De werkloosheid
Is sterk dalende
Het aantal geregistreerde werkloozen in
ons land was op 30 Juni 1945 112.G22, welk
aantal geleidelijk is teruggeloopen tot
91,941 op September. Het aantal arbeiders
werkzaam bij de D.U.W. bedroeg per ein
de September 37.221, terwijl het aantal
personen, die geheel of gedeeltelijk wacht
geld ontvingen, 197 000 op einde Juni, ge
leidelijk is teruggeloopen tot 98.000 per
einde September 1945. Einde September
1945 bedroeg derhalve het totale aantal
personen, die nog niet in het arbeidspro
ces is ingeschakeld, in ons land bijna
230.000.
Theosofische beweging bestaat
70 jaar
Heden viert de Theosofische Vereeni-
ging in Nederland haar 70-jarig bestaan.
Deze beweging stelt zich ten doel, een al-
gemeene broederschap der menschen te
vormen. Zij volhardt in haar strijd tegen
materialisme, ongeloof en bijgeloof in na
volging van de stichtster mevr. H. P. Bla-
vatskv. Zondag a.s. zal in Amsterdam een
Algemeer.e Conventie gehouden worden
van de Nederl. afdeeling, waarop de
nieuwe werkwijze in overeenstemming
met de eischen van dezen tijd, za! worden
besproken.
Het Handvest
van San Francisco
Radiorede van
Minister van Kleffens
De minister van buitenlandsche zaken,
mr. E. N. van Kleffens, heeft Vrijdag
avond in een radio-redenet Handvest van
San Francisco besproken en toegelicht.
De oude Volkenbond heeft den oorlog
niet kunnen voorkomen omdat men hem
niet heeft willen gebruiken. Een bond is
niet meer dan een machine en dat is een
dood ding als men haar niet gebruikt.
Nu wil ik volstrekt niet zeggen zoo
vervolgde de minister dat alles in orde
is, of komt. als men den Volkenbond maar
aan het werk zet. Als er in een gezelschap
één is die bepaald ruzie wil, en anderen
met elkaar houden hem niet tegen, dan
kómt er ruzie. Dat geldt in het internatio
nale even goed als in ons gewone leven.
De Volkenbond moet niet alleen ge
bruikt worden, maar hij moet goed ge
bruikt worden. De staten, ook de groote,
moeten zich voegen naar onpartijdige uit
spraken en door de meerderheid juist ge
achte oplossingen. Misschien is de uitvin
ding van de atoombom geschikt om hun
dat besef bij te brengen.
Vervolgens zette de minister uiteen
waarom het te betreuren is dat de groote
6taten hun vetorecht behouden hebben.
Men moest die regeling aanvaarden of
afzien van een Volkenbond.
En toen heeft men algemeen dezen on-
volmaakten Volkenbond gekozen. Wij heb
ben nu tenminste een tribune, waar wij
kans hebben dat geschillen op behoorliike
wijze zullen worden behandeld. Veel meer
niet. Maar dat Ls toch beter dan de een'ge
andere mogelijkheid: voortzetting van het
op geheel ongebonden wijze naast en
langs elkaar voortleven van de staten, met
een maximum kans op oorlog.
Nadat de minister uiteengezet had hoe
de nieuwe Volkenbond zal-werken, ver
volgde hij:
..Vraagt men mij nu in welke stemming
Nederland de nieuwe organisatie moet
binnengaan dan zou ik zeggen met gema
tigd optimisme".
Nieuwe Kamerleden
Thans zijn door de benoemingscommissie
voor de Voorloopige Staten-Generaal in
de vacatures v. Bonninghausen en De
Zeeuw tot leden van dc Eerste Kamer be
noemd Mr. D. U. Stikker te Amsterdam
en N. Stufkens te de Bilt.
Voorts tot leden van de Tweede Kamer
In de vacatures mej. de Jong en Wouden
berg: J. B. Vlam te Hengelo (O.) en mr.
