te laten. Het
sterke gevoel bekruipt hem, dat de Neder
landers in de steek gelaten worden. Te
genover de Japanners worden de egards
nog steeds in vollen omvang in acht ge
nomen en eerst nadat er foto's van ge
maakt waren, werden de gezamenlijke
maaltijden van Geallieerde en Japansche
officieren in Hotel des Indes gestaakt.
Tenslotte maakt Monks eenige opmer
kingen over de oorzaken van de voedsel
schaarste op Java. De Nederlandsche
schepen kunnen geen levensmiddelen aan
voeren, daar zij in dienst van de geal
lieerden varen. Berichten van Reuter ver
melden, dat Soekarno's satellieten de
Jappen hebben verdrongen van de con
trole over Soerabaya en Bandoeng. De
Indonesiërs zelf hebben aan A. P. gezegd
„dat hun leger uit 35.000 man bestaat
met nog 10.000 man reserve, gerequireerd
uit Mohammedaansche vrijwilligers".
Welk een wanbestuur de cultuurdra
gers van het Oosten over Java hebben
uitgeoefend bewijzen wel de cijfers, die
door den heer van der Plas genoemd wor
den als resultaten van vier jaren Japan
sche bezetting. Zeven tot tien millioen
Javanen zouden omgekomen zijn, voor
namelijk tengevolge van honger.
United Press meldt uit Batavia: De si
tuatie te Soerabaja lijkt de ernstigste van
heel Java te zijn. Er zouden gevechten
tusschen Jappen en nationalisten aan den
gang zijn. De Geallieerden lijken buiten
De nieuwe bonnen.
Voor melk, vleesch en aardappelen
Het Centraal Distributiekantoor maakt
bekend, dat in het Noorden des lands voor
de week van 713 October de bonnen
D760 en D761 zijn aangewezen voor het
koopen van 3 liter melk, de bonnen B753
en C753 voor het koopen van 3Yz liter
melk en bon A753 voor 2 liter melkl
Voorts is aangewezen voor het koopen
van 100 gram vleesch bon 742.
Voor 1 K.G. aardappelen zijn aangewe
zen de bonnen 743 en B754, voor 2 K.G.
aardappelen bon 715.
Deelnemers aan maaltijden van Centrale
keukens moeten den vleeschbon 742 en
den aardappelbon 715 inleveren.
Zelfverzorgers moeten de bonnen voor
melk, vleesch of aardappelen inleveren.
Biscuit, beschuit, koek en gebak.
In aansluiting op hetgeen dezer dagen
is bekendgemaakt over de distributie van
biscuit, beschuit en gebak, kan thans nog
nader worden meegedeeld, dat op 26 Oct.
zal worden aangewezen een bon voor
125 gram biscuits, geldig gedurende het
tijdvak van 28 October10 November.
Vervolgens zal op 9 November een bon
worden aangewezen voor 70 gram beschuit
welke geldig is gedurende het tijdvak van
1124 November en een bon voor 75 gram
gebak, welke eveneens geldig is voor dit
tijdvak. Onder gebak wordt verstaan
koekjes, cake, speculaas, stroopwafels,
poffertjes, Hollandsche wafels en olie
bollen.
De aandacht wordt erop gevestigd, dat
voor poffertjes, Hollandsche wafels en
oliebollen behalve de gebaksbon per
rantsoen gebak 3 wisselbonnetjes voor 5
gram boter moeten worden ingeleverd.
haar advies opzij te leggen, toen zij uit
vrees een terugkeer naar de oude ver
snippering van krachten inleidde. De
campagne voor de Fransche Kamerver
kiezingen, die in deze maand gehouden
zullen worden, is nu begonnen en de
Gaulle's kansen op een meerderheid staan
gunstig.
Wij hebben alle reden om ons daarin te
verheugen. De terugkeer van Frankrijk
tot de democratie, in sterker vorm dan voor
den oorlog, zal onzen eigen terugkeer tot
de democratie slechts kunnen steunen en
verhaasten en goede verhoudingen met
Frankrijk bevorderen. R. P,
Batavia geen enkele contröle uit te oefe
nen. Men kan volgens dit persbureau zeg
gen, dat de nationalisten het geheele
eiland met uitzondering van de hoofdstad
regeeren en dat de Geallieerden op het
oogenblik machteloos zijn om iets te doen.
