De zuivering
Werkverruiming
Kort en bondig
By het Hoogcr Onderwijs.
Het valt niet te ontkennen, dat, tenge
volge van de zuiveringsmaatregelen en
hun toepassing, aan de universiteiten en
de hoogeseholen een weinig bevredigende
toestand is ontstaan zoo deelt de regee
ring mede. Verschillende tegenstellingen
ondermijnden het voor den arbeid nood
zakelijke vertrouwen. Eenerzijds werd het
rechtsgevoel van vele leden, vooral jonge
re der academische gemeenschap, door de
zuivering niet bevredigd. Volgens vele
anderen werd te fel opgetreden. Er ont
stond een tegenstelling tusschen twee
groepen van docenten, eveneens op som
mige plaatsen tusschen twee groepen van
studenten, om niet te spreken van de
ccherpe tegenstelling, die tusschen docen
ten en studenten hier en daar aan het licht
trad. Van regeeringswege is gepoogd niet
om tusschen deze tegenstellingen door te
zeilen, maar om zooveel mogelijk recht te
doen zonder aanzien van persoon of
groep. Inzonderheid werd door herhaalde
besprekingen gepoogd het vertrouwen
van jonge menschen, die gedurende den
bezettingstijd getoond hadden karakter
vastheid en fierheid te bezitten, niet te
zeer teleur te stellen.
De kunstwereld.
Met betrekking tot de zuivering van
kunstenaars in het algemeen welke tot
nu toe is geschied vanwege het Militair
Gezag, zal de Kamer binnen korten tijd
een voorstel tot wettelijke regeling wor
den ingediend.
Overheidspersoneel.
Verwacht mag worden, dat de zuive
ring, voor zoover de onder het dep. van
binnenlandsche zaken ressorteerende ca
tegorieën van overheidspersoneel betreft,
omstreeks 1 Februari 1946 nagenoeg ge
heel zal zijn geëindigd.
Het bedrijfsleven.
Wat de zuivering van het bedrijfsleven
betreft, kan worden medegedeeld, dat het
apparaat hiervoor (nl. een groot aantal
zuiveringsraden) thans vrijwel gereed is.
De land- en tuinbouw
Mededeelingen over onze
voedselvoorziening
Mededeelingen over de voedsel
voorziening.
Het zal zoo betoogt de regeering
voor het herstel van de positie, welke
land- en tuinbouw als bestaansbron in
nemen, noodzakelijk zijn, dat krachtige
maatregelen worden genomen om zijn
productie te vergrooten, de kwaliteit zij
ner voortbrengselen te verbeteren en door
rationalisatie den kostenden prijs aan te
passen aan het binnenlandsche en inter
nationale prijspeil.
De toekomst van den export van land
bouwproducten is nog zeer onzeker, al
mag worden verwacht, dat de vraag naar
zekere veredelingsproducten, als zaai
zaden, poc'r -v-pelen en bloembollen,
waarvan da :rt gaande is, van meer
duurzamen aard zal zijn.
De voedselpositie laat export van zui
velproducten nog niet toe, doch reeds op
korten termijn moet ook hier worden ge
streefd naar uitvoer, al kan dit meebren
gen, dat van bepaalde producten een ma
tige rantsoeneering moet worden gehand
haafd. Behalve voor versterking van onze
deviezenpositie, is zulks gewenscht om
voor onze producten op de buitenlandsche
markt wederom een afzetgebied te schep
pen.
Wat de voedselvoorziening betreft, kan
naar voren worden gebracht, dat na de
bevrijding van ons land ontegenzggc-lijk
een belangrijke verbetering is ingetreden,
hetgeen echter niet wegneemt, dat bij de
huidige voeding ternauwernood het phy-
siologische minimum wordt bereikt.
Onze vetpositie kan tengevolge van de
vrij groote ingevoerde toeveelheden
grondstoffen niet ongunstig worden ge
noemd. wel moet er echter mee worden
gerekend, dat voornamelijk margarine en
vet zal moeten worden gedistribueerd,
aangezien de boterpositie allerminst gun
stig is.
Het huidige vleeschrantsoen moet te
laag worden geacht. Doch vooruitgang kan
eerst worden tegemoet gezien, nadat onze
eigen varkensstapel in belangrijke mate
is uitgebreid.
