Prinsjesdag
De bruid
De Pers over de Troonrede
Het kille, mistige weer en het ontbre
ken van de Gouden Koets en mede van al
wat kleurrijk is op Prinsjesdag, had dui
delijk zijn invloed, gezien de geringe be
langstelling van het publiek langs den
weg.
Ook binnen, waar de plechtigheid van
de opening der Staten-Generaal zich af
speelde, viel dit keer niets te bekennen
van blijde luister. Op heel de bijeenkomst
zette het statige zwart als het ware een
domper. De meerderheid der Kamerleden
was in jacquet, terwijl President De Vos
van Steenwijk voor deze gelegenheid zijn
gekleede jas te voorschijn had gehaald.
Maar al ontbrak dan uiterlijk alles wat
aan vroegere blijheid had kunnen doen
terugdenken, onze harten liepen over van
dankbare ontroering bij het beleven van
dit historische moment: voor het eerst na
zes jaren opening der Kamers door
Lands Vorstin.
Nadat zij, ook al in volkomen soberen
eenvoud gekleed, vergezeld door Prinses
Juliana en Prins Bernhard, haast onge
merkt was binnengetreden nog liepen
de ministers in deze, ietwat onwennig ge
leid door den Premier, „die dit nog moet
leeren", door de zaal door ongesteld
heid ontbrak mr. van Kleffens en haar
plaats onder den Troonhemel had inge
nomen, viel cr bij het uitspreken van den
aanhef der Troonrede ontroering in de
Koninklijke stem te beluisteren. In vrij
snel tempo droeg de Koningin het belang
rijke staatsstuk voor, dat grooter omvang
had dan gebruikelijk. Jammer, dat dit
keer de acoustiek van de Ridderzaal veel
al een echogeluid veroorzaakte.
Nauwelijks was de rede uitgesproken of
de nestor der Tweede Kamer, luit.-gen.
Duymaer van Twist, haastte zich om tra
ditiegetrouw zijn: „Leve de Koningin" te
doen hooren, waarmee vervolgens zijn
mede-afgevaardigden instemden. Vermeld
zij nog, dat de drie Indonesische leden hun
nationaal, volgens godsdienstig voorschrift
voorgeschreven hoofddeksel droegen
Terstond na afloop van de plechtigheid
Ontmoette ik eenige, dit keer ook in statig
zwart gekleede. leden van het Corps Di
plomatique. Wel bleek mij, dat in die
kringen in het bijzonder de passage met
betrekking tot het Ned.-Indische probleem
indruk had gemaakt en wel een zeer goe
den. E. v. R.
Aan de grens
ingehouden gelden
Regeling op komst
De regeling betreffende de aan de grens
door repatrieerenden ingeleverde gelden,
is vervat :n een Kon. Besluit, alsmede in
een ministerieele uitvoeringsbeschikking
welke binnen enkele dagen zal worden
gepubliceerd.
Het in September 1944 afgekondigde „be
sluit regeling in- en uitvoer Nederlandsch
en vijandelijk geld 1944" verbood den in-
en uitvoer van vijandelijk papiergeld
geheel en stond den invoer van Neder
landsen geld zonder speciale vergunning
alleen toe aan repatrieerenden tot een
maximum van 50.Ter aanvulling
hiervan is nu bepaald, dat de minister van
Financiën aan repatrieerende Nederland
eche onderdanen den invoer van vijande
lijk papiergeld kan toestaan, onder voor
waarde. dat dit geld in eigendom wordt
overgedragen aan den staat met vergoe
ding van de tegenwaarde in Nederland-
6che guldens tegen een door den minister
vast te stellen koers.
Deze koers zal worden vastgelegd in een
binnen enkele dagen te verwachten be
schikking. Tevens zal de terugbetaling van
ingeleverd Nederlandsch geld worden ge
regeld. O.a. zal overlegging van een bewijs
van politieke betrouwbaarheid worden
verlangd, tot welk doel alle P.O.D.'s in
afwijking van de thans daarvoor geldende
regeling, dergelijke bewijzen aan particu
lieren (i.e. de betrokken gerepatrieerden)
zullen verstrekken.
