Critiek op en steun aan de Regeering Kort en bondig Het cultureele en Vereenigingsleven te Velsen Tweede Kamer Het kabinet doet een concessie Bij den aanvang heden lagen er tweeër lei amendementen ter tafel. Een, afkom stig van de commissie van Rapporteurs, beoogende om de „tijdelijke St.-Gener." (Romp-Parlement) te laten aanblijven tot aan het optreden van de „voorloopige St.-Gener." (aangevuld Romp-Parlement). De bedoeling is kennelijk: gelegenheid te bieden op'een gegeven oogenblik het K.B. „tijdel. St.-Gener." zoo te wijzigen, dat deze nog wel iets meer mogen doen: men denke aan een interpellatie over Indië. Mr. de Wilde (a.r.) c s. hebben ook eenige amendementen ingediend, welke beoogden de tijdel. St.-Gener. dezelfde rechten te laten uitoefenen als die van een gewoon Parlement. De amendemen ten-de Wilde wenschen tevens voorziening in de vacatures te doen geschieden vol gens de bestaande regeling, dus door de opvolgers op de lijsten de open zetels te laten innemen. Zuivering dier opvolgers zou door de Kamers zelf moeten gebeuren. Intusschen, vandaag kwam de Kamer aan de amendementen nog niet toe. Mr. Donker (s.d.) onthulde iets van de voor geschiedenis van dit Mr. L. A. DONKER wetsontwerp. Hij zeide dat er te Lon den destijds semi- of neo-fascistische 6troomingen hebben bestaan, die in an ti-parlementaire richting wilden stu wen. Vooral het laatste kabinet- Gerbrandy kreeg in dit verband een paar scherpe criti- sche opmerkingen naar zijn hoofd. Ook noemde spr. zekere elementen in het Zuiden van land, waar na de bevrijding van dat gedeelte z.i. duidelijk een streven kan worden waargenomen om te willen breken met het stelsel van gekozen vertegenwoor digende colleges ter representatie van staatkundige groepen, waarbij de minister van binnenlandsche zaken dr Beel betrok ken is geweest De 6. d. afgevaardigde roemde als een z.i. gelukkig element in het aanhangig voorstel, dat men daarin streefde naar een synthese tusschen „oud" en „nieuw" door met behulp van benoeming van leden ter inneming als opengekomen plaatsen mede in de Kamer eventueel op te nemen per sonen, voortkomend uit stroomingen die in de bezettingsjaren tot ontwikkeling zijn gekomen. Aldus brengt men thans reeds op een plaats, waar zij verantwoording te dragen krijgen, menschen die er anders, mokkend en zonder dat zij eenige verant woordelijkheid voelen, buiten zouden blij ven. Daarom zal hij dan ook tenslotte zijn stem aan dit wetsontwerp geven, dat hij als een redelijke noodoplossing beschouwt.. Gansch anders stond hiertegenover Mr. de W i 1 d e (a. r.), die betoogde, dat de Regeering zich aan een ernstige inconse quentie heeft schuldig gemaakt door veel te lang zonder eenige representatie van het volk het bewind te voeren, omdat vol gens haar subjectief inzicht de bestaande Kamers niet meer voldoende representa tief zouden zijn. Ware dit laatste zoo, dan had de Regeering de Kamers ook heele- maal niet bijeen moeten roepen. Maai ziet, dit bleek zij wel te willen, blijkbaar om aldus een wettelijken grondslag te geven aan een, zonder aanwezigheid van eenige noodzaak (eerste, onontbeerlijke vereischte van een objectief gerechtvaardigd beroep op staatsnoodrecht) in strijd met de Grondwet samen te stellen Nood-Par- lement. Blijkbaar stelde het kabinet z.i. alleen hierom prijs op de medewerking der Kamers, om deze zoodoende medeplichtig te maken aan een zaakje, waaraan een on grondwettelijk luchtje is. De heer De Wilde wees er o.m. nog op, dat van het oogenblik af, waarop de Staten-Generaal weer bijeen zijn, deze hun bevoegdheden louter ontleenen aan de Grondwet. Toe kenning of onthouding daarvan met be hulp van een K. B. noemde hij uit den b' —o én hij gispte het bedenkelijke van dit systeem om vervolgens uitvoerig stil te staan bij de plicht van Ministers en volksvertegenwoordigers, trouw aan hun eed. zich te houden aan de Grondwet. Ook mr. Ruys de Beerenbrouck (R.