IJmuider Courant Over Gas en Electriciteit pe Caulle Wint Aantal Nederlanders vermoord De Distributie Kort en bondig loc Jaargang No. 18160 jureaux: Kennemerlaan 154, jmuiden - Telefoon 5437 Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93 telefoon 10724. Kennemer Editie van Haarlems Dagblad JMrectcur-Hoofdredaeteur: Robert Peereboom IMnsdag as October 1945 Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: p. week 31 ct. per kwartaal 4. fOOR het eerst hebben de vrouwen deelgenomen aan de Fransche ver- iezmgen, zoodat de kiezerslijsten vieren- vintig millioen namen bevatten. Twintig illioen kiezers en kiezeressen hebben hun em uitgebracht en het Tesultaat is een luikende overwinning voor generaal de aulle geworden. Het was een merkwaardige verkiezing, rant er moest niet alleen een volksver- igenwoordiging gekozen, worden. ma3r ■vens moest worden uitgemaakt welke iak die hebben zou. Dus was er een olksreferendum aan verbonden. Dat be- of twee vragen. Op de eerste ..Wenscht ij dat de vergadering een Constituante lat wil zeggen: belast met de samenstel- ng van een nieuwe grondwet) zal zijn?" ebber. de kiezers in overweldigende (eerderheid bevestigend geantwoord. Bij- a 19 millioen stemmen waren voor en laar 841.000 tegen. Was de meerderheid reen geweest, dan zou een Kamer van fgevaardigden volgens het oude recept ekozen zijn en had binnen enkele maan- en ook een Senaat gekozen moeten wor- en De nu gevallen beslissing houdt in, at de grondwet van 1875. de grondwet ar. de Derde Republiek, vervallen is en er. nieuwe moet worden samengesteld. De tweede vraag betrof het verleenen ar. vérstrekkende volmachten aan de egeering voor den tijd van zeven maan- en Werden die afgewezen, was dus het ïtwoord ontkennend, dan zou de volks- ertegenwoordiging onbepaalde bevoegd eden krijgen. Dit was het voornaamste rijdpunt Toen De Gaulle eenige maan- en geleden zijn vraag om volmachten (pkondigde in de toenmalige Assemblée ansultative (Raadgevende Vergadering) uitte hij op hevig verzet. Een groot deel ar zijn adviseurs bleek bevreesd te zijn oor mogelijke autocratische bedoelingen ar. den generaal en wilde hem zelfs niet Dor den korten tijd van zeven maanden D'.roachten geven, als er eenmaal volks- irtogenwoordiging zou zijn. Deze vrees orteide in het verleden. De Eerste Re- ïbliek eindigde in het keizerschap van apoleon I. de Tweede Republiek (zelfs binnen de vier jaar) in het keizerschap an Napoleon III en de Derde Republiek itkwam in de eerste jaren van haar be- aan ternauwernood aan een terugkeer »r monarchie. De Gaulle liet zich even- el niet door zijn adviseurs van zijn stuk rongen en zette door. Inderdaad haalde ij nu op vraag II een meerderheid van ree derden (ruim 13 millioen stemmen •gen 6 millioen) en kree^ daarmee zijn olmachlen. De nieuw-gekozen volksvertegenwoor- Iging, die dus Constituante heet, de nieu- - 'e grondwet binnen zeven maanden moet heppen en slechts beperkte bevoegd- oden bezit, telt 522 leden. Tachtig pro ent der zetels wordt door drie groote artijen bezet. De overige twintig procent jn tusschen kleine fracties verdeeld. Tot ie kleine fracties behoort de vertegen- roordi.ging van de eertijds zoo machtige idicaal-socialistische partij van Herriot n Daladier. Deze twee ex-ministers zijn - erkozen, maar hun fractie is tot negen en zetels teruggebracht. Na de nederlaag ij de kantonnale verkiezingen is deze Dlstrekt verpletterend. Drie groote fracties vormen een icerderheid van 80% in de Constituante, aar zij zullen niet samengaan, want de ommunisten met 142 zetels staan tegen- ver het Mouvement Républicaine Popu- Ire (Republikeinsche Volksbeweging) iet 140 en de socialisten (S.F.I.O.), de artij van Léon Blum, met 133. Het zal zelden in de historie voorge- omen zijn dat een nieuwe partij formatie ij haar eerste verschijning aan de stem- us ter verkiezing van een volksvertegen- roordiging zulle een succes behaalde als h e M.R.P. Zij