De eamamische beteekenis
van de Walvischvaart
Zooals men weet, is in ons land de op
richting aanstaande van een Nederland
sche maatschappij die zich zal bezighou
den met de walvischvaart in de Antarc
tische wateren. Reeds is een tankschip
aangekocht, dat als fabriekschip zal wor
den ingericht, met welk fabriekschip in
het seizoen 1945—1946 vier vangschepen
de visscherij ergens in de nabijheid van
de Zuidpool zullen uitvoeren.
In een artikel in Economisch Statisti
sche Berichten is onlangs de economische
beteekenis van dit nieuwe bedrijf voor
ons land uiteengezet, die inderdaad groot
blijkt te zijn.
Het entrepótverkeer in ons land bedroeg
niet minder dan 150.000 ton per jaar, de
invoer 70 a 80.000 ton per jaar, ter waar
de van ongeveer 10 millioen gulden. Het
binnenlandsch verbruik bedroeg ongeveer
30.000 ton per jaar, ter waarde van bijna
4 millioen gulden. Voorts werden niet on
belangrijke inkomsten verkregen voor het
harden van traan ten behoeve van uit
voer naar Engeland.
De economische beteekenis van een
Nederlandsche walvischvaart is in het
bijzonder gelegen in de mogelijkheid van
het sparen van deviezen en zelfs voor het
verkrijgen van deviezen.
Immers indien men er van uitgaat, dat
de relatieve positie van de traan niet in
grijpend zal gaan afwijken van de situatie
van voor 1940, dan zal er jaarlijks weer
ongeveer 30.000 ton traan noodig zijn voor
de Nederlandsche margarine-industrie.
Tegen den huidigen prijs van 45.
per ton zou daarvoor niet minder dan
ruim 13.500.000.aan deviezen noodig
zijn.
In de komende jaren zal de traanprijs
ongetwijfeld dalen, doch alleen reeds ter
voorziening in de binnenlandsche behoef
te zouden er elk jaar millioenen guldens
aan deviezen noodig zijn. Bovendien moet
dan ons aandeel in den internationalen
traanhandel nog gefinancierd worden.
's Lands toestand is thans echter zoo
danig, dat elke invoer, welke kan worden
vermeden, niet dient plaats te hebben.
Ten opzichte van de traan doet zich zulk
een situatie voor.
De moderne walvischvaart in den Ant-
arctis is een tak van bedrijf, welke zeer
zeker met 6ucces door Nederland kan
worden uitgeoefend.
Zooals wij reeds eerder schreven, zou
Nederland met vier expedities aan de
walvischvaart kunnen deelnemen om dan
ongeveer 80.000 ton traan per jaar aan te
voeren, hetgeen slechts 20 van de totale
traanproductie zou zijn.
Het Noorsche
visscherijbedrijf
leed enorme schade
De schade, toegebracht aan de Noorsche
visscherij gedurende den oorlog is enorm,
aldus Ec. Nws. In de eerste plaats zijn in
verschillende districten, zooals Finmar
ken. de bedrijven geheel lamgelegd. Daar
bij komen nog de verliezen van de vls-
schersvloot en de moeilijkheden bij het
vernieuwen en aanschaffen van vischtuig,
machines, gereedschappen, enz. Aan den
anderen kant hebben de Noren te kam
pen met het exportprobleem. Het be
langrijkste afzetgebied, Duitschland, is
verloren gegaan. Een volledig overzicht
van de verliezen van de visschersvloot
heeft men nog niet. Evenwel moet men
er rekening mee houden, dat de opbouw
van de visschersvloot zes a zeven jaren
zal duren, ten minste wanneer men met
eigen middelen zal moeten werken en
geen valuta wordt gebruikt voor den
bouw van visschersschepen in het buiten
land. Hierbij zal de steun van den Staat
met kunnen worden gemist. Ten einde de
kosten zoo laag mogelijk te houden zal
men seriebouw van vaartuigen en moto
ren moeten toepassen. Tegelijkertijd die
nen de vaartuigen ook uit technisch oog
punt gezien zoo volmaakt mogelijk te zijn
In verband hiermede worden op het
«ogenblik reeds proeven genomen met
vier nieuwe typen van visschersvaartui-
gen.
Een ander probleem, dat met den we
deropbouw van de vloot ten nauwste
samenhangt, is dat van afzetmogelijkheid
voor de visscherijproducten. Zal er weer
geëxporteerd kunnen worden naar de
vroegere markten? Hoe zullen de prijzen
worden? Bestaat er een mogelijkheid voor
het vinden van nieuwe afzetgebieden? Dit
zijn alle vragen, die zoo spoedig mogelijk
tot een oplossing zullen moeten komen.
