IJmuider Courant Spanning Schaduw der Atoombom DC 4 in Batavia aangekomen De Uitbreidingsplannen voor Velsen dOo .Taargang No. 18181 Bureaux: Kenneraerlaan 154, IJmuiden - Telefoon 5437 Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93 Telefoon 10724. Kennemer Editie van Haarlems Dagblad Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Vrijdag 10 November 1945 Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: p. week 31 ct. per kwartaal 4. HET baat niet te ontkennen, dat de in ternationale toestand slecht is. Groote spanning heerscht tusschen Amerika en Engeland eenerzijds en de Sovjet-Unie anderzijds. Terwijl de zorgen voor het herstel van ons eigen land zoo groot zijn en de gebeurtenissen op Java de moei lijkheden voor Nederland nog belangrijk hebben doen toenemen, moet bovendien het feit erkend worden, dat de internatio nale verhoudingen worden beheerscht door tegenstellingen, die zich in de laatste maanden scherp hebben toegespitst. Van de min of meer opgewekte sfeer, waarin het Handvest der Vereenigde Naties te San Francisco werd onderteekend, is wei nig meer over. Wie de huidige gebeurte nissen begrijpen wil zal tenvolle dienen te beseffen dat het internationale yraagstuk, zooals het zich nu aan ons voor doet, neteliger en van grooter beteekenis ook voor ons land is dan de vele pro blemen, die zich binnen de grenzen voor doen en ook dan het conflict in Indië. Het is treurig dit te moeten zeggen, maar het heeft geen zin zich gelijk de struisvogel te gedragen en den kop in het zand te ste ken. Zeker is dat niet de tsak van een krant. Het Handvest van San Francisco heeft groote gebreken, met name het veto recht van de groote mogendheden en de ©verheerschende positie, die zij in de nieuwe staten-verhouding innemen. Toch zou het handhaving van den vrede tijdelijk verzekeren, indien zijn bepalingen in den waren geest werden nageleefd en indien tusschen de groote mogendheden samenwerking en onderling vertrouwen heerschten. In de slotzitting te San Fran cisco is dat dan ook door vele woordvoer ders erkend. Op de practische uitvoering zou het aan komen. Zelfs het voortref felijkste diplomatieke instrument en dat is dit Handvest zeker niet kan echter geen goede verstandhouding bewer ken, als achter de doode letter niet de levende geest staat. Dat bij de onderteekening zoo weinig geestdrift tot uiting kwam en geen hoo- ge verwachtingen werden geuit, was al n veeg teeken. Sommigen vonden dat mooi, omdat het zoo nuchter was. Maar als diplomaten en ministers zoo nuchter zijn beteekent het, dat er geen vertrou wen is en dat men zich niet wil compro- mitteeren door woorden te uiten, die men op korten termijn weer zou moeten te rugnemen. De conferentie der vijf ministers van Buitenlandsche Zaken te Londen leidde tot een volslagen mislukking en toonde, hoezeer de geest van vertrouwen en sa menwerking ontbrak. Molotof kwam plot seling met nieuwe eischen voor den dag, die alle mogelijkheden voor overeenstem ming teniet deden. Het stalen gordijn, dat Europa in tweeën deelt, werd sindsdien nergens opgetrokken, maar veeleer over al versterkt. En de atoombom begon door de internationale politiek te spoken. Deze rampzalige uitvinding, die de we reld beter bespaard had kunnen blijven, omdat zij buiten staat is haar technische ontdekkingen te beheerschen, is nog steeds in Amerikaansch-Britsch-Cana- deesch bezit. De Russen en andere volken beschikken blijkbaar wel in hoofdzaak over de wetenschappelijke vondsten, die tot de vervaardiging van het ontzettende wapen hebben geleid, maar niet over de productie-geheimen. Volgens sommige geleerden zal het nog wel eenige jaren duren eer zij die zelf ontdekt hebben, volgens anderen maar weinige maanden- Een Zweedsche professor heeft pas be weerd, dat de