C. A. M. ten Hagen te Nijmegen.
De maand extra pensioen
Het K. B. waarby aan de burgerlijke ge-
penssonneerden een extra ultkeering van
een kwartaal met een maximum van f 500
zal worden toegekend, zal zoo meldt het
Vrije Volk niet lang meer op zich laten
wachten. Dat wil echter niet zeggen, dat
onmiddellijk daarna met de uitbetaling, die
tusschen twee gewone betalingen zal moe
ten vallen, begonnen kan worden. Er moet
nog heel wat werk verzet worden, voor de
grootte van de ultkeering van elk der 90.000
in aanmerking komende gepensionneerden
berekend zal zijn I geen geval zal men ln
November de uitbetaling kunnen verwach
ten. en het is de vraag, of men er nog voor
bet einde van het Jaar op kan rekenen.
Hoewel de betreffende diensten uiteraard
de noodlge spoed betrachten.
Bekend illegaal werker
overleden
Donderdag Ss te Amsterdam de lieer L.
G. C. Kemper uit Haarlem op 28-Jarigen
leeftijd overleden. De heer Kemper, lid van
de firma de Vries en Kemper, was illegaal
bekend onder den naam van Ludo, in welke
kwaliteit hij vele Haarlemmers met zijn
verzameling van valsche stempels heeft
geholpen bij het verkrijgen van toewijzin
gen, vergunningen voor vervoer en derge
lijke zaken. Hij was een der eersten die ln
onze stad het actieve verzetswerk opnam.
De begrafenis zal plaats hebben Maan
dag 19 November na de plechtige Re
quiemmis om 9.30 uur ln de parochiekerk
van O. L. Vrouwe van Zeven Smarten aan
den Rijksstraatweg.
Het bedanken
van Dr. J. v. d. Eist
Als rector van het
Chiïstelijk Lyceum te Haarlem
Eenige maanden geleden hebben wij me
degedeeld, dat dr. J. v. d. Eist ontslag had
aangevraagd als rector van het Christelijk
Lyceum te Haarlem.
Door het bestuur en ook door de leeraren
zijn pogingen in het werk gesteld om dr.
v. d. Eist te bewegen op dit besluit terug
te komen. Die pogingen hebben evenwel
niet het gewenschte resultaat gehad.
Wij vernemen thans dat van regeerings-
wege een onderzoek wordt ingesteld naar
de bestaande moeilijkheden, met de bedoe
ling, zoo mogelijk alsnog een oplossing te
vinden.
De Haarlemsche
feesten
Het Gala-Concert
A.s. Vrijdag, den dag dat het 700 jaar ge
leden zal zijn dat Haarlem, stadsrechten
verkreeg, geeft de H.O.V. een feestcon-
cert met een programma van werken van
Haarlemsche componisten, terwijl de uit
voerenden stad- en oud-stadgenooten zul
len zijn.
George Robert draagt de „Sonata da
chiesa" voor orgel van Hendrik Andriessen
voor; Willem en Hendrik Andriessen spelen
de „Passacaglia" voor 2 piano's van
Leander Schlegel en Willem Andriessen
speelt zijn eigen pianoconcert.
Het orkest voert uit de „Kuhnau-varia-
ties" van Hendrik Andriessen en „6 ka
rakterschetsen" van Philip Loots.
Dit geheel Nederlandsche concert vangt
aan met de „feest-ouverture" van J. B.
van Bree.
Willem Andriessen dirigeert de werken
voor de pauze. Hendrik Andriessen diri
geert de tweede programma-helft.
Men mag met recht spreken van een bij
zonderen avond.