R.K. Werkliedenverbond
Het R.K. Werkliedenverbond hield te
Hilversum een vergadering. De voorzitter,
de heer A. C. de Bruyn,hield een rede
over de lotgevallen van de organisatie en
andere oorlogsgebeurtenissen. Pater Stok
man geeft een boek uit „De katholieke ar
beidersbeweging in oorlogstijd". Zonder
succes hebben de Duitschers getracht ook
de zielen der arbeiders te stelen.
Nu begint het opbouwwerk. „Wij waren,
wij zijn, wij blijven, bereid tot federatieve
samenwerking met de andere deelen van
de Nederlandsche bonafide arbeidersbewe
ging, onder conditie, da: men zulks rede
lijk mogelijk maakt" zoo zei spreker.
Het verbond verklaart bijzonder urgent
een afdoende ouderdomsverzorging en
voorkoming van terugval in de voor-oor-
logsche stcunverleening en werkverschaf-
fir i voor valide en bona-fide arbeiders.
De sociaal-economische omwenteling
schijnt zich thans verder te voltrekken;
he; individualisme van de vorige eeuw
had reeds plaats gemaakt voor een ge
mengd systeem: ten deele individualis
tisch, ten deele solidaristisch. Wij beleven
thans kennelijk een nieuwe phase, welke
ons brenger, zal van het midden- naar
het eindstadium een naar vorm en in
houd bevredigende solidaire maatschappij,
de zoo begeerde: nieuwe gemeenschap.
De katholieke arbeidersbeweging zal
ook aan deze komende ontwikkeling haar
aandeel nemen.
Na de opening vond een plechtige doo-
denherdenking plaats door kanunnik Pas
toor van Sehaik.
De voorzitter deelde mede dat weer 93%
van het ledental van 1941 is bereikt.
Een stem
uit het bedrijfsleven
Het voorloopig comité van de federatie
van het bedrijfsleven ter bestrijding van
de economische dictatuur heeft te Amster
dam haar eerste vergadering belegd, waar
het woord werd gevoerd door den heer L.
Zijp. Spreker beklaagde zich erover dat
het ambtelijk apparaat voor het bedrijfs
leven een kluister was geworden. De rege
lingen van boven af vernietigden elk ini
tiatief. Hij betoogde dat de bureaucratie
millioenen kostte aan belastinggeld. Ter
illustratie haalde hij aan, dat het dep. van
Handel en Nijverheid m 1937 464, thans
14000 ambtenaren telde. Voorts weet spr.
het aan bureaucratische rompslomp dat er
15.000 K.G. eipoeder ter waarde van
75.000 verloren gegaan was in den tijd
dat er groot gebrek heerschte. Spr. ein
digde met zich aan te sluiten bij Truman's
uitspraak: „Regeeringscontrole op het
economisch leven dient zoo snel mogelijk
te verdwijnen."
Minister Mr. E. N. van Kleffens
De minister van Buitenlandsche Zaken,
mr. E. N. van Kleffens, moet op medisch
advies, gedurende enkele weken de ver
vulling zijner ambtsbezigheden onderbre
ken. De minister zonder portefeuille, mr.
J. H. van Royen, zal zijn functie waar-
Een aantal bladen heef t gisteravond
reeds een beschouwing gewijd aan de
Troonrede.
Het Alg. Handelsblad beluistert „een
groot verlangen naar bestendiging van dat
Nederlandsche élan, dat in de oorlogs
jaren vele scheidsmuren wegvaagde en
een eendracht ontwikkelde, welker kracht
ook thans onmisbaar is. Maar er spreekt
ook werklust uit, zóózeer dat het program
veel grooter is dan een regeering in een
normale regeerperiode kan hopen zelfs
maar gedeeltelijk te verwezenlijken. En
tenslotte klinkt er zelfvertrouwen uit. Dat
achten wij verheugend, zelfs al zien wij
groote gevaren in een socialistischen koers
voor onze uiteindelijke vrijheden, maar
in dezen verwarden tijd moet een regee
ring weten wat hij wil, bn dien indruk
vestigt de Troonrede".
Het hooren van de Troonrede is voor
de N. Haarl. Crt. een verademing. „Zij
geeft weer het gevoel baas in eigen huis
te zijn, zij is een duidelijke uiting, dat
Nederland, evenals 132 jaar geleden, weer
zijn plaats in d^ rij der vrije volken heeft
ingenomen". „Een geest van vernieuwing
klinkt door de plannen der regeering".