is dë partij van De Gaulle. aar leider is Bidault. de minister van uitenlandsche Zaken. Zij vormt het linlc- che centrum en is progressief-Katholiek, ïen zou ook kunnen zeggen: Katholiek- ocialistisch. Zij streeft terugkeer van het s ransche volle naar den godsdienst na en at is veelbeteekenend. Misschien heeft ij oole stemmen van rechts tot zich ge- okken en allicht veel stemmen van de rouwen. Want de Fransche vrouwen zijn e Kerk getrouwer gebleven dan de man en. s De socialisten hebben lot dusver De - laulle gesteund en schijnen voornemens E et voorloopig te blijven doen. Het blad Aube (de Dageraad), het orgaan van de 0 I.R P., heeft er gisteren aan herinnerd .•Jat Léon Blum den generaal De Gaulle is ls „den Franschen George Washington" letiteld heeft. De achterdocht ten aan- 1 ien van autocratische bedoelingen van I en generaal is nu weggevaagd, heeft al- hans de nederlaag geleden en ook de ingelsche en de Amerikaansche pers spre- en hun voldoening over het resultaat uit. oCe New York Times schreef gisteren over ien nieuwe overwinning van de democra- I ie i; Het is niet verstandig te vroeg te uichen. De Gaulle zal groote wijsheid en j nicht moeten toonen om de verdere ont- B wikkeling te kunnen leiden. Het komende aar zal beslissend zijn voor het Fransche I erstel. In elk geval heeft het nu een ge- Onden grondslag voor verbetering van >ii)n democratische instellingen gevonden. jesteund door een meerderheid in de lonstituante (die wellicht met den steun z an enkele kleine groepen, twee derden al bedragen) zal De Gaulle verder kun- en werken. R. P. Vast staat thans, dat 11 Nederlandsche officieren, die op weg naar Bandoeng door Indonesiërs te Patjes werden gevan gen genomen en in de gevangenis van Tiandjoer werden opgesloten, zyn ver moord. Hun namen zijn bekend en zullen binnenkort worden doorgegeven. Tevens is komen vast te staan, dat negen Neder landers. die door de Indonesiërs als gij zelaars naar Buitenzorg waren gevoerd, eveneens zijn vermoord. Bevestigd wordt, dat de toestanden te Buitenzorg verschrik kelijk waren. In de gevangenis aldaar zijn eenige Amerikanen, een Engelschman, een Tsjech en een Zwitser mishandeld. De Geallieerde troepen te Semarang zijn een brigade sterk. Overeengekomen ls dat de Indonesiërs heden hun wapenen zouden neerleggen. De Indonesische lei ders zijn gewaarschuwd, dat pogingen zich meester te maken van de motorvoer tuigen van de Gurkha's, die Maandag naar Ambarawa zijn vertrokken, als een oorlogsdaad zal worden beschouwd. Be loofd is, dat de Nederlandsche en Indo- Europeesche leden van de Rapwi. die se dert verleden Maandag te Ambarawa ge vangen zitten, in vrijheid zullen worden gesteld. In de gevangenis aldaar zitten verder nog ruim duizend andere Neder landers en Indo-Europeanen. Zij zullen, 200 per dag, naar de kampen worden over gebracht. Door de aankomst der Geallieerde troe pen zal nu de situatie in Ambarawa. waar ongeveer 10.000 vrouwen en kinderen zijn opgesloten, beter worden De watertoe voer naar het kamp was door de Indone siërs afgesneden. De plaatselijke comman dant van de Rapwi, wing Commander Tuil, heeft verklaard, dat in het gebied van Ambarawa „volkomen anarchie heerscht. De gematigde nationalistische leiders zijn niet in staat de jeugdbewegina en de militie te controleeren De toestand was nog verergerd, doordat de Japanner* in Solo de nationalisten groote hoeveel heden wapens hadden overhandigd. De Japansehe gevangenen in Ambarawa had den hiervoor al moeten boeten doordat 23 van hen door Indonesiërs zijn ver moord. Tuil heeft nog verklaard, dat de extremisten bij het streven naar onaf hankelijkheid de van de Japanners afgeke ken totalitaire tactieken volgen Over het lot van vele weggevoerde Nederlanders en Indo-Europeanen is nog niets bekend. Tuil geloofde, dat de staf van de Rapwi alsmede de geïnterneerde vrouwen en kinderen in Ambarawa veilig zijn, hoe wel de toestand precair is. Het