2)e scheeaea-misète
Avonturen van Wag en Warrel
De Minister-President
over actueele
vraagstukken
Op een wintereonferenlie van den Vrijz.
Christel. Studentenbond te Amsterdam,
hield de minister-president prof, ir. W,
Schermerhorn een rede over actueele
vraagstukken.
Hij sprak over de naweeën van den
oorlog, over den vruchteloos lijkenden
strijd tegen een ongekende bureaucratie,
waardoor veel geklaag en gekanker word:
veroorzaakt- „Waar biijven wij nu met
onze verantwoordelijkheid? vroeg de
minister-president en hij vervolgde: ..Te
genover de machteloosheid staat de vraag
van het gezag. Gezag is een probleem in
alle menschelijke verhoudingen. Truman,
Attlee en Molotof beslissen over de
menschheid. Zit hier geen lek in onze
democratische begrippen?"
Over de gebeurtenissen in Indonesië
zei prof. Schermerhorn o.s „Het bezits
instinct in ons volk is duidelijk voelbaar.
De ongekende gruwelen en de bedreiging
van nog duizenden, kunnen niet anders
dan wraakgevoelens tegenover een ge
deelte van de Indonesische bevolking op
wekken. met alle gevolgen van dien.
Nederlandsche soldaten rondom Batavia
moesten ervaren, dat hun gezinnen door
extremisten werden uitgemoord. Uit
wraakzucht hebben deze soldaten daarop
een Indonesisch politie-bureau volkomen
uitgeroeid Tegenover deze verhitte we
reld schijnt het idee van gerechtigheid
voor de Indonesische bevolking te staan,
maar dan zeg ik: „dan draag ik ook ver
antwoordelijkheid voor de gerechtigheid
die gedaan wordt aan hen, die daar leven
cn op ons woord vertrouwen." Dan heb
Jk te denken aan den hongersnood, die
«ver een millioenen-bevolking komt en
die alleen met blanke hulp kan worden
verholpen."
Nadat prof. Schermerhorn zijn stand
punt over de gerechtigheid, die Duitsch-
land thans ondervindt, had uiteengezet,
reide hij: „Eens zal het duidelijk worden
dat Europa als één geheel dient» gezien te
worden en de volkeren van Europa met
elkaar moeten leven. Ook Duitschland zal
een plaats moeten krijgen in dit geheel
van volkeren. Ik ben niet bereid een po
litiek te voeren, gebaseerd op het spreek
woord: oog om oog, tand om tand. De
export van voedingsmiddelen naar
Duitschland zal volgend jaar weer moeten
aanvangen a?s een begin van een nood
zakelijke volkeren-samenleving."
Ook de behandeling van de politieke
delinquenten besprak de minister-presi
dent. „Ook hier dient gerechtigheid te
geschieden. Het nationaal-socialisme is
volmaakt onaanvaardbaar; ook indien het
niet Duitschland, maar Engeland ware
geweest, dat ons in 1940 had aangevallen,
zouden de N.S.B.'ers nooit goede vader
landers zijn geworden. Wraakzucht is een
van de sterkste krachten, die hier werk
zaam zijn en wij zullen dit vraagstuk niet
eerder tot een oplossing kunnen brengen,
dan nadat deze kracht eenigermate ver
stild is. Ieder van ons draagt in dit op
zicht verantwoordelijkheid. De gevange
nen zelf zijn zich er in vele gevallen ter
dege van bewust, dat zij een offer moeten
brengen
Tenslotte gaf de minister nog een be
schouwing over het begrip „gezag", waar
van hij de drie pijlers roepingsbewustzijn,
gehoorzaamheid en verantwoordelijkheid
noemde. Ieder moet gehoor geven aan de
innerlijke stem, die hem verantwoordelijk
stelt „Wanneer ik aan het orgaan van
de overheid denk", zoo vervolgde de mi
nister, „dan is het juist het gebrek aan
innerlijke gehoorzaamheid, dat zoo nij
pend is. De apathie in ons land kan niet
weggewerkt worden door pers of radio.
