IJmuider Courant De Bom Overeenstemming tusschen Mountbatten en Van Mook Het nieuweZandvoort Een Hoogovenindustrie in Z. Limburg? HOe Jaargang N"o. 18152 Bureaux: Kennemerlaan 154, IJmuiden - Telefoon 5437 Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93 Telefoon 10724. Kennemer Editie van Haarlems Dagblad Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peerebooin Zaterdag 13 October 1945 Uitgave van de stienting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: p.week 31 ct. per kwartaal 4. IN ons land is de sensatie, gewekt door de ontdekking van de atoombom en haar eerste toepassing, die Japan op de knieén bracht en een plotseling einde maakte aan den oorlog in het Verre Oos ten, alweer door andere gebeurtenissen op den achtergrond geraakt. Er zijn wel wekenlang beschouwingen over gehouden, er is wel in zooveel woorden erkend dat een uitvinding was gedaan, die een om wenteling in de menschelijke verhoudin gen moest inluiden en een geweldige macht ten goede en ten kwade in de we reld zou kunnen uitoefenen, maar daar bleef het bij. De stemming in een geteis terd land als het onze, dat door de ge brekkigheid van de verbindingen nog maar weinig contact met de buitenwereld heeft, bevordert de belangstelling voor wereldvraagstukken niet. Wij leven ook nu nog geïsoleerd in Holland De meesten kijken alleen naar binnen en zelden naar buiten, met Indië als eenige uitzondering. Het zal op den duur wel veranderen. Het zal. ook in ons eigen belang, moeten ver anderen. Dit land is geen eenzaam eiland jn den Oceaan, dat op zichzelf kan bestaan en zich om de rest van de wereld niet bekommeren. Helaas niet, zullen sommi gen. zeggen. De stemming in Engeland is anders. Daar heeft men ook minder aanleiding om zich alleen in eigen nooden en problemen te verdiepen. En uit dat land komt nu de tijding, dat de natuurkundigen in verzet zijn gekomen tegen het voeren van een machts-politiek (in de Engelsche term: power politics) met de atoombom. Een be langrijke sectie van die wetenschappelijke wereld, waaruit de Wonderen der Tech niek tot ons komen, die de menschheid vroeger alleen met bewondering en vreug de plachten te vervullen, maar die in de twintigste eeuw alarm en zelfs ontzetting zijn gaan wekken, is eindelijk opstandig geworden. Z:j bepaalt zich niet tot enkele geleer den, die eens voor een dagje afdalen uit de.' ivoren toren der wetenschap, oog knipperend rondkijken in de vreemde wereld der alledaagschheid en zich na eei.ige woorden van protest en ontstel tenis haastig weer terugtrekken. Ditmaal te let ernst. Zeventienduizend werkers op dit terrein hebben zich bij het verzet aa- gesloten. Zij willen beginnen met een deputatie naar den premier te zenden, die twee eischen zal stellen: ten eerste he' afleggen van een regeeringsverkla- ring omtrent het politiek beleid ten aan zien van de atoombom en ten tweede maatregelen, om het wetenschappelijk onderzoek der atoom-energie ten bate v.' n de menschheid te verhaakten. Tot .-er is alleen de macht ten kwade ont dekt; de macht ten goede is nog maar een voorspelling. Prof. dr. A. V. Hill, een vermaard na tuurkundige. heeft in een bijeenkomst in het Savoy Hotel te Londen krac-htige taal gesproken. Hij heeft verklaard dat het geheim van de atoombom, nu berustend bij Engeland en Amerika, in geen geval bewaard kan blijven. En hij heeft de po litici gewaarschuwd, dat de mannen der wetenschap weigeren langer misbruikt te worden als pionnen in hun machtspoli tiek. Terwijl in ons land het feit, dat alleen de Westelijke grootmachten over het ge heim van-do atoombom beschikken, bij velen verlichting heeft gewekt al heb ben wij ook wel ingezien, dat het geen geheim zou blijven denken de Engel sche mannen der wetenschap daar heel anders over. Prof. Hill heeft zich, onder grooten bijval van zijn collega's, voor