IJmuider Courant
De Eerste
Noodraadszitting
Indonesiërs tot onderhandelen bereid
Koffie en biscuits op de bon
êOe .Tnargang No. 18163
Bureaux: Kennemerlaan 154,
JJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Rol»ert Pecreboom
Vrijdag 36 October 1945
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal 4.
DE eerste Noodraad in Kennemerland,
die zijn entrée heeft gemaakt, is de
Bloemendaalsche. Dit college heeft zich al
bi] zijn benoeming onderscheiden door
een bijzondere geste: de zeventien leden
wenschten hun samenwerking in het ge
meentebelang tot scherper uitdrukking te
brengen door den wensch te uiten, dat
hun namen bekendgemaakt zouden wor
den zonder vermelding van partij-etiket
ten. Toen zij gisteren voor het eerst ver
gaderden bleek, dat zij zich ook niet frac-
ties-gewijs gerangschikt hadden, zooals
vroeger in gemeenteraden gebruik was.
Deze eerste Noodraadszitting was ge
wijd aan de benoeming van drie wethou
ders en commissies. In den ouden tijd,
toen alle gemeenteraden in den lande dat
gelijktijdig plachten te doen, had iemand
voor dien dag de benaming van Natio-
nalen Verveeldag uitgevonden.
Maar er was geen sfeer van verveling
in den debuteerenden Noodraad van Bloe-
mendaal. Want de burgemeester had de
vergadering geopend met een zakelijke,
zelfs grimmige uiteenzetting van den toe
stand der gemeente, waarin hij duidelijk
deed gevoelen dat werk nu voorop moet
gaan en woorden bijzaak zijn. Daartoe
keerde hij een gewone volgorde om, be
gon met de uiteenzetting en besloot met
zijn welkomstwoord aan den Noodraad.
Beide stelden nadrukkelijk vast, dat het
gemeentebestuur voor een zware taak
staat.
Aan den liefelijken naam van het
schoone Bloemendaal was vroeger een
andere, meer malerieele faam verbonden:
die van de rijkste gemeente in den lande.
was zij nog in 1940. Het is nu radicaal
uit. Burgemeester den Tex, die er geen
doekjes om wond, weet het aan een be
sluit van de Secretarissen-Generaal van
innenlandsche Zaken en van Financiën,
gedateerd van 15 Juli 1943, dat de eertijds
meest-welvarende gemeente nu nood
lijdend is. Bij dit besluit werden de ge
meente de opcenten op de gemeentefonds
en vermogensbelastingen ontnomen. Het
verlies aan inkomen bedroeg meer dan
een half millioen. Dit heette vergoed te
zullen worden door een nieuwe bron van
inkomsten, de ondernemingsbelasting. Na
tuurlijk schoot die in een forensenge
meente ver tekort, al kon er nog een ver
hoogde uitkeering uit de grondbelasting
bijgeteld worden. Het gevolg was, dat de
volgende begrootingen alle reserves van
de gemeente opslokten, in 1945 ook die
van de met groote zorg beheerde bedrij
ven. Op de begrooting-1945 bedraagt het
tekort een half millioen.
Hoe het verder zal gaan met het toe
zicht van hoogere autoriteit op de gemeen
tehuishouding, dat uit noodlijdendheid
voortvloeit, staat nog niet vast. Er staat
veel nog niet vast. De burgemeester voor
ziet evenwel overwegende zeggenschap
van het departement in de gemeentelijke
zaken. En een financieele commissie, kort
na de bevrijding benoemd, heeft al ver
klaard, dat nieuwe ingrijpende bezuini
gingsmaatregelen onuitvoerbaar zijn zon
der de heele gemeentelijke machinerie te
ontwrichten.
Den Haag, inmiddels op de hoogte van
den toestand gebracht, toonde zich niet
geneigd om de wetgeving te herzien, wilde
wel een verhooging van de Rijksbijdrage
overwegen en was het met de financieele
commissie eens, dat Bloemendaal niet als
een noodlijdende gemeente behandeld
mocht worden. Maar verder is men nog
niet gekomen.