Zweedsche physic i nu al volledig op de hoogte zijn en de bom evengoed kunnen maken als hun colle ga's in de V. S. In elk geval is dit bom-geheim een hoofdargument voor Russischen achter docht. Niet het eenige argument, want de opvattingen in Moskou en in Londen-en- Washington dekken elkaar op zooveel punten niet. Daarom mag men zich afvra gen of het goedbedoelde voorstel, om het bom-geheim aan den Veiligheidsraad van de Vereenigde Naties te onthullen en het daarmee aan andere landen ook aan Rusland te verschaffen, werkelijk toe nadering zou brengen, als het werd aan genomen. Het is voorloopig niet aangeno men. Truman, Attlee en Mackenzie King hebben het bij hun besprekingen slechts tot een halve toezegging gebracht, waarbij wetenschappelijke gegevens maar geen productiegeheimen worden beloofd en die dus de Russen toch niet bevredigen zal. De voorstellers zijn er ongetwijfeld van overtuigd dat hun verantwoordelijk heid voor de belangen, die zij als premiers dienen en beschermen moeten, hen niet toelaat verder te gaan. Dat is een be grijpelijke overweging. Maar men moet dan ook niet verwachten, dat deze verkla ring de bestaande internationale spanning belangrijk zal doen verminderen, laat 6taan: wegnemen. De toestand blijft ernstig. Natuurlijk moeten wij daarom de hoop op een gun stige wending niet laten varen. Ook is het mogelijk, dat de spanning nog geruimen tijd voortduurt. Zoolang de verhoudingen tusschen de groote mogendheden slecht blijven, zoolang achterdocht en wantrou wen overheerschen en ..het stalen gordijn" blijft hangen is er geen kans op een goede en regelmatige ontwikkeling van zaken in Europa. Meer behoeft er nu niet over gezegd te worden. R. P. Geen grootsch resultaat van Amerikaansche Conferentie Het resultaat van de conferentie tus schen Truman, Attlee en Mackenzie King over de atoombom is neergelegd in een verklaring, welke inhoudt: 1. Erkenning, dat geen enkel land in feite het monopolie van de recente we tenschappelijke ontdekkingen inzake methodes en practijk van den oorlog mag bezitten. 2. De geheele beschaafde wereld draagt de verantwoordelijkheid voor het gemeen schappelijk bezit der door deze ontdek kingen geschapen mogelijkheden. De mo gelijkheid van internationale actie wordt overwogen: a. om te voorkomen, dat de atoomenergie voor destructieve doelen wordt gebruikt; b. bevordering van het gebruik der atoomenergie voor vrede lievende en mensehwaardige doeleinden. 3. Bescherming der beschaafde wereld tegen destructief gebruik van de weten schap schuilt alleen in het voorkomen van oorlog. 4. Bereidheid tot uitwisseling van fun- damentcclc wetenschappelijke inlichtin gen, geleerden en literatuur met ieder land, dat wederkeerigheid in acht wil ne men. 5. Vruchten van wetenschappelijk on derzoek moeten aan alle landen beschik baar worden gesteld. Hiermee is een be gin gemaakt. Vertrouwd wordt, dat ande re landen eenzelfde politiek zullen voe ren, waardoor wederzijdsch vertrouwen ontstaat. 6. Zoodra doeltreffende zekerheden tegen gebruik voor destructieve doelen kunnen worden gegeven, zullen op basis van wederkeerigheid met andere leden der Vereenigde Volken inlichtingen over het practisch industrieel gebruik van atoomenergie worden gegeven. Ook een Russische stap tot toenadering? Het milder worden van de Russische censuur op nieuwsberichten, die uit Rus land naar het buitenland worden gezon den, wordt door den bekenden medewer ker van de New York Herald Tribune, majoor George Fielding Eliot als „een van de meest belangrijke gebeurtenissen uit de periode van na den oorlog" bestem peld. Hij noemt het tevens een nieuwen stap om de barrières van wantrouwen uit den weg te ruimen, die het werkelijke vertrouwen en het elkander begrijpen van de Ver. Staten en de Sovjet-Unie