openbaarheid uitgesproken. Hij heeft ge zegd, dat niets op den duur zooveel vrees, afgunst, wantrouwen en onveiligheid te weegbrengt als het streven naar zooge naamde veiligheid. Er bestaan geen monopolies in de na tuurwetten en het is belachelijk te mee- nen, dat de atoombom zoolang geheim zou kunnen worden gehouden, dat het van eenig belang zou kunnen zijn. En is er ook maar één onder de ministers van Buitenlandsche Zaken, die nu weer bezig zijn met hun mislukkende conferenties, die eenige wetenschappelijke kennis heeft van het geweldige probleem der atoomenergie? Hier is men geneigd prof. Hill's betoog te onderbreken en op te merken, dat dit ook niet van de politici te eischen is, maar dat hij gelijk heeft als hij eischt, dat zij zich door deskundigen laten voorlich ten hetgeen waarschijnlijk niet is ge beurd. De professor merkte op, dat een groep eminente Amerikaansche natuurkundigen eveneens in verzet is gekomen, omdat het departement van Oorlog zich met hen en hun werk is gaan bemoeien en er con trole op is gaan uitoefenen. Hier komt de vrijheid van de wetenschap in het ge ding. Dat voelen de Engelsche natuur- [i kundigen ook Een andere spreker, C. S. »j Garland, hield eveneens een betoog voor 19 openbaarheid en verklaarde dat alle po- 9 gingen tot geheimhouding mislukken Zouden. De ontwikkeling der wetenschap Ig kan niet worden tegengehouden. Er is aanleiding om terug te komen op «[hel streven der Engelsche natuurkundi gen naar openbaarheid en op prof. Hill's beschouwing over veiligheid, in den zin van het Fransche begrip „securïté". Er Is ook aanleiding om op te merken, dat niet alleen de machtspolitiek der staten ln het geding is. De ontwikkeling der •toom-energie zal het gebruik van kolen, Toestand op Java Admiraal Louis Mountbatten, geallieerd opperbevelhebber in Z.O. Azië heeft te Singapore geconfereerd met dr. van Mook en luit-gen. Christison. den Geallieerden bevelhebber in Ned.-Indië. Deze confe rentie is thans afgeloopen en het resul taat zou zijn, dat op alle punten overeen stemming werd bereikt. De officieele ver klaring geeft echter geen verdere bijzon derheden over dit feit, zoodat geen defi nitieve zekerheid bestaat. Generaal Hawtorn, commandant van de Geallieerde landstrijdkrachten op Java, heeft dr. Mohammed Hatta en Soebardjo, den vice-president en minister van bui tenlandsche zaken in ir. Soekarno's Indo nesisch republikeinsch kabinet, ontmoet. De A.N P -Aneta-correspondent Frank Coniston heeft zijn ervaringen in Ban doeng medegedeeld. Hij seint, dat de na tionalisten practisch geen gezag over de jongeren uitoefenen, die alles doen wat zij willen zonder zich aan eenig bevel te storen. Radio-Bandoeng heeft gemeld, dat er voldoende voedsel is voor hen, die met de Indonesische republiek samenwerken, maar niets voor anti-Indonesiërs, Neder landers en Indo-Europeanen. Radio-Ban- doeng heeft blijkbaar de beschikking ge kregen over de vroegere omroepers van I. G. Farben geconfiskeerd De coördinatiecommissie van den Geal lieerden Controleraad heeft de confiscatie van de I. G. Farbenindustrïe gelast. I. G. Farben bestaat uit ongeveer 300 fabrieken die over geheel Duitschland verspreid lig gen. Een bijzondere commissie zal uitma ken, welke fabrieken bestemd worden voor herstelbetalingen, welke ten behoeve van de Duitschers zullen mogen blijven draaien en welke vernietigd moeten wor den. De productie voor Duitschland zal waarschijnlijk hoofdzakelijk uit medica menten bestaan. Argentijnsche regeering afgetreden Alle ministers van de Argentijnsche re geering Farrell zijn afgetreden en de voor malige vice-president en minister van oorlog. Peron, is gearresteerd. Dit aftreden is het gevolg van een ulti matum van het leger en de vloot, waarin werd geëischt, dat de regeering het gezag zou overdragen aan het Opperste Ge rechtshof. Wanneer