Magnetische mijnen
en gedemagnetiseerde schepen
Schipper laat uw schip
immuniseeren
Tot de verschrikkingen van den moder
nen oorlog behooren de mijnen en tot de
modernste van deze verschrikkingen be
boeren de magnetische mijnen. Gewone
rojjnrn ontploffen, wanneer een schip
daarmee in aanraking komt. bij magneti
sche mijnen is echter een dergelijk con
tact niet noodig. Wanneer een schip over
zulk een mijn vaart, veroorzaakt het ijze
ren schip, werkend als een groote mag
neet een explosie, die den ondergang van
bet schip tot gevolg kan hebben.
Zoo'n magnetische mijn heeft een elec-
trische ontsteking, waarbij het contact tot
eland wordt gebracht door een magneet
naald. die aangetrokken wordt door het
magnetische veld van het schip. Ook schij
nen er mijnen te zijn, die van den bodem
naar boven komen, om dan tegen den
bodem van het schip te ontploffen.
Houten schepen varen dus over deze
mijnen heen zonder dat deze tot ontplof
fing komen. En ijzeren schepen doen dit
©okwanneer ze gedemagnetiseerd zijn
en aangezien er zich nog tal van mijnen
ook magnetische in zee schijnen te
bevinden is het voor elk schip, dat de ge
vaarlijke zone bevaart, een vereischte, dat
hel gedemagnetiseerd wordt. Hetgeen fei
telijk, nu eenmaal de methode daartoe ge
vonden is. een klein kunstje is.
Ieder schip heeft, zooals reeds werd op
gemerkt. zijn magnetisch veld. dat door
middel van de zich in de magnetische mijn
bevindende naald het contact tot stand
brengt. Werkt men het magnetische veld
weg dan is alle gevaar geweken.
Dit nu is het demagnetiseeren en dit
'demagnetiseeren geschiedt voor Neder-
landsche schepen in Rotterdam. Het schip,
dat men wil demagnetiseeren wordt tus-
6chen twee pieren gevaren en komt dan
als 't ware in een groote spoel te liggen.
Door deze spoel, die het geheele schip om
spant. wordt een stroom gestuurd, die in
de 6poel een magnetisch veld opwekt,
tegenovergesteld aan het natuurlijke mag
netische veld van het schip. Het natuur
lijke magnetisme wordt dus opgeheven,
echter niet voor altijd. De moleculen toch
hebben de eigenschap, steeds weer de
richting van het aardmagnetisme, het
magnetisme, dat de kompasnaald naar het
Noorden doet wijzen, aan te nemen en
daardoor moet de behandeling periodiek
herhaald worden. Zooals men in het ar
tikeltje over deze aangelegenheid in ons
blad van j.l. Zaterdag heeft kunnen lezen,
moet dit demagnetiseeren om de acht
maanden geschieden.
Hier is de behandeling verteld, ontdaan
van alle technische bijzonderheden, waar
door het misschien wel iets eenvoudiger
lijkt dan het is. Want de moleculen bewe
gen zich in een richting, die verschillend
is naar gelang van de richting van de
werf, waarop de kiel gelegd werd en daar
mee moet met de behandeling rekening
worden gehouden. We hebben ons echter
beperkt tot het principe waarop de be
handeling berust, een behandeling, waar
over uit den volksmond al tal van ver
keerde voorstellingen gehoord kunnen
worden.
Tal van visschersvaartuigen, ook van
lJmuiden, hebben reeds deze behandeling
ondergaan en nu de schepen binnenkort
Oud-Kath. Ondersteuningsfonds
De Vereeniging „Oud-Katholiek Onder
steuningsfonds", gevestigd te Utrecht, die
vóór de evacuatie in onze plaats op één
na de grootste afdeeling had, zal op Dins
dag 20 November des morgens te 11 uur
haar 58e jaarlijksche algemeene vergade
ring houden in de Gemeentezaal van de
Oud-Katholieke Kerk aan de Kinderhuis
singel te Haarlem. Hoewel deze vergade
ring een formeel karakter draagt, is zij
vooral belangrijk door de te houden ver
kiezingen.
