IJmuider Courant
Grenzen
Sjarir wil weer besprekingen
wirÏHig
Te Haarlem: Gr. Houtstr.
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-HoofdredacteurRobert Pc
Donderdag: 20 Xor. 19W
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal 4.-.
SINDS de bevrijding bestaat bij veel
menschen een groote en begrijpelijke
drhng om naar het buitenland te gaan.
De meesten hebben daar geen kans op.
Een minderheid, die wèl 6laagt. moet we
kenlang met hardnekkigheid officieele bu
reaux afloopen om de noodige bewijzen
van goed gedrag, visa enzoovoorts te ver
garen. En degenen onder hen, die han
delszaken willen gaan behartigen, staan
voor nog heel wat grooter moeilijkheden.
Het Europeesche grenzen-spel werkt hin
derlijker en remraender dan ooit tevoren.
Wij mogen verwachten dat het iets vlot
ter zal gaan functioneercn als wij wat
vertier van den oorlog af raken, ofschoon
„het ijzeren gordijn dat Europa in tweeën
deelt", als nieuwe scheidsmuur weinig
vooruitzichten biedt aan diegenen, die
zich naar het Oosten zouden willen be
geven. Aannemend dat daar voorloopig
geen kansen bestaan is men evenwel ge
neigd zich af te vragen, hoe het in het
Westen zal gaan. De jongeren zullen het
nauwelijks kunnen gelooven, maar er is
een tijd geweest, waarin men in Europa
zonder paspoort kon reizen. Er waren na
tuurlijk wel douanes, zooveel mogelijk
douanes, maar aan paspoorten dacht geen
mensch. Dit milde tijdperk werd afgeslo
ten in den zomer van 1914, toen de eerste
wereldoorlog uitbrak. Het keerde nimmer
weer. Kan iemand zich voorstellen dat
het °°it zal weerkeeren, als de Europee
sche versnippering blijft voortduren en
straks weer met kunst en vliegwerk moet
worden voorkomen, dat dit deel der we
re'd zich verder ontwikkelt?
Die grenzen belemmeren heel wat meer
dan het comfortabel reizigersverkeer. Zij
betc-ckener, om een welbekend Hollandsch
beeld te bezigen, dat binnenlandsche po
litieke verdeeldheden geldt: hokjes en
schotjes. Zij behoorden alleen bestuurs
bevoegdheden te beperken. In werkelijk
heid sluiten zij de volken van elkaar af
in enge nationalismen, verlammen den
handel, beperken de ontwikkeling van
een versnipperde industrie en veroorza
ken conflicten tengevolge van het wan
trouwen, uit dit alles ontstaan. Daarbij
ziet men een allerdwaasten toestand zich
voortdurend verergeren. Frankrijk, een
door zijn bodem schatrijk groot land. kan
tengevolge van steeds toenemende onder
bevolking dien bodem niet voldoende be
werken. terwijl kleine landen als België
en Nederland, die er vlak ten Noorden
van liggen, dermate overbevolkt zijn, dat
de meest intensieve bodemcultuur ze niet
in de gelegenheid kan stellen, in hun
eigen behoeften te voorzien. Ook de
drooglegging van een Zuiderzee is onvol
doende om dit probleem op te lossen. De
industrieele ontwikkeling wordt belem
merd door gebrek aan afzetgebied, want
de andere landen hebben zich met hooge
tarieven met grensmaatregelen in
toenemende mate tegen concurrentie be
schermd.
A's er geen nieuwe aaneensluiting van
volken in het Westen ontstaat, als men in
Europa niet den moed ontwikkelt om de
teekenen der tijden te verstaan en ver
ouderde verhoudingen te doorbreken, zul
len wij in diezelfde vooroorlogsche ellen
de terugvallen. Dan krijgen wij weer de
krampachtige pogingen tot nationale zelf
voorziening. die bij voorbaat tot misluk
king gedoemd zijn en dan zal opnieuw de
machteloosheid van de nationale parle
menten blijken. Want zij zijn te klein,
hun bevoegdheden en mogelijkheden zijn
te gering, om deze problemen tot oplos
sing te brengen. Het was Ortega y Gasset,
die in zijn merkwaardig boek „De Op
stand der Horden" nu twaalf jaar geleder,
de belangwekkende uitspraak deed, dat
aan de parlementen niet veel mankeerde,
maar dat men eenvoudig niet meer wist.
waarvoor men ze gebruiken moest! Het
is een woord, dat overdenking verdient
en dat wij in herinnering moeten houden.