Dit Bloemendaalsche geluid klinkt wel
als een waarschuwing. Hoe zal het moe
ten gaan met de autonomie der gemeen
ten, die voor den oorlog in zooveel andere
gevallen al in het gedrang was geraakt?
Bij de andere hoofdstukken heeft bur
gemeester den Tex blijmoediger taal
unnen spreken dan bij Financiën, of
schoon overal moeilijkheden overwonnen
moeten worden. Hij beklaagde zich in
duidelijke termen over Haagsche traag
heid, daarbij erkennend dat men niet
veroordeelen moet zonder de moeilijkhe
den „hoogerop" goed te kennen. Maar
met zekere ongerustheid vroeg hij zich af
of de sterke centralisatie, in de laatste
jaren doorgevoerd, geen noodlottigen in
vloed zou hebben op de vrije ontwikke
ling van het gemeentelijk leven. Hetgeen
belangrijke vraag is, die in de naaste
toekomst alom aan de orde zal komen.
Men is geneigd de bezorgdheid van den
burgemeester van Bloemendaal te deelen,
temeer als men denkt aan de losse hand,
waarmee de Staat t'hans zelf uitgaven
doet. Voor den oorlog hield den Haag de
koorden van de beurs strak, jarenlang
zelfs te strak. Maar nu! En de gemeente
lijke autonomie is een der traditioneele
pijlers van ons staatsbestel geweest. Aan
het hoofd van de gemeente staat de Raad.
Tot de bevoegdheid van den Raad be-
hooren de regeling en het bestuur van
de huishouding der gemeente. Het zijn
kostbare wettelijke grondslagen.
Burgemeester den Tex heeft zijn Nood
raad tenslotte in kernachtige beeld-
tpraak welkom geheeten. Hij heeft ge
sproken van een schip, ontmast in zwa-
ren storm en stuurloos ronddrijvend op
den nog hoogen zeegang. In zulken nood
maakt de ervaren schipper een noodmast
en spoedig krijgt het schip weer gang en
zit er weer stuur in. Onze voorouders
zouden er een kunstige zinneprent op ge-
Reuter meldt uit Batavia: Als onmiddellijk resultaat van de twee dttgen geleden
tussehen Soekarno en den politieke» adviseur van het RngelstJie ministerie van
buitenlandsche zaken Maberley Denning gevoerde bespreking geeft ccn verklaring
namens de „Indonesische regeering" van Ir. Soekarno uitdrukking aan de bereid
heid van de Indonesische leiders om alle belanghebbenden te ontmoeten (to meet
any jxirty) om de toekomst van Indonesië te bespreken.
Deze beslissing beteekent een aanzienlijke veraudering in de houding der
Indonesische nationalisten ten aanzien van een bespreking met de Nederlandsche
autoriteiten, die zij tot dusverre hebben geweigerd te ontmoeten behalve onder
auspiciën van Geallieerde autoriteiten.
Donderdagmiddag zijn fn Batavia be
sprekingen gehouden tussehen de voor
naamste republikeinen over den vorm en
de methode van de toenadering tot de Ne
derlanders. De voornaamste leden hoe
wel niet noodzakelijk de meerderheid
zijn van meening, dat deze besprekingen
zoo spoedig mogelijk moeten plaats heb
ben, hoewel dit als voorbereidende infor-
meele bespreking tussehen Nederlanders,
Britten en Indonesiërs zou kunnen ge
schieden. Ook wordt beseft, dat de Indo
nesische delegatie voor deze besprekin
gen moet worden voorgezeten door een
voor de Nederlanders acceptabele per
soonlijkheid. Deze leden van het werk
comité stellen voor. dat niet alleen een
conferentie van drie partijen, dus met de
Britten samen, maar ook directe bespre
kingen met de Nederlanders buiten Java
zouden moeten worden gehouden. De keu
ze van de republikeinen lijkt Singapore
te zijn.