Geldstroom naar de spaarbanken
Het blijkt, dat het proces van de geld-
zuivering een geldstroom naar de spaar
banken heeft veroorzaakt, terwijl in Juli
1945, bij de inlevering van de bankbiljet
ten van honderd gulden, welke als de eer
ste phase van de geldzuivering kon wor
den beschouwd, de inlagen bij de Rijks
postspaarbank reeds het recordbedrag van
ruim 224 millioen gulden hadden bereikt,
geeft de maand September, aan het einde
waarvan het belangrijkste deel van de
geldzuivering plaats vond, hei bedrag der
inlagen bij de rijkspostspaarbank het
enorme bedrag van 422.44 millioen gulden
te zien.
De Radio
Overeenstemming bereikt
De besprekingen tusschen de regee
ring en de omroepvereenigingen over den
vorm van den omroep, hebben tot een
gunstig resultaat geleid. Overeengekomen
is, dat de omtoepvereenigingen ieder met
één afgevaardigde zitting zullen nemen
in het bestuur der Stichting, terwijl zij
daarnaast de gelegenheid krijgen de pro-
grammastof, elk voor haar aandeel, zelf
standig voor te bereiden. De aldus ver
gaarde programmastof zal evenwel niet
zonder meer uitgezonden worden, doch
tal in onderling verband worden gerang
schikt en. voorzoover het niet principieele
programmadeelen betreft, ook naar zijn
waardes worden beoordeeld door een,
door de stichting aangewezen, coördina
tie-commissie, zoodat geen doublures ont
staan, de programma's op hoog peil blij
ven en deze de noodige harmonie en het
gewenschte evenwicht vertoonen.
De kerken zullen binnen gestelde tijcis-
grenzen over de uitzending van kerkdien
sten geheel zelfstandig kunnen beslissen.
Verwacht wordt, dat bij het coördinee-
ren van de programmastof zal blijken, dat
een aantal programmadeelen, die vroeger
gescheiden werden voorbereid en uitge
zonden, thans door de stichting als or
gaan, waarin de verschillende stroomin
gen samenvloeien, zullen kunnen worden
verzorgd. Aldus zal een omroep ontstaan,
waarin de saamhoorigheidsgedachte tot
uiting komt, terwijl de vóór den oorlog
bestaande vrije uitingsmogelijkheden be
houden zullen blijven. In belangrijke aan
gelegenheden van organisatorischen en
technischen aard, den omroep betreffen
de, zal het stichtingsbestuur het beslissen
de woord spreken.
Gelijk bekend mag worden veronder
steld. is deze regeling bestemd om te wer
ken in den overgangstijd, d.w.z. tot het
dr> normaal gekozen
volksvertegenwoordiging in de gelegen-
h -;il /.ra geweest haar oordeel over
hc* vraagstuk in zijn geheel uit te spre
ken
Commissaris der Koningin
in Friesland
Met Ingang van 1 December is benoemd
tot Commissaris der Koningin in de pro
vide Frieslandn Mr. H. P. Linthorst
Homan.
Du heer Linthorst Homan werd in 1905
te Assen geboren. Hij studeerde te Leiden.
Na zyn promotie was hij werkzaam op het
secretariaat ran Philips te Eindhoven. Tij
dens den oorlog dook hij onder en wist naar
Engeland te komen, waar bij werkte onder
het kabinet Gerbrandy. Na de bevrijding
maakte bij deel uit van het Militair Gezag,
bet laatst In den rang van kolonel als
sous-chef van den staf vanluitenant-gene-
raall Kruis.
De radio geeft:
HILVERSUM II, 4.15 M.
15.30 Cosi fan tutte van Mozart. 17.00
„Zwarte Griet", hoorspel voor kinderen.
17.30 Gram.muziek. 18.01 Actualiteiten. 18.30
Gevr. platen. 19.30 Progr. Ned. Strijdkr.
[20.01 Omroeporkest olv. Marinus van 't
Woud. 20.45 Hoorspel „De Inbreker". 21.00
Rubriek van den opbouw. 21.15 Jan Cor-
duwener non-stop. 21.15 Avondwijding Kap.
