Soekarno draagt de macht over
Neurenberg proces
Ex - Hoofdinspecteur P. IJtsma
•Oe Jaargang No. 18187 I 8 yya *y* f f*\ t T V* VrJjdae 28 November 10411
Bureaux: Kennemerlaan 154, I III j. J I I V J 1 I Uitgave van de Stichting
IJmuiden - Telefoon 5437 Voorlichting te Haarlem.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93 Abonnementen: p. week 31 ct.
Telefoon 10724. Dlrectenr-Hooftlredacteur: Robert Peerebooin per kwartaal 4.
Nog ernstige botsingen op Java
Soekarno heeft vandaag op een bijeen
komst formeel het nieuwe kabinet" geïn
stalleerd. Soekarno zei bij deze gelegen
heid. waarbij zoowel het oude als het nieu
we kabinet" tegenwoordig waren: „Ik hoop
dat de regeeringsmachine goed zal ïunc-
tlonneeren. Wij beleven het meest kritieke
en belangrijke oogenblik ln onze geschiede
nis en slechts door een nauwe samenwer
king van alle zonen van Indonesië kunnen
wij de moeilijkheden overwinnen. Ik weet
dat het oude kabinet op harmonieuze wijze
met het nieuwe zal samenwerken.
De „premier" Soetan SJurir zei dat hij alle
mogelijke hulp van het oude „kabinet" had
gekregen. ..Wij staan voor moeilijkheden
die wij alleen gezamenlijk zullen kunnen
overwinnen en wij werken ten nauwste
samen omdat wij weten dat het voor ons
land is De grond waarop wij staan Is niet
zeer sterk en daarom moeten wij ons volk
'doordringen van de noodzakelijkheid de
wereld een vereenigd front te toonen". Na
de plechtigheid hielden de beide „kabinet
ten" met Soekarno en Hatta een gemeen
schappelijke zitting.
Hoewel in Batavia de laatste 24 uur geen
Incidenten z\|n voorgevallen, worden er uit
andere centra door de Indonesiërs ernstige
botsingen gemeld.
Woensdag was reeds een eompagnle gur-
klia's erin geslaagd Amliarawa te bereiken.
Pen volgenden dag kwam de tweede com
pagnie aan, die haar weg vechtend had
moeten banen. Zij telde een doode en ne
gen gewonden. De Indonesiërs verloren
150 man.
De zuivering van Soerabaja heeft voort
gang ondanks koppig maar ondoelmatig
verzet Dag en nacht wordt er geschoten op
de posities der extremisten ln en bulten de
stad. De Britsche strijdkrachten zijn nu in
de zakenwijk en de bestuurswijk doorge
drongen en hebben veel van de voornaam
ste gebouwen bezet. De Indonesiërs hebben
een eigen munitie-opslagplaats. Tet verzet
der Indonesiërs neemt langzaam maar ze
ker af.
In Batavia zijn verscheidene plunde
raars gearresteerd en gewapende extremis-
Geen herhaling
van een wereldbrand!
Attlee en Eden
over de Atoombombesprekingen
Heden heeft de Britsche premier Attlee
in het Lagerhuis verdere bijzonderheden
verstrekt over zijn besprekingen te
Washington inzake de atoomenergie.
Attlee zeide dat het niet mogelijk is het
probleem van de atoombom af te zonderen
van dat in zake het gebruik van andere
vernietigende wapens. Meer dan iets an
ders heeft zij aangetoond, dat wil de be
schaving blyven voortbestaan, er geen
„herhaling moet komen van den eersten
en tweeden wereldoorlog." Daarom heb ik
bij mijn besprekingen niet alleen gedacht
aan de uitschakeling van de atoombom
uit het tuighuis der naties, maar heb ik in
hoofdzaak ov<v*. ogen wat voor een wereld
orde er noodig is in een tijdvak waarin de
wetenschap zulke verschrikkelijke wapens
in menschenhandcn heeft gelegd."
Attlee zeide vervolgens dat het waar
schijnlijk nog vele jaren duren zal voordat
de atoomkracht voor vreedzame doelein
den kan worden aangewend. Zou het ver
standig zijn. nu de organisatie der Ver-
eenigde Naties nog maar pas geboren is,
de wereld bekend te maken met de metho
den om zulke vernietigende wapens te
maken?