Zou het voortreffelijkst-denkbare parle
ment in een West-Europeesch land straks
in staat blijken de nationale zelfvoorzie
ning te waarborgen, een sluitende begroo
ting te maken, het arbeidsvraagstuk op te
lossen en werkloosheid te voorkomen? Ja.
hoe dan eigenlijk? En is het logisch aan
vaardbaar, is het op zakelijke gronden te
verdedigen dat het onderbevolkte Frank
rijk zijn bodem niet zal kunnen bewerken
terwijl België en Nederland met een over
schot aan arbeidskrachten worstelen?
Het doet sommigen niet prettig aan als
men deze dingen zoo ronduit zegt. want
„doorbraken" zijn niet eenvoudig. Men
moet er afstand bij doen van vooroordee-
len en achterdocht. Men moet erg dur
ven. Het is niet voldoende een Westelijk
blok te vormen met militaire overeen
komsten, die trouwens op zichzelf weinig
duurzaamheid waarborgen. De volken
moeten aaneengesloten worden in een
grooter geheel (met behoud van eigen
aard en zelfbestuur). Er moet Europeesch
gedacht worden. Men moet erkennen dat
werkelijke vernieuwing pas kan ölagen
als men deze groote vernieuwing, die
niet in een onderonsje binnen oude gren
zen opgelost kan worden, onder oogen
durft zien en armvatten. Maar als die durf
niet geboren wordt blijft het de kleine,
oude politiek van de Europeesche mis
lukkingen en eindelooze ruzies, die ons
onvermijdelijk naar een derde catastrophe
moet voeren. Ortega heeft het indertijd
aldus uitgedrukt: „Europa's luisterrijk en
lang verleden heeft het tot een nieuwe
levenstaak doen komen, waarin alles groo
teren omvang heeft gekregen, doch tege-
„Het heeft geen zin op verbetering
in den toestand te wachten"
Sjarir heeft aan den l'o. Prcss-corr. te
Batavia meegedeeld, dat hy de besprekin
gen met Engclschen en Nederlanders weer
wil beginnen. Een datum hiervoor is nog
niet vastgesteld. Volgens Sjarir heeft het
geen zin te wachten op een verbetering
in den toestand.
Deze verklaring is afgelegd na afloop
van de Indonesische Nationale Conventie
Sjarir's ..kabinet" heeft met groote meer
derheid van stemmen (89 vóór, 15 blanco,
8 tegen) een vertrouwensvotum gekregen
In een verklaring heeft Sjarir gezegd, dat
er openlijk kwesties- waren behandeld,
welke men een maand tevoren nog slechts
fluisterend durfde te noemen. Naar zijn
meening was de weg vrij voor belangrijke
vorderingen in alle richtingen. Zijn „re
geering" voelde nu. dat zij kon rekenen
op den steun van alle belangrijke elemen
ten, ook in het kamp der extremisten. Hij
zou in plaatsen waar het nog niet rustig
was besprekingen met de leiders gaan
voeren.
Hatta kondigde de economische recon
structie en het herstel der algemeene vei
ligheid aan. Naar zijn meening had de
„republiek" duidelijk laten blijken, dat zij
zich niet zou inlaten met besprekingen
met de Nederlanders onder de schaduw
van het door de Nederlandsche soldaten
gebrachte terrorisme, maar dat zij steeds
bereid was met de Engelschen onderhan
delingen aan te knoopen. De deur voor
onderhandelingen met de Nederlanders
bleef echter open. In Sjarir's „kabinet"
zullen als gevolg van de in de Conventie
gehouden besprekingen, vier leden ver
vangen worden, waarschijnlijk- door leden
van de groep, welke op de Conventie in
de oppositie tegen Sjarir waren.