Onafhankelijk van de Donderdagmid
dag gehouden conferentie is nog een ver
klaring uitgegeven door den Indonesischen
minister van voorlichting, waarin gezegd
wordt, dat besprekingen over de Indone
sische kwestie slechts dan vrucht zullen
kunnen dragen als zij op internationale
basis worden gehouden. De nadruk wordt
gelegd op de bereidheid besprekingen te
beginnen met iedereen op basis van het
zelfbeschikkingsrecht van het Indonesi
sche volk.
Soekarno zou hedenmorgen een bespre
king hebben met den consul-generaal der
Ver. Staten.
Landing te Soerabaja
Om 10.30 Batavia-tjjd z(jn Donderdag te
Soerabaja de eerste troepen zonder ver
zet aan land gezet. Er waren geen Neder-
landsche troepen bij. De bemanningen
van de Thunderboltvliegtuigen die de lan
dingen van de lucht uit beschermden,
meldden dat er vee! rood-vvitte vlaggen
zichtbaar waren, maar dat er geen teeke-
ncn van verzet waargenomen konden
worden.
De landingen werden uitgevoerd door
de 49ste Britsch-Indische infanterie-bri-
gade, onder commando van brigadier-
generaal A. W. S. Mallaby. De brigade
die Ambarawa en Magelang bezette viel
volgens de berichten een vriendelijke ont
vangst ten deel.
Men is van plan zoo spoedig mogelijk
ook Banjoebiro te bezetten. Reeds zijn pa
trouilles uitgezonden om een onderzoek in
te stellen naar de moeilijkheden te Oen-
garang. In Semarang zijn alle banken
door de geallieerden overgenomen, die
ook het radiostation controleeren.
Volgens mededeeling van de zijde der
Veldslag
op de zwarte markt
In de 2e Laurierdwarsstraat te Amster
dam is, bij (het optreden tegen zwarthan
delaren, door omwonenden met steenen,
eierkolen en aardappelen naar de politie
gegooid. Deze was genoodzaakt van de
vuurwapens gebruik te maken. Hierbij is
een 49-jarige man door een schot in de
borst getroffen. In ernstigen toestand is
hij naar het Wilhelmina Gasthuis ver
voerd.
Vrijgave
tegoeden girale rekening
Het ministerie van Financiën heeft een
algemeene vergunning verleend aan de
leden van alle financieele instellingen en
banken tot vrijgave van tegoeden op girale
rekening en voor zoover dit niet toerei
kend is, op geblokkeerde rekening en wel:
200.bij huwelijk, geboorte of begra
fenis; 300.voor betaling van pachten:
voor pensioengerechtigden het bedrag van
hun geblokkeerde pensioentegoed. Een en
ander is aan bepaalde beperkende voor
waarden gebonden.
maakt hebben; de burgemeester ziet reeds
een bolwangige Publieke Opinie, die den
wind in het nieuw gespannen zeil blaast.
Zijn visie op de Publieke Opinie moge
hier al dadelijk bewaarheid worden. De
vastberaden en openhartige hervatting
van Bloemendaals openbare bestuursbe
leid, onder den druk van zware zorgen,
verdient een goede pers. De burgemees
ter heeft gevraagd om de grootste
krachtsinspanning, de grootste bereidheid
die een bemanning geven kan. Want dat
beteekent „alle hens aan dek". Er is
tevoren veel critiek op de Noodraden ge
weest. Maar deze heeft een goeden start
gekregen. Moge hij slagen. R. P.
Br. Indische troepen bestaat de kans, dat
vijf van de 11 Nederlandsche officieren,
die bij Tjiandjoer in handen van extre
misten waren geraakt, nog in leven zijn.
In een kamp nabij Soekaboemi zijn een
groot aantal Europeanen en Indo's geïn
terneerd.
Tweeduizend Europeesche vrouwen, die
in een kamp te Semarang als gijzelaars
werden vastgehouden, zijn vrijgelaten
270 gevangen gehouden Europeanen in
Ambawara zijn aan de Geallieerden over
gedragen. Volgens de laatste berichten
lijkt het terrorisme in de buitenwijken
van Batavia weer toe te nemen.