Het JJarool vreest, dat er zich weldra
spannimfen tusschen de „met heel veel
geest van herstel" bezielde Kamers en
een naar vernieuwing strevend Kabinet
zuilen openbaren. Voor het blad is „de
Indonesische passage, naast het bemoe
digend ontbreken van eendge uiting van
een annexionistisch streven in Oostelijke
richting, het meest kenmerkende van de
Troonrede".
„Bij het uiten van critiek op het kabi-
De distributie
PETROLEUM.
Van 21 November tot en met 24 De
cember is op de bonnen 1C9 en 269 van de
bonkaarten 512 2'/k L. petroleum verkrijg
baar.
SCHOENREPARATIE.
Bon 02 van de Lederkaart is aangewezen
voor 25 gram leer of rubber voor schoen
reparatie.
Nieuwe Vischbon
Bon V 03 van de bonkar.rt voor groente,
fruit en visch is met iugang van heden
aangewezen voor den aankoop van 2 bok
kingen per bon.
De feesten te Haarlem
De Herdenkingsavond
Van verschillende kanten is de vraag
gesteld, in welke kleedij men verwacht
wordt op den herdenkingsavond van 22
November in het Gemeentelijk Concert
gebouw. Het antwoord luidt: in avond-
kleeding (rok) voor zoover men daarover
beschikt. Men «s echter even welkom in
welke andere donkere kleeding ook.
De receptie.
Op Vrijdag 23 November van 3% tot 5
uur zal er voor autoriteiten, besturen,
corporaties en commissiën gelegenheid be
staan het gemeentebestuur te complimen
teeren met het 700-jarig bestaan der stad.
De receptie vindt plaats* in de hal van
het Stadhuis; toegang uitsluitend door den
hoofdingang Koningstraat (Pandpoort).
Nog kaarten te krijgen.
De Commissie van voorbereiding vestigt
er de aandacht op, dat voor den officieelen
Herdenkingsavond op Donderdag in de
Gem. Concertzaal nog slechts een beperkt
aantal plaatsen voor betalende bezoekers
beschikbaar is bij Concertbureau Alphe-
naar. Zoowel voor de Galavoorstelling in
den Schouwburg als voor het Galaconcert
in de Gemeentelijke Concertzaal, beide op
Vrijdag 23 November, zijn plaatsen ver
krijgbaar, resp. aan den Stadsschouwburg
en bij het Concert-Bureau Alphenaar en
eventueel 's avonds aan de Concertzaal.
net moet de billijkheid in acht worden
genomen, omdat het kabinet staat voor
een zware en ontzaglijke taak, aldus de
N. Rott. Ct. Ten aanzien van de geleede
economie zal het volgens het blad vooral
op de uitvoering aankomen. „Moge deze
niet vastloopen in een bureaucratischen
warwinkel en vooral moge de overheid
waarborgen scheppen, dat de aan de be-
drijfsgenooten over te laten uitvoering
niet misbruikt wordt om de belangen van
bepaalde ondernemingen of groepen te
bevoordeelen."
De Maasbode schrijft om.: „Het woord
socialisatie of nationalisatie komt in deze
Troonrede anders dan in de eerste Re-
geeringsverklaring van dit Kabinet niet
meer voor. Niets meer dus, dat op verdere
uitbreiding van de Staatsmachine wijst.
Een uitbreiding, waarvan ieder in den
land e thans waarlijk genoeg heeft. In
plaats daarvan: een ontlasten van den
Staat door de organen der betrokkenen.
Dat is een verbetering die de hoop wet
tigt op een terugkeer der kortere Troon
reden van weleer."
Ook de Volkskrant wijst op het ontbre
ken van mededeelingen inzake socialisatie
of nationalisatie, maar mist tevens noode
„de gelukkige uitdrukking van „de rechts
orde van den arbeid"."