Oorlogsactiviteit
in Bandoeng
Woensdag heerschte in Bandoeng vol
ledige oorlogsactiviteit. Nederlanders en
Indo-Europeanen, moede van het wach
ten op actie en geërgerd door het moor
den en plunderen van de Indonesiërs, be
gonnen Indonesische auto's aan te houden,
Een Zwltserseli graanschip de „Dubrov-
nik" is niet een lading van 8000 ton
tarwe voor Zwitserland de Rottcrdam-
sclie liaven Iiinnengcloopen. Tot na toe
had Zwitserland voor haar graan import
steeds van andere havens gebruik ge
maakt. daar de opslag van graan te Rot
terdam aanvankelijk op moeilijkheden
stuitte. Daar deze moeilijkheden nu uit
den weg zijn geruimd zal het graan via
den Rijn en het Rljn-Rhonekanaal naar
Zwitserland worden vervoerd. Rotterdam
is momenteel de eenlge haven, vanwaar
het graan per schip naar Zwitserland
kan worden gebracht. Tijdens het lossen
van het graanschip. (P.)
iijkertijd zijn de instellingen van dat ver
leden dwergachtig klein en beletten zij
den tegenwoordigen groei. Europa is tot
groei geraakt als een samenstel van afzon
derlijke naties. In zekeren zin zijn de idéé
en het gevoel van nationaliteit zijn ken
merkendste uitvinding. Maar nu ziet Euro
pa zich verplicht, zichzelf te overvleuge
len. Dit is het schema van het ontzaglijke
drama, dat in de komende jaren zich zal
afspelen."
Bevat die voorspelling van 1933 waar
heid of niet? Is het drama nu ver genoeg
gevorderd om tot een gelukkig einde te
voeren? Of blijft Europa bij zijn dwerg
achtig kleine instellingen uit het verleden,
verder koers zettend naar den ondergang?
R. P.
wapens in beslag te nemen, gevangenen te
maken en Indonesische huizen binnen te
dringen. De driekleur wapperde van eigen
patrouille-auto's. Dc stad uitkammend,
dwongen zij de winkeliers hun goederen
aan de Europeanen te verkoopen, om de
boycot te breken.
Intusschen zetten de Britsche en Japan-
sche troepen de zuivering van de stad
voort, in het bijzonder in de omgeving van
het beroemde Preanger-hotel. Er werd
een kleine hoeveelheid wapens en ook
Amerikaansche munitie gevonden. Vijf
Indonesiërs die tegenstand boden werden
gedood. Twee werden geëxecuteerd om
dat zij weigerden de wapens te overhan
digen. Vanwege het afloopen van het ulti
matum van den Britschen commandant
aan den gouverneur van W.-Java, waarop
deze tot nu niet antwoordde, is het den
Europeanen verboden Donderdag de hui
zen te verlaten.
Woensdagavond is het weer tot gevech
ten gekomen in N.-Bandoeng. Een groot
aantal Indonesiërs nam aan den stryd
deel. Er werd gebruik gemaakt van mor
tieren en machinegeweren. De Indonesiërs
verlaten de door de Engelschen bescherm
de zone en de Nederlanders trekken erin.
Er komen in de stad veel vluchtelingen
uit Midden-Java aan, die huisvestingspro
blemen veroorzaken.
De Indonesiërs zün begonnen met voor
bereidingen voor het inrichten van een
verdedigingszone in de industriewük.
Meer dan 1000 evacué's uit Buitenzorg
zijn naar Soekaboemi overgebracht. De
bevolking van twee interneeringskampen
te Banjoebiroe is naar Ambarawa ver
voerd. Er komen Indonesische versterkin
gen aan uit Magelang in het gebied Djam-
bo en Soember. Hun troepen bij Amba
rawa versterken zij nog. Zij kappen hoo
rnen. leggen mijnen en maken loopgraven
in het Zuiden en Zuid-Westen van de
plaats.