De atoomkracht is geen aangelegenheid
die door Engeland, Canada en de Ver.
Staten alleen kan worden opgelost. Dit
is een wereldkwestie en voor haar oplos
sing hebben wij noodig niet alleen de over
eenstemming van de regeeringen, maar de
wil en het vertrouwen der volken.
„Ik zou gaarne zien, dat iedereen, elke
man en vrouw in dit land en in de wereld
zou aanvoelen het sterk persoonlijke be
lang dat hij moet stellen in het succes van
de organisatie der vereenigde naties."
Ook Anthony Eden. de vroegere minister
van Buitenlandsche Zaken, heeft tijdens
het debat het woord gevoerd.
Eden zag geen andere eindoplossing om
de wereld te beveiligen tegen het gevaar
van de atoomenergie dan „dat wjj allen
onze huidige ideëen over souvereiniteit af
schaffen. Wij moeten op de een of andere
wijze het Nationalisme zyn scherpte ont
nemen. Dit zal de eerste plicht van de Ver
eenigde Naties zijn.
Alle afspraken die wjj in West-Europa
maken, zijn gericht op voorkoming van
Duitsche plannen voor de overheersching
van Europa.
Zjj vormen een aanvulling op de afspra
ken die de Sovjet-Unie ln het Oosten
maakt en alle accoorden tusschcn ons en
onze Westelijke buren zijn evenmin ge
richt tegen de Sovjet-Unie als Moskou's
accoorden met zijn buren gericht zjjn
tegen ons.
Tenslotte vroeg Eden aan Attlee of aan
de Sovjet-Unie een en ander was medege
deeld over de besprekingen te Washington
Attlee antwoordde, dat hiervan mededee-
ling was gedaan aan de regecring te Mos
kou alvorens hier de desbetreffende ver
klaring was afgelegd.
iix- aangehouden. In Semarang verhindert
het t#:ort aan troepen het uitvoeren van
effectieve controle op wapens, hoewel de
stad voor een steeds groote deel bezet wordt.
Naar vernomen wordt ls de chef van po
litie te Djokjakarta in Semarang gearres
teerd maar een aantal andere extremistische
leiders zouden naar Pekalongan gevlucht
zijn. Medan wordt rustig gemeld. Te Padang
zijn twee ongeïdentificeerde lichamen ge
vonden. Een verkennlngsafdeellng is naar
fort de Koek opgetrokken.
Het beperkt aantal troepen dat Ban
doeng beschermt maakt de autoriteiten be
zorgd.
De uitgestelde besprekingen.
Een officieel communiqué van het repu-
blikeinsche ministerie van voorlichting be
vestigt het bericht, dat de bespreking die
voor Donderdagavond was voorbereid tus-
schen de republikeineh en van Mook, door
de republikeinen ls uitgesteld.
Het 7de eeuwfeest
van Haarlem
Haarlem viert heden zijn 7de eeuwfeest
met opgewektheid. Donderdagavond wer
den de feestelijkheden geopend met een
Gala-Herdenkingsavond, waarop het
woord gevoerd werd door den Commiss-
saris der Koningin dr. J. E. baron de Vos
van Steenwijk, den heer M. A Reinalda,
burgemeester van Haarlem en dr. C.
Spoelder, rector var. het Gymnasium. De
H.O.V. en „Zang en Vriendschap" zorgden
voor een muzikale omlijsting.
Hedenmorgen las de burgemeester van
het bordes van het stadhuis een procla
matie voor, plantten schoolkinderen boo-
men. zong het Bavo-carillon over de stad
en spraken pater V. J. Hutjens en dr. P.
H. Schroder de schooljeugd in de Groote
Kerk toe. Hedenmiddag recipieert het ge
meentebestuur en is er een concert in de
Groote Kerk. Vanavond wordt er een
Galaconcert gegeven in de Gem. Concert
zaal en een Gala-voorstelling in den
Stadsschouwburg.
deel der pogingen
tot beveiliging van den vrede.
Neurenbergers beducht voor aanslag.
In zijn machtige, vernietigende aanklacht
noemde rechter Jackson de anti-Joodsche
terreur een experiment der Nazi'6 ter
voorbereiding van hun optreden tegen on
derworpen volken. Van de 9.600.000 Jood-
sche personen in het door de Nazi's be-
heerschte Europa zijn 60 pCt. vernietigd.