Voor de aftredende heeren pastoor H.
'J Verhey te Den Helder en dr. A. J. van
de Ven te Arnhem, secretaris, zijn de vol
gende dubbeltallen opgesteld: pastoor F.
T. v. d. Steen te Rotterdam en pastoor J.
A. J. van Zanten te Egmond aan Zee; dr.
A. J. van de Ven te Arnhem en drs. Th.
C. H. Hijzen te 's-Gravenhage.
In het verslag over 1944 wordt vermeld,
'dat tijdens den slag om Arnhem het rijke
vereenigingsarchief verloren is gegaan. In
een kluis van de Ned. Handel-Mij. te Arn
hem bleek de z.g. O.K.O.F.-film van groote
documentaire waarde, gelukkig te zijn
behouden.
Na de algemeene vergadering zal in
hotel Lion d'Or te Haarlem een lunch
plaats hebben.
Fryske Trou weer boven water
De Friesche vereeniging Fryske Trou,
die door de evacuatie uiteen was gerukt,
is ook weer boven water gekomen. Zij
heeft al weer een 100-tal leden in kunnen
schrijven. Het plan is, op Zaterdag 1 Dec.
tn café Royal een „Fryske Winterjoun-
nocht" te geven. De vereeniging is thans
gevestigd Dirk Hartoghstraat 5.
Scheepsberichten
Aangekomen te lJmuiden op 6 Novem
ber het Nederlandsche s.s. „Randfontein"
van Montreal, vertrokken op 5 November
het Nederlandsche s.s. „Iris" naar Liver
pool en het Engelsche s.s. ..Empire El-
gar' op 6 November naar Tijne.
niet naar zee mogen, voor en aleer ze
„geimmuniseerd" zijn zullen ook die,
welke nog niet voor den „wiping officer"
zijn geweest, een bezoek aan Pier no. 8
in Rotterdam moeten brengen. Iedere op
varende zal zich ongetwijfeld gaarne dit
oponthoud getroosten, wetende dat hij
daardoor zijn leven kan beveiligen tegen
een ernstige ramp aLs die. welke de SCH
161 is overkomen en wellicht nog tal van
andere visschersvaartuigen.
Wij merken hierbij ten slotte nog op,
dat wat wij aan het eind van het artikel
in ons blad van j.L Zaterdag over de de-
gaussingkabel schreven, niet juist is. De
degaussingkabel, die om een schip gespan
nen is en blijft, heeft hetzelfde effect als
een demagnetiseering, heft dus ook het
eigen magnetisme van een schip op. Het
opwekken van een magnetisch veld ge
schiedt wel bij het mijnenvegen met be
hulp van een achter den mijnenveger ge
sleepten kabel, waardoor de mijn op veï-
ligen afstand van den veger tot ontplof
fing wordt gebracht.
In de Visscherij School te lJmuiden
krijgen loden der Joodselie Brigade in
Nederland onderricht in de visoh\ angst-
Theoretisch onderricht in navigatie. (P)
Besommingen van Dinsdag
Stoomtrawler: IJM 183 Vikingbank
Kustvisschers: IJM 237 f 309. IJM 264
f 323, IJM 262 f 1181, IJM 310 f 100, IJM
255 f 218, IJM 251 f 189, IJM 308 f 68, IJM
239 f 350, IJM 202 f 532, IJM 218 f 167, KW
34 f 199. KW 180 f 119, KW 160 f 422, KW
205 f 316, KW 12 f 200. KW 190 f 577, KW
199 f 817, KW 10 f 730, KW 95 f 192, KW
165 f 125, KW 125 f 344. KW 128 f 82, KW
61 f 606, HA 4 f 437. HD 184 f 444. HD 293
f 141. SL 5 f 1391, WK 116 f 290, EG 1 f 133,
ZK 53 f 8. UK 143 f 374. UK 185 f 365, UK
174 f 529. UK 142 f 743, UK 215 f 762, UK
121 f 674, UK 93 f 401, UK 85 f 530, UK 199
f 135/ UK 7 f 321. UK 61 f 644, UK 234 f 86,
UK 282 f 714, UK 172 f 1117.
