IJmuider Courant
Zeven Eeuwen
S jarir wil geen besprekingen
Nieuwe regeering van de Gaulle
60e Jamvrnnjr No. 1SIH6
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Donderdag 22 Nov. 1945
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal 4.
M3RGEN zal .'iet zeven eeuwen gele
ien zijn, dat Haarlem door graaf Wil
lem II stadsrechten werden verleend. Het
feest van de 700-jarige stad zal op be
scheiden wijze worden gevierd. Hopelijk
komt er een na-feest in den loop van
1946, met den historischen optocht die er
bij hoort Dat ligt tenminste in het plan.
Onzekerheid ten aanzien van de naaste
toekomst, met name -financieele onze
kerheid. stemt tot het maken van voor
behoud. In 1940 moesten de plannen tot
het houden van een dergelijken optocht
voor de Hildebrand-herdenking worden
afgelast, nadat de voorbereiding ver was
gevorderd. Wie zich de mooie ontwerpen
van Herman Moerkerk herinnert kan het
nog aan het hart gaan. Te hopen is, dat
er ditmaal slechts uitstel zal zijn en dat
de enthousiaste voorbereiders zullen sla
gen. Al te lang is Haarlem van zulke
feestviering verstoken geweest, ook vóór
den oorlog. Het zal goed zijn. Het brengt
leven in de brouwerij, het vormt een van
die bijzondere aantrekkelijkheden, die het
bestaan van een stad niet ontberen kan
zonder droog en saai te worden.
Wij zijn wat al te veel geneigd om aan
te nemen dat „het koele Noorden" op dit
punt onverschillig blijft. Wie de Haar-
lemsche stadshistorie ter hand neemt,
komt snel tot andere gedachten. Wat
heeft zich in die zeven eeuwen een lange
reeks kleurige en feestelijke gebeurtenis
sen in het eertijds zoo kleine stadje af
gespeeld! Wat heeft de grijze Groote
Markt, in oude tijden Het Zand, een
praal en luister aanschouwd, zoowel in
de tijden van de Graven van Holland als
later in die van de stadhouders uit het
Huis van Oranje en ook in het tusschen-
liggende tijdperk!
Er zullen menschen zijn, die viering van
een 700-jarig stadsbestaan overbodig vin
den en met kille nuchterheid verklaren,
dat het bereiken van zulk een mijlpaal
eenvoudig een gevolg is van het onver
biddelijk voortschrijden van den tijd en
niet meer dan statistische beteekenis
heef!. De nuchterste redeneering is vaak
niet de beste. Men kan deze op alle ju
bilea toepassen, maar wat zou het leven
dor en kleurloos worden, als wij werd ge
volgd! In de jachtigheid en spanning van
de twintigste eeuw is het meer dan ooit
noodig dat men bij de mijlpalen eens even
6tilstaat en omziet en zich bezint, om te
beseffen wat er tot stand gebracht en nog
meer gebeurd is en welke blijvende waar
den nu tot kostbaarheden ;n ons leven
geworden zijn.
Zoo is het ook met de eigen stad, de
eigen omgeving met haar kenmerkende
karakteristiek en haar eigen sfeer, die
van het verre verleden blijft fluisteren.
Gisteren heb ik iets geschreven over dat
Amerikaansche stadje van vijfduizend
huizen nabij Newport News (Virginia), dat
de nieuwste Amerikaansche bouwtech
niek in drie maanden tijds heeft doen ver
rijzen, met scholen en winkels en een
kerk incluis. Het is bewonderenswaardig,
maar aLs ge u poogt voor te stellen hoe
het er daar uit zal zien, „hoe men er zich
zal voelen" en u foto's van dergelijke
Amerikaansche nederzettingen herinnert,
zult ge toch wel blij zijn dat ge in een
stad woont die niet drie maanden, maar
zeven eeuwen oud is. Ik roep dit beeld
maar even op als krasse tegenstelling. Wij
hebben reden om onze oude stad dank
baar te zijn voor hetgeen zij ons gegeven
heeft en nog geeft en er ons over te ver
heugen, dat zij de vijf oorlogsjaren zon
der te groote schade heeft kunnen door
staan.