vliegveld van Semarang is door de Gurkha's zon der strubbeling overgenomen. Binnenkort zal het volgens een mededee- ling van het Z.O. Azië commando moge lijk zijn de sterkte der Nederlandsche troepen op Java uit te breiden, waardoor het voor de Nederlandsche autoriteiten mogelijk zal worden de volledige controle in de betreffende gebieden op zich te Extra jam Op 4 November zal een bon bekend ge maakt worden voor een extra uitkeering van jam van 250 gram per persoon. Snoep 11 November komt een bon, waarop men kan kiezen 100 gram chocoladereepen of 100 gram suikerwerken. Waschpoeder-Zeeppoeder Van de zijde der fabrikanten wordt medegedeeld: De te distribueeren Wasch- poeder, die een vetgehalte heeft van 27% (voorschrift Rijksbureau Sectie Zeep) is volgens de bepalingen der Warenwet geen „zeeppoeder" doch waschpoeder. Wel is het vetgehalte in vergelijking met die van tijdens den oorlog aanmerkelijk hooger (27% en 14%), doch op de verpaklcingen zal vermeld staan waschpoeder, dit om later teleurstelling te voorkomen. De grens van waschpoeder en zeeppoeder is bij 30% vetgehalte. Zeep De fabrieken hier te lande zijn begon nen met de fabricage van huishoudzeep Met toiletzeep wordt waarschijnlijk nog gewacht tot 1946. Ook met de fabricage van scheerzeep is begonnen. Naast de z.g. Shaving-sticks wordt er ook schuimende scheerzeep in tubes gemaakt en eveneens snelscheer- creme (zonder zeep. kwast of water), waarvoor resp. op de scheerzeepbon 50 gram (scheerzeep), 100 gram (tube scheer zeep) en 400 gram snelscheercreme be schikbaar wordt gesteld naar keuze van het publiek. Tegen smokkelen Verscherpte grenscontrole In de grensstreek is de controle door ambtenaren en politie zeer verscherpt. Men wil een einde trachten te maken aan den ongehoord grooten smokkelhandel in diverse artikelen van België naar ons land, omdat deze smokkelhandel geen ge ring economisch gevaar beteekent. Nationalisten gearresteerd Zes vooraanstaande nationalisten uit Buitenzorg zijn gearresteerd en onder strenge bewaking naar Batavia gebracht, waar zij door den oudsten Britsehen offi cier verhoord werden. Onder deze zes be vindt zich een der leiders van een extre mistische groep. Naar wij vernemen zou deze arrestatie in verband staan met de gebeurtenissen te Depok en Pledang. BINNENLAND Te Nijmegen is overleden de bekende taalgeleerde Prof. Dr. J. v. Ginneken. De namen van de twee opvarenden uit Vlaardingen, die deel uitmaakten van de be manning van den ter hoogte van Noordwijk op eer. mijn geloopen en verganen stoom- logger SCH 161, lulden: A. Breer en W. Poetuin. Ir. F. G. den Hollander, tot voor kort direcleur-gentraal voor handel en nijverheid is benoemd tot directeur-generaal voor het verkeer. In de Bijenkorf te 's Gravenhage is een tentoonstelling „ondergrondsehe strijd in beeld en document" geopend. De bekende oud-Indië vlieger Van Weer den Poelman, die de eerste vlucht naar Ne- derlandsch-Indië maakte, ls Vrijdagmiddag J.l. te Laren (Gld.) door een auto gegrepen en gedood. Zonder toestemming van de rijksbemid delaars mogen looien verhoogd worden tot 115 van het loon van 31 Oct. 1942 en 125 van dat van 10 Mei 1940. Hedenavond wordt te Rotterdam de „Willem van Oranje" verwacht met 160 ossen en 600 ton suiker die ons geschonken zijn door Ierland. Het personeel van de gemeentelijke ar beidsreserve te Amsterdam staakt omdat de loonen onvoldoende worden geacht. 