Dat hangt niet van mij af, maar van u
en naar ik hoop van Gods geest in de
barten van ons volk
De jaarbeurs te Utrecht
Gewoonlijk bewoog bij voorgaande
beurzen het aantal deenemers zich tus
schen de 600 en 700, terwijl nu het aantal
aanvragen de 1000 reeds gepasseerd is.
De drie vaste gebouwen, met tusschen-
liggende ruimte en het Vreeburgterrein
zullen worden bezet. Er wordt zelfs over
wogen om over het oude gebouw van de
Galeries Modernes op de Neude de be
schikking te krijgen om daar een bepaalde
groep in haar geheel onder te brengen.
Christiansen
zal hier terechtstaan
Christiansen, de Duitsche militaire be
velhebber in het bezette Nederland, zal
In ons land terecht staan.
Op de lijst van Duitsche oorlogsmisdadi
gers is ook geplaatst staatssecretaris dr.
Wimmer, die in den bezettingstijd com
missaris-generaal voor bestuur en justitie
was. Hij is gedetineerd in de gevangenis
te Schevc-ningen.
De Radio geeft vanavond:
HILVERSUM I. 3#1 M.
lfl.Ol Hawaiian muziek. 18.16 Jane Bron. 18.30
Engelsche les. 19.01 Nieuws. 19.30 Gabriël
Faure, 20.01 Nederland Herrijst. 20.15 Gram.-
muziek. 21,00 Vragenkwartiertje. 21.15 Ga
briël Faure. 21.45 Sylvestre Trio. 22,15
Mensch en maatschappij. 22.30 Componist van
de week. 23.01 Nieuws. 23.20 Avondwijding.
HILVERSUM II. 415 M.
18.01 Nieuws. 18.30 Gram.muziek 18.50 Voor
je slapen gaat19.01 Ensemble Geor-ge
Frank. 19.30 Voor de Nederl. Strijdkrachten.
20.01 Kamermuziek. 20.40 De werkende
Vrouw. 20.55 Jan Corduwener en Orgelcon
cert. 21.45 Avondwijding. 22.01 Nieuws. 22.20
Dansmuziek.
Nederland
heeft 1 Milliard
dollar noodig
Vetklaring van
dr. F. H. Fentener van Vlissingen
Volgens een verslag in de New York
Times heeft dr F. H. Fentener van Vlis
singen verklaard, dat Nederland buiten de
reeds overeengekomen lecning van 100
millioen dollar nog een leening van 1
milliard dollar van de Ver. Staten noodig
heeft voor het herstel van zijn productie
middelen.
Dr, Fentener van Vlissingen zeide, dat
de tegenwoordige overgangsperiode op het
Europeesche vasteland slechts kan worden
overbrugd door Amerikaansche financieele
hulp, maar dat de Ver. Staten ook bereid
moeten zijn goederen en diensten te aan
vaarden. Hij voegde hieraan toe, dat Ne
derland en Nederlands buurstaten grond
stoffen uit de Ver. Staten behoeven voor
het herstel van hun beschadigde en ver
woeste fabrieken. De Nederlandsche re-
gcering is voornemens de installaties der
industrie te moderniseeren en in verband
daarmede zijn Nederlanders naar Amerika
uitgestuurd om de Amerikaansche pro
ductiemethoden te bestudeeren, In deze
overgangsperiode koopen de Nederlan
ders slechts hetgeen noodig is voor den
wederopbouw van de industrie en voor de
voeding en kleeding der bevolking. Bij het
aanschaffen van installaties en bouwmate
riaal geeft de Nederlandsche regeering
voorrang aan die maatschappijen, die kun
nen exporteeren en aldus voor deviezen
zorgen, zooals vöedsdlbedrijven, kunst
zijdefabrieken en industrieën van electri-
sche artikelen als b.v. Philips.
Afpersers
De 50-jarige J. en de 35-jarige D. W..
oom en neef, stonden terecht voor de
Rotterdamsche kamer van het Haagsche
bijzondere gerechtshof.