Bond v. Jonge Oud-Katholieken
De Bond van Vereenigingen van Jonge
Oud-Katholieken in Nederland zal alsnog
dit jaar zijn bondsdag houden en wel op
Zaterdag en Zondag, 10 en 11 Nov. a.s.
De ontvangende vereeniging O.I.O.S. te
Utrecht heeft een mooi programma samen
gesteld en aal alle deelnemers(sters) waar
onder ook een aantal D.G.S.'ers van
lJmuiden. nachtlogies verleenen.
Zaterdagmiddag worden de deelnemers
verwacht en des avonds zal in hotel „N.
Brabant" een feestelijke bijeenkomst wor
den gehouden.
Ook het Leger des Heils weer in
eigen huis
Het Leger des Heils, dat door de Duit-
sche bezetting uit zijn eigen huis aan de
Edisonstraat verdreven was en nadien
eenige malen heeft moeten verhuizen, zal
van a.s. Zondag af zijn bijeenkomsten
weer in eigen huis houden. Voor deze bij
zondere gebeurtenis zal de divisie-officier
brigadier J. E. van Eeken uit Amsterdam
de bijeenkomsten leiden. Des morgens 10
uur wordt een opdrachtdienst gehouden
en des middags 3 uur een herdenkings
dienst. De dag wordt besloten met een bij
zondere avonddemonstratie.
Cabaretavond
De IJmuider Sport Unie, van welker op
richting wij onlangs melding maakten, or
ganiseert a.s. Zaterdagavond een cabaret
avond in de groote zaal van Thalia. De
verschillende medewerkers aan dezen
avond zullen er ongetwijfeld in slagen, de
bezoekers op een prettige wijze bezig te
houden.
De Nestor en de Stentor
deze maand terug
De twee sleepbooten van Bureau Wijs
muller, de Nestor en de Stentor, die zoo-
als wij eenigen tijd geleden hebben ge
meld, in Duitschland werden teruggevon
den, liggen thans in Bremerhaven in re
paratie. De schepen worden in den loop
dezer maand in lJmuiden terug verwacht.
Bezwaarden in de Geref. Kerk
In de zeer druk bezochte vergadering,
die Maandagavond in de Marnixschool
werd gehouden, heeft prof. dr. K. Schil
der gesproken over „de kerkelijke kwes
tie". Deze vergadering was door een aan
tal bezwaarden belegd.
Er werd langdurig over de bekende ge
schilpunten gediscussieerd. Uit den loop
der discussies bleek, dat vele aanwezigen
aan den kant van den spreker stonden.
VELSEN
Het feest der handboogschutters
De handboogschutterij heeft feest ge
vierd ter gelegenheid van het feit, dat de
vereeniging in 1940 50 jaar bestaan had
welk feit door de tijdsomstandigheden on
opgemerkt voorbij ging en thans 55
jaar bestond.
De voorzitter-koning der vereeniging.
de heer A. J. Voogt, heeft den feestdag
geopend en deelde mede, dat dr. A. de
Groot Lzn. wegens ziekte verhinderd was
de officieele opening bij te wonen.
Hierna begonnen de onderlinge wed
strijden. Het resultaat hiervan was als
volgt:
le afdeeling: 1. M. v. d. Berg 50 p 2.
Ch. Smit 48 p.; Rozenprijs Ch Smit met
3 rozen.
2e afdeeling: 1. H. Jansen 44 p.; 2. W.
Immers 34 p.; rozenprijs H. Jansen met
3 rozen. Witte rozenprijs W. Immers 1
witte roos.