Daartoe zullen handelsovereenkomsten
moeten worden gesloten en zal de buiten-
landsche markt moeten worden bewerkt.
Vóór den oorlog bedroeg de exportwaarde
van visch en haring ongeveer 1/5 van
de totale exportwaarde en leverde hier
mede een belangrijke bijdrage voor de
handelsbalans.
3e moet er wat voor over hebben
We spraken een scheidsrechter uit deze
omgeving, die Zondag a.s. in Den Helder
een competitie-wedstrijd voor den N.V.B.
moest fluiten. Voor dit uitstapje ging hij
's morgens om 9 uur op pad en hoopte
'e avonds om half 12 weer thuis te wezen.
Blauw WitStormvogels
Stormvogels komt Zondag a.s. als volgt
uit: Kraak, Van Dongen, Dekker; Snoeks.
Zwemmer, Goedhart; Roelofs, Van Gem er;
.Van Pel, De Boer, Opbergen.
De helft van den aanvoer zou voor bin
nenlandsch verbruik zijn en de rest voor
de veredelingsindustrie ter verwerking
voor export.
Vele millioenen guldens aan deviezen
behoeven dan niet voor invoer van traan
ter beschikking te worden gesteld, ter
wijl eveneens vele millioenen guldens aan
deviezen zullen worden ontvangen uit
hoofde van uitvoer van geharde traan.
Onze verdere handel in traan op de
internationale traanmarkt zou dan als
voorheen uit de Noorsche productie die
nen te geschieden.
De thans bestaande plannen om in het
seizoen 1946'47 met één Nederlandsche
expeditie te beginnen, is ongetwijfeld een
stap in de goede richting.
Een vergeefsche reis
Gisteren maakte DTS uit Oudkarspel
een vergeefsche reis naar het Terrasvo-
gels-terrein. "Wat toch was het geval?
Voor Terrasvogels waren op 23, 26 en 30
December competitie-wedstrijden vastge
steld. De Vdgels maakten hiertegen
o.i. terecht bezwaar en vestigden op
een en ander de aandacht van den heer
Kruyver, voorzitter van het bestuur van
afdeeling I. Deze kon de bezwaren van
het Terrasvogels-bestuur begrijpen en
zegde toe, dat de wedstrijd Terrasvogels
D.T.S zou worden uitgesteld. Nu bestaan
er 2 mogelijkheden: Of de heer Kruyver
heeft van zijn beslissing geen melding ge
maakt aan het Bondsbureau, óf dit heeft
het bericht wel ontvangen, doch verzuimd
de vereemgmg D.T.S. op de hoogte te
brengen. Hoe het ook zij, voor de D.T.
S.'ers was het een zeer onaangename ge
schiedenis, want je maakt in dezen tijd
nu niet bepaald voor je genoegen een
reis van Oudkarspel naar Santpoort.
Besommingen van Maandag
Stoomtrawlers: IJM111 Olympia f 11.044,
TJM2 Christine f 17.688, IJM89 Irene
f17.447, IJM118 Beatrice f27.619, R053
Dirkje f 20.110, KW134 Katwijk III f 15 522,
KW1 Vier Gezusters f 2349, KW6 Vertrou
wen f5293, KW4 Zeearend f840 haring,
VL68 Pan f6283; motorloggers: KW91
f4745, KW 108 f3811, KW107 f2461, KW97
f 2282, KW45 f2871, KW175 f 2242, KW22
f2436, KW162 f7104, KW24 f3760, KW52
f3375, KW33 f2853, KW104 f271; kust-
visschers: HD18 f3507, KW10 f 3624.
Kerstwijdingsavond „D.G.S."
De Oud-Katholieke Jongeliedenvereeni-
ging D.G.S., welke na de evacuatie van
IJmuiden nog enkele bijeenkomsten te
Santpoort en Haarlem heeft gehouden, is,
evenals andere vereenigingen, ook in haar
plaats teruggekeerd om opnieuw in eigen
omgeving haar bijeenkomsten te houden.
Dit is mogelijk, daar het O. K. Vereeni-
gingsgebouw, dat langen tijd als luchtbe
schermingspost dienst heeft gedaan, nu
weer in gebruik kan worden genomen,
hoewel aan het gebouw nog kostbare re
paraties en herstelwerkzaamheden noodig
zijn.