De oom was boekhouder geweest bij
een Joodsche familie en daardoor was
het hem bekend, dat deze gouden voor
werpen in bewaring had gegeven aan het
echtpaar J. M. R. Toen dezen winter de
honger aan de deur klopte,rijpte in den oom
een boos plan. Hij bewoog zijn neef er
toe, naar de familie R. te gaan met een
in het Duitsch gesteld briefje, dat den
indruk kon wekken, als wist de Sicher-
heitspolizei, dat er Joodsche eigendom
men verborgen waren.
De neef, die wachtmeester bij de politie
was, wist den ouden menschen schrik aan
te jagen en verkreeg aldus niet alleen de
gouden sieraden van de Joodsche familie,
maar ook nog een gouden ring van mevr.
R.. plus een bedrag van duizend gulden.
De neef bedroog echter zijn oom, door
een van de gouden horloges, waaraan
een medaille bevestigd was, alsmede een
bedrag van 800 gulden, voajr zichzelf te
behouden. Van de overblijvende 200 gul
den. welke hij zijn oom ter hand stelde,
kreeg hij nog 100 terug, als belooning
voor zijn hulp. Later ging de neef-politie
man nog twee maai naar het echtpaar
R. terug, eens om een kruik jenever te
eischen, welke hij kreeg en later om nog
5000 gulden af te persen, hetgeen hem
echter niet gelukte.
De procureur-fiscaal eischte tegen den
oom vijfjaar gevangenisstraf en tegen
den neef, wiens schuld hij zwaarder acht
te, acht jaar gevangenisstraf.
Uitspraak over veertien dagen.
Gevangenen geslagen
De 27-jarige G. Goedknecht is door de
Rotterdamsche kamer van het Haagsche
bijzondere gerechtshof veroordeeld tot
drie jaar gevangenisstraf, met ontzetting
uit het kiesrecht gedurende 20 jaar. Hem
was ten laste gelegd, dat hij, als blok
oudste in het kamp te Amersfoort, hulp
aan den vijand had verleend door mede
gevangenen te slaan. De eisch was vijf
tien jaar.
De distributie
De Zeevisch
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat in den vervolge de hoeveelheid
zeevisch, welke per bon verkrijgbaar is,
de volgende hoeveelheden bedraagt: 500
gram versehe zeevisch of 250 gram zee
visch in mooten of 200 gram gefileerde
versehe zeevisch. 250 gram gerookte of
gestoomde zeevisch, of 150 gram gefileer
de gerookte of gestoomde zeevisch.
Nederland-Canada
met vlag en wimpel
Het i6 een verheugend verschijnsel, dat
de vereeniging Nederland—Canada zoo
gestadig groeit. Hieruit blijkt immers,
dat de belangstelling in ons land voor de
vrienden „over there" levend is en zich
wil uiten. Wij zijn Canada's schuldena
ren, zoowel materieel als moreel.
Het plan is opgekomen, om een kleine
tegenprestatie te verrichten. Iedere Ne
derlander, klein of groot, jong of oud.
wordt uitgenoodigd aan dat huldeblijk
mee te doen. Het bestuur var. de vereeni
ging heeft besloten een Nederlandsche
vlag met een Oranje wimpel aan Ottawa,
de residentiestad van Canada te offree-
ren. Wanneer nu ieder aan de genoemde
vereeniging, Hofweg 9, Den Haag, een
naamkaartje of een stukje papier met
zijn (haar) naam stuurt en er twee on
gebruikte postzegels van 5 cent bij voegt,
en bovendien in den linkerbovenhoek het
woordje „Vlag" vermeldt, zal Canada
binnenkort weten, hoe dankbaar het Ne
derlandsche volk jegens het Canadeesche
is. De namen zullen in een album bijeen
gebracht worden en de drie gaven zullen
tot in lengte van dagen getuigen van Neer-
lands oprechte gevoelens voor hen, die
het bevrijdden en hielpen.
Een concert van Volksliederen organi
seert de Vereeniging van Vrijzinnig Her
vormden te Haarlem op Woensdag 19 Decem
ber In het gebouw in de Jacobstraat. Harry
van Oss en Felix de Nobel zullen daarbij
optreden.