800 man die onder Halfweg werkten hebben het werk neergelegd, ook de menschen die bij het boschplan in de Haarlemmermeer te werk gesteld waren, zijn Maandag niet aan den arbeid gegaan. De verkeersstremming aan de brug te Hedel is opgeheven. Het verkeer daar kan weer normaal plaats hebben. BUITENLAND De Britsche vloot heeft in den oorlog 730 schepen en ongeveer 50.000 man verloren. Bij de a.s. verkiezingen in Hongarije zullen de politieke partijen niet met een ge meenschappelijke lijst uitkomen. De Unrra staat op den rand van een bankroet, aangezien zij met de beschikbare middelen nog slechts voort kan tot begin Januari 1946 Tweederde van de Chineesche provincie Sjantoeng is in handen van de communisten, die aanvallen doen op de troepen der cen trale regeering. De gouverneur van Sjan toeng hoopt, dat door overleg te Tsjoeng- king het conflict kan worden gesust. De Japansehe edellieden zullen binnen kort afstand doen van hun titels. Er ls voorloopig evenwel geen sprake van afstand van het uitgebreide grondbezit. De Aga Khan viert dit jaar zijn 60-jarig (diamanten) jubileum als leider van de groote sectie der Ismallia's. Bij die gelegen- Hel woord is aan... Ralph Waldo Trine: De waarlijk wijze mensch zal nooit iemand als zijn vijand erkennen. heid zullen zijn bewonderaars hem zijn ge wicht in diamanten aanbieden Bij de verkiezingen in Algiers haalden de communisten en de M.R.P. elk 4 zetels, de radicaal-socialisten J, de socialisten 2 en de andere partijen 1. De Deensche Nazi-partij zal mogen deel- nemen aan de a.s. verkiezingen. Het is n.L grondwettelijk onmogelijk een partij uit te sluiten, die bij de vorige verkiezingen ver tegenwoordiging kreeg in het parlement. IJMUIDEN De Sibajak van Southampton vertrokken Het m.s Sibajak van den Rotterdanvsche Lloyd. dat 21 October in Southampton was aangekomen, is 22 October van genoemde haven naar Port-Said en Bombay ver trokken. Groote drijvende bok terug De Heracles, de 250-tons drijvende bok van Kraaijeveld's Transport Maatschappij te Rotterdam, de grootste htjschbok van Nederland is in Duitschland vrijwel onbe schadigd teruggevonden en reeds naar Delfzijl getransporteerd. Binnenkort wordt het gevaarte naar Rotterdam terugge sleept. De vaart op Engeland Het is bekend, dat vóór den oorlog een groot gedeelte van de wilde vaart op En geland. alsmede van de kustvaart in dat land zelf, in handen was van de Neder landsche coasters, flinke motorvaartuigen van een paar honderd ton. Volgens een bericht van United Press uit Londen heeft thans de president van de Tyne-Tees Shipping Company verklaard, dat tenge volge van de Britsche regeer in gsbeper- kingen in de scheepvaart, Nederlandsche schepen het monopolie van de vaart tus schen den Tyne-mond en de havens van Amsterdam, Rotterdam en Dordrecht gaan veroveren. De president, wiens maat schappij vroeger deze vaart in handen had verklaarde, dat tenzij maatregelen genomen worden waardoor zijn maat schappij deze vaart kan hervatten, de ge- heele route in handen der Nederlanders zal overgaan.^ Kerkelijk bureau opgericht Alhier is opgericht een kerkelijk bureau van de Ned. Herv. Gemeente. Hier worden al de gegevens geregistreerd. Het bureau houdt iederen Maandagavond zitting in de consistorie, waar men voor alle in lichtingen terecht kan. Een blik in de toekomst 1 November viert een verdienstelijk hoofd ambtenaar der gemeente Heemstede, Ir. W. J. A. Duynstee, directeur van het gas-, water- en electriclteitsbedrljf, zijn 25-jarig jubtle. Ongetwijfeld zullen velen deze ge legenheid aangrijpen om te laten blijken, dat zij hem niet alleen om zijn bekwaamhe den maar ook om zijn persoonlijkheid waar- deeren. Een gelukkige omstandigheid is, dat me vrouw Duynstee, die enkele maanden geleden door een verdwaald schot, dat op straat gelost werd, zeer ernstig gewond werd, weer geheel hersteld is. Ir, Duynstee studeerde van 1908 tot 1913 te Delft, waar hij het diploma voor electrotech- nisch ingenieur behaalde. Eerst werkte hij 2 jaar aan het Provinciaal Electrisch Net in Groningen en daarna van 1915 tot 1920 aan de gemeentebedrijven te Eindhoven. Dit stelde hem in staat zich in te werken in de vraagstukken van gas en water. Sinds 1920 kennen wij hem te Heemstede. Het jubile was voor ons aanleiding eenige vragen te stellen over de Heemsteedsche be drijven, Daarbij bleek, dat Ir. Duynstee het als vakman wel jammer vond, dat de Heem steedsche fabriek nu geen gas meer produ ceert maar het van Haarlem