Des middags vond het „duel op den
pijl" plaats tusschen den keizer der ver
eeniging, den heer Ch. Smit en den ko
ning, den heer A. J. Voogt. Voor dezen
kamp had de directie der N.V. Verzekering
Mij. ..De Noord-Zuid-Hollander" een wis
selbeker beschikbaar gesteld. De 6trijd
tusschen de twee hooggeplaatsten was
zeer spannend en werd door ta! van be
zoekers gade geslagen. Tenslotte legde de
keizer met 55 punten beslag op den beker.
De koning stelde zich met 48 punten te
vreden.
De prijzen van de onderlinge wedstrij
den werden door voorzitter Voogt aan de
gelukkigen overhandigd. Tevens dankte
de heer Voogt allen, die hun medewerking
hadden verleend.
Om 6 uur vereenigden de leden zich aan
een gemeenschappelijken maaltijd, waar
de stemming zeer geanimeerd was.
Om 8 uur trad de vereeniging „Jan van
Dommelen" met een cabaret-programma
voor de leden van V Z.O.S. op. Dit optre
den oogstte, mede door de vlotte confe
rence van den heer Voogt, veel bijval.
Een gezellig bal besloot de festiviteiten.
Twee ongelukken
op één dag
Tusschen Groesbeek en Kranenburg is
Dinsdagochtend een ernstig spoorwegongeluk*
gebeurd. Ken Engelsche verlofgangerstrein,
die naar Kranenburg reed, is in botsing ge
komen met een losse locomotief, die uit
Kranenburg terugkeerde.
Vier personen die zich op de locomotief
bevonden werden min of meer ernstig ge
wond. De locomotief is uit de rails geloopen
en verspert den weg. Het personeel van den
verlofgangerstrein was er nog erger aan toe.
De machinist en zijn Dultsche conducteur
werden gedood. De leerling-machinist werd
ernstig gewond. Van Engelsche zijde wordt
een nader onderzoek naar de toedracht in
gesteld.
Gisteravond heeft een stoomtram van de R.
T. M. nabij Rotterdam een auto met oplegger
geramd. De oplegger werd een tiental me
ters meegesleurd, terwijl de locomotief met
twee volgwagens van den dijk kantelde. De
postwagen was volkomen vernield en van
het eerste personenrijtuig werd het voorbal-
con afgerukt. Een blokhuisje van de Spoor
wegen werd verbrijzeld. De machinist van
de tram T. W. v. K. kreeg vrij ernstige
brandwonden, de stoker T. liep eveneens
verwondingen op. Door het verdienstelijke
werk van de brandweer en militairen kwam
20 Jaar gevangenisstraf
Het Bijzonder gerechtshof te 's Graven-
hage deed heden uitspraak in de zaak var.
H. Aldus, betonwerker uit de Lier. die er
van beschuldigd werd een moordaanslag op
Petronella Vos te hebben gepleegd. Boven"
dien had hij als landwachter den vijand
hulp verleend. Hij werd veroordeeld tot 20
jaar.
Het recht van cassatie werd hem verleend.
De advocaat-fiscaal had de doodstraf ge-
eischt.
Wat Engeland
over Indië denkt
De heer Koos Vorrink heeft een verslag
gever van het A. N. P. een en ander ver
teld over zijn indrukken van de publieke
opinie in Engeland ten opzichte van het
Indonesische probleem. De heer Vorrink
heeft in zijn kwaliteit van leider van de S.
D. A. P.-delegatie contact gehad met leden
van de Labour-party, waarbij ook de moei
lijkheden, waarin Nederland thans verkeert,
te berde kwamen.
Alhoewel de Soekarno-beweging in Enge
land in het geheel niet op populariteit kan
bogen, is er door de gebeurtenissen op Java
een ietwat geprikkelde stemming ontstaan,
daar men in Engeland vreesde voor verwik
kelingen, die de demobilisatie ongunstig zou
den beïnvloeden. Voor de Britten is een
conflict ais het huidige niets nieuws. Zij heb
ben nooit geaarzeld den eenen dag Ghar.di
te arresteeren, en den volgenden besprekin
gen met hem te voeren. Wellicht is hieruit
de reserve te verklaren, die de Engelschen
tegenover het Nederlandsche standpunt aan
den dag leggen. De heer Vorrink had den stel-
ligen indruk, dat Engeland inzake Neder-
landsch Indië niets wil. maar hoogstens be
reid is van advies te dienen.