Bij het noemen van de economisch-so-
ciale bedrijfsorganisatie ontbreekt elke
zinspeling op publiekrechtelijke bevoegd
heden op de verkrijging van algemeene
bindende regelingen door de organen van
het bedrijfsleven, zoowel op het econo
mische als op het sociale terrein. Wij ho
pen van harte, dat dit alles tot de nood
zaak van in acht te nemen beknoptheid
is terug te brengen, maar zonder één
regel meer hier toch gaarne erbij hebben
geslikt."
De Radio geeft vanavond:
HILVERSUM I, 341 M.
13.01 Filmmuziek. 18 15 Cabaret. 18.30 Het
Rijk overzee. „De Heilige Bedriegers op
Java". 18.45 Krontjongorkest. 19.00 Nieuws-
Sandler en zijn orkest. 20.01 Nederland
herrijst. 20.15 Brieven van J. H. Huizinga.
20.30 Concert. 21.00 Hoorspel 22.10 Soiree
de Vienne van Schubert-Liszt. 22.15 Prof.
Dr. J. Boeke. 22 30 Componist van de week.
23.01 Nieuws. 23.15 Avondwijding.
HILVERSUM II. 415 M.
18.01 Nieuws. 18.30 Harry Horlick en Ge-
raldo. 19.00 Henry Purcell-programma. 19.30
programma v. d. Nederlandsche Strijd
krachten. 20.00 Omroep-orkest. 20 45 Jan
Corduwener. 21.00 De Patriot. 21.15 Jetty
Cantor. 21.45 Avondwijding. 22.00 Nieuws.
22.20 Op den drempel van den nacht.
Achter het benedenraam met de opge-
trokken vitrage, aan de straat, zitten ze
beiden. De buurt weet ervan, sinds drie
weken al. ze zitten te zitten en bij iedere
khaki-uniform en iedere legerwagen bin
nen hun gezichtshoek veeren zij half over
eind in duidelijk waarneembare opwinding.
Sierlijk uitgedost de moeder, in een knal-
paarse jurk met een dikke kralenketting,
het vettige haar glanzend gewrongd om
den rooden brachycephalen schedel. Uit
bundig opgedoft de dochter, want om haar
gaat het toch, het bleek-spitse gezichtje
een staalkaart van barbaarsche make-up
Haar décolleté hijgt al drie weken voor
het venster aan de straat: zou hij haast
komen? Nerveus draait zij den gladden
ring, dien Smokey haar met een glimlach
vol belofte aan den vinger heeft gestoken,
om en om, Smokey kom, om en om.
Zijn onderdeel moest plotseling opbre
ken, heelemaal naar Duitschland, maar
hij komt terug. Terug voor de bruiloft!
Alles is in gereedheid gebracht. Het zal
de moeder hard vallen van haar dochter
te scheiden, maar voor het geluk van je
kind, nietwaar, heb je iets over. Misschien
ook neemt Smokey, zoo'n goeie knul, zijn
schoonmama wel mee over zee, dan is het
voor Keetje in het verre Canada niet zoo
vreemdig. Hoe zou het wezen in Canada?
Moe en Keetje fantaseeren er soms uren
lang over, als zij voor het raam zitten in
haar mooiste jurk, in de schamele buurt
waar de menschen steeds spottender lachen
in het. voorbijgaan. Wie het laatst lacht,
lacht het best! Wacht maar, als er een
6toet van legerauto's komt in het smalle
straatje en zich een eerewacht vormt van
stoere Canadeezen in volle wapenrusting,
waartusschen Keetje en haar Smokey. in
nig, stralend, naar de voorste auto schrij
den. op weg naar het stadhuis! En Moe
heelemaal apart met een generaal in het
volgrijtuïg! Wacht maar, akelig buurvolk
met je hoonende spotlach, dan zul je je
oogen uitkijken, jaloersch zul je wezen,
als katten zoo jaloersch. en dan lachen de
gelukkige bruid en haar Moe.
„Komt daar wat?" hijgt Keetje, in het
spionnetje loerend Maar het is Jan van
den overkant, die bij de gezagstroepen
dient. Voor de zooveelste maal valt de
zwaarbeproefde maagd terug in haar stoel.
O, wat duurt dat wachten lang, eindeloos
lang. Naar buiten turen, in den spiegel
gluren, starend op de letters van zijn
eenigen brief, drie weken oud. „Kay,
sweet kiddie, I'll be back in Haarlem soon
to marry you". Met een geleend woorden
boek hebben ze er samen over gezeten en
ze weten dat het beduidt: Lieve Kee, ik
kom spoedig en dan trouwen we.