Generaal Christison is momenteel op
Sumatra.
De Australische troepen zullen uit Ba-
likpapan worden teruggetrokken. Van
Nederlandsche zijde wordt beweerd, dat
Australische soldaten daar wapens aan de
Indonesiërs verkoopt-
Hef woord is aan.
Confucius:
In hun natuur zijn alle
menschen gelijk; het zijn
hun gewoonten die de ver
schillen maken.
Soerabaja bezet
Het Geallieerde hoofdkwartier te Bata
via deelt mede dat Soerabaja, de derde
stad van Java, nu volledig door de geal
lieerde troepen bezet is. Van de lucht uit
heeft men Woensdag een evacuatie op
groote schaal van Indonesiërs uit de stad
waargenomen. De Indonesische artillerie
heeft het dien dag zwaar te verduren ge
had.
Engelsche politie contra
clandestiene Joden
Op 28 November arriveerde illegaal een
stoomschip in Palestina, dat meer dan
tweehonderd Joodsche vluchtelingen uit
Griekenland aan boord had. Het schip
werd door de Britsche politie ontdekt, zoo
dat de vluchtelingen zich in nederzettin
gen langs de kust moesten verbergen. De
Engelschen slaagden erin de schuilplaatsen
te ontdekken. Joden uit de naburige ne
derzettingen, onder wie vrouwen en kin
deren, trachtten de arrestatie van de im
migranten te voorkomen en wilden het
cordon verbreken, waarna de Britten het
vuur openden. Acht Joden werden gedood.
Er hadden 178 arrestaties plaats. De ver
ontwaardiging onder de Palestijnsche
Joden is groot.
Gedeeltelijk accoord
over Mantsjoerije
Van gezaghebbende zijde wordt vernomen
dat Moskou en Tsjoengking een overeen
komst hebben bereikt waarbij het de Natio
nalistische Chineesche troepen wordt toege
staan per vliegtuig naar Moekden en Tsjang-
tsjoen in Mandsjoerije te komen. Deze over
eenkomst beteekent echter niet dat alle
punten zijn opgelost. Van de zelfde zijde
werd verklaaid dat de Russische militaire
politie den communisten te Tsjangtsjoen en
Moekden opdracht heeft gegeven Tsjang
tsjoen te verlaten, welk bevel werd opge
volgd. (Un. Press).
Razzia op nazi-agenten
in Spanje
De Geallieerden voeren thans een inten
sieve campagne om cie nazi-agenten buiten
Duitschland te pakken te krijgen. Veel ver
dachte elementen uit Spanje en Portugal
werden met instemming der betrokken re
geeringen gearresteerd. In Duitschland en
Italië waren lijsten gevonden met de namen
•ran ruim 1000 Spaansehe agenten, een andere
'ijst gaf 8000 namen van Duitschers die nu
eveneens verdacht zijn. Gelijk met deze lijs
ten zijn andere documenten gevonden die
een heel ander beeld van de verhouding
Hitler—Mussolini—Franco geven dan deze
aatste dc wereld wil doen gelooven. Ook
betreffende den Spaanschen burgeroorlog zijn
de noodige onthullingen te verwachten.
Men hoopt door deze opruiming de plan
nen te verijdelen, die al voor de nederlaag
■waren opgesteld en waarin de nazi-infiltratie
door Duitsche „cultureele" experts en ver
kapte agenten in vreemde landen was uit
gewerkt.
Felle critiek
op politiek der V.St.
Van Amerikaansch
Ambassadeur in China
De Amerikaansche ambassadeur in
China Hurley heeft ontslag aangevraagd
en in een formeele verklaring omtrent
zijn besluit o.m. meegedeeld, dat hij zich
niet met de Amerikaansche politiek in
het Verre Oosten kan vereenigen. „Wij
begonnen den oorlog met als doel de be
ginselen van het Atlantische Handvest en
van de democratie. De afzijdigheid der
Amerikaansche buitenlandsche politiek
gaf ons steun in twee wereldoorlogen. Wij
hadden geen aandeel in het veroorzaken
van de toestanden, welke deze twee oor
logen tot gevolg hadden.