Atoomenergie voor medisch
doel.
Dezer dagen is bekend gemaakt, dat aan
de universiteit van Rochester (Ver. St.)
sedert 1943 in het geheim uitgevoerde on
derzoekingen plaats hadden omtrent, de
mogelijk goede resultaten van de produc
tie van atoom-energie voor medische
doeleinden. De observatie van het effect
van zoowel chronische ais groote plotse
linge doses radiumstralen, heeft naar
wordt bericht, belangrijke resultaten op
geleverd voor de behandeling van shock,
zooals die in de gewone medische practijk
voorkomt. Geen enkele arbeider van de
vele duizenden, die bij de productie van
de atoombom in honderden fabrieken
door het geheele land betrokken waren,
ondervond nadeeligen invloed van ra-
diumstraling of dergelijke verschijnselen.
Misdadigers van Belsen spoedig
terecht gesteld
Tenzij de Engelsche minister van oor
log, Lawson, een verzachting van de von
nissen wenscht, zullen 11 van de ter dood
veroordeelden te Belsen binnen enkele
dagen ter dood gebracht worden, meldt
de Daily Worker De executies worden
door den officieelen Britschen beul Pier-
repoint, te Hameln aan den Wezer vol
trokken.
Alleen werkloozen
bij de D.U.W.
Nadat een gedeelte van het land be
vrijd was, is daar tot stand gekomen de
Dienst tot Uitvoering van Werken in het
bevrijde gebied (D.U.W.), later ge
naamd „Rijksdienst voor de Uitvoering
van Werken." Deze dienst is in de plaats
gekomen van den Rijksdienst voor
Werkverruiming. Besloten werd dat
D.U.W. dezelfde loonen zou betalen als
het vrije bedrijf.
Deze nieuwe loonpolitiek heeft in sa
menhang met andere omstandigheden
tot moeilijkheden en klachten van de
zijde van het bedrijfsleven aanleiding
gegeven. Wil de D.U.W. een nuttige
functie vervullen en schadelijke neven
werkingen voorkomen, dan moet zoo
merkt de regeering in haar nota op
aan ten minste twee vereischten worden
voldaan. In de eerste plaats zullen bij
D.U.W.-werken alleen die arbeiders ge
plaatst worden en in dienst gehouden
mogen worden, die in het normale be
drijfsleven geen plaatsing kunnen vin
den. In de tweede plaats zullen de ar
beidsvoorwaarden zoodanig moeten wor
den geregeld, dat bij een prestatie, die
als normaal kan worden aangemerkt,
dezelfde beloon ing wordt verkregen als
in het vrije bedrijf voor soortgelijke
werkzaamheden geldt.
Deze voorwaarden konden in den eer
sten tijd na de bevrijding niet worden
vervuld. Nu zal er evenwel de hand aan
gehouden worden.
Ook in de loonpolitiek is eenige wij
ziging moeten worden gebracht. Beslo
ten is de D.U.W.-werken te onderschei
den in civieltechnische werken, waarop
de loonregeling voor het bouwbedrijf
toepassing vindt en cultuur technische
werken, waarvoor de loonregelingen in
den landbouw zullen gelden. Bovendien
is het percentage dat in accoord kan
worden verdiend boven het uurloon, tot
10 pet beperkt.
Benoeming hoogleeraar
B. en W. van Amsterdam stellen den raad
voor te benoemen tot gewoon hoogleeraar in
de sterrenkunde met wiskunde Dr. H. Zan-
stra, te Durban (Zuid-Afrika), tot gewoon
hoogleeraar in de wiskunde Prof. Dr. J. G.
van der Corput, te Groningen; en Prof. Dr.
C_ J. Gorter, thans buitengewoon hoog
leeraar. tot gewoon hoogleeraar in de expe-
rimenteele natuurkundige propaedeuse.
Voorts stellen B. en W. voor. Prof. Dr. P.
Terpstra opnieuw te benoemen tot buiten
gewoon ïtoogleeraar in de mineralogie en de
kristaUographie.
BINNENLAND
Twintig kinderen van dezelfde moeder
is een zeldzaamheid. Het echtpaar P de Nijs
en W. Jansen te Hoogerheid werd gisteren
verblijd met de geboorte van hun twintigste
kind.