Er woonden, naar verondersteld wordt,
niet meer dan drieduizend menschen in
het kleine stedeke, omgeven door bos-
schen, dat in den jare 1245 stadsrechten
verwierf. Het staat vast dat er nog maar
achttienduizend waren, toen ruim drie
eeuwen later het Spaansche beleg en de
inneming van de stad Haarlem teisterden.
En weer drie eeuwen later waren er nog
maar 36000 inwoners. Dat is pas achten
zestig jaar geleden en de Haarlemmers
zijn nu 151.000 in getal.
Dit zijn wel aardige cijfers om over te
praten, maar zij hebben met de werkelijke
beteekenis van het verleden weinig uit
staande. Dat kenmerkte zich veel meer
door Haarlems positie als grafelijke resi
dentie, in later tijden als provinciale
hoofdstad, ten allen tijde als centrum. En
door zijn nijverheid, door zijn cultuur,
door het aandeel dat het bij vele gelegen
heden nam in de staatkundige ontwikke
ling, door zijn belangrijke bijdrage aan den
grooten opbloei der schilderkunst in de
Gouden Eeuw en zoo meer. Uit dat alles
spreekt een kostbaar verleden, dat ge
tuigt van een groot wordingsproces.
Bezinning brengt het bereiken van zoo'n
mijlpaal. Bezinning niet alleen op het ver
leden, maar ook op de toekomst. Dat
Haarlem naar grootte der bevolking de
vijfde stad des lands is en in werkelijkheid,
vanwege de volkomen samengroei met de
stadsdistricten op Heemsteedschen en
Bloemendaalschen gemeentegrond, eigen
lijk de vierde, is geen feit dat op zichzelf
tot jubel en trots aanleiding geeft. De
kwestie is: beantwoordt het snel-gegroeide
nieuwe stadscomplex aan de eischen, die
men eraan stellen mag? En wat moet ge
daan worden, om een goede toekomstige
ontwikkeling te verzekeren? Groote aan
tallen alleen hebben niet veel waarde, zelfs
niet als het records zijn. Daarom is het
goed, dat dit stadsjubileum er zoovelen
toe brengen zal over de toekomst te den-
met Nederlanders
Nieuwe gevechten, op Java
Het ..Indonesische kabinet" heeft ver
klaard dat het weigert deel te nemen aan
besprekingen waaraan ook door Neder
landers wordt deelgenomen. Het „kabinet"
heeft zich echter bereid verklaard om alle
vraagstukken met de Britten te bespreken.
United Press deelt omtrent bovenstaan
de nog mede. dat in een Indonesisch com
muniqué verklaard wordt, dat het besluit
is genomen „tengevolge van de Neder-
landsche daden, verstoring van den vre
de onder de Indonesiërs". De „Indonesi
sche regeering" is bereid een Neder-
landsch bevel om een einde te maken aan
onderzoekingen naar schietpartijen, plun
dering en brandstichting te accepteeren,
als een bewijs, dat de Nederlanders hun
houding hebben gewijzigd".
Maberley Denning, de politieke adviseur
van Mountbatten, heeft bij zijn komst te
Singapore verklaard dat men niet op een
spoedige oplossing van de moeilijkheden
op Java behoeft te hopen. Heden zou de
heer Denning te Batavia terugkeeren.
Weer gevechten.
