IJmuider Courant
leneraal in Soerabaja vermoord
Geheime overeenkomst
over Atoombom
Burgeroorlog en hongersnood
bedreigen China
Op .Taartrnns: No. 18167
jureaux: Kennemerlaan 154,
jmuiden - Telefoon 5437
:e Haarlem: Gr. Houtstr. 83
er telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
JOirectenr-IIoordredactearr Robert Pocreboom
Woensdag 31 October 1943
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal 4.
ioor Extremisten
Uit het Geallieerde hoofdkwartier in
itavia wordt gemeld, dat brigade-gene
st A. W. Mallaby, bevelhebber van de
igen en veertigste Indische brigade, te
icrabaja is vermoord, zoo deelden twee
rallieerde officieren mede, die in gezel-
hap van Mallaby waren, doch konden
ltsnappen.
Generaal Christison. die de mededeeling
!ed, zeide dat hrj aan den Indonesischen
ider dr. Soekarno bevel had gegeven om
tlf elf Bataviasche tijd bij hem te ko
en. Op een vraag, of hü Soekarno ver-
itwoordelyk zou stellen voor den moord
I brigade-generaal Mallaby, antwoordde
neraal Christison: „Wis en zeker".
Generaal Christison zeide in zijn ver-
sring, dat brigade-generaal Mallaby op
•n smerige manier ter dood was ge
acht. Hij werd vermoord, nadat hij een
nferentie had gehad met extremistische
donesischc leiders. In den laten namiddag
as hij weggereden om hen te ontmoeten
neinde den gang van zaken en de vol-
dige uitvoering van de bevelen om het
te staken, te verzekeren, en te be
reken.
Dr. Soekarno en generaal Hawthorn, de
■allieerde bevelhebber op Java, vertrok-
m Dinsdagmiddag uit Soerabaja, nadat
overeenkomst over het staken van het
iren met de plaatselijke Indonesische
Iders was bereikt Deze regeling houdt
dat het havengebied van Soerabaja be-
aakt zal worden door gezamenlijke
•Ijdkrachten. Darmo, waar de voorma-
e geïnterneerden zich bevinden, zal door
Britten bewaakt worden en de rest
r stad door de nationalisten. Een ieder
zich vrij door de stad mogen bewegen
voorwaarde van de instelling van een
rbindingsbureau van Britten en Indo-
siërs. Geen Nederlandsche troepen mo-
n aangevoerd worden. De veiligheid
r voormalige geïnterneerden wordt ge-
larborgd door beide partijen en beide
rtijen zullen de gevangenen vrijgeven,
zal geen algemeene ontwapening ge-
)ieden alleen de leden der voormalige
roepsinstanties als de nationalistische
ilitie mogen gewapend zijn.
Deze wapenstilstand leek eenig effect
hebben gehad, zoodat officieel de toe-
ind Dinsdagavond „rustig" werd ge-
emd. In eenige deelen van de stad
iren nog enkele scherpschutters aan het
>rk.
leneraal Christison heeft nieuwe beve-
in verband met de situatie in Soera-
ja uitgevaardigd.
Japanners en Duitschers
Jeneraal Sir Philip Christison gaf op
in allerijl bijeengeroepen persconfe-
ïtie heden een overzicht van de gebeur-
nssen in Soerabaja, die hebben geleid
den moord op brigadier-generaal Mal-
>y. Christison was, naar hij verklaarde
kermis gesteld van den moord te 8 uur
taviasche tijd hedenmorgen. Een maand
eden had de Nederlandsche marineof-
ier, kapitein Huijer, de Japansche over-
'e geaccepteerd, zulks tegen de geschre-
1 orders in, die hem door schout-bij-
:ht Patterson waren verstrekt. Patter -
i was de eerste Geallieerde vertegen-
lordiger, die op Java aankwam, aldus
i. Christison. Er waren in Soerabaja
dien tijde groote voorraden wapenen
uitrusting, tanks en pantserwagens, die
Japanners gewillig aan Huijer over-
legen en een groot aantal van deze wa
nen viel in handen van Indonesiërs.