De Jappen van hun kant zijn bang. om
de Indonesiërs, die hun ergste vijanden
zijn geworden, verder in het harnas te
jagen. De nationalistische actie blijkt
overigens meer en meer ongeorganiseerd
te zijn en de agitatoren lijken niet onder
controle van hun aanvoerders te staan.
Gisteren zijn duizend man Nederlandsche
troepen in Batavia aangekomen. Er zijn
nu ongeveer 5.000 geallieerden in Batavia.
In het binnenland werken, wel op ver
schillende plaatsen geallieerde hulpgroe
pen voor krijgsgevangenen en geinter-
neerden, maar volgens de berichten, ont
vangen zij van de nationalisten weinig
steun, niettegenstaande de gedane toezeg
gingen van die zijde. In Soerabaja heb
ben de nationalisten volgens betrouwbare
berichten een aantal vrouwen uit inter-
neeringskampen als gijzelaars gearres
teerd. Ook de Nederlandsche kolonel
Huyser zou gevangen gezet zijn.
Un. Press verneemt nog, dat de Natio
nalisten landende vliegtuigen verhinderen
aan den grond te komen door een aantal
inlanders het vliegveld op te sturen.
Woensdagavond was het te Batavia vrij
onrustig, er werd geschoten en eenige on
georganiseerde plunderingen kwamen
De Times is het niet eens
met Christison
De „Times" oefent scherpe critiek uit op
generaal Philip Christison, die van de
Nederlandsche regeering een verklaring
heeft geëischt over de status van het toe
komstige Indië. De toon van deze uit
spraak van Christison vindt de Times zeer
onvriendschappelijk tegenover de Neder
landers en niet in overeenstemming met
de aanvankelijke verzekeringen van den
generaal, dat „hij niet van plan was om
zich in de politiek op Java te mengen."
Christison heeft inmiddels weer een be
spreking gevoerd met dr. Soekarno.
Van Mook tc Batavia.
Luit.-gouv.-generaal Van Mook is in
Batavia aangekomen.
Minister Logemann, die hedenavond over
de radio een uiteenzetting zal geven over
den toestand in Indië.
VELSEN
De vlag wapperde..-
Thans op de Papierfabriek
Als er in dezen tijd van wederopbouw
ergens een vlag wappert, dan is dat in
den regel niet, om aan te kondigen, dat
daar een jubilaris is, maar dan is dat,
omdat er iets gebeurt of gebeurd is. dat
verband houdt met den wederopbouw. De
vlag wapperde op den kerktoren, omdat
er voor het eerst na de bevrijding weer
dienst kon worden gehouden, de vlag
wapperde in de haven der Hoogovens, om
dat er voor het eerst weer een lading erts
was aangekomen. En gisteren wapperde
de vlag van het hoogste fabrieksgebouw
van de Papierfabriek van Van Gelder
Zonen, omdat er voor het eerst een schip
met houtstof was aangekomen. Het was
de Venus van de K.N.S.M., die een lading
houtstof uit Zweden aanvoerde.
De fabriek was reeds aan het draaien,
maakte al weer papier, krantenpapier,
maar dat was slechts een bescheiden be
gin. Nu is er weer een volle lading van
deze belangrijke grondstof gearriveerd en
als er nu ook voldoende kolen komen,
krijgen de krantendrukkerijen ook wel
spoedig meer papier.
Zoodra er weer hout kan worden aan
gevoerd. gaat de fabriek de benoodigde
grondstoffen zelf produceeren. Maar zoo
ver zijn we nog niet. Wanneer de eerste
boot met papierhout arriveert, gaat de
vlag ongetwijfeld weer omhoog.
Jubileum bi] de Plaatwellerij.
Maandag 15 October herdenkt de heer
W. ten Wolde den dag, waarop hij 25 jaar
geleden als teekenaar in dienst kwam bij
de N.V. Plaatwellerij alhier.
IJMUIDEN
Groote haringvangst
verwacht in Engeland
VLsschers en scheepsbouwers te Great
Yarmouth en Lowestoft zijn koortsachtig
aan het werk om de visschersvloten ge
reed te maken voor de haringvangst in
het najaar, schrijft de Daily Telegraph.