De vorst der laatste dagen veroorzaakte
jrrooteu ijsgang op liet IJselmeer. l)e
Oranjesluizen te Amsterdam konden
wegens ijsgang geen schepen meer
sehntten en bleven gesloten. (P.)
Nederland
herbouwt zijn bruggen
Heden Dinsdag 10 December is een blij
de dag voor de Nederlandsche Spoorwe
gen en dus voor ons gehcelc volk. Zijn
wij niet door dik en dun eraan verknocht
ondanks veewagens en opcn-ramcn-poli-
tiek'? De spoorbrug bij Oosterbcek is ge
reed gekomen en zal heden officieel wor
den heropend. Er is met man en macht
gewerkt om deze zoo belangrijke verbin
ding te herstellen. Het terugtrekkende
Nederlandsche leger had deze brug slechts
gering beschadigd, de Duitschers deden
het grondiger. Over een lengte van 420 M.
was zü geheel vernield, de pijlers ernstig
gescheurd. Met belangrijke materieele
hulp van de Engelsche bondgenooten, die
een aantal overspanningen van hun oudo
Waterloo-bridge schonken, zjjn de wer
ken uitgevoerd door de N.V. Aannemers-
mij. voorheen Ncdcrhorst, de Constructie-
werkplaats Penn en Banduin en de N.V.
Werkspoor, in den recordtijd van vier
maanden.
Men zal probeeren drie treinen per dag
tusschen Nijmegen en Arnhem te laten
loopen. Er zal aansluiting zijn met trei
nen naar Apeldoorn, dit kan echter niet
gegarandeerd worden voor die in de rich
ting Utrecht. Op 17 December verschijnt
een nieuwe dienstregeling, waarin tevens
een beperkte dienst op Zon- en feestda
gen voor het Noorden en Oosten is ver
werkt.
De herstelwerkzaamheden aan de IJssel-
brug te Kampen vorderen goed: een deel
van de overspanningen is reeds geplaatst.
Deze verkeersbrug zal tevens worden ge
moderniseerd. O a. zal de nieuwe brug
afzonderlijke fietspaden hebben. De oude
toegangspoorten worden afgebroken. Zon
der ernstigen tegenslag hoopt men begin
1946 met deze brug gereed te komen.
Fusie tusschen Onderwijsbonden
De Bond van Nederlandsche Onderwij
zers heeft op zijn congres met algemeene
stemmen besloten tot fusie met het Ne
derlandsche Onderwijzers Genootschap
over te gaan.
De bondsvoorzitter, J. P. W. v. d. Sluijs,
wees er in een korte toelichting tot de
fusievoorstellen op, dat de bond belang
rijke concessies heeft moeten doen, om de
fusie mogelijk te maken. Zoo zal de nieu
we organisatie, waarvoor de naam „Ne
derlandsche Onderwijzers Vereeniging" is
gekozen, het eerste jaar niet bij he: N.
V.V. zijn aangesloten. Op het eerstvol
gende congres kunnen echter voorstellen
tot aansluiting worden gedaan. Er zal
worden aangedrongen op een spoedige
verbetering der ondexwijzerssalarissen.
Waar blijven de 350.000 paar per maand?
Hier volgen de ervaringen van een ra
deloos geworden vader in Heemstede:
Twee jaar geleden ben ik begon
nen een schoenenbon aan te vragen voor
mijn zoontje van 9 jaar. Voorloopig zon
der succes. Er waren toen, zoo werd aan
genomen, geen schoenen. Alleen de zwar
te markt kon helpen, maar dat kostte
handen vol geld. De jongen was zuinig
met zijn zwarte zwarte schoenen, maar
hij kon het niet helpen, dat zijn maat in
die twee jaar opliep van 35 tot 39!
Toen na de bevrijding onze schoenen
fabrieken gingen werken en minister
Lieftinck plechtig verzekerde, dat zwart
koopen onvaderlandslievend is, heb ik
besloten op den normalen weg te gaan.