Ie Indonesiërs in Soerabaja hadden Ja-
osche uniformen en er waren aanwij-
gen. dat eeniger., zoo niet allen, wer-
geleid zoowel door Japansche officie
als door Duitschers. In de laatste
and, zoo voegde gen .Christison hier
toe, waren 5 Duitsche duikbootkapi-
ns uit een kamp 1e Batavia ontsnapt en,
ar acmeld werd, naar Soerabaja ge-
Geen provocatie
.Op 28 October nadat de Geallieerde
letting op vreedzame wijze voortgang
1 gevonden gedurende drie dagen, vie-
de Indonesiërs de Britsch-Indische
ijdkrachten aan, zonder dat er eenige
•vocatie was geschied. De oorzaak, die
1 geleid tot dezen niet uitgelokten aan-
was een mededeeling, die uit vlïeg-
gen was uitgeworpen en waarin ver-
ard werd, dat in de voornaamste ge-
den alle onbevoegde personen hun wa-
ïs moesten inleveren. Zulke mededee-
gen waren ook elders, bijv. in Batavia,
ndoeng en Semarang, uitgeworpen zon-
dat dit tot ongeregeldheden aanleiding
Het was duidelijk, dat deze mededee-
g slechts beteekende dat onbevoegde
eonen onluapend moesten worden, en
t de geüniformeerde politie of het of-
eele beveiligingscorps der bevolking."
het bezoek van ir. Soekarno aan Soe-
>aja, zoo ging hij voort, scheen ieder
et Spoorwegtarief
met 25 pCt. verhoogd
Iet ingang van 1 December worden de
leven der Ned. Spoorwegen met 25
hoogd. Er wordt overwogen met I Jan.
weer retourbiljetten in te voeren.
misverstand uit den weg te zijn geruimd,
doch de extremisten gingen voort den
wapenstilstand te schenden. Generaal ma
joor D. C. Hawthorn, de commandant van
de Geallieerde strijdkrachten op Java, had
gisteren een ontmoeting met de extremis
tische leiders en zette bij die gelegen
heid de situatie der Britsche strijdkrachten
op Java uiteen. De extremisten verklaar
den, dat zij die situatie begrepen, aldus
Christison.
Nieuwe ongeregeldheden zijn uitgebro
ken in Semarang aan de noordkust van
Java, aldus meldt A.N.P./Aneta. Troepen
en munitie worden per vliegtuig naar deze
plaats gebracht. Eveneens wordt gemeld,
dat een dringend beroep is gedaan op het
Z. O. Azië-commando in Singapore om alle
beschikbare transportvliegtuigen naar
Java te zenden.
Soekarno heeft volgens Un. Press aan
Soebardjo opgedragen de gedelegeerden
voor de besprekingen met dr. Van Mook
te benoemen.
Deelneming der
Ned. Regeering
De Nederlandsche regeering neemt met
groot leedwezen kennis van den moord op
den brigade-generaal A. W. Mallaby, tij
dens een bespreking met nationalisten in
Soerabaja. Zij heeft haar deelneming aan
de nagelaten betrekkingen en aan de re
geering van het Vereenigd Koninkrijk
betuigd. Zij spreekt haar afschuw uit over
deze laaghartige daad tegenover een man,
die streefde naar herstel van rust en orde
in het belang van allen. Zij is overtuigd
dat de Indonesische bevolking in over-
groote meerderheid naast haar staat in
haar afkeuring over het gebruik van zulke
middelen.
Niet alleen mannelijke, doch ook vrouwelijke vrijwilligers vinden
hun opleiding in de kampen in Australië. Met grooten ernst werken
zij aan de voorbereiding voor de taak welke ze straJcs in liet Neder-
laiulsoh-Indische leger te vervullen hebben. lit.-generaal Ij. H. van
O .ven, opperbev el hebber van het Nederlandsch-Indisohe leger, inspec
teert eenige afdeelingen van liet korps in liet opleidingskamp
Columbia op Nieuw Guinea. (P.)
Slachtoffers van mijnen
De landmijnen blijven in Limburg nog
steeds slachtoffers eischen. In Posterholt
zijn twee kinderen van de familie Tim
mermans door een ontploffende mijn ge
dood en twee andere kinderen ernstig ge
wond. In Beringen werd een boer met zijn
drie koeien gedood en twee andere per
sonen werden gewond.
De Koningin in Engeland
Koningin Wilhelmina arriveerde Dins
dagmorgen per vliegmachine te Londen.
Na de begroeting door den Nederlandschen
gezant en Engelsche autoriteiten inspec
teerde H. M. een eerewacht van de Air-
crew Cadets. Hierna vertrok de Koningin
naar een landgoed in Mortimer, ongeveer
80 K.M. van Londen, waar zij volgens
haar secretaris, drs. M. Kohnstam, een
week denkt te blijven.