De beklaagden zaten ernslig te luisteren
naar Jackson's voordracht van huivering
wekkende feiten. De beruchte Streicher.
de man, die schreef dat de Joodsche kwes
tie in Europa niet kon worden opgelost
zoolang er nog een Jood in de wereld leef
de, zat kleintjes in de bank. Thans be
weert hij, dat hij slechts Zionist is en dat
hij alleen wilde, dat de Joden naar Pa
lestina zouden gaan. Uit de officieele do
cumenten. waarmee Jackson zijn betoog
staafde, bleek ook. dat de Duitschers een
plan hadden om Slalin te vermoorden,
waartoe de Japanner Oshima medewerking
zou verleenen. De aanklager vermeldde
nog speciaal het doorsteken van dijken in
Nederland, waarvan het doel was de ver
nietiging van de Nederlandsche volkshuis
houding. De economische plundering stelde
hij aan de kaak alsmede het wegrooven
van kunstschatten, waarvan Rosenberg een
schitterende catalogus van 39 deelen liet
samenstellen. Tot slot zeide Jackson, dat
de procesvoering te Neurenberg gebaseerd
is op nieuw recht, waarover de beklaagden
verbaasd zijn, maar zij stoorden zich in
het geheel niet aan recht. Het proces is
een deel van de pogingen om den vrede
beter te beveiligen. De Ver. Staten zijn
het minst wraakzuchtig, want zij hebben
het minst geleden, maar zij zijn niet min
der vastbesloten de overtreding van het
Volkenrecht te bestraffen. Het middel om
oorlog te voorkomen is de staatslieden
verantwoordelijk te stellen.
De ochtendzitting van Donderdag droeg
het karakter van een college over de in
richting der Nazi-partij. De openbare aan
klager der V. S. liet aan den wand een
reusachtig schema ontvouwen, waarop de
organisatie der N.S D.A.P. werd geschetst
ter aanduiding van de rol. die de beschul
digden hebben gespeeld in het geraffineer
de- systeem, dat de Nazi's eens in staat
stelde Duitïchland en Europa onder den
voet te loopen. Het college duurde enkele
uren en bleek den beklaagden meer be
langstelling in te boezemen dan den an
deren toehoorders. In de middagzitting
zette de Amerikaansche aanklager zijn
beschuldigingen voort met een verhande
ling over de wereldbeschouwing der Nazi's.
Hierbij maakten Göring en Sevss-Inquart
om het hardst aanteekeningen.
Göring. Von Ribbentrop. Speer. Seyss-
Inquart. Von Neurath en Fritsche hebben
M. A. Reinalda
burgemeester van Haarlem
Bij Kon. Besluit ls de heer M. A. Rei
nalda, tot dusver waarnemend burgemees
ter van Haarlem, tot burgemeester dier
gemeente benoemd.
De schatten van den modernen
Attila
Hitiers huisknecht en vertrouweling, Ar
thur Kannenberg, heeft in een verhoor
verhalen gedaan over een geheime berg
plaats in Berchtesgaden, waarin voor mil-
lioenen aan schatten en kostbaarheden
verstopt zijn. Hiertoe behooren veel histo
risch porcelein, tapijten, zilver, meubilair
en een keur vanpiano's, waaronder
die van Rich. Wagner. Volgens Kannenberg
zou bij de nederlaag in Mei veel ervan ge
stolen zijn door SS-lieden. Bepaalde nazi's
hadden hem met den dood bedreigd, als
hü zijn moad voorbij zou praten.
een verklaring geteekend, waarbij zij er
kennen de belangrijke posten te hebben
bekleed die worden genoemd in de acte
van beschuldiging. Franck, Jodl, Frick,
Streicher, Dönitz en Rader teekenden
eveneens een dergelijke verklaring. Keitel
weigerde te teekenen.
Tevens wordt gemeld, dat in den ge
zondheidstoestand van Kaltenbrunner.
dank zij de aan hem besteede zorgen, een
aanzienlijke verbetering is gekomen.
Rommel's nichtje is bang.