-K.) die o.m. op spoedige verkiezingen Nieuwe Boeken Gijzelaar 111 Gestel. Bij de Erven J. J. Tijl te Zwolle is verschenen „Gijzelaar in Gestel", door Robert Peereboom, geïllus treerd met teekeningen van jhr. ir. J. de Ranitz. In dit boek vertelt onze hoofd redacteur van het zonderlinge leven in de gijzeling, zooals hij dat in 1942 mee maakte: met zijn vreemde situaties, zijn werklust en goeden geest, zijn zwaard van Damocles, waarvan allen zich bewust waren, toch zijn humor en later zijn diepe tragiek, toen twee executies de lange reeks moorden op onschuldigen in Neder land inleidden. De teekenaar, ex-gijzelaar in Gestel evenals de schrijver en de uitgever, heeft het boek pittig geïllustreerd, met zuiver gevoel voor de sfeer van dit leven achter prikkeldraad en met scherpe caricatuur van de bewakers. „Gijzelaar in Gestel" is bestelbaar in den boekhandel. Vele bekende Nederlan ders, o.w. de minister-president, prof. Schermerhorn, vindt men er in terug. Prof. Schermerhorn hield zijn maiden speech in de Kamer. aandrong en o.a. opmerkte, dat er heele- maal niet zooveel lacunes in de Grondwet zijn, dat men het zonder vergaande Grond wetsherziening niet zou kunnen stellen, moet tot zijn spijt heel wat scherpe kritiek laten hooren. Gansch anders Roest am Effendi (commun.), die met de nood oplossing accoord gaat en er op aandrong eenige Indonesiërs voor de opengekomen plaatsen aan te wijzen. Mr. Bach (R.K.) kwam met warmte de Regeering steun verleenen, ontkennend, dat zij zich door anti-democratische overwegingen of stroomingen zou hebben laten leiden. Ds. Zandt (St. Ger.) ontwikkelde tenslotte verschillende bezwaren. Maidenspeech van Minister-Pres i dent Hierna hield de Minister-President prof. ir. W. Schermerhorn zijn maiden-speech in de Kamer. Het was on getwijfeld een sympathiek geluid, dat men te hooren kreeg, geluid, waaruit de op rechte bedoeling sprak, zoo spoedig mo gelijk Recht en Rechtszekerheid in ons volksleven de eerste plaats te willen doen innemen. Met den heer Schouten wil dus de Premier hetzelfde einddoel bereiken. Maar het verschil tusschen beiden ligt hierin, dat de a.r. fractieleider meent dat hiertoe de rechtlijnige weg bewandeld moet worden, terwijl daarentegen de Mi nister-President, uit het oogpunt van be leid, de voorkeur geeft aan een pad, waarop men z.i. meer rexening met de feitelijke toestanden en verhoudingen houdt. Daarom acht hij het b.v. zaak meer rekening te houden met wat onder de jeugd en onder de menschen van de verzetsbeweging leeft. Als blijk van het inzicht, dat men zich op echt Nederlandsche wijze door de nuchtere werkelijkheid moet laten leiden en daarnaar eventueel zijn koers dient te wijzigen, kondigde minister Schermerhorn aan, dat het Kabinet, vooral ook over tuigd door hetgeen o.m. de heer Schouten hieromtrent had betoogd, dat zij wijziging van het K.B. „tijdel. St.-Gener." zal be vorderen. Dit opdat de Regeering gelegen heid hebbe alsnog aangaande urgente za ken met de romp-Kamer(s) overleg te plegen. Vandaar dan ook, dat met name te verwachten valt, dat in de eerste, helft van de volgende week, de Regecring den President zal verzoeken de Kamer bijeen te roepen ten einde in haar midden over Indië te kunnen spreken! E. v. R. BINNENLAND Het A. N. P. meldt: De vroegere Roer- mondsche burgemeester, oud-minister Mr. P. j. Reymer, is te Haarlem gearresteerd en door den Politieken Opsporingsdienst naar Roermond overgebracht. Mr. Reymer was weliswaar geen N.S.B.