de regeering zou wei geren, zou het leger oprukken naar de hoofdstad. Voor het gebouw der legerclub kwam het tot een heftige schietpartij toen in deze club hooge officieren besprekingen over den politieleen toestand hielden. Onderhandelingen over de financieering Wij hebben eenigen tijd geleden mede gedeeld dat Ir. G. Frïedhoff te Haarlem groot-opgezette plannen heeft gemaakt voor het herbouwen van Zandvoort. Het puin der verwoeste huizen wordt opge ruimd om den grond vrij te krijgen voor de gebouwen hotels, winkels, enzoo- voort die zullen verrijzen. Wanneer met den bouw begonnen zal kunnen wor den valt op dit oogenblik nog niet te zeg gen. want daarbij speelt de materialen- positie natuurlijk een belangrijke rol. Een voorname quaestie is ook de fi nanciering, want het is duidelijk dat Zand voort op medewerking moet kunnen reke nen. Er zij'n thans over deze aangelegen heid besprekingen geonend tusschen het rijk. de provincie en de gemeentebestu ren van Haarlem en Amsterdam. Deze verkeeren evenwel nog in een begin stadium. zoodat daarover nog geen mede- deelingen gedaan kunnen worden Bioscoopwet weder in werking. Het tijdelijk' Filmkeuringsbesluït is in getrokken. De strekking van dit besluit is. dat voor het vertoonen van films de BioscooDwet weder geheel haar toepas sing zal vinden. van olie en benzine in de toekomst groo- tendeels kunnen uitschakelen. Dit alar- meerende vooruitzicht heeft ongetwijfeld de aandacht van vele groote belangheb benden bij de productie van kolen, olie en benzine getrokken. En dat is nog een ander aspect van de zaak dan dat. het welk verschaft wordt door politici, die maar doorpraten over grenzen en in vloedssferen alsof er niets veranderd is. R. P. Batavia, want de omroeper die het nieuws voorlas, sprak met een Japansch accent Omtrent de plannen van Jawaharlal Nehroe om een bezoek aan Java te bren gen is het Nederlandsche standpunt, dat dit een aangelegenheid is. die door de Ge-, allieerden moet worden beslist, aangezien zij het zijn die de controle over Java be zitten. Jhr. Loudon, de Nederlandsche gezant te Washington, heeft in een persconfe rentie verklaard, dat de Japanners wei geren te erkennen, dat zij verslagen zijn. De toestand op Java is daarvan z.i. het bewijs. Als er geen groote geallieerde troepenmacht in Ned. Indië aan land wordt gebracht, dan zal er verwarring blijven heerschen en dit zou naar zijn oordeel van invloed kunnen zijn op den toestand in andere deelen in Azië. Op Ceylon is een actie aan den gang, welke sympathie betuigt aan de nationa listische bewegingen in Azië. Geprotes teerd is tegen het optreden van de Brit- 6che, Fransche en Nederlandsche regee ringen. De Unie van havenwerkers in Co lombo heeft de regeering verzocht niet toe te staan, dat munitie en oorlogsma teriaal van Colombo verscheept zou wor den ter onderdrukking van de Aziatische nationalisten. In Fransch Indo-China heeft de Geal lieerde opperbevelhebber een waarschu wing gericht tot de Annamieten, dat zij gestraft zullen worden voor aanvallen op de Geallieerde troepen. Nederlands stem in de wereld Canada ontruimt de 19 M. band De Canadeesche radio omroep experi menteert thans op nieuwe golflengten voor zijn ultra-korte-golf-uitzendingen en zal tegen het einde van deze maand de 19.71 meter band verlaten ten behoeve van de P.C.J.. den zender van radio Hil versum. Dit beteekent. dat onze Neder landsche ultra-korte-golf uitzendingen over de geheele wereld ongestoord ont vangen zullen kunnen worden en dat de speciale programma's voor Canada in dit land ook goed zullen doorkomen. Teraardebestelling burgemeester De Vlugt te Amsterdam Op 25 October te 11 uur zal op de Nieu we Oosterbegraafplaats te Amsterdam het stoffelijk overschot worden ter aarde be steld van Dr. W. de Vlugt, in leven bur gemeester van Amsterdam, tot aan