IJmuider Sportunie
Op 26 Januari 1939 werd door de zweef-
club A.V.L. een algemeene sportunie op
gericht. De bedoeling van het bestuur was
te komen tot een algemeene jeugdorgani
satie in IJmuiden. eventueel door het uit-
noodigen van vereenigingen om te komen
tot samenwerking of fusie. Thans zal het
werk, dat zoo lang door den oorlog heeft
moeten rusten, weer ter hand worden ge
nomen. Getracht zal worden een zeilclub,
een wandelclub, een kampeerclub, enz. op
te richten, om hierdoor te komen tot zede
lijke verheffing van de jeugd.
Ds. H. J. ten Brink te Santpoort is be
roepen tot predikant der Geref. Kerk te
*s Gravenhage-Loosduinen.
Het woord is aan....
Het is niet goed, ongeluk
kig te zijn maar het is goed.
het te zijn geweest.
IJMUIDEN
Over annexatie
In ons vorig nummer namen wij een
verslag op van het A.N.P. over een rede
die de minister-president prof. ir. W.
Schermerhorn te Groningen op een pers
conferentie gehouden heeft over actueele
problemen. Nader verzoekt het A.N.P.
mede te deelen dat daarin ten onrechte
is vermeld, dat de minister-president ge
zegd zou hebben, dat annexatie van
Duitsch gebied zonder Duitschers prac-
tisch uitgesloten moet worden geacht.
Openbare vergadering
Eenheids Vakvereeniging
De Eenheids Vakvereeniging belegt a.s.
Donderdagavond een openbare vergade
ring in Thalia. Als sprekers zullen optre
den de heeren Blokzijl over „De E.V.V.
en de opbouw van Nederland" en Beilaar-
de over „Acties in het bouwbedrijf".
Herdenking Kerkhervorming
Hedenavond wordt in de Goede Herder
kerk de Kerkhervorming herdacht. Ds.
Joh. Bronsgeest van Velsen zal spreken
over „Het wachtwoord der hervormers."
Besommingen van Dinsdag
Motorloggers: KW107 f 1736; versche
haring: KW54 f2660; kustvisschers: IJM308
f185, I.JM239 f410, LTM202 f764. IJM218
f187, IJM255 f 373, IJM261 f95, IJM251 f66,
IJM310 f28, IJM237 f 479, IJM226 f785,
IJM245 f 233. IJM213 f 922. IJM249 f647;
KW98 f 59, KW226 f 225, KW34 f 123. KWK
180 f 334. KW125 f 358. KW181 f141. KW12
f 377. KW205 f 493. KW190 f 339. KW61 f 521
KW10 f 597, EG1 f155, WK116 f62. HD293
f119, HD18 f 1208, HA89 f216, HA4 f521,
UK246 f318, UK1 f86, UK144 f132. UK44
f 197, UK190 f 308, UK60 f 758, UK61 303,
UK59 f 244, UK7 f763, UK121 f358, UK199
f 257, UK161 f 286, UK41 f510, UK93 f487,
UK172 f 1100. UK142 f 1058. UK143 f 883.
Staatsvisscherijbedrijf
Bij Kon. Besluit is, te rekenen van 1
Juli 1945, in vasten dienst benoemd tot
onderdirecteur van het staatsvisschers-
havenbedrijf, ter standplaats IJmuiden,
mr. J. R. van Eerde.
Eenige uren na de aankondiging dat mi
nister-president Attlee de Vereenigde Sta
ten zal bezoeken werd er in het Engelsche
Lagerhuis gesproken over het feit, dat
Churchill en Roosevelt tc Quebec in Sep
tember 1943 een geheime overeenkomst
hebben gesloten met betrekking tot de
atoombom.
Het Labourlid kapitein Blackburn vroeg
den minister-president deze overeenkomst
zoo spoedig mogeiyk te publiceeren. zoo
dat het huis in overweging zou kunnen
nemen de overeenkomst te ratificeeren.
Ky drong er op aan dat alle inspanningen
zouden worden geconcentreerd op het ge
bruik van atoomenergie in vredestyd. Hij
zeide, dat meer dan 90 pet. van de in
Amerika verrichte onderzoekingen er op
gericht waren grootere en betere bommen
te vervaardigen voor onbepaalde doel
einden.