P. Janssens. 22.01 Nieuws. 22.15 Dansmu
ziek.
HILVERSUM I, 301 M.
16.00 Sylvestre-trio. 16.30 Lucienne Boyer.
16.45 A. Meyers bespreekt de moderne Afri-
kaansche letterkunde. 17.00 Met een lied
door Europa. 17.30 Gram.muziek. 18.01 Ster
van den dag. 18.20 Gram.muziek. 18.30 Het
Westersch cultureele leven. The Prairie
Ramblers en Bob Mallin. 19.00 Nieuws. 19.15
Reportage. 19.30 Janny van Wering, clave-
cymbel en Carel van Leeuwen Boomkamp,
violoncel. 20.01 Lichtbaken van pater Henri
de Greeve. 20.15 Bonte avond. 21.30 Sport-
praatje Chris Geudeker. 21.45 Filmmuziek
door Louis Levy en zijn ork. 22.15 Drs. O.
Damste over: Stoïsche verzekerdheid. 22.30
Romance. 23.01 Nieuws. 23.15 Avondwijding.
Ds. A. L Broer. 23.30 Rustige lichte muziek.
ZONDAG.
HILVERSUM I, 301 M.
8.30 Van man tot man. Ds. W. Willemse.
9.00 Nieuws. 9.20 Lichte muziek. 9.30 Wa
terstanden. 9.33 Zondagmorgenconcert. 10.30
Prot. Jeugddienst. Ds. F. Kooyman. 12.01
Middagsconcert mmv. Jussi Björling. 13.00
Nieuws. 13,20 Orkest Carlo Carcassola. 14.00
De Spoorwegen spreken. Dr. P. Th. Posthu
mus Meyes. 14.10 Roemeensche volksktan-
ken. 14.30 Radio Phil, orkest olv. Albert v.
Raalte met Hei-man Schey, bariton. Cla-
vecimbel: Hans Brandts Buys. 16.30 Luth.
kerkdienst. Dr. B. J. Kooiman. Ds. Van
Heest en Ds. Rremers. 17.30 Oude muziek.
18.01 Reginald Foort. orgel en Jessie Mat
thews, zang. 18.30 Muziek van de week. 19.00
Nieuws. 1915 Reportage. 19.30 In het rosa
rium van de zwarte schijf. 20.01 Ir. Darame
over herstelwerkzaamheden van Werkspoor.
20.15 Brieven van onzen Londenschen cor
respondent J. H. Hui7.!nga. 20.30 Vaudeville
orkest olv. Cor v. d. Linden. 21.15 Literaire
voordracht. 21.30 Gerard Hengeveld. 22.00
Lucrezia Bori en Tito Schipa. 22,15 Prof. Dr.
S. F. H. J. Berkelbach van den Sprenkel:
's Menschen geloof. 22.30 Fred Hartley en
zijn orkest. 23.01 Nieuws. 23.15 Avondwijding.
Ds. P. Boendermaker. Bv. Luth. pred.
HILVERSUM II, 4.13 M.
8.01 Nieuws. 8.20 Graag gehoorde piano-
en vioo'.soli. 9.00 Hoogmis. Kap. Henricus
Steur. 1030 Gevar. Zondagochtendconcert.
1125 Gedichten van Guido Gezeile. 11.30
Omroepkamerorkest. 12.01 Nieuws. 12.20
Orkest van Jack Louis. 13.01 Elsie Carlisle,
zang, Rawicz en Landauer, piano-duo,
Eduardo Bianco en zijn orkest. 13 45 Week
bladen-overzicht. 14.00 Nederlandsch Kamer
koor olv. Felix de Nobel. 14.30 Orgelconcert
Bernard Drukker. 15.00 Indische actualitei
ten. 15.15 Gram.muziek. 16.00 Benny Vreden
presenteert „Thé complet". 16.30 Eddy Walis
speelt. 17,00 Gramofoonmuziek. 17.30 De
avonturen van Oome Keesje. 18.01 Nieuws.