Het bestuur van D.G.S welker leden
zich inmiddels voor het meerendeel op
nieuw in de omgeving hebben gevestigd,
wilde de gelegenheid niet voorbij laten
gaan en zelf een Kerstwijdingsavond hou
den op Vrijdag 28 December De omstan
digheden zijn echter oorzaak, dat de op
zet bescheiden is. Een koortje o.l.v. den
heer K. Gouda, organist der Oud-Kath.
kerk, zal meerstemmige liederen ten ge-
hoore brengen, terwijl voorts de heeren
Gouda, orgel en C. Tol (viool) muzikale
medewerking verleenen. Pastoor Th. Mo-
leman zal een kerstverhaal vertellen.
D.G.S. zal met deze wijdingsstonde de
eerste der Oud-Kath. vereenigingen zijn,
welke het Vereenigingsgebouw opnieuw
gebruiken gaat. Daar ook de overige ver
eenigingen langzamerhand hun oude leven
gaan hervatten, zal dit centrum spoedig
even druk zijn als vroeger.
VELSEN
Oudejaarsavondviering
B.V. „Schulpen"
De Buurtvereeniging „Schulpen", welke
reeds heeft bewezen door verschillende
avonden het contact en de saamhoorig-
heid van de buurtbewoners te bevorderen,
heeft een uitgebreid winterprogramma
vastgesteld.
Zoo zullen in de komende maanden film
vertooningen voor volwassenen en kin
deren worden gegeven, terwijl verder een
bonte avond en een Vastenavondbal op
het programma staan.
Voor Vrijdag 28 December is er voor de
volwassen leden in het Kennemer Thea
ter te Beverwijk een Oudejaarsavondvie
ring met een zeer aantrekkelijk program-
Dit wordt geopend met een kluchtspel
in twee bedrijven van G. Nielen, waarna
optreden Han Verne als humorist-confé
rencier, de Vijf Vrooüjke Vagebonden in
een muzikaal intermezzo, Wilma Willany
met model- en acrobatische dansen. Mevr.
Scherpenhuyzen declameert „De eeuwige
Stilte" en na een vijfjarig onderduiken
zal de Harmoniekapel „De Eendracht"
medewerking verleenen. Er zal bal na
zijn.
„Nederland helpt Indië"
Tweede verantwoording.
Binnengekomen bij de Afdeeling IJmui-
den-Velsen van hei Ned. Roode Kruis:
Melkinr. G. B. f 200, T. S. f 100, Crem.
f 25. Agent. Handel Mij f 50. W. A. D.
f 10, M. H. S. L. f 50, V. S. f 50, v. D.—E.
f 500, M. K. f J0, D. P. L. f 25.
Oprichting
van een timmerfabriek
Ter gemeente-secretarie (IVe afdeeling)
ligt ter inzage een verzoek met bijlagen
van W. A. de Bruyn te IJmuiden-Oost,
Rembrandtlaan 25, om vergunning voor
het oprichten van een timmerfabriek op/in
het perceel kadastraal bekend. Gemeente
Velsen, afdeeling IJmuiden, Sectie M, no.
5723, gelegen aan de Tuindersstraat no. 78
te IJmuiden-Oost, waarin zullen worden
geplaatst een cirkelzaak, een vlakbank.
een lintzaag, een langgatboor en een slijp
steen, respectievelijk aangedreven door
een electro-motor van 3, 3, l'/>, en
P K.
Op Zaterdag 5 Januari 1946, des voor
middags elf uur, zal ten gemeentehuize
gelegenheid bestaan om bezwaren tegen
dit verzoek in te brengen, en deze mon
deling en schriftelijk toe te lichten.
Zoowel de verzoeker, als zij, die bezwa
ren hebben, kunnen gedurende drie dagen
vóór het bovenvermelde tijdstip ter secre
tarie der gemeente (IVe afdeeling) kennis
nemen van de terzake ingekomen schrif
turen.
Voorts wordt er aan herinnerd, dat niet
tot beroep gerechtigd zijn, zij, die niet
overeenkomstig artikel 7 der Hinderwet
zijn verschenen, teneinde hunne bezwaren
mondeling toe te lichten.
Hinderwet
De beslissing op het verzoek van H.
Oudshoorn Azn., Kerkweg 28 te Velsen
om vergunning tot het oprichten van een
constructiewerkplaats in het perceel ge
legen aan de Middendorpstraat no. IA te
Velsen, en van Th. C. Böhm, Hoofdstraat
144 te Santpoort om vergunning tot het
oprichten van een banketbakkerij in het
perceel, gelegen aan de Hoofdstraat no.