Er is een derde Wereldoorlog op komst.
In de diplomatie, zooals die thans bedre
ven wordt, laten wij het toe, dat wij wor
den opgenomen in een blok van mogend
heden. aan de zijde van het koloniale im
perialisme, tegen het communistische im
perialisme.
Wij gingen den eersten wereldoorlog ln
onder het devies ae democratie voor de.
wereld te redden. Dit devies werd voor
den tweeden wereldoorlog nog uitgebreid
door de verklaring, inzake de beginselen
van het atlantisehe handvest en door da
verklaring van Teheran Wij hebben beide
oorlogen gewonnen, doch in beide gevallen
faalden wij. wat betreft het vestigen van
de beginselen, waarvoor wij beweerden te
vechten. De leiders van de Amerikaansche
buitenlandsche politiek zijn steeds onder
ling verdeeld. Onze kracht dient gebruikt
te worden voor het ten uitvoer brengen
van de beslissingen van de vereen:gde
volken in plaats van steun te ver'.eenen
aan de met elkander in strijd zijnde ideo
logieën van oorlogmakende groepen van
mogendheden."
In Washington werd de verklaring van
Hurley als het meest dramatische protest
tegen de Amerikaansche politiek in het
Verre Oosten beschouwd, dat ooit werd ge
uit In politieke kringen te Washington
heeft het sensatie verwekt en het zal ver
moedelijk er toe bijdragen, dat het debat
in het Amerikaansche congres over da
Amerikaansche buitenlandsche politiek he
vig zal zijn.
Generaal Marshall, tot voor kort chef
van den staf der Ver. Staten, is benoemd
tot ambassadeur in China.
Nieuwe ondergrondsche
strijd in Polen?
De Poolsche ondergrondsche beweging is
.zich aan het reorganiseeren op sroote
schaal. Tijdens een reis in Zuid-Polen
hoorde een perscorrespondent, dat overal
verzet rees tegen dt regeering var. War
schau en de Russische bezetting. De be
weging. die zich Armja Krajowa noemt,
telde reeds ongeveer 500 000 gewapende
mannen. Er wordt gesproken var. geheime
plannen voor een opstand gedurende den
winter. Het gebeurt soms. dat 3000 gewa
pende leden dezer organisatie in het open
baar vergaderen.
De operaties voltrekken zich in hoofd
zaak in ae dorpen en bosschen: slechts in
groote steden heeft men geüniformeerde
Poolsche en Russische troepen. De onder
grondsche strijders geven bovendien de
voorkeur aan het blijven in hun schuil
plaatsen. omdat de Warschau-regeerïng
vogens hen de beloften van Amnestie niet
zou zijn nagekomen.
Atoomenergie
houdt de geesten bezig
Plan vcor een internationale
wetenschappelijke commissie
Vooraanstaande personen in Engeland,
België en Noorwegen hebben een oproep
gepubliceerd tot oprichting van een inter
nationale commissie van geleerden. Men
wil ten eerste komen tot een herziening
van de veiligheidsmaatregelen van het
Handvest der Ver. Volken, om het in
standhouden van een werkelijke interna
tionale politiemacht te waarborgen, ver
volgens de verwijdering uit de arsenalen
der volkeren van die wapens, die voor
massale vernietiging gebruikt worden.
Voorts een Inspectiesysteem onder den
veiligheidsraad der Ver. Volken, en ten
slotte een internationale commissie van
geleerden om den Veiligheidsraad van
advies te dienen.
De Haarlemsche pianist Roe'. Riphagen
zal op Maandag 3 December in de Begijn
hofkapel te Haarlem den derden avond geven
van de Debussy Cyclus.