Christine Rommel, een negentienjarig
nichtje van den voormaligen veldmaar
schalk van het Duitsche Afrika-corps, een
van de vele Duitsche burgerpersonen die
diensten in en bij de rechtszaal te Neu
renberg verrichten, heeft den correspon
dent van de Daily Mail te kennen gegeven
dat de Neurenbergers beducht zijn voor
een aanslag door Nazi-elementen op het
gerechtsgebouw. „Ik denk, dat jullie er
geen idee van hebben, hoe gehaat jullie
hier zijn." zeide zij. „en hoeveel wan
hopige menschen er om jullie heenloopen."
Nieuwe regeling der registratie
van effecten
Op 16 November is in werking getreden een
Koninklijk besluit tot wijziging van het be
sluit Herstel rechtsverkeer en het besluit
Vijandelijk vermogen De meeste van deza
wijzigingen zijn van technischen aard. De be
langrijkste wijziging ls gelegen in de vast
stelling van een nieuw hoofdstuk 4 van het
besluit Herstel rechtsverkeer, betreffende de
registratie van effecten. De voornaamste
punten waarop de nieuwe tekst afwijkt van
de oude. zijn de navolgende:
1Niet meer de geheele effecten, doch
alleen de couponbladen zullen ter registratie
behooren te worden ingeleverd:
2. De tegenwoordige bezitter van een ge
registreerd effect, waartegen geen oppositie
wordt gedaan, wordt In het algemeen als
eigenaar erkend, zonder dat verdere bewijs
levering noodig ls.
3. Bij verkrijging in regelmatig beursver-
keer van effecten aan toonder wordt, ook bij
verkrijging na 9 Mei 1940. in het algemeen
goede trouw veronderstleld, behoudens tegen
bewijs. echter zal gemis aan goede trouw van
een lasthebber als gemis aan goede trouw
van den verkrijger worden beschouwd:
4. Wanneer een tegenwoordige bezitter van
een effect een vijandelijk onderdaan is. of
zijn vermogen door een tribunaal is ver
beurd verklaard, zal degeen, die aanspraak
maakt op rechtsherstel, in den eigendom her
steld kunnen worden, ongeacht de vraag of
de tegenwoordige bezitter het effect te goe
der trouw heeft verkregen.
5. De mogelijkheid ls geopend voor een ze
keren handel in effecten, ook voorzoover de
registratie van die effecten nog niet is vol
tooid.
Van de verdere wijzigingen verdienen ver
melding:
a. De instelling van een nieuwe afdeeling
van den raad voor het rechtsherstel, voor de
behandeling van zaken betreffende onroeren
de goederen:
b. De instelling van een .kort geding" by
de voorzitters van een leamer der afdeeling
rechtspraak van den raad voor het rechts
herstel;
c De verlenging van den termijn tot het
instellen van vorderingen tot het verkrijgen
van rechtsherstel tot t September 1946;
d. Behoudens toestemming van den procu
reur-fiscaal by het bijzonder gerechtshof is
het beheersinstituut voor het vijandelijk ver
mogen niet meer bevoegd goederen van N.
S- B ers of van personen, d e \v-°ens poli
tieke delicten ziin gedetineerd te vervreem
den. Deze beperking geldt niet voor goede
ren. behoorende tot een inboedel, welke reeds
uit de woning van den eigenaar is ver
wijderd.
Dat viel niet mee
Een grijpgrage duisterling trachtte op den
Bloemendaalsche weg een dame haar hatid-
tasch te ontfutselen cij was echter zeer
vasthoudend en maakte bovendien voldoende
lawaai om den zwarten broeder den wijsten
weg te doen kiezen. Inplaats van de tasch
nam hy de beenen.
voor het Bijzonder Gerechtshof
De tenlaste legging
P Ytsma, ex-hoofdinspecteur van politie
te Velsen stond heden terecht voor het
Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam. Als
getuigen waren in deze zaak gedagvaard
de heeren A. E. Rosendahl, W. Chr. Suwe-
rink. mr. M. M. Kwint, J. P. Weijburg, F
G. Grondel. C. M. van der Voort en H.
Roelofs.