„De centrale regeering moet afzien van
alle pogingen om het geschil gewapender
hand op te lossen. Wanneer zij haar mili
taire penetratie naar het Noorden blijft
doorzetten, zullen de communisten zich
vastbesloten verdedigen, daar hun bestaan
zelf op het spel staat", aldus heeft een
woordvoerder van de Chineesche commu
nisten te Tsjoengking verklaard Hij zei
de verder, dat de communisten zich niet
verzetten tegen het gebruik van de spoor
wegen voor de repatrieering van de
vluchtelingen. Hij beschuldigde de regee
ring er echter van, dat zij de spoorwegen
slechts zou gebruiken voor het vervoer
van troepen. Verder zeide hij, dat het
antwoord op de vraag, of de burgeroorlog
zich over het geheele land zou uitbreiden,
voor een groot gedeelte zou afhangen van
de houding der Vereenigde Staten, wier
legers nog steeds de Kwomintang ter zijde
zouden staan. Hij voegde er nog aan toe,
dat de communisten met de Amerikanen
wenschen samen te werken, doch dat de
communisten niet de garantie konden
geven, dat geen schoten zouden worden
gelost, indien de Amerikaansche marine
troepen de troepen van de centrale regee
ring naar het centrum van de door de
communisten gecontroleerde gebieden in
Noord-China. zouden geleiden. In het
communistische hoofdkwartier werd ont
kend. dat de communistische partijstrijd
krachten materieele hulp van de Sovjet-
Unie ontvingen Het vallen van de eerste
sneeuw in Noord-China heeft een stren
gen winter aangekondigd in de provincies
van het Noord-Westen, waar zich geen
kolen bevinden en zoowel de Kwomintang
als de communisten hechten de grootste
beteekenis aan een spoedig herstel van
de verbindingen en een hervatting van
het verkeer der spoorwegen, hetgeen leven
en dood kan beteekenen voor millioenen,
die anders door hongersnood worden be
dreigd.
Op de vraag welke firma's in Amerika
door het Amerikaansche ministerie van
oorlog belast zijn met de leiding van de
fabrieken voor atoomenergie, luidt, aldus
Blackburn, het antwoord: de firma Du-
pont. Deze naam klinkt den Russen zeer
onaangenaam in de ooren, omdat deze
onderneming overeenkomsten had met de
Imperial Chemical Industries in Londen
en met de I.G. Farbenindustrie in Duitsch-
land, overeenkomsten die gesloten waren
met het doel hun eigen herleving na den
oorlog veilig te stellen. Zij werden door
de Russen beschouwd als een onderdeel
van de omsingelingspolitiek gericht tegen
de Sovjet-Unie. Blackburn zeide. dat om
deze belangen die nu tegen de wenschen
der geleerden en de meening der vooruit-
6trevenden in de Ver. Staten en Engeland
hun werk voortzetten, de walm der reac
tie hangt.. Hij drong aan op internationale
contróle der atoomenergie.
Herbert Morrison antwoordde voor de
regeering, en zeide dat Attlee bij zijn.
aanstaande besprekingen deze en andere
overwegingen de noodige aandacht zou
schenken. Het zou niet nuttig zijn wan
neer er voor het vertrek van den minis
ter-president diepgaande verklaringen
zouden worden afgelegd. De besprekingen
met president Truman zullen zich niet be
perken tot de wetenschappelijke metho
den met betrekking tot het losmaken van
atoom-energie, doch zullen volledig en
allesomvattend zijn. Morrison zeide voorts,
dat de aspecten van de atoombom op het
terrein van de buitenlandsche politiek „de
regeering zware hoofdpijn geeft". Zij kan
niet in vijf minuten een uitweg voor dit
veelomvattend probleem bedenken.
Het conflict
in de Geref. Kerken
Ds. J. P. Unger, Geref. predikant te
Bruinisse, geëvacueerd te Haarlem, heeft
bij zijn kerkeraad een voorstel tot vrij
making ingediend, dat na ampele bespre
king werd verworpen, waarop ds. Unger
zich persoonlijk vrijmaakte. Aangezien hij
niet naar zijn gemeente kan terugkeeren,
etelt ds. Unger, die door de classis Zierik-
zee van het predikambt vervallen is ver
klaard. zich beroepbaar in de vrijgemaak
te Gereformeerde kerken.