Eindelijk gelukte het mij door te dringen
tot den adjunct-directeur van het Heem-
steedsche Distributiebureau, die beloofde
mij ter wille te zullen zijn, omdat mijn
verklaring, dat de jongen geen schoenen
en geen klompen had om naar school te
gaan, hem tot medelijden noopte. „Geeft
u" zoo zei hij „uw aanvraagformu
lier, dat inderdaad twee jaar oud blijkt
te zijn, morgenochtend persoonlijk af aan
onze schoenenafdeeling, met de mededec-
ling van mij, dat het bovenop gelegd moet
worden, zoodat het dan onmiddel
lijk behandeld kan worden."
Thuis gekomen heb ik getracteerd,
want nu was het immers zeker, dat ik
schoenen zou krijgen!
Maar dag na dag, week na week, ver
liep. Na een maand belde ik den adjunct
directeur eens op. Toen zei hij: „Geduld
hebben, er is kans dat alle Nederlanders
2. Daar staat een bed, een klein bedje
maar en het is gemaakt van gevlochten
dennenaalden. Er staat nog meer. Een
kleine meneer met glimmende schilden
en een parmantige snuit. Ja, jullie zien
het goe<i, het is een tor. Wag Wemel,
verstandigste tor van de Ruischende
Wouden, een beetje eigenwijs en een
aartsgrappenmaker. Wag, dit zijn de
kinderen, die graag mee? van je willen
weten. Zoo, nu kennen jullie elkaar ten
minste een beetje.
in 1946 een paar schoenen krijgen'"
Alle hoop was dus weer verdwenen. Ten
einde raad stuurde ik begin November
een telegram aan het Centraal Distributie
Kantoor in Den Haag met een smeekbede
om hulp. Na een maand niet
vlug, maar reden tot klagen had ik niet,
want ik hoorde, dat een andere vader een
half jaar op antwoord heeft moeten wach
ten! kreeg ik de mededeeling, dat mijn
zaak ter behandeling was overgedragen
aan den leider van het distributiekantoor
te Heemstede.
Twee dagen daarna werd ik uitgenoo
digd op het Distributiekantoor te Heem
stede te komen, voorzien van alle be
scheiden en stamkaarten.
Zou het nu komen?
De eerste ambtenaar die mij te woord
stond, zei: „Waarom bent u in Den Haag
gaan klagen, als u bij ons gekomen zou
zijn, zou u reeds lang zijn geholpen."
Toen dacht ik: „nu breekt mijn klomp!"
De tweede ambtenaar begon uit .een
ander vaatje te tappen. Hij zei, dat het
alleen de bedoeling was van mij infor
maties te hebben. Het oude formulier zou
opgezocht worden en als het gevonden
werd, dan zou overwogen worden of er
termen van voorrang waren.
Eindelijk ben ik kwaad geworden. In
die twee maanden was ik op mijn lijdens
weg niet voor-, maar achteruit gegaan.
Ik eischte nu van den directeur een dui
delijk antwoord, ik wilde weten waaraan
ik toe was.
Na 48 uur kwam het. Het was vriende
lijk gesteld, het speet den directeur dat
hij, hoewel hij inzag, dat mijn zoontje
noodzakelijk schoenen moet hebben, geen
bon kón geven, want in het heele Distri
butiegebouw is geen enkele bon aan
wezig!
Men moet dus wachten totdat er nog
eens bonnen komen van het Centraal
Distributie Kantoor in Den Haag.
Wist de directeur van het C.D.K., toen
hij mijn zaak ter afdoening aan
Heemstede gaf, niet dat er in Heemstede
geen bonnen waren? Mij is m Heemstede
gezegd, dat er herhaaldelijk in. Den Haag
om gevraagd is.
Wat nu te doen?
Minister Vos zegt, dat onze fabrieken
350.000 paar schoenen per maand produ-
ceeren.
Minister De Leeuw wil, dat de kinderen
weer trouw naar school gaan om den
achterstand in het leeren in te halen.
Minister Lieftinck wil niet, dat wij
zwart koopen.
Ik heb weer twee dagen rust, want mijn
zoontje heeft nu voor dienj korten tijd de
Zondagsche schoenen van een oom ter
leen gekregen.
Maar dan?