-er, doch hij genoot in Limburg een slechte reputatie door zijn toe wijding voor alles wat met de nieuwe orde samenhing. Bij konk. besluit is benoemd tot per soonlijk adviseur van den minister van on derwijs, kunsten en wetenschappen Dr, G. Bolkestein.' Tot gewoon hoogleeraar in de faculteit der rechtsgeleerdheid aan de rijksuniversi teit te Leiden zijn benoemd Mr. J. E. Jonkers en Mr. J. H. W. Verzijl. In het bestuur van de Stichting van den Arbeid is ter sprake gekomen de hoogte van de ziekengelduitkeering, die wachtgel ders ontvangen. Aangezien het bestuur van meening was, dat een uitkeenng tot 80 pro cent van het ontvangen wachtgeld wel zeer laag moest worden geacht, is aan den minis ter van sociale zaken verzocht een wets wijziging te bevorderen in dier voege, dat in de toekomst aan wachtgelders ziekengeld zal worden verleend ter hoogte van het wachtgeld. De Regeeringsvoorlichtmgsdienst spreekt het bericht van het Vrije Volk tegen dat de N.S.B.-er van Geelkerken uit de gevangenis ontkomen zou zijn. „Trouw" meldt, dat de heer J. Schouten op een vergadering te Dordrecht heeft me degedeeld, dat een fusie ttisschen de A. R. partij en de C. H. Unie niet tot stand zal komen. Men zal zich beperken tot federa tieve samenwerking. Op 17 October wordt in Zwolle eert in zameling gehouden ten bate van Nijmegen. Het rijksbureau van voedselvoorziening overweegt ernstig de mogelijkheid om de restaurants geheel bon-vrij té maken. Kof fie en thee zijn deze of de volgende maand te verwachten. Ook ls er al weer gedistil leerd en tegen Januari Is verbetering van de bierpositie te verwachten. Er zijn meer gemalen in werking ge steld om de Wleringermeer droogte malen. Thans zijn reeds 1500 a 2000 H A. droog ge komen. Zonder tegenvaller zal omstreeks Kerstmis de geheele polder droog zijn. BEVERWIJK Ned. Herv. Kerk. Ds. J. A. Peters, Ned. Hervormd predi kant alhier, heeft een beroep ontvangen naar Baarn (3e predikantsplaats). IJMUIDEN Vergadering V.S.V. Op Woensdag 17 October a.s. zal in de bovenzaal van het Rex Theater een be langrijke vergadering gehouden worden voor leden en donateurs van V.S.V. Daar tengevolge van de evacuatie nog niet alle adressen bekend zijn verzoekt het bestuur hen die dit lezen, deze mede- deeling aan bekende leden en donateurs door te willen geven. Om den Kennemerlandbeker A-s. Zaterdagmiddag speelt V.V.IJ. tegen Kennemerland om den Kennemerland beker. Deze beker wordt beschikbaar ge steld door de supporters van Kennemer land en V.V.IJ. heeft daarvan reeds drie in haar bezit. De wedstrijd wordt gespeeld om vier uur op het terrein van Bloemendaal al daar. De opstelling van V.V.IJ. is als volgt: E. de Waard. J. Bravenboer, G. Jongejan, J. v. d. Vlis, A. Borst, B. Bor6t, G. Hoek, C. Post, A. Wapenaar, K. Wielinga en J. v. d. Heide. Besommingen van Woensdag IJM147 Oostzee f 22.848, KW95 f 322, KW 12 f175, KW205 f341, KV/190 f188, KW199 f418, KW34 f271. KW180 f256, KW61 f 322, KW224 f 69, KW 148 f 606, KW98 f 152, KW 226 f66, IJM243 f711, IJM241 f150, IJM 251 f113, IJM261 f 46T. IJM255 f154, IJM237 f138. IJM316 f167, IJM226 f205. IJM239 f146, IJM208 f59, IJM249 f 280, IJM264 f610. H 5 f135, HD184 f279, HD293 f162 HA10 f587. HA89 f281. HA4 f505, MMS 1093 f199, UK41 f116, UK144 f204, UK45 f167, UK7 f345, UK282 f160, UK60 f279. UK61 f454. UK142 f579. UK174 f512, UK199 f228, UK168 f63, UK280 f281, UK190 f487, UK93 £212, UK87 f686, UK172 f509. Groote verliezen van de Alkmaar Packet Niet alleen de koopvaardijvloot en de trawlervloot hebben groote verliezen ge leden; ook de binnenvaart heeft haar tol aan den oorlog moeten betalen. Zwaar getroffen is vooral de Alkmaar Packet, die geregelde passagiers- en vrachtdien sten onderhield tusschen Amsterdam en Zaandam. Alkmaar en IJmuiden, wat den passagiersdienst betreft met de bekende groote salonbooten, waarvan er vele ver loren zijn gegaan. De grootste boot der reederij, de Prins Hendrik (1800 passa giers) werd in het midden van het vorig .Jaar naar Duïtschland gebracht en deed daar dienst