Op Midden-Java ontsponnen zich op
nieuw gevechten, toen Indonesiërs een in-
temeeringskamp bij Ambarawa onder
vuur namen. Tezelfdertijd werd een batal
jon van de 23ste Br.-Indische divisie te
Magelang afgesneden. Deze troepen zijn
thans, naar in een officieel Britsch com
muniqué te Batavia werd bekend gemaakt,
alle uit Magelang teruggetrokken, daar
hun taak geëindigd was. Deze taak be
stond uit de ontwapening der Japanners
en het evacueeren der Nederlanders. Er
was een overeenkomst gesloten tusschen
de Britsche troepen en de extremisten,
dat de Britsche commandant geen bestuurs
daden van het Nederlandsche gezag zou
toelaten. Een bericht, inhoudende dat aan
Ned.-Indische troepen toestemming zou
zijn gegeven om aan land te gaan van de
schepen Altara en Nieuw-Amsterdam, die
thans op weg zijn naar Java. wordt door
het Geallieerde Hoofdkwartier tegenge
sproken.
Volgens een Reuter-bericht uit Batavia
hebben Indonesiërs de wegen nazr Sema-
rang afgesneden, waardoor de Britsche en
Br.-Indische troepen in moeilijkheden ge
raakten. Veertig minuten nadat de Britten
telefonisch dringend hulp hadden verzocht
6tegen 10 Dakota's van het vliegveld bij
Batavia op om in Soerabaja versterkingen
Zondag verkiezingen
in Oostenrijk
Een bijzondere correspondent van het
Fransche persbureau A.F.P. geeft een be
schouwing over de op aanstaanden Zon
dag te houden verkiezingen in Oostenrijk.
De katholieke boeren en conservatieven
van de Westelijke provincies zullen voor
de volkspartij stemmen: de arbeiders in
Weencn en industriecentra zijn voor de
socialistische partij. De communisten, die
uit vooruitstrevende jongeren bestaan,
waaronder vele vooraanstaande intellec-
tueelen, zullen waarschijnlijk ondanks een
groote propaganda niet meer dan 12%
der stemmen krijgen. De volkspartij,
welke uit niet-marxistische elementen be
staat, zal vermoedelijk de meeste stem
men behalen, hoewel in die partij zich nu
reeds een groep, welke overhelt naar de
Wester'sche democratie, aan het vormen is.
Buitenlandsche huwelijken van
Nederlanders
Er is een nieuw besluit verschenen be
treffende huwelijken van Nederlanders
met vrouwen van vreemde of vijandelijke
nationaliteit. Hierin wordt o.a. bepaald:
Een vrouw van vijandelijke nationaliteit,
gehuwd met een Nederlander tusschen
10 Mei 1940 en nu. verliest haar Nederlan
derschap bij inwerkingtreden van dit be
sluit. Vrouwen van deze groep, die alsnog
met Nederlanders trouwen, verkrijgen
hierdoor de Nederlandsche nationaliteit
niet.
Vrouwen van niet-vijandelijke vreemde
nationaliteit, gehuwd met Nederlanders in
vijandelijk gebied of in door den vijand
bezet of geannexeerd gebied, tusschen
Mei 1940 en nu, resp. de datum der be
vrijding van dat gebied, verliezen hun Ne
derlanderschap. Vrouwen van deze groep,
die alsnog met Nederlanders ln vijandelijk
gebied huwen verkrijgen daardoor geen
Nederlanderschap.
Door de vrouwen van deze groepen kan
een verzoek tot naturalisatie worden ge
daan. Een commissie zal den Minister van
Justitie bij de uitvoering van dit besluit
adviseeren. en zich bezig houden met alle
belanghebbenden In dezen.
ken en er zich op te beraden. Want bij een
snellen groei passen snelle en ingrijpende
maatregelen. Er zal aanleiding te over zijn
om daarop terug te komen. R. P.
te halen. Twee compagnieën Br.-Indische
troepen werden aan boord genomen.
Te Soerabaja hebben de Punjabs van de
123ste brigade het gebied bezet, waarin
zich de werkplaatsen van de electrische
centrale en het omroepstation bevinden,
dio behoorlijk functionneeren. 43 Neder
landers zijn uit dit gebied geëvacueerd. 175
geïnterneerden, meerendeels vrouwen en
kinderen, zijn bevrijd.