De luchtpost. Met ingang van 18 Decem
ber zal voorlooplg eiken Dinsdag. Donder
dag en Zaterdag een vliegtuig van Schiphol
naar Batavia vertrekken. Tot nader order
kan slechts post medegegeven worden voor
Italië. Egypte, Britsch-Indië en Ned. Indië.
Er is een nieuwe rang bij de marine.
Bij kon. besluit Is bij de marine, vrouwenaf-
deeling, de rang Ingevoerd van hoofdoffi
cier Marva eer tweede klasse als equivalent
aan den rang van kapitein-luitenant ter zee.
De li. L. M. zal volgens Un Press vol
gend jaar Mei een dienst Nederland—Ver.
Staten openen. Er zullen twee vluchten per
week worden gemaakt
Te Lisse is pater Slxtus Busse O. Cap.,
toen hij per fiets den Heerenweg overstak,
door de tram aangereden. Hij kreeg een her
senschudding en is later overleden.
Jhr. Tjarda v;Oi Slarkenborgh Stach-
ouwer, oud-G.G van Nederlandsch-Indië, zal,
volgens de N. R. Ct.. worden benoemd tot
Hr. Ms. Ambassadeur te Parijs.
BUITENLAND
In alle wagonfabrleken en spoorweg-
reparatiewerkplaatsen in de Amerikaansche
zóne van Dutischland wordt dag en nacht
gewerkt om het tekort aan spoorwegmateriaal
op te heffen.
Een opperste verdedlgingsraad is in
Griekenland ingesteld.
De Parijsche politie zal niet deelnemen
aan de proteststaking van het personeel in
Franschen openharen dienst.
De 83-Jarigc Beljaers uit St. Truiden is
coor den krijgsraad ter dood veroordeeld.
Deze Beljaers oefende tijdens den oorlog in
zijn omgeving een waar schrikbewind uit en
verraadde 16 Belgen aan de Duitschers
De eersle algemeene vergadering van de
Ver. Volken is van 7 tot 10 Jan. uitgesteld.
Wcenen telt thans 1.400.000 inwoners.
Voor den oorlog 2.000.000.
Prokitsj, leider van de nazl-propaganda
in Servië, is in Rome gearresteerd.
Een nieuwe bijeenkomst der ministers
van buitenlandsche zaken van de drie groote
mogendheden in Maart van het volgend jaar
heeft Truman aangekondigd,
De Amerikaansche mariniers zullen
China verlaten als de voorwaarden der Ja-
pansche capitulatie vervuld zijn.
HAARLEM EN OMGEVING
Trein 1004 uit Haarlem komende is Dins
dag tusschen Sloterdijk en Amsterdam op een
haspel geloopen. Er is schade aan het trein
stel, doch er zijn geen persoonlijke onge
lukken.
De bonnen V 02 en V 03 van de kaart
voor Groente, Visoh en Fruit zijn vervallen
verklaard.
De federatie Haarlem der S. D. A. P.
wees tot secretaris aan den heer P. Mooy-
man. De heer W. Mensink moest om studie
redenen bedanken.
Christelijke Oranje Vereenlging „Prins
Willem I" koos het volgende bestuur: Dr. J.
J. Wallien. ie voorz Ds. L Hoorweg. 2e
voorzitter. Chr. van Heerden, le secr.. Delft
laan 255. A Zoiner. 2e secr.. J. J Barthel.
le penningm.. P. Timmers. 2e pennlngm,, W.
F. van Heulen, algem. adi., A. Schuak, P.
Spiering (Dr. S. Boonzaaijer moest wegens
vertrek naar Arnhem bedanken). Besloten
werd om met den verjaardag van Prinses
Juliana, een historisch schouwspel op te
voeren. Met de voorbereiding is ai begonnen.