18.20 Operette-selecties. 18.45 Denksport
door prof. dr. F. Schuh. 19.00 Luchtige in
strumentale soli. 19.30 Progr. Ned. Strijd
krachten. 20.01 Omroeporkest olv. Koos v.
d. Griend met Jan Keessen, viool. 21.15 Uit
opera's van Vincenzo Bellini. 21.45 Avond
wijding. Ds. A. A. van Ruler. 22.01 Nieuws.
22.15 Op den drempel van den nacht.
Waar de blonde top
der duinen
De schade langs de kust
De kleinere plaatsen langs de kust van
Noord Holland zijn niet aan den greep van
den oorlog ontkomen. In Callantsoog werden
vele panden afgebroken of zwaar beschadigd.
Het dorpje Petten is volkomen van de kaart
verdwenen, het werd in 1943 door de Duit-
schers gesloopt, waardoor de woonplaats van
vele arbeiders aan de Hondsbossche zeewe
ring. die zelf door verwaarioozing veel ge
leden heeft, niet langer bestaat. Te Bergen
aan Zee zijn verscheidene groote hotels en
pensions met den grond gelijk gemaakt en
ruim vijftig huizen ondergingen eenzelfde
lot. Ook Egmond aan Zee biedt een trooste-
loozen aanblik. Achter de voormalige boule
vard wijst een breede rand puin de plaats
aan, waar een honderd woningen en twee
hötels stonden. Castricum moest 61 hulzen
missen en Kamperduin werd geheel wegge
vaagd, om plaats te maken voor een beton
nen bunkerdorp. Overal in deze eens
zoo bloeiende plaatsen, die de aantrekkelijk
heid van de Nederlandsche kust uit louris-
tisch en esthetisch oogpunt niet weinig ver
hoogden. is schade veroorzaakt door
evacuatie, explosies en andere oorlogsweeën.
Meer in het binnenland hadden de Haarlem
mermeer en Diemen het zwaar te verant
woorden. 34 van de woningen van Diemen
en 59 bedrijven werden „opgeruimd" om
schootsveld te maken voor de verdediging
van Amsterdam en Schiphol. Een reis door
het Westen van onze provincie wordt een
lied in mineur, maar gelukkig zyn ook
vroolljker geluiden te hooren. Dc lichtere
schade, zooals het aanbrengen van versper
ringen, mUnen op het strand en kleine
„kneuzingen" is voor het grootste gedeelte
hersteld en de opbouwplannen liggen klaar.
Vaanzclfsprekend vormt de materiaal-
schaarschtc ook hier een belemmering voor
een snellen wederopbouw.
Ook Moeder Natuur heeft door het
Duitsche wanbestuur een geduchte knauw
gekregen, maar met de vitaliteit haar
eigen, richt zij zich op en de kale. ver
schroeide plekken in onze blonde duinen
beginnen al weer vol te loopen met groen
en laag gewas. De bezetter veroorzaakte
vele zandverstuivingen, door zijn onvak
kundige beplanting en roekeloozen bun
kerbouw. Veilig is het nog lang niet in
Holland's duinen, diep onder het zand
liggen nog tallooze mijnen en waar de
zee kan inwerken, dus op. het strand,
worden deze helsche machines steeds ver
der onder het zand gewoeld. Slechts hier
en daar kan men veilig een bezoek aan
het Noordzeestrand brengen.
De natuur dient een handje te worden ge
holpen bij haar pogingen om de duinen in
hun oude glorie te herstellen en tc dien
einde worden de zandverstuivingen opnieuw
met helm beplant, terwijl de betonnen ver
sperringen voorzichtig en met overleg moe
ten worden opgeruimd. Er zullen echter
heel wat golven op het strand moeten bre
ken, voor de duinstrook ontdaan zal zijn van.
iedere herinnering aan Duitschland's op
treden.