Hem wordt ten laste gelegd, dat hij: in
1942 opzettelijk aan den rijksrechercheur
F. G. Grondel, die toen in opdracht van
het Sonderkommando van den Sicherheits-
dienst in Den Haag. ter bestrijding van
fraude met distributiebescheiden, een on
derzoek kwam instellen naar de te Velsen
bij de politie vermoedelijk gepleegde on
regelmatigheden met distributiebonnen,
heeft medegedeeld, dat de verdachte in
deze zaak was de politiebeambte C. M. van
der Voort, althans dat deze persoon nauw
betrokken was bij deze zaak: wetende dat
hij Van der Voort blootstelde aan opspo
ring enz., welk feit tengevolge heeft ge
had, dat Van der Voort langer dan één
maand van zijn vrijheid beroofd is gewor
den; op 13 Juli 1942 opzettelijk W. Chr.
Suwerink heeft gearresteerd en aan den
S. D. heeft overgeleverd, wetende dat hij
Suwerink aan opsporing enz. blootstelde,
welk feit tengevolge heeft gehad, dat bo
vengenoemde W. Chr. Suwerink langer
dan één maand van zijn vrijheid is be
roofd geworden, terwijl verdachte boven
dien gebruik heeft gemaakt van de macht,
door den vijand geboden, om als waar
nemend commissaris van politie, dezen
Suwerink van zijn vrijheid te berooven.
Advocaat-fiscaal in de zaak IJtsma was
mr. Besier. Verdachte werd verdedigd
door Mr. Stomps.
Te kwart voor elf werd met deze zaak
begonnen. Verdachte zeide, gestaakt com
missaris van Politie te Rotterdam te zijn.
Als getuige werd ook nog gehoord E
Tuinstra, ex-inspecteur van Politie te
Velsen.
Na voorlezing van de tenlaste legging
gaf verdachte een relaas van zijn loop
baan bij de politie Als commissaris van
de rijksrecherche heeft hij getracht, zoo
weinig mogelyk „partijmenschen" bij de
politie te plaatsen. Hij had niet onder stoe
ien en banken gestoken dat hij anti was.
Hij heeft een onderzoek moeten instellen
naar fraude, gepleegd door S.S mannen.
Zijn optreden was oorzaak, dat hij er uit
moest. Hij werd toen commissaris van
Politie te Rotterdam. Na den oorlog ver
voegde hij zich weer te Velsen, waar hem
werd medegedeeld, dat hij gestaakt was.
Hierover was hij zeer verbolgen.
Als eerste getuige werd gehoord de heer
H Roelofs, inspecteur van Politie te Rot
terdam Op een vraag van den president
bevestigde getuige, dat er fraude was met
de bonnen. Er zouden te veel bonnen ver
bruikt zijn van de arrestanten, volgens
den klacht van het Distributiekantoor.
Er werd een onderzoek ingesteld door den
rijksrechercheur Grondel. Getuige vertel
de eemge bijzonderheden over het onder
zoek Het blijkt, dat brigadier v. d. Voort
was belast met de verzorging van de ar
restanten.
Verdachte ontkende zelf bonnen te heb
ben gehad. De rijksrechercheur vroeg hem
te willen verklaren of de burgemeester
bonnen heeft gehad. Als getuige dit zou
willen bevestigen zo uhij een mooie be
trekking krijgen n 1. hoofdinspecteur :e
Beverwijk „Ik heb geen betere betrek
king noodig" heeft getuige daarop geant
woord Spreker moest toen in opdracht
van IJtsma van der Voort die niet meer
in functie was. opzoeken en hem naar den
Haag brengen, waar hij door Grondel in
de bonnenkwestie gehoord zou worden.
Getuige heeft toen v. d. Voort hiervan
kennis gegeven. Ze zijn samen naar den
Haag gegaan. Grondel was niet aanwezig.
Later werd v. d. Voort gearresteerd. Toen
getuige bij zijn terugkomst het geval aan
zijn toenmaligcn chef IJtsma vertelde,
was deze niet verbaasd.
Uit een opmerking van den advocaat
fiscaal bleek, dat reeds eerder een onder
zoek naar de bonnenkwestie was inge
steld, Getuige werd in verband met het
onderzoek van rechercheur Grondel scherp
aan den tand gevoeld.
Het blijkt, dat den advocaat-fiscaal bij
zonderheden van deze zaak bekend zijn,
waarvan het Hof niets afweet. Rijks
rechercheur Hersmis hal al veel eerder
een onderzoek ingesteld, dat echter tot
niets geleld schijnt te hebben.
De verdediger maakte de opmerking,
dat het ophalen van Van der Voort even
goed door een nazi-politieman had kun
nen geschieden.