als hospitaalschip. Een vol treffer maakte een eind aan dit fraaie schip De Czaar Peter en de Alkmaar, bei de ingericht voor 1600 passagiers, zijn in Amsterdam tot zinken gebracht. Dit ge schiedde in September 1944. toen de bezet ters, zenuwachtig geworden door de ge allieerde vorderingen na de invasie in Frankrijk, de haven van Amsterdam zoo veel mogelijk onbruikbaar wilden maken. Het werd bekend, dat de Duitschers beide schepen, die in Amsterdam lagen, midden in het IJ tot zinken wilden brengen. De ondergrondsche kreeg daar lucht van en om dit te voorkomen, heeft zij de schepen in het Tramhaventje laten zinken. Daar liggen ze nog steeds en zullen ze nog wel geruimen tijd blijven liggen, doordat het noodige bergingsmateriaal ontbreekt. De booten liggen onder water en wanneer ze „opgevischt" zijn zal er wel heel wat aan opgeknapt moeten worden. De Zaandam I en de Zaandam II van de combinatie A. P.Verschure Co.„ die ook als hospitaalschepen door de Duit schers werden gebezigd, zijn beide verlo ren gegaan. Van de geheele passagiersvloot zijn thans nog over de Prins van Oranje (1600 passagiers) die op Zaandam, de Stierop (1200 passagiers) die op Alkmaar en de kleinere Wil'helmina, die sinds eind Sep tember op Velsen vaart. De negen motorbooten voor de vracht vaart zijn alle behouden, zoodat de vracht- dienst normaal onderhouden kan worden. Ontspanningsavond V.V.IJ. A.s. Vrijdagavond houdt de Voetbalver- eeniging IJmuiden (V.V IJ.) haar maande- lijkschen ontspanningsavond in café Royal aan den Wijk-aan-Zeeërweg. Scheepvaart Aangekomen het s.s. Houtman, van Rot terdam, bestemd voor Amsterdam. In nood door Zalen-nood De gemeente Velsen heeft in de voor- oorlogsche jaren een bloeiend vereeni gingsleven gekend. Het „drie Hollanders, een vereeniging" was zeer zeker ook voor de Velsenaren van toepassing; want op allerlei gebied bestonden vereenigingen, veel vereenigingen zelfs en dikwijls drong de gedachte naar voren, of we niet van het goede te veel hadden; ongetwijfeld heeft de kwaliteit meermalen door de hoe veelheid geleden. Waarbij direct moet worden opgemerkt, dat er-op velerlei ge bied in onze gemeente, door sommige ver eenigingen van muziek en zang vooral, zulke uitstekende prestaties zijn geleverd, dat deze tot de beste in den lande gere kend mochten worden. Op één terrein zijn we echter steeds stiefmoederlijk bedeeld geweest, n.l. op dat van beroepstooneel en beroepsmuziek. Goede tooneel- en muziekgezelschappen hebben onze gemeente steeds links laten 'iggen en zelfs IJmuiden, dat toch een tal rijk uitgaand publiek telde, heeft weinig sterren op gebied van tooneel en muziek op de planken gezien. Hetgeen tot de ver onderstelling aanleiding zou kunnen ge ven, dat het dilettantisme, hoe goed ook, niet in staat is, het publiek die scholing te geven, die er noodig is, om goede be roepskunst zoodanig te waardeeren, dat deze kunst vasten voet kon krijgen. Aan pogingen, om hier (in IJmuiden) iets goeds te brengen, heeft het niet gemankeerd. Herinneren we slechts aan „Onder Ons", die gedurende geruimen tijd beroeps-too- neelgezelschappen in Thalia op de plan ken bracht en aan een comité, dat zelfs het befaamde Bohemer Strijkkwartet in het gebouw voor Chr. Belangen (thans „huis van bewaring" voor politieke mis dadigers!) heeft doen optreden. Maar lang heeft dit niet geduurd, vooral het laatste niet. En ook „Onder Ons" moest het ten slotte opgeven. Goede kunst brachten in de laatste jaren voor den oorlog vooral op het gebied van tooneel Varia, op het gebied van zang „Looft den Heer" op het gebied van mu ziek „De Eendracht" te Velsen, terwijl de IJmuider Operettevereeniging met haar prachtig gespeelde operettes heel veel lauweren heeft, geoogst. De oorlog heeft aan dit alles een einde gemaakt, voorloopig althans. De leden der