Een ooggetuige uit Java
vertelt
Tegelijk met den leider van het Ned.
Roode Kruis is ook uit Indië teruggekeerd
de res.-kapitein R. Korteweg. Kapitein
Korteweg, die 3% jaar in krijgsgevangen
schap heeft gezucht, vertelde in een pers
conferentie, dat de voedselpositie in de
kampen van de z.g. Groote Oost na drie
maanden van stelselmatige ondervoeding
veel ne'er was geweest dan in die op het
£u:d-Oost-Aziatische vasteland. Deze drie
maanden vlak na de capitulatie moesten
dienen om de spirit te breken, zoo was
men algemeen van oordeel. De treintran-
sporten van Indië uit werden zoo goed
gecamoufleerd, dat de vrouwen van mili
tairen vaak niet wilden gelooven, dat hun
echtgenooten naar Siam of Indo-China
waren vervoerd. In de kampen voor bur
ger-geïnterneerden was de voedseltoestand
veel slechter. Eerst werden de vrouwen in
groote steden ondergebracht, later werden
c'eze concentratiepunten zoo overvol, dat
ds slaapruimte steeds kleiner werd.
Vrij algemeen heeft men de opvatting
dat de Japanners nog tamelijk behoorlijke
toestanden in de kampen lieten bes'aan,
toen ze dachten den oorlog te zullen win
nen. Toen zij echter eind 1942 zagen, dat
het Riis liep, zijn zij begonnen met de r'el-
selmatige uithongering. Naar schatting zijn
hierdoor 30 van alle mannen omgeko
men
De houding der Ambonneezen was schit
terend, aldus spreker: de Javanen en
Chineezen werden teveel door de Japan
ners geterroriseerd, dat zij de Nederlan
ders nog konden steunen.
Tot de taak van kapitein Korteweg be
hoort het helpen samenstellen van gege
vens over de moeilijkheid tot Tcpatriee-
ring. Men is in Indië in onzekerheid of
Nederland wel in staat is, de repatr; ::- en
den te ontvangen. Hiertoe zal een rapport'
worden samengesteld en onder de Neder
landers in het Oosten worden verspreid!*
AGENDA ZATERDAG 17 NOVEMBER.
Stadsschouwburg: Rariteiten, 20 uur*
Begynchofkapel: Sonatenavond P>'. Nij-
land en Felix de Nobel, 20 uur; Rembrandt:
Mr. en Mrs. Smith, 14.30, 16.45, 19.15, 21.30
uur; Palace: Een Prins wordt opgevoed,
14, 16.15. 19 en 21.15 uur; Luxor: De roman
tische senorita, 14. 16.15, 19 en 21.55 uur;
Frans Hals: La bete humaine, 14. 16.30, 19
en 21.15 uur; Moviac: Dat is Holland op z'n
best. 19.30 en 21.30 uur.
ZONDAG 18 NOVEMBER.
Stadsschouwburg: Ned. Operette-studio
met „Gravin Maritza", 14,30 en 20 uur;
Gcm. Concertgebouw: Opera-concert H.O.Vj
met v. d. Ben, Marwilz, Le Fèvre en Lou-
man; Doopsgez. Kcvk, Gr. Houtstr.: Con
cert met koor en sol.; Bioscopen en Moviac
als Zaterdag; Moviac bovendien matinee,
3 uur.
MAANDAG 19 NOVEMBER.
Stadsschouwburg: Des duivels prenten
boek (Reünisten H.A.S.). 20 uur; Begijn
hofkapel: Liederenavond J. W. Hofstra en
J. Otten; Biocopen en Moviac als Zaterdag.
Bovenzaal café Brinkmaan. Gr. Markt:
Kookdemonstratie door de Huishoudelijke
Voorlichting, 14 uur.