Een stalting van scholieren
Aan liet Ohr. Lyceum te Haarlem
Hedenmorgen zijn de leerlingen van den
bovenbouw van het Chr. Lyceum te Haar
lem ongeveer 450 van de 750 in sta
king gegaan. Zij zullen 3 dagen de school
niet bezoeken. Zij willen hiermede uiting
geven aan hun ongenoegen over den gang
van zaken in de rectorskwestie aan deze
school. Zooals men weet, heeft dr. J. v.
d. Eist met ingang van 1 Dec. ontslag uit
zijn functie gevraagd, omdat er een con
troverse bestond tusschen het bestuur en
hem. In den bezettingstijd eischten de
Duitschers van den rector de lijsten met
de namen van de mannelijke leerlingen
uit de hoogste klassen. Hij weigerde die
te geven en is daarvoor door de bezetters
gevangen genomen. Later zijn deze namen
hun echter toch verstrekt op instigatie
van den toenmaligen voorzitter. Naar de
meening van dr. v. d. Eist hebben de an
dere bestuursleden ook schuld aan het
zonder effect blijven van zijn houding, en
behooren ook deze hun zetel te verlaten.
Er zijn reeds vele pogingen gedaan om
een oplossing in deze zaak te vinden en
vele autoriteiten zijn erin gemengd, tot
de regeering toe, maar zij hebben nog geen
resultaat gehad Dit heeft den leerlingen
verdriet, die meenen. dat de houding van
dr v. d. Eist de eenige goede is geweest,
welke in oorlogstijd kon worden aangeno
men en zij willen hem weer als rector der
school terughebben. Daarom zijn zij heden
een driedaagsche staking begonnen en
hebben den minister-president, den minis
ter van onderwijs, den rector en het be
stuur in een brief kennis gegeven van
wat hen tot deze stap heeft bewogen. Zij
hopen, dat door deze manifestatie van
gevoelens zulk een uitweg mag worden
gevonden, dat dr. v. d. Eist. weer als rec
tor zijn plaats in de school zal innemen.
Nederlandsch
Koopvaa rdijofficier
onderscheiden
Voor de eerste maal ln de geschiedenis der
Nederlandsche koopvaardij heeft een Ne
derlandsen officier uit handen van den
Engelsche Koning op Buckingham Palace 't
Distinguished Service Cross ontvangen. Deze
eer viel te beurt aan hoofdmachinist Willem
van der Zwan van de voormalige ..Koningin
Emma'' van de Maatschappij „Zeeland", dat
aan vrijwel alle Bntsche invasies, zooals bij
Narvik. Dieppe, in Noord-Afrika, op Sicilië
en Normandië heeft deelgenomen. In 1940
werd de „Koningin Emma" overgedragen
aar. de Britsche koopvaardijvloot waarop
van der Zwan zich onmiddellijk opgaf voor
dienstneming bij de Britsche marinereserve,
aangezien de machines van het toen tot
.Queen Emma" verdoopte schip bijzondere
behandeling vereischten van een Ingewijde
als van der Zwan. Hij kreeg vergunning naar
deze reserve over te gaan zonder zijn natio
naliteit te verliezen en ontving den rang
van luitenant ter zee der eerste klasse.
Op den eersten September 1943 werd van
der Zwan onderscheiden met de Oranje
Nassau-Orde met de zwaarden terwijl hij
later de bovengenoemde DSC ontving, die
hem op den eersten Januari 1943 was toege
kend, „wegens groote plichtsbetrachting en
voorbeeldig gedrag, betoond gedurende
moeilijke oorlogsjaren, waarin hij gedreven
door den wensch voot vaderland en Konin
gin te strijden groote technische vaardigheid
aan den dag heeft gelegd". Luitenant ter zee
van der Zwan was van zijn eerste verlof in
Nederland naar Londen teruggekeerd om het
DSC uit handen van Koning George te kun
nen ontvangen.
Het ligt in zijn bedoeling binnenkort den
zeedienst te verlaten.
Het verhaal der
oorlogsschade
op Duitschland
De schadevergoedingseischen van Ne
derland, waarteij de regeering gebonden
is aan de bepalingen van de declaratie
van Potsdam, zullen worden voldaan door
uitlevering van de kapitaalgoederen in
de Westelijke bezette gebieden van
Duitschland. waarbij de Geallieerde con
trolecommissie vaststelt wat voor Duitsch
land beschikbaar moet blijven.
Er bestaat nog geen uitzicht op ver
goedingen in den vorm van jaarlijkschc
betalingen of leveranties gedurende een
langere periode. Uitgebreide maatregelen
zijn genomen om de Nederlandsche aan
spraken op industrieele installaties te
doen gelden.