Bandoeng helpt zichzelf
De Nederlandsche gemeente van Ban
doeng heeft zelf het initiatief genomen
voor de verzorging van krijgsgevangenen
en geïnterneerden. Het eerste Rapwi-
team dat arriveerde zag, dat zij hier niets
kon verbeteren. Onder leiding van Dr. J
v. d. Velde werkt een organisatie van
ruim 2300 menschen thans in Rapwi-
Roode-Kruisverband. Zij verzorgt den
hospitaal- en medischen dienst, de evacu
atiecentra, het transport, de kleeding en
voeding en de ondersteuning aan hulp
behoevenden. Een postdienst en een con
tactbureau onderhouden de betrekkingen
met de buitenwereld. Indonesiërs en Ne
derlanders worden op denzelfden voet be
handeld. Met vele mannen, vrouwen en
kinderen uit de kampen bij Bandoeng en
een aantal oud-geïnterneerden uit die bij
Tjimahi telt de Nederlandsche gemeente
thans rond 36000 personen. Uit het bin
nenland worden er nog honderden ver
wacht, voor wie goed geoutilleerde ont
vangstcentra in gereedheid worden ge
bracht
Ley pleegt
zelfmoord
Robert Ley, de voormalige leider van
Hitiers Arbeidsfront, heeft met, behulp
van een strook van een badhanddoek te
Neurenberg zelfmoord gepleegd.
Het woord is aan....
Phyllis Bottom e:
Wij moeten niet probee-
ren het leven naar onze
•tand te zetten; vqfleer moe
ten wij zien te Ontdekken,
wat het leven van ons eischt
en ons oefenen om aan deze
eischen te voldoen.
VELSEN
Oud-Katholieke Kerk.
De aartsbisschop van Utrecht heeft per
1 October benoemd tot aartspriester van
Schieland en Zuid-Holland pastoor L.
Rinkel te Dordrecht, die van 1923 tot 1938
pastoor is geweest van de Oud-Katholieke
gemeente van den H. Engelmundus te
IJmuiden.
Ouderavond O L. school no. 7.
De Oudercommissie van de openbare
lagere school no. 7, welke school na de
afbraak van het ruime schoolgebouw aan
den Wijkerstraatweg, thans een onder
komen heeft gevonden in de kleuterschool
der Ned. Herv. Kerk aan de Banjaert-
straat, houdt Vrijdagavond te 8 uur een
ouderavond in deze school.
De agenda voor dezen avond bestaat uit
de opening door den heer J. v. d. Graaff,
hoofd der school, waarna kinderzang. Het
huishoudelijke deel vermeldt mededeelin-
gen van de commissie, waarbij het ver
trek van den voorzitter der commissie,
den heer H J. Allan, naar elders zal wor
den bekend gemaakt.
Vervolgens worden verkiezingen gehou
den voor de vacatures van de heeren H J.
Ai!an en W. F. Oostveen. die automatisch
is afgetreden.
SANTPOORT
De lezing over Nieuw-Guinea.
Men deelt ons over bovengenoemde le
zing, welke Vrijdagavond in het Jeugd
huis door den heer E v. Millingen ge
houden wordt, nog mede, dat het even
tueel batig saldo bestemd is voor de
stichting „Nederland helpt Indië".
Terrasvogels-nieuws.
De Terrasvogels houden op 7 November
hun eersten clubavond na de capitulatie
in „De Viersprong".
Van 22 November heeft de indoortrai-
ning, die tot nu toe in één der zalen, van
het badhuis onder leiding van den heer
Goddijn werd gehouden, in het gym
nastieklokaal der School met den Bijbel
plaats.
Vlêeschrantsoen 150 gram
Geldig van 28 October t.m. 10 November.