onderscheidenlijke vereenigingen sto ven door de evacuatie naar alle wind streken en gedurende eenige jaren was de dood in den pot. De Kultuurkamer had een slechte klant aan de Velsensche ver eenigingen. En nu keeren de verjaagden zoo zoet- jes-aan naar hun haardsteden terug. Be- '.eekent dit, dat ook de vereenigingen weer tot nieuw leven zullen komen? Er zijn inderdaad al eenige, die acte de présence hebben gegeven, waartoe o.a. Varia behoort, welke vereeniging na de komst der Duitschers meteen ondergedo ken is en nu dus met een zuiver geweten zich voor nieuwe uitvoeringen kan voor bereiden. Ook op het gebied van muziek en zang komen er bescheiden levenstee kenen, zooals bijv. in Santpoort. Het feit echter, dat nog zoovelen niet teruggekeerd zijn is oorzaak, dat het met het vereeni gingsleven gaat als met een fiets op mas sieve banden: hortend en stootend. lang zaam en moeilijk. Maar er is nog iets, dat remmend werkt voor het opbloeien van het vereenigings leven en dat is de zalen-nood. De uitvoe ring is voor de leden de stimulans der repetities. En waar de situatie thans zoo !s. dat er door het gebrek aan goede zalen voor zang-, muziek- of tooneeluitvoerin- gen aan een uitvoering welhaast niet te denken valt, ontbreekt de prikkel tot in spanning; al gaat men ook met frisschen moed aan het werk, of de leiders er onder deze omstandigheden den ïaoed in kunnen houden, is een groote vraag. IJmuiden beschikt thans over geen enkele zaal, waarin uitvoeringen gegeven kunnen worden. Thalia staat nog wel overeind, maar het is onbruikbaar en het zal daar te midden van de puinhoopen ook wel onbruikbaar blijven. Hetzelfde geldt voor het Gebouw voor Chr. Belan gen. Dan is daar als eenige groote zaal nog het Patronaatsgebouw, dat echter ook nog niet beschikbaar is. En dat toch ook verre van ideaal is, vooral voor tooneel- uitvoeringen. Het R.K. Vereenigingsge- bouw ligt tegen de vlakte en hiermede zijn we wat de zalen in IJmuiden betreft, aan het eind van ons Latijn. Bij den wederopbouw van IJmuiden mag hieraan zeker wel de noodige aandacht geschonken worden. Wil men IJmuiden, waarvan men 'n groote toekomst verwacht, geven wat het toekomt, dan mag men niet vergeten, ruimte voor oen flinken schouw burg te reservceren. De gelegenheid is nu daar. want het mooiste plekje is door de afbraabwoede der Duitschers weer vrij gekomen: het Kennemerplein. Reeds eerder bestond er een plan, aan het Kennemerplein een schouwburg met vergaderzalen te bouwen. Het benoodigde geld kon men echter niet bijeenbrengen, zoodat er niets van kwam. In plaats van een schouwburg kwamen er winkels. En het eenige plekje, destijds geschikt voor dit doel, ging verloren. Men is thans trou wens aan het Kennemerplein geenszins gebonden, waar nu zooveel bouwgrond beschikbaar is gekomen. Het Kennemer plein is echter naar onze meening de ge- sohiktste plaats voor een nieuw cultureel centrum en bij de wederopbouw-plannen dient men -hiermede rekening te houden. Een flink gebouw zou hier kunnen ver rijzen, eventueel geflankeerd door. een paar flinke winkelpanden. Velsen-Noord is door den oorlog een ontspanningsgebouw rijker geworden, n.l. de voormalige Java Deurenfabriek. Tij dens de bevrijdingsfeesten is hiervan een druk gebruik gemaakt. Maar voor het geven van uitvoeringen is het gebouw on geschikt. Het gebouw zal bovendien naar or.ze meening wel spoedig voor indu- strieele doeleinden opgevorderd worden. Voor hun ontspanning zullen de Velse naren dezen winter wel in hoofdzaak op de bioscopen aangewezen zijn. Van het drietal, dat Velsen voor den oorlog rijk was, is nog slechts één in bedrijf, n.l het Rex-Theater „De Pont", die nog overeind staat, zal naar wij vernemen, binnenkort ook wel weer gaan draaien.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1945 | | pagina 3