AGENDA VOOR WOENSDAG 7 NOVEMBER
Gem. Concertgcb. Tulnzaal: Marg. Coupe
rus, 20 uur. Stadsschouwburg: Alb. Thym,
Het lied van alle tijden, 20 uur. Rembrandt:
Denk aan mij, 14,30 en 20 uur. Cinema Palace:
14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Luxor: The Drum.
14. 16.15. 19 en 21.15 uur. Frans Hals: Strike
up the Band. 14. 16.30, 19 en 21.15 uur. Moviac
Theater: Regenboogcabaret, 19.30 en 21.30 u.
DONDERDAG 8 NOVEMBER
Gem. Concertgebouw: Liederenavond Jo
Vincent. 20 uur. Stadsschouwburg: Het lied
van alle tijden. 20 uur Brinkmann Muziek
zaal: Lezing Groote Kerk, 20 uur. Museum
Teyler: Voordracht moderne muziek. 15 uur.
Rembrandt en fefcascopen: als Woensdag.
Nijmeegsche
Oorlogsverhalen
Sjang en BatHe-Dress
Sjang is zoo'n kleine schobber met 'n
waaikuif en twee groote blauwe kijkers in
z'n toet. Hij komt daar uit de lage straten
van de stad en heeft zijn avonturen be
leefd aan de Waal, op de dansende dek
schuiten en onder de rijzende pijlers van
de brug. Daar was het schoon te zwerven
langs het wielende water, te droomen in
den gulden zonneschijn van het Gelder-
sche. Toen de oorlog over Nijmegen sloeg
werd het recht opwindend voor Sjang, die
met schitterende oogen de duikelende ja
gers over de rivier volgde, die fantaseer
de over de ongeweten heerlijkheden van
zoo'n vlieger, vrij door de hooge luchten
stormend. Het vervaarlijkep lan is gerijpt,
ook eens té vliegen hoog over de landen,
als een vogel onder de blauwe luchten.
Nijmegen werd bevrijd, de Tommies kwa
men en de opwindingen waren vele. Daar
had je een reusachtige tank met een groot
kanon, daar had je de cook-houses",waar
het goed eten was bij de warmte van een
haastig benzinevuur. Sjang telde zijn
vrienden in grooten getale onder de khaki-
mannen. hij brabbelde zijn Engelsch en
rookte zijn eerste sigaret met een ver-
wrongen-dapper gezicht. Hij zwierf door
de bosschen die vol waren met verrader
lijke mijnen. Midden tusschen de boomen
!ag een vliegveld, waar de Mosquitoes, de
Thunderbolts en de Spitfaires met ron
kende motoren over de boomtoppen
scheerden. Daar verzeilde Sjang op dien
gedenkwaardigen wintermiddag. Met zijn
ontwapenend smoeltje wist hij de aanvan
kelijke barschheid van de bezige mannen
te keeren in een lach, een tegemoetko
mendheid, die zijn kleine hart verrukte.
Hij was kameraad met de mannen van de
R.A F. Hij was kind aan huis in de „Spit-
fairs", hij mocht met zijn handje aan de
gladde romp van de brommende monsters
komen. Herhaaldelijk hebben de mecano's
hem weg moeten sleuren van de gierende
schroef. Maar hij wist in een onbewaakt
moment in den staart van een gereed
staande machine te komen.Boven Duitsch
land werd de piloot opgeschrikt door een
stoffïgen kop. die achter hem opdook,
verbeet een vloek met iets van „Damn"
er in, maar kon zijn ongewenschten pas
sagier toch niet per parachute afzetten.