belem meren. Op laatste oogenblik afgezegd Bijeenkomst te Batavia ging niet door De bijeenkomst tusschen Nederlandsche en Indonesische vertegenwoordigers, die Donderdag te Batavia zou worden gehou den. is op het laatste oogenblik afgezegd. De Nederlandsche autoriteiten hebben verklaard: „Wij hebben geen vrijheid om te onthnllen waarom dit geschied is". Het Britsche hoofdkwartier heeft daarentegen meegedeeld: „Vrijdag zal een volledige verklaring worden uitgegeven." Soetan Sjarir heeft in verband met deze kwestie gezegd: „ik begrijp niet waarom de Brit ten de bijeenkomst hebben afgezegd." In sommige kringen te Batavia is men van meening dat de Britten de bijeen komst hebber, afgezegd, omdat zij de vieT republikeinsche vertegenwoordigers, die door Soekarno waren aangewezen noch voer Van Mook, noch voor Sjarir aan vaardbaar achtten. Soekarno had de vol gende personen aangewezen: Soebardjo, Hadji Sslim. Abdoel Gaffa, de republi keinsche staatssecretaris en Boediardjo, de secretaris van den republikeinschen minister van voorlichting. Sjarir had echter in de bijeenkomst toe gestemd. Un. Press bericht, dat de conferentie nu Zaterdagavond zal plaats hebben. Hedenochtend om 10 uur Nederlandsche tijd, is de eerste DC4, die na den oorlog weer in dienst kwam, te Batavia gearri veerd. In Colombo is men twee dagen geble ven voor het voeren van besprekingen. Via de Cocos-eilanden is men vervolgens naar Batavia doorgevlogen. Men meldt uit Batavia: „Alles wel aan boord". weinig minder zwart 7. Om het gebruik der atoomenergie voor vernietigingsdoelen op de beste wijze te elimineeren en gebruik voor in- dustrieele doelen te bevorderen, wordt aangeraden in het kader der Ver. Volken een commissie te benSemen, die met den grootst mogelijken spoed voorstellen moet indienen: a voor uitbreiding van uitwis seling van fundamenteele wetenschappe lijke inlichtingen voor vredesdoelen tus schen alle landen; b. inzake controle voor uitsluitend vrede6gebruik der atoom energie; c. voor uitbanning der atoom wapens en alle voornaamste wapens, die massale vernietiging tengevolge kunnen hebben; d. inzake inspectie om mogelijk heden van geweldpleging en ontduiking te voorkomen. 8. De commissie zal haar werk in ver schillende deelen doen. Pas als het eene deel met succes is volbracht en het ver trouwen der wereld geniet, zal met het volgend deel worden begonnen. Ook zal zjj haar aandacht schenken aan uitwisseling van geleerden en wetenschappelijke in lichtingen en de ontwikkeling van de vol ledige kennisneming betreffende de na tuurlijke hulpbronnen van grondstoffen. 9. Ieder land zal de groote noodzakelijk heid willen erkennen van het handhaven van de wet en het uitbannen van den oorlog. Dit kan uitsluitend geschieden door van ganscher harte steun te geven aan de Ver. Volken, waardoor haar auto riteit wordt vergroot. Zoodoende zullen alle volken vrjj zijn zich te wijden aan het goede. Het is ons vast besluit zonder reserve te werken om deze dingen te be reiken. Het rapport over de atomische energie is aan alle leden der Ver. Volken toege zonden. Volgens Reuter zal de atoom commissie uit vertegenwoordigers der vijf groote mogendheden bestaan, waaraan Canada en wellicht nog een of twee vol ken toegevoegd zullen worden Voorna melijk deskundigen zullen deel uitmaken der commissie. Het ligt in de bedoeling, dat zij haar werk niet zoo zal uitstellen als de vroegere ontwapeningscommissie. Een Zweedsche natuurkundige heeft ge zegd dat de Zweedsche physici volledig op de hoogte zijn van de constructie van atoombommen en ze even goed kunnen maken als de Ver. Staten. Het woord is aan.... I Voltaire: I Rust is goed, maar verveling I is er nauw mee ueruiant. Geen Nationale Fransche regeering De Gaulle is er niet in geslaagd een nationale