Bonkaarten Ka, Kb. Kc 512:
100 t.m. 106 800 gram brood
107 200 gram bloem
108 125 gram biscuits
109 400 gram suiker
110 200 gram koffie
111 125 gram boter
112 250 gram margarine
113 100 gram vet
114 200 gram kaas
115 150 gram vleesch
116 117 2 K.G. aardappelen
b 01 b 02 400 gram brood
b 03 c 03 1 ei
b 04 1 K G. aardappelen
a 05 2 liter melk
b 05 c05 3% liter melk
Bonkaarten Kd, Ke 512:
200 201 800 gram brood
202 200 gram bloem
203 250 gram rijst of kindermeel
204 1 25 gram biscuits
205 250 gram suiker
205 500 gram suiker
207 125 gram margarine
208 200 gTam kaas
209 1 ei
210 6 liter melk
211 150 gram vleesch
212 1 K.G. aardappelen
d 01 d 02 400 gram brood
e 01 250 gram rijst of kindermeel
Tabakskaarten Q 413:
03 2 rantsoenen tabaksartikelen
(geen import-cigaretten)
Vleesch-, melk- en aardappelenbonnen
zijn geldig tot en met Zaterdag 3 Nov. a s.
Zooals uit bovenstaande lijst blijkt, ont
vangen personen van 4 jaar en ouder
1 K.G. aardappelen per week meer, dan
tot dusverre. Dit zal gedurende eenige
weken achtereen plaats vinden. De extra-
hoeveelheid van één kilogram per persoon
is bestemd om een voorraad te vormen.
Men houde hiermede dus rekening en be
ware iedere week 1 K.G. aardappelen.
Op de bonnen 114 en 208 zal 100 gram
Amerikaansche kaas èn 100 gram Holland-
sche kaas worden geleverd. De Holland-
sche kaas zal voor de helft in volvette of
40 kaas en voor de helft in magere of
20 kaas worden geleverd.
Op de bTOodbonnen kan men Engelsche
biscuits betrekken, voor zoover de detail
list of bakker deze nog voorradig heeft.
Op een bon, welke recht geeft op 400 gram
brood, is voortaan 400 gram Engelsche
biscuits verkrijgbaar. Op de bonnen 108
en 204 wordt binnenlandsche biscuit ver
strekt, waarvan de distributie onlangs is
aangekondigd.
Voor de week van 4 t.m. 10 November
a.s. zullen nog bonnen worden aangewe
zen voor vleesch, melk, aardappelen,
bloem, zout, jam, peulvruchten en huis
houdzeep.
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 26 October a.s. van des mid
dags 12 uur af worden gebruikt, met uit^
zondering van de bonnen voor melk en
aardappelen, waarop eerst met ingang van
Maandag 29 Oct. mag worden geleverd.
Bij deelneming aan maaltijden van de
centrale keukens moeten aldaar de bon
nen 115 of 211 voor vleesch en 116 voor
aardappelen worden ingeleverd.
Zelfverzorgers voor graan, vleesch, melk
of aardappelen moeten op door de distri
butiediensten te bepalen dagen aldaar in
leveren resp. de bonnen voor brood,
vleesch, melk of aardappelen.
Fruit
Met ingang van 11 November wordt de
klantenbinding voor fruit in het geheele
Noorden des lands ingevoerd. Dan geldt
de bon F 01 der fruitkaart tot 8 Decem
ber Voor 3 November moet die bon bij
den leverancier worden ingeleverd. Een
bon voor groente wordt nog aangewezen.
Aardappelen
Er wordt thans weer onderscheid ge
maakt tussehen bonnen voor aardappe
len in de steden en op het platteland.
Haarlem heeft stadsbonnen, evenzoo
Heemstede, Bloemendaal. Velsén en Be
verwijk.
15 Textielpunten geldig
Het rijksbureau „Distex" deelt volgens
het „Textielblad" mede, dat met ingang
van 29 Oct. van de textielkaart V.A. 510,
welke thans door de distributiediensten
wordt uitgereikt, tot nader aankondiging
15 punten (en wel no. 1 t'm 15) geldig zijn
voor den aankoop van kleinvakartikelen
en eenige andere artikelen.
Aflevering tegen in ontvangstneming
van deze punten vóór 29 October is ver
boden.
De kaarten kunnen per gezin gecombi
neerd worden gebruikt.