In de maand October plegen 20 mijl uit
de kust ter hoogte van genoemde plaatsen
de grootste haringscholen ter wereld te
verschijnen. Drijfnetvisschersbooten, die
voor oorlogsdoeleinden gebruikt werden,
worden nu weer snel voor de visscherij
dienstbaar gemaakt en zullen gedurende
het seizoen van 10 weken hard noodig zijn.
De mijnen in de haringstreek zijn opge
ruimd.
Men hoopt voor het eerst sedert zes jaar
weer de beschikking te hebben over 30
drijfnetboten. Gecompleteerd met booten,
uit Schotland en Oost-Engeland zal de
vloot der beide visschershavens ongeveer
150 booten bedragen.
Schotsche visschersmeisjes, voor het
meerendeel experts in het zouten "en roo-
ken der haring, arriveeren dagelijks. In
speciaal daarvoor ingerichte gebouwen
wordt de haring gerookt of gekaakt en
schoongemaakt voor den inmaak.
Men verwacht tegen het einde van het
seizoen ten minste 200 millioen haringen
te hebben gevangen. Zoodra het vischsei-
zoen in vollen gang is, zal de aanvoer van
bokking en zure haring voldoende zijn om'
aan de vraag in Engeland te voldoen.
Leger des Heils
A.s. Zondag zal in het noodgebouw vaa
het Leger des Heils aan den Willemsbeek-
weg om 10 uur een heiligingsdienst en om
19.30 uur een verlossingsmeeting gehou
den worden.
De heiligingsdienst zal onder leiding van
luit.-kolonel Chr. Rönitz staan.
Er moet nog veel gedaan worden
Er is heel wat beschadigd aan de ge
bouwen van den Rijksvischafslag, zooveel
dat het gauwer te vertellen is wat er niet,
dan wat er wel beschadigd is. De toestand
is thans zoo, dat er al heel wat opge
knapt is, maar dat er nog veel moet ge
beuren. voordat men over een eenigszins
beschutte verkoopruimte kan beschikken.
In hal C is aan de Westzijde dwars door
het gebouw een muur opgetrokken en
verder worden er ook al weer pakhuizen
klaargemaakt. Van deze hal ligt nog een
groot deel in puin, n.l. aan den kant van
hal D. maar een groot deel er van is al
weer als verkoopruimte te gebruiken. Ook
in hal D beschikt men al weer over een
groote ruimte. Van de ongeveer 600 M.
totale lengte der vier afslaggebouwen is
thans wellicht 200 M. bruikbaar. Wanneer
de hallen C en D weer geheel in orde zijn,
krijgt men weer ongeveer 300 M. ver
koopruimte. De overige 300 M. (hallen A
en B) is geheel verloren.
Een ideale toestand is het echter nog
geenszins, want de thans in gebruik zijn
de gebouwen zijn ernstig beschadigd, zoo
dat regen en wind van alle kanten naar
binnen kunnen komen. Om de gebouwen
„waterdicht" te maken is er heel veel glas
en ook mastiek noodig en een en ander is
zeer moeilijk verkrijgbaar. Men hoopt met
de herstelwerkzaamheden vóór den winter
zoover te zijn, dat het verblijf in de ge
bouwen eenigszins dragelijk is. Voor de
velen, die dagelijks bij den afslag moeten
zijn, is dit te hopen.
Het opbouwen van de Tegeltjesmarkt
wordt zeer bemoeilijkt doordat tengevolge
van tot ontploffing gebrachte mijnen eeni
ge groote gaten in de kade zijn geslagen.
Het herstellen van deze schade is een
omvangrijk werk, doordat een groot aan
tal palen is vernield, het herstellen waar
van veel moeilijkheden met zich mee
brengt.
Aangezien, wanneer de Tegeltjesmarkt,
eenmaal het afslaggebouw draagt, een
groot deel van de aanlegplaats verloren
gaat, zal daar, waar eens hal A stond,
dus geheel aan de Westzijde, een nieuwe
aanlegplaats worden gemaakt, hetgeen
mogelijk is, doordat de kade daar ter
plaatse onbeschadigd is gebleven.
Doordat de Visschershaven thans ook
marinehaven is, is de Tra^lerkade voor
een groot deel niet meer voor het vissche-
rijbedrijf beschikbaar. Wanneer thans eens
plotseling de honderd trawlers van voor
den oorlog terugkwamen, zou men met d#
handen in het haar zitten.