betrekt, zake lijk gezien was het evenwel een verstandige overeenkomst. Trouwens zoo vervolgde hij in de toekomst zullen er weinig gasfa brieken meer zijn, die zelf gas produceeren. Ik zit in de commissie voor de coördinatie der gasbedrijven in Nederland en daar is dat vraagstuk aan de orde. Er is concurrentie tusschen gas en eleclricileit voor kookdoel- einden. Beide zijn gelijkwaardige producten voor den verbruiker, ook al zijn er die per soonlijke voorkeur hebben voor electriciteit. Maar wat de productie betreft ls er geen gelijkwaardigheid. Van 100 k.g. kolen produ ceert een centrale 25 nuttige brandstof als electriciteit, dat doet een gasfabriek ook, maar levert dan bovendien nog 50 V» ver edelde brandstof In den vorm van gas. ter wijl er bovendien nog bijproducten gefabri ceerd worden die vooral voor onze chemische industrie onontbeerlijk zijn. Het zou onver antwoord zijn om vette kolen, die onze Lim- burgsche mijnen opleveren, en die zich uit stekend leenen voor gasfabricage, voor ge wone stookdoeleinden te gebruiken. De centrales kunnen gestookt worden met magere kolen en afval. Er zal dus altijd in ons land gas geprodu ceerd worden. De Hoogovens te IJmuiden leveren het gas als bijproduct. Op dit oogen- i blik leveren de Hoogovens gas aan Velsen, Beverwijk. Castricum en Haarlem, maar het is mogelijk in de toekomst die levering uit te breiden. Het zal vermoedelijk noodig zijn de transportleiding die nu de verbinding met Haarlem geeft, te vergrooten. Op dit oogenblik wordt daarvoor de oude leiding gebruikt die indertijd gelegd is toen Haar lem aan Velsen gas leverde. Die nieuwe, grootere leiding, zou in de tunnel gelegd kunnen worden die nu in Velsen gemaakt wordt. Het wordt niet uitgesloten geacht, dal de Hoogovens in de toekomst heel Noord- Holland van gas voorzien. Bovendien zou het mogelijk zijn het overige deel van Neder land van gas te voorzien met een groote cokcsfabrlelc die in het centrum van ons land gesticht wordt. In de praktijk is gebleken dat afstanden geen bezwaar zijn. Het trans porteeren van gas is goedkooper dan het transport van electriciteit. Natuurlijk kwam ook de rantsoeneering van gas en electriciteit ter sprake. Op onze vraag: „hoe lang denkt u dat wij nog aan die rantsoeneering vast zitten?" luidde het antwoord: „Ilc ben bang. dat het nog wel twee jaar zal duren voor wij op dit gebied weer den normalen toestand terug gekregen hebben dat ieder weer zooveel gas en electri citeit gebruiken mag als hij wil. Dit sluit niet uit. dat in de toekomst i-.et rantsoen ver hoogd zal worden, want wij weten, dat het, vooral wat het gas betreft, zeer laag is. Toch hebben wij in Heemstede geen klagen over de verbruikers, in het algemeen houdt men zich goed aan de rantsoenen. Gelukkig i3 het mogelijk de onbillijkheden, die aan een algemeene regeling vastzitten, wat tegemoet te komen door de wijze waarop die wordt toegepast. Een goede straatverlichting is altijd een stokpaardje van mij geweest zoo zei Ir. Duynstee. Heemstede was de eerste gemeente met een goede natriumverlichting op den Heerenweg! Het is jammer dat de straatver lichting nu zoo beperkt moet zijn. Heem stede mag thans van hetgeen in 1939 voor straatverlichting verbruikt werd slechts 10 van gas en 20 van electriciteit opmaken. Haarlem en andere gemeenten boven de 30.000 inwoners mogen voor gas en electriciteit belde tot 20 gaan. Die regeling is voor Heemstede onbillijk want Heemstede is wat zijn bebouwing betreft gelijk te steller, met Haarlem. Daarom pogen wij het percentage voor Heemstede verhoogd te krijgen. Boven dien wordt getracht toestemming te krijgen het denkbeeld dat in Haarlems Dagblad aan bevolen is, om 's nachts de electrische straat verlichting te laten branden. omd|t ei dan toch electrische energie over is. tc mogen uitvoeren. Die electriciteit moet dan bulten de bedoelde 20 vallen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1945 | | pagina 1