het begin van de Duitsche bezetting, en van diens echtgenoote mevr. de VlugtFlen- trop. Dr. de Vlugt was in Februari van dit jaar te Bloemendaal overleden, kort na het overlijden van zijn echtgenoote, die in December 1944 eveneens te Bloemen daal stierf. Zij waren voorloopig te Bloe mendaal begraven. I>e Japanners hebben Indië met een erfenis van besmettelijke ziekten opgescheept, die zoo spoedig mogelijk geliquideerd dient te worden. Direct na de aankomst op Java is de N.I.C.A. met de bestrijding van epidemieën begonnen. Een inlander wordt ingeënt. Opgebouwd van schadevergoedings-materiaal uit Duitschland De Werkgemeenschap Limburg heeft zich bezig gehouden met een onderzoek naar de mogelijkheid en wcnschelijkhcid van de vestiging van een hoogovenindu strie in Limburg. In een rapport daarom trent wordt o.m. gezegd: „Onze eenige hoogovenindustrie in Nederland bevindt zich te Velsen en is gedurende den oor logstijd gebombardeerd en bovendien zjjn de kostbare installaties grootcndeels door den bezetter weggesleept, met name de walswerken. Aan de vestiging der hoogovenindustrie te Velsen is ongetwijfeld een onderzoek van Hollandsche degelijkheid voorafge gaan. maar sindsdien is er veel veranderd in de economische constellatie en de Lim- burgsche Werkgemeenschap acht de om standigheden niet ongunstig om te onder zoeken, of niet Zuid-Limburg de geschik te plaats is voor de vestiging van een dergelijke industrie. Zij constateert dan. dat de groote ijzerindustrie in de omrin gende landen moeite genoeg zal hebben om den eigen achterstand in te loopen en eigen verbruik te dekken. Duitschland is voor langen tijd uitgeschakeld. Nederland is dus zeer afhankelijk van de goedwil lende productielanden, dat prikkelt tot zelfvoorziening. De nieuwe opvattingen op sociaal-eco nomische basis verzachten wel in groote mate de vroeger gestelde strenge eischen over de gunstigste vestigingsplaats. De rentabiliteit van het bedrijf treedt nu in de tweede plaats, nu de overweging ingang heeft gevonden, dat de winst allereerst de gemeenschap ten goede moet komen. Natuurlijk moet het streven om het be drijf rendabel te maken blijven, om de levenskracht op peil te houden en men kan er niet toe overgaan om de verliezen uit de staatskas te dekken. Maar een sa mengaan van mijnindustrie en ijzerindu strie zou de risico's sterk verdeelen. De samensteller van het rapport is van mee ning. dat het Zuid-Limburgsche steen- kolengebied in het algemeen wel gereed is om de taak voor opneming van een der gelijke zware industrie te vervullen. Gunstige terreinen beschikbaar. Terreinen in de nabijheid van water, spoor en mijnen zijn in ruime keuze voor handen. De voor het stoken benoodigde cokes zijn in prima kwaliteit aanwezig, een chemische fabriek van groote capa citeit is klaar om de gassen en résidu's op te vangen en te verwerken, een erva ringrijke cementindustrie ligt in de buurt voor de verwerking van ijzervlokken. Maastricht. Tegelen, Venlo. Helmond zou den de eerste afnemers kunnen zijn voor gietijzer, smeedijzer, spijkers, draadgaas, enz., waarvoor zij flinke fabrieken bezit ten. In hoeverre de groote behoeften aan profielijzer, plaat- en staalijzer gedekt zullen kunnen worden, zal vooralsnog een open vraag blijven. De vestiging in Limburg zou thans, al dus het rapport, in de hand gewerkt kun nen worden door het overnemen van cokes- en hoogovens, gieterijen en wals- w'erken uit Duitschland in het kader van een schadevergoeding om geleden schade te herstellen. Een vestiging van een nieuwe aanpas sende industrie in Zuid-Limburg, thans begonnen met schadevergoedingsmateria len. zou in handen van een sociaal-den kende regeering van immens belang wor den voor geheel Nederland, zoo werd ten slotte geconstateerd.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1945 | | pagina 1