144 te Santpoort, is door burgemeester en
wethouders verdaagd, op grond dat het
onderzoek nog niet zoover gevorderd is.
dat daaromtrent thans reeds een beslissing
kan worden genomen.
Nieuwjaarsreceptie
personeel V.G.Z.
Een novum in het bedrijfsleven van
Velsen-Noord is ongetwijfeld een receptie
door directie en Bedrijfsunie van Van
Gelder Zonen N.V. Kon. Papierfabrieken,
welke op Nieuwjaarsdag 's middags van
3 tot 4 uur in gebouw Concordia zal wor
den gehouden.
De bedoeling van deze receptie is, naar
wordt medegedeeld, dat voor het geheele
personeel met hun dames gelegenheid zal
zijn elkander op dezen dag goede wen-
schen over te brengen, waarbij de heeren
J. Ph. Juckere, voorzitter van de Bedrijfs
unie en J. Smit. fabrieksdirecteur, korte
toespraken zuilen houden.
Afhalen van
levensmiddelenkaarten
Mot irontróle op stamkaarten
tm bevolkingsregister
In het tijdvak van 2 tot en met 19 Jan.
a.s. zullen nieuwe levensmiddelenkaarten
worden uitgereikt.
De uitreiking zal geschieden in de be
kende uitreikingslokalen. Bij deze uit
reiking heeft tegelijkertijd een controle
van de tweede distributiestamkaarten en
het bevolkingsregister plaats.
Hiertoe moeten naast de tweede distri
butiestamkaarten nog worden overgelegd
de oude stamkaarten, het trouwboekje
of andere huwelijkspapieren, persoonsbe
wijzen, paspoorten dan wel andere identi
teitsbewijzen.
Na controle zullen de tweede distribu
tiestamkaarten van een zege! en een stem
pel worden voorzien. Zonder dit zege! en
dit stempel zullen na Januari 1946 op
deze stamkaarten geen levensmiddelen
kaarten meer worden verstrekt.
SANTPOORT
Velsen—VIOS 3—0
Van stonde af aan was het merkbaar,
dat den Velsenaren de 70 nederlaag van
Zondag j.l. hoog zat en dat zij alle pogin
gen in het werk zouden stellen zich op den
anderen Haagschen 2de-klasser te wreken.
In dit voornemen zijn zij volledig ge
slaagd en de 30 nederlaag mag voor de
VlOS-menschen nog geflatteerd heeten:
Twee Velsen-doelpunten wegens buiten
spel afgekeurd en tot viermaal toe be
werkten Bakkum c.s. het houtwerk, toen
de Haagsche doelman reeds geslagen was.
De Hagenaars begonnen in een hoog
tempo, zoodat de strijd zich aanvankelijk
Voor het doel der thuisclub afspeelde. Het
waren vooral de rappe Haagsche rechts
buiten en de midvoor die de aandacht
van de Velser verdediging vroegen.
Langzaam maar zeker echter verplaat
ste Velsen het spel en weldra ketsten
twee vliegende schoten van Bakkum en
Ninaber tegen de lat. Maar hierbij zou
het niet blijven! Toen Ninaber n.l. op de
juiste wijze een hoekschop nam, schoot
Kramer den bal netjes in het net (10).
En nog voor de rost bekroonde Bakkum
met een goed schot een langdurige Velser
veldmeerderheld. Rust 20.
Na de rust trachtte VIOS den achter
stand nog op te halen. De Haagsche aan
val. goed gesteund door den spil, zat
eenigen tijd stevig op den bal. De Velser
verdediging gaf echter geen krimp, hoe
wel dient erkend, dat het een paar maal
geducht spande voor de Velser veste. Eens
kopte Kuypers den ba! uit het door Dom
mere verlaten doel. Hierna kwam Velsen
weer meer in den aanval. Nadat doelpun
ten van Ninaber en Bakkum waren ge
annuleerd, zorgde Ninaber voor een gel
dig doelpunt, zoodat Velsen met 3—0 won.
Kerstspel in de Ned. Herv. Kerk
Maandagavond heeft de Vrijz Christe
lijke Jongerenbond in de Ned. Hervormde
Kerk een vertooning gegeven van een
Kerstspel. Het kerkgebouw was overvoL
Het spel werd door den heer H M. Stra-
ting met een kort woord ingeleid.
De vertooning van het Kerstspel is
voor de uitvoerenden een succes gewor
den. Op duidelijke wijze werd het verhaal
van de geboorte van Jezus, zooals het be
schreven is in Lucas 2 vertolkt Het ge
sproken en het gezongen woord kwamen
duidelijk tot de toehoorders en toen deze
in de stilte van den Kerstnacht huiswaarts
keerden, namen zij de herinnering aan
een mooien avond met zich mee.