Daarom heeft Sjang toen het avontuur
van zijn leven meegemaakt. In duikvlucht
heeft hij Kleef op zich zien afkomen, hij
heeft het commando „Bombsgo" ge
hoord en voor zijn oogen waast nog dik
wijls de stuivende rookwolk, die dit com
mando ten gevolge heeft gehad Het pak
voor zijn broek heeft hij op den koop toe
genomen en thuis hebben zijn ouders, ver
baasd, later woedend, uit een opgetogen
mond, tusschen twee vlammen van wan
gen. het verhaal gehoord van: „en toen
ging het „rang en duiken dat-ie dee.
Moeder en een rook!" Sjang vloog boven
Kleef en heeft de toekomstmuziek van
„treinmasimst" laten overstemmen door
die van piloot van de R. A. F. J. F.
Rusland handhaaft zijn
voorwaarden
Ter gelegenheid van den 28en verjaardag
der revolutie heeft Molotov, de volkscommis-
s voor buitenlandsche zaken, een over
zicht van den strijd tegen Duitschland en
Japan gegeven. In aansluiting hierop gaf
hij nog eenige verklaringen over de bin-
nenlandsche en vooral over de buitenlandsche
politiek:
„Wij zijn van meening, dat de oprichting
van een geallieerde controle-commissie
voor Japan dit land voorgoed als agressor
zal uitschakelen".
..De vorming van een statenbloc is geen
middel tot verdediging. De USSR zal nimmer
aan een dergelijke politiek meewerken. Er
worden echter in het Westen pogingen in
het werk gesteld om tot een dergelijk bloc
te komen, dat duidelijk een anti-sovjet ka
rakter draagt".
„De voormalige fascistische landen, die den
weg der democratie hebben betreden, moeten
in die richting aangemoedigd worden".
„Wij wiillen goede relaties hebben met alle
volken, die den vrede wenschen. Het fiasco
van de conferentie te Londen wekt twijfel
ten aanzien van de hechtheid van het ver
bond tusschen de Groote Drie. maar ook
tijdens den oorlog zijn tusschen de Ver-
eenigde Volken moeilijkheden gerezen, die
steeds na een zeker tijdsverloop opgehel
derd zijn".
„De organisatie van den vrede mag niet
ontaarden in het imperialisme van een enkel
volk, want het eenig mogelijke systeem is
de samenwerking tusschen de mogendheden
die het faseisme hebben overwonnen".
„De vredelievende naties zullen gewapend
loeten blijven om den vrede te handhaven,
doch uitvindingen als de atoombom kunnen
in geen geval onder berusting van een slaat
of groep van staten blijven, zooals zekere
partijgangers van het imperialisme buiten
e grenzen wel willen beweren. In dit tijd
perk van ontwikkeling der atoomenergie
moeten wij in den pas marcheeren met de
andere technici; ook wij zullen atoom
energie hebben en vele andere dingen".
De vergadering te Moskou is gesloten zon
der de gebruikelijke rede van Stalin. Vol
gens een bericht van den Reulercorr. heeft
hij de vergadering niet eens bijgewoond.
Zelfs is de herdenkingsdagorder aan het
Roode Leger ditmaal uitgege%*en door den
volkscommissaris voor de landsverdediging,
maarschalk Wassilevski.
Engelsche reactie.
In Londen heeft men in het algemeen den
Indruk gekregen, dat de Sovjet-regeering
oprecht naar internationale samenwerking
blijft verlangen, doch dat zij geen wijziging
wil brengen in haar voorwaarden daartoe.
Pontificale dienst
van Mgr. J. v. d. Oord
De nieuw-gekozen bisschop van Haarlem
der Oud-Katholieke Kerk. mgr. J. v d.
Oord. zal na zijn wijding op 13 November
Zondag 18 November a s. des morgens 10
uur zijn eersten ponïificalen Diens- ver
richten in de Kathedrale kerk aan de Kin»
óerhuissingel te Haarlem.