De regeering zal niet nalaten de Staten
Generaal te zijner tijd in te lichten over
de resultaten van de internationale con
ferentie inzake de herstelbetalingen.
Het is niet aannemelijk, dat in deze con
ferentie ook compcnsaticmogelijkheden in
den vorm van annexatie van grondgebied
ter sprake zuilen komen. Deze aangele
genheid zal dienen te worden behandeld
in rechtstrecksch overleg met de groote
mogendheden.
De Ramblers
De persdienst van Herrijzend Nederland
deelt mede: Nadat hem nadere gegevens ter
kennis zijn gebracht, heeft de eereraad voor
de kleinkunst aanleiding gevonden tot een
nieuwe uitspraak te komen inzake Theo
Uden Masman en de Ramblers". Deze uit
spraak houdt in, dat Theo Uden Masman tot
5 Mei 1946 niet mag optreden, in welker, vorm
ook, als leider van een ensemble. Wel mag
de heer Masman na 1 Januari 1946 zijn be
roep als pianist uitoefenen Ten aanzien van
het ensemble „De Ramblers" is bepaald, dat
dit orkest na 1 Januari 1946 zijn werkzaam
heden mag hervatten, waarbij dus de heer
Masman niet als leider kan optreden. De
naam „Ramblers" is niet verboden, omdat
deze reeds door de Duitschers verboden was.
He: dansorkest zal ln Januari weer geregeld
voor de radio optreden.
Een staartloos vliegtuig
in Engeland in gebruik
Engeland's eerste na-oorlogsche staartlooz*|
vliegtuig, ontworpen en gebouwd doof
Handley Page, vliegt thans. Dit ongewone
type. waarin het principe van de vliegende
vleugel belichaamd is. is geconstrueerd on»
het belang van dit principe voor het toe
komstige luchtverkeer te bewijzen, zoo meldt
de Voorlichtingsdienst der Ned. luchtstrijd
krachten.
De Maux (de naam van het staartlooz*
vliegtuig) wordt voortgedreven coor twe«
Havilland Gipsy Major-motoren van HO pk.
ieder. Het gewicht is 4000 Engelsche ponden,
de spanwijdte van den vleugel is 40 voet. de
lengte van de romp 18 voet. In het vliegtuig
ls ruimte voor den piloot en een passagier.
De kruissnelheid is 150 mijl per uur
Behalve doordat hU geen staart heeft, ver
schilt de Maux sterk van het gewone type
vliegtuig, doordat ce vleugels met een scher
pen hoek naar achteren gericht zijn. met
roeren die aan de vleugeltoppen aangebracht
zijn en alleen in een buitenrienting bewogen
kunnen worden.
De ailerons doen eveneens r - hoogteroer
dienst en worden „elevens" genoemd.
De groote voordeelen var. dit staartlooze
type zijn: het lage gewicht, doordat het geen
ingewikkeld staartstuk bezit; het onbelem
merde schootsveld, als het noodig is het
vliegtuig voor militaire doeleinden te gebrui
ker.. en voor het burgertype een gemakke
lijk te bereiken laadruimte voor passagiers
en goederen vla het achtereinde in den romp.
Het lage gewicht maakt het bovendien mo
gelijk zwaardere vrachten te vervoeren dan
met het huidige type, terwül door den min
deren lucht weerstand de snelheid daarbij
hooger kan zijn.
Een dergelijk type biedt verder groote
mogelijkheden voor het gebruik van schroef-
looze aandrijving.
Als er hulp noodig is
Het is den laatsten tijd enkele malen voor
gekomen dat landgenooten, zich. met voor
bijzien van de eigen nationale instanties voor
hulpverleen ing, wendden tot het Canadeesche
Roode Kruis en andere buitenlandsche
Roode Krulsinstellingen met verzoek om
hulp. Afgezien van het feit, dat dergelijke
lncldenteele aanvragen toch niet in behan
deling worden genomen, moge er op worden
gewezen, dat zij afbreuk doen aan de bijzon
dere goodwill die het Nederlandsche volk in
het buitenland geniet. Nederland is dank
baar voor de hulp, welke het uit het buiten
land mag ontvangen. Het bezit daarin een
erkenning van het aandeel dat het heeft ge
had in de gezamenlijke inspanning om de
overwinning te behalen. Voorkomen echter
dient te worden, dat men. door de handels
wijze van enkelen, ons volk gaat zien als een
volk van bedelaars.