De Britsche minister van Oorlog heeft
in een antwoord aan het Lagerhuis ver
klaard, dat er teekenen zijn die er op wij
zen dat de Japanners den Indonesiërs on-
dergrondschen steun verleenen. Er zijn
ongeveer 50 000 Japansche soldaten en
25.000 Japansche burgers op Java. Het
meerendeel van hen is geconcentreerd in
de binnenlanden van het eiland tot het
oogenblik, dat de toestand de voleinding
der ontwapening zal toelaten, aldus de
Britsche minister.
Dc Inhecmsche Ncdcrl. troepen
Het besluit van het Geallieerde opper
bevel om Indonesische soldaten, behoo-
rend tot het Ned.-Indische leger, uit Ba
tavia terug te trekken, werd, aldus Robert
Kiek, reeds eenigen tijd verwacht, want
de discipline van de Ambonneezen, Timo-
reezen en Menadoneezen liet te wenschen
over. Genoemde soldaten, die meerendeels
door de Japanners gevangengenomen wa
ren en eerst onlangs naar Java zijn terug
gekeerd, hebben daar zeer onaangename
ervaringen opgedaan. Toen zij bijv. hun
kampongs bezochten, stieten zij od verzet
der Republikeinen, die dreigden hun wo
ningen in brand te steken. De familieleden
die hun verwelkomden, ondervonden groo
te moeilijkheden van de extremisten. Dien
tengevolge werden de soldaten steeds ver
bitterder en op wraak belust Het is nog
niet bekend waarheen zij zullen worden
gezonden.
De "Vs cents postzegel uit de Weldadig-
heids&erie voor liet kind. welke van 1
December tot 6 Januari a.s. door het
Staatsbedrijf der Posterijen uitgegeven
zal worden.
VELSEN
Speelgoedactie van Nederlands
Volksherstel
A.s. Zaterdag 24 November zal huis aan
huis een inzameling van speelgoed ge
houden worden met het doel de minder
bedeelde kinderen in onze gemeente een
orettig St. Nicolaasfeest te bezorgen.
Kijkt U allen de kasten en zolders eens
na of U iets hebt te geven. Het is de be
doeling het speelgoed daar te halen waar
het niet meer gebruikt wordt, en te bren
gen bij de kinderen die het met blijdschap
ontvangen- Een kinderhand is gauw ge
vuld, vele van onze kinderen hebben veel
moeten missen in de oorlogsjaren, laten
wij nu dankbaar zijn dat wij weer in vrij
heid mogen organiseeren en iets voor onze
kinderen kunnen doen
De onderwijzers van alle scholen hebben
zich met hun oudste leerlingen spontaan
gemeld om deze inzameling en uitdeeeling
te organiseeren.
Wij kunnen dit het beste waardeeren
door allen mee te helpen deze actie te
doen slagen „Velsen pakt aan".
IJMUIDEN
„Behouden teelt"
voor de Haringvisscherij
Enorme besommingen
der Haringloggers
Het haringseizoen loopt ten einde. Wan
neer het weer zich goed houdt en de haring
zich niet te gauw verspreidt, kan er nog
een paar weken gevischt worden, maar
aangenomen mag worden, dat het 1 De
cember met dc groote vangsten afgeloopen
is. Dan is het „behouden teelt" voor de
haringvisschers. dan kunnen ze uitrusten
van de vermoeienissen der laatste maan
den. kunnen ze in den schoot der familie
Sint Nicol&as vierenmet een goed
gevulde beurs.
Want de beurzen zijn gevuld in de vis-
schersplaatsen. Er is goed gevaren, er is
goed verdiend met deze teelt, hoewel ze
later begonnen is.