Doch private John Kenneth Slum. bijge
naamd Smokey, zal niet komen, niet a'.leen
niet spoedig, maar nooit. Keetje en haar
moeder weten niet, dat hij getrouwd is
met een braaf vrouwtje in Canada, die
met de drie kinderen nog veel verlangen-
der op hem wacht dan de twee vrouwen
in Holland. Smokey is het heele avontuur
met het bleeke sloofje al vergeten. In
Duitschland vragen nieuwe sterren zijn
aandacht. Hij zal, voordat hij zijn plaats
als huisvader daarginds in Montreal weer
gaat innemen, eerst nog ten volle profitee-
ren van zijn vacantie op het Europeesche
continent.
Ondertusschen wachten Moe en Keetje
met een eindeloos geduld. Hun venster
aan de straat wordt hoe langer hoe meer
een publieke vermakelijkheid, naarmate
de kleur van Moe's jurk paarser, de verf
laag op Keetje's gelaat dikker en de wan-
hoopstrek op beider gezicht 6cherper
wordt. Maar ze zitten te zitten en bij
iedere khaki-uniform en iedere legerwagen
binnen hun draaïenden gezichtshoek wag
gelen ze overeind en roepen „Komt daar
wat?"
De dagen gaan voorbij. P. H.
De boomplantdag
Denk om de plant-gaten
In verband met den boomplantdag op
23 November bij welke gelegenheid door
de Haarlemsche schooljeugd 800 boomen,
zullen worden geplant, verzoekt men ons
mede te deelen, dat gedurende den nacht
van 22 of 23 November 800 boomgaten
open zullen liggen in de navolgende stra
ten: Rijnstraat, Meeuwenstraat, Zaanen-
straat, Santpoorterstraat, Rozenhagenstr.,
Anslijnstraat. Ged. Oude Gracht, Heeren
singel, Pladellastraat, K. v. Manderstraat,
Bosch en Vaartstraat, "Waalstraat. Midden
weg, Floresstraat, Molijnstraat, Patrimo
niumstraat, Hoofmanstraat, Rustenbur
gerlaan, Nagtzaamstraat, Nijlstraat, Adr.
de Jongestraat, Uit den Boschstraat, Rei
gerstraat, Spaarnhovenstraat, Timorstraat,
Ged. Schalkburgergracht, Rollandslaan,
Kopsstraat, Bakkerstraat, Nagtzaamplein,
Graafschapstraat, Schouwtjeslaan
Aangezien verlichting van deze gaten
nog niet mogelijk is. zal men dus goed
doen, tijdens de duisternis voorzichtigheid
te betrachten.
AGENDA VOOR HAARLEM.
Woensdag 21 November
Kerk der Broedergemeente: Allen één in
Christus. 20 uur. Stadsschouwburg. Opera
„Martha" 19.30 uur. Rembrandt: Mr. en
Mrs. Smith, 14.30, 16.45, 19.15 en 21.30 uur.
Palace: Een prms wordt opgevoed, 14.00,
16.15, 19 en 21.15 u. Luxor: Romantische
Senorita: 16.15, 19 en 21.15 uur. Frans Hals:
La béte humaine: 14. 16.30, 19 en 21.15 uur.
Moviac: Dat is Holland op z'n best: 1830
en 21.30 uur.
Donderdag 22 November
Haarlem 700 jaar stad.
Gem. Concertgebouw: Off. herdenkings
avond met de H.O.V. en Zang en Vriend
schap o. 1. v. Frits Schuurman, 20.15 uur.
Militair Défilé 14 uur. Nieuwe Kerk: Leger
des Heils, 19.30 uur. Bioscopen en Moviac
als Woensdag,
Aan den vooravond van liet berechten der oorlogsmisdadigers te Neuren
berg. Er werd een strenge controle uitgeoefend op een ieder die de rechts
zaal wilde betreden. Sir Hartley Shawcross, de Engelsche aanklager, moet
voor het betreden der zaal aan twee wachters zijn pas laten zien. (P.)