De beul van Amersfoort
Ontsnapt en weer gepakt
Maandagavond wist F. van der Laar, die
door den P. O. D. was ingesloten teneinde
zich te verantwoorden over zijn gedragingen
in het kamp van Amersfoort nij werd aan
gehouden als de z g „beul van Amersfoort"
uit zijn cel ln het Hilversumsche gemeente
huis te ontsnappen. Toen hij uit zijn cel werd
gehaald om de matras voor den nacht in
ontvangst te nemen, sloeg hij een bewaker
neer en ontvluchtte door het raam van de
matrassenbergplaats. Hoewel enkele schoten
op hem werden gelost, wist hij in de duister
nis te ontkomen.
Dinsdagmorgen vroeg ls deze politieke ge
vangene door den Hilversumschen P O. D.,
die zijn spoor was gevolgd, te Nijmegen
weer gearresteerd.
Geldigheid van huwelijken met
vijandige onderdanen
Volgens het besluit Rechtsverkeer in
Oorlogstijd van 7 Juni 1940 moesten o m.
huwelijken, zonder toestemming van een
bij dit besluit ingestelde commissie of van
het Beheerinstituut met een vijandelijken
onderdaan gesloten, nietig worden ge
acht. Daaraan is thans een einde gekomen
door het Kon. Besluit van 16 November
1945. waarin wordt bepaald, dat voortaan
een huwelijk met een vijandelijken onder
daan, een N S B. er of politieken delin
quent of gedetineerde, zonder toestem
ming van commissie of beheerinstituut
gesloten, rechtsgeldig is, mits het geslo
ten is met inachtneming van alle voor
huwelijken overigens geldende voor
schriften. Het besluit heeft terugwerken
de kracht, zoodat aan in het verleden
zonder dergelijke toestemming gesloten
huwelijken de nietigheid wordt ontnomen.
Hetzelfde geldt voor nog enkele andere
rechtshandelingen die familierechtelijke
betrekkingen betreffen. Op de terugwer
kende kracht zijn eenige uitzonderingen
gemaakt.
Gasvergiftiging.
Te Hilversum werden in de keuken van
hun woning aan de Diependaalsche Drift,
dr. A. C. van Rosstim, directeur van de
bierbrouwerij „De Oranjeboom" te Rot
terdam en zijn echtgenoote mevr. P van
Rossum-Nijgh dood aangetroffen. Zij wa
ren door gasverstikking, veroorzaakt door
een scheurtje in de slang van het gasstel,
om het leven gekomen. Beiden waren 65
jaar oud.
Agenda.
DONDERDAG 13 DECEMBER
Jeugdhuis nioemcndaal: Hans Osieck, 20
uur. Bethel: Geen plaats voor Jezus. 20 uur.
Ned. Prot. Bond Haarlem N.: Leger des Heils,
19.30 uur. Zuiderkapel: J. Kits en zangkoor,
20 uur. Begijnhofkapel: Wonderen der kunst,
20.15 uur. Gel), v. Vryz. Herv. N. R. V. avond
Ds. G. Westmyse, 20 uur. Stadsschouwburg:
Conaedia: „Pas op de stille waters (besl.
voorst.). 14 u. Concertzaal: Lucle Bolman cn
Sas Bunge (Tulnzaal), 20 uur, Rembrandt:
Je kunt het toch niet meenemen, 14.30. 19
en 21 30 uur. Palace: Als dooden herrijzen. 14.
16 15. 19 en 21.15 uur (18 j.). Luxor: De Groote
Show: 14. 16.15. 19 en 21.15 uur (14 j,). Frans
Hals: Café de Paris, 14, 16.30, 19 en 21.16
uur (18 jaar)
VRIJDAG 14 DECEMBER
Concertzaal: Kerstoratorium H. O. V.. koor
en solisten. 20 uur. Stadsschouwburg: Haar!.
Operette Gezelsch. de Koningin van Mont-
martre. 20 uur; H. K. B.: Haarl. Tooneel
Ensemble. „Het gaat steeds beter (cabarct-
revue), 19.30 uur. Bioscopen als Donderdag.