Vóór den oorlog begon de haringvissche
rij omstreeks Juni. voeren de motor- cn de
stoomloggers uit; Vlaardingen, Schevenin-
gen en Katwijk leverden het leeuwen
aandeel.
Dit jaar is de haringvisscherij eerst
tegen het eind van Augustus begonnen.
De teelt was kort maar krachtig: er zijn
enorme resultaten bereikt, beter dan wan
neer ook in de geschiedenis. Vele loggers
komen in deze teelt over de drie ton.
In normale tijden werd. nadat het visch-
seizoen op de Noordzee was afgeloopen,
nog de haringvisscherij in het Engelsche
Kanaal uitgeoefend. Dit jaar wordt er
echter „om de Zuid" niet gevischt wegens
het mijnengevaar.
De Dirkje en de Claesje spoedig
ter visscherij
Naar wij vernemen kan de motortraw
ler Dirkje van de Visscherij Mij. Piscator,
die bij „de Schelde" in Vlissingen voor da
visscherij wordt klaargemaakt, spoedig al
hier verwacht worden. Een bemanning is
reeds derwaarts vertrokken om den traw
ler te halen.
De Claesje wordt over eenige weken
hier verwacht.
De terugkomst van deze beide flinke
trawlers beteekent een aanzienlijke ver-
sterking van de visschersvloot.
Oplossing gevonden door
splitsing van het
Ministerie van Oorlog
Generaal de Gaulle is geslaagd in de
vorming van een nieuwe Fransche regee
ring. Hy zal zelf optreden als hoofd van
de regeering en zal tevens opperbevelheb
ber van het leger zijn en de leiding op
zich nemen van de nationale verdediging.
Hy zal hierin worden bijgestaan door een
minister voor het leger: Michelet (M.R.P.)
en een minister voor de wapening: Tilion
(communist).
De andere ministers zijn: Justitie: Teit-
gen Sr. (M.R.P.), Binnenlandsche Zaken:
Tixier (socialist), Buitenlandsche zaken:
Bidault (M.R.P.), Nationale economie: Bil-
loux (communist). Financiën: Pleven (par
tijloos), Industrieele productie: Marcel
Paul (communist), Landbouw en bevoor
rading: Tanguy-Prigent (socialist). Pu
blieke werken en transport: Jules Moch
(socialist). Arbeid: Ambroise Croizat
(communist). Onderwijs: Giaccobbi (rad.
soc.), Koloniën. J. Soustelle (Un. Dem.
Soc. Rep.), Posterijen er. telegrafie: E.
Thomas (socialist), Bevolking: R. Prigent
(M.R P.). Wederopbouw en stedenbouw:
R d'Autry (partijloos), Voorlichting: A.
Malraux (partijloos).
Voorts zijn er vier ministers zonder
portefeuille nl. Vincent Auriol (soc.) Fr.
Gay (M.R.P.), L. Jacquinot (Unité Rep.)
en M. Thorez (communist).
Het nieuwe kabinet telt vijf socialisten,
vijf leden van de M.R.P. en vijf commu
nisten, voorts een lid van de Un. Dem.
Soc. et Rep., een gematigde en drie tech
nici: d'Autry, Malraux en Pleven. Vrydagr
a.s. zal het Kabinet zich aan de Asseitv-
blée nationale constituante voorstellen.
Engel scli-Am erikaansclie
financieele overeenkomst
Te Washington verluidt uit hooge ge
zaghebbende bron. dat sluiting en publi
catie van een Anglo-Amerikaansche fi
nancieele overeenkomst in het midden
van de volgende week verwacht wordt.
Hierbij werd opgemerkt, dat de overeen
komst zoowel in den smaak van het
Britsche publiek als in die van het con
gres zou vallen.
De delegatie van lord Keynes zal zich na
het afsluiten van de overeenkomst naar
Ottawa begeven, waar een financieele
overeenkomst met Canada zal worden
voorbereid.