Terrasvogels-Nieuws
De op Tweeden Kerstdag gespeelde wed
strijden hadden het volgend resultaat:
Stormvogels IVTerras vogels II 26;
S.V.Y. II—Terrasvogels IV 4—9. I.E.T.
Jun.Terrasvogels Juru 48.
BEVERWIJK
De klok komt terug
Bij het gemeentebestuur is bericht in
gekomen, dat de monumentale klok uit
den gemeentetoren van de Ned. Herv.
kerk is teruggevonden. De klok was des
tijds door de Duitschers uit den toren
weggehaald, niettegenstaande een met
hen getroffen overeenkomst, dat zij zou
worden gespaard. Met vele andere ge
roofde klokken was zó in een schip gela
den om naar Duitschland te worden ver
voerd Dit schip heeft echter Duitschland
nooit bereikt, maar is nabij Urk gezon
ken. Door de zorgen van den Rijkswater
staat zijn deze klokken thans uit de Zui
derzee gelicht. Binnen afzienbaren tijd
zal de klok door de bemoeiingen van de
Rijksinspectie voor de Kunstbescherming,
na zoo noodig te zijn hersteld, naar Be
verwijk worden teruggebracht en weder
in den toren worden opgehangen.
Waarom Sanatorium
verpleging
Dr. H. Vos
geeft een antwoord
Dr. Herman Vos. geneesheer-direc
teur van het Volkssanatorium te Hel-
lendoorn, hield een radiovoordracht,
waarin hij zeide, dat bij velen een on
juiste opvatting bestaat omtrent de be
teekenis van het sanatorium voor de
behandeling der long-tuberculose.
Nog slechts enkele tientallen jaren
geleden was deze behandeling uiterst
eenvoudig en bestond vrijwel uitslui
tend in rust, goede voeding en frissche
lucht. Deze maatregelen hadden slechts
ten doel het weerstandsvermogen van
den patient tegen de tuberkelbacil te
verhoogen. Bij een deel der patiënten,
vooral bij de lichtere gevallen, leidde
deze behandeling inderdaad d.kwijls
tot volkomen genezing; doch bij de
ernstiger patiënten leverde zij in dat
regel geen merkbaar resultaat op. Men
stond daarom nogal sceptisch tegen
over het opnemen van de zwaardere
patiënten in de sanatoria, daar slechts
de lichtere gevallen er baat bij vonden.
In de laatste twintig jaar is deze toe
stand echter geheel anders geworden.
De grondslag Van de behandeling, rust,
goede voeding en frissche lucht, is nog
steeds hetzelfde. Vooral rust wordt nog
veel rigoureuzer en langer toegepast
dan vroeger. Maar daarnaast hebben
andere behandelingsmethoden ingang
gevonden, die een directen aanval doen
op het plaatselijk ziekteproces, de
zoogenaamde chirurgische behandeling
van longtuberculose. Bij een van de
methodes bijvoorbeeld, wordt het mid
denrif verlamd en de borstkas ver
nauwd, door het wegnemen van stuk
ken rib, waardoor dikwijls uitstekende
resultaten worden behaald, met uit
zondering van de ernstigste gevallen,
die niet meer voor eenige behandeling
toegankelijk zijn.
In tegenstelling met vroeger, vindt
men tegenwoordig in de sanatoria veel
patiënten, die langdurig te bed moeten
worden verpleegd, en aan allerlei spe
ciale behandelingswijzen worden on
derworpen. Het sanatorium is gewor
den tot een tuberculose-ziekenhuis.
De behandeling moet geschieden on
der deskundige leiding en in modern
geoutilleerde inrichtingen, zoodat het
minder wenschelijk is, dat de patiënten
thuis worden verpleegd. Ook tegen
over gewone ziekenhuisbehandeling
staan de meeste sanatorium-artsen nog
al afwijzend, daar men hier over het
algemeen niet op dergelijke patiënten
is ingesteld, en de medici de jarenlange
ervaring op dit gebied missen. Boven
den moet er gelegenheid zijn de pa-
tienten te laten wandelen. Aan een be
paalde streek, bosschen bijvoorbeeld,
geeft men geen voorkeur meer.
De vraag: waarom sanatorium-ver-
pleging?. achtte spreker zich gerech
tigd aldus te beantwoorden: omdat ner
gens beter, dan in het sanatorium aan
de speciale eischen welke de behande
ling van patiënten met longtubercu
lose stelt, wordt voldaan.