regeering te vormen. Er blijken geen moeilijkheden te zijn op het stuk van principe of program, maar wel over de verdeeling van de portefeuilles. De communisten eischen een der sleutelmi nisteries op en de Gaulle wil dezen eisch niet inwilligen. Kringen, die met den ge neraal in nauw contact staan, hebben he dennacht verklaard, dat als de commu nisten op hun standpunt blijven staan hij zal weigeren zijn pogingen tot het vorfnen van een regeering voort te zetten. In communistische kringen acht men het niet onmogelijk, dat de Gaulle terug komt op zijn voornemen uitsluitend aan het hoofd te willen staan van een regee ring van alle partijen en dat hij ertoe zal overgaan een coalitiekabinet te vormen van socialisten en M.R.P. (Fransche Volks beweging). VELSEN Velsensche kinderen komen terug uit Denemarken Op 12 Augustus vertrokken 12 kinderen uit de gemeente Velsen naar Denemarken, om daar bij te komen van de gevolgen van een langdurige periode var onder voeding. Naar wij van verschillende zij den vernamen, genoten de kinderen van hun Deensche pleegouders een uitsteken de verzorging. Hedenavond komen de kinderen, na een vaeantie van ruim drie maanden "rug, versterkt en natuurlijk veel zwaarder daa bij hun vertrek. Ze reizen met den "rein naar Utrecht, vanwaar ze per autobus naar hun woonplaats vervoerd zullen worden. Hun wacht ongetwijfeld een har telijke ontvangst van den kant hunner ouders, die blij waren dat hun kinderen uitgezonden werden en zeker nog blijder zijn dat ze weer terug zijn gekomen. Velsen pakt aan! V.Ln.r.President Harry S. Truman, Minister-President Mr, C R. Attlee on de Minister-President van Canada. William Mackenzie King aan boord van het jacht Sequoia, waar zij besprekingen voerden inzake de Atoombom. Do staatslieden zijn Inmiddels tot overeenstemming betreffende deze zaak ge komen. Deze foto werd per radio overgebracht. Worden gemaakt door Ir. Dudok en hef Bureau va nTijen en Maaskant De verwoeste woonwijken moeten wor den herbouwd, maar niet alleen herbouwd, maar ook verjongd opgebouwd, naar de hoogste eischen die aan het nieuwe I Jmuï- den en Velsen mogen worden gesteld. Hooge eischen stcdebouwkundig, maar tevens terdege rekening houdend met de eischen van de uitbreidende industrie en de plichten, die op Velsen rusten als voor haven van Amsterdam. Dit is geen geringe taak en het maken van de ontwerpen moet dan ook aan da bekwaamste handen worden toevertrouwd. En daarin is Velsen boven verwachting geslaagd, nu ir. W. N. Dudok te Hilversum en het Bureau van Van Tijen en Maaskant te Rotterdam bereid zyn gevonden do nieuwe uitbreidingsplannen voor Velsen »n samenwerking tot stand te brengen. Daarmede is gewaarborgd, dat alles zal beantwoorden aan hooge stedebouwkun- tlige eischen en tevens dat in dc behoeften èn aan havens ên aan industrieterreinen op moderne cn degelijke wijze zal worden Van alle door den oorlog getroffen ge meenten, neemt, wat den omvang der aan gebrachte verwoesting betreft, Velsen de derde plaats in. Na Rotterdam en Den Haag volgt on middellijk de gemeente Velsen cn van alle gemeenten boven de 20.000 zielen is Vel sen procentueel het zwaarst gedupeerd. Behalve dc zwaar getroffen visscherij met de daarbij behoorende havenwerken, vischhallen en industrieën, is in Velsen van de woningen ongeveer een derde 4200) verwoest of afgebroken, ongerekend de lichter beschadigde en nog te herstellen woningen en kunnen dientengevolge on geveer 20.000 inwoners niet meer naar hun haardsteden terugkeeren. In vergelijking met andere gemeenten is desondanks de gemeente Velsen niet ernstig in beklag, maar loopt zij zelf ook niet (e klagen. Zü zet de tanden op elkaar cn pakt met saamgeknepen lippen aan.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1945 | | pagina 1