Uliuistec fötxes
Kort en bondig
Avonturen
en Warrel
over Indië, den woningbouw
en de loonpolitiek
Minister Drees sprak Vrijdagavond voor
'de afd. Scheveningen der S.D.A.P.
"cn van de problemen voor de regeering
is -ederlandsch-Indië. Het staat voor ons
vast. aldus spreker, dat het streven van
c Indonesiërs naar zelfstandigheid een
uurlijk verlangen is. Maar aan den
'eren kant zijn wij overtuigd, dat het
- - Nederland en Indië beide van be-
f is, dat met beider vrijwillige samen-
;ing een band gehandhaafd blijft. Er
rschte, toen er in den verzetstijd met
Indonesiërs over dit probleem gespro
ken werd, ook bij hen volkomen eensge
zindheid. Wij waren het toen eens over
»?en zelfstandig Indonesië, voor wat be
treft de binnenlandsche aangelegenheden,
echter binnen het rijksverband. Er is
toen een verklaring opgesteld, waarin de
nadruk werd gelegd op dat vrijwillig sa
mengaan. Het is anders geloopen, doordat
Japan capituleerde toen er geen troepen
waren. Jarenlang is in Indië de haat tegen
al wat Europeaan was door de Japanners
aangewakkerd. Wij hebben den plicht, de
Nederlanders, Europeanen en Chineezen
te beschermen en de vele duizenden ge-
interneerden te beveiligen. Het is uitge
sloten, dat men de terreur kan laten
voortwoeden. Het is onmogelijk dit te
Öoen zonder troepen te sturen. Men ver-
gete ook niet, dat zich nog eenige lOO.OOen
Japanners in Nederlandsch-Indië bevin
den. Spreker is echter niet zonder goede
hoop: er is kans op een gunstige ontwik
keling.
Ook in andere opzichten staat de regee
ring voor een ontzaglijk moeilijke taak.
Er is een tekort van enkele lOO.OOOen wo
ningen.
Veel moet er nog opgebouwd worden.
Spreker heeft de Betuwe en Noord-Lim
burg gezien Hij zag o.a. een plaatijzeren
hut. waar'i drie gezinnen huisden, name
lijk zes vo'wassenen en elf kinderen.
In normale tijden werden in Nederland
per jaar 35000 nieuwe woningen gebouwd.
Voorloopig en vermoedelijk ook nog in
1946, zullen we ons alleen met het herstel
van beschadigde woningen moeten bezig
houden. Maar daar achter liggen plannen
voor den bouw van 40 000 woningen per
jaar. Deze plannen zullen zoo worden
ingericht, ook wat de prijzen en loonen
betreft, dat de bouwvakarbeiders niet,
ïoof s na 1918 gebeurde, na eenigen tijd
met werkloosheid worden bedreigd.
Wij zijn ook wat de loonpolitiek betreft,
met een vast systeem bezig. Sinds Octo
ber zijn loonregelingen voor 24 bedrijfs
takken vastgesteld; zoo bijv. in de bouw
en metaalnijverheid en voor de landarbei
ders. Voor de laatsten beteekende dit on
geveer een verdubbeling van het loon, om
dat zij een der laagst betaalde groepen
Wat de voedselvoorziening betreft, her
innerde spreker er aan, hoe reeds in April
1945. dus nog tijdens de bezetting, het col
lege van vertrouwensmannen, waarvan
«preker deel uitmaakte, met de Duitschers
onderhandelde over het doorlaten van
voedseltransporten, omdat Nederland ver
hongerde. Toen de geallieerden hun plan
nen kenbaar maakten om voedsel boven
de groote steden af te werpen, verzoch
ten de Duitschers, dit liever boven be
paalde terreinen buiten de steden te doen.
Spoedshalve verzochten de Duitschers het
college van vertrouwensmannen, van
welks bestaan zij op de hoogte waren, dat
verzoek over den* geheimen zender van
dit college aan de geallieerden over te
brengen, aan welk verzoek het college
voldeed met de uitdrukkelijke voorwaar
de. dat er dien nacht niet gepeild zou
worden.
Het regiment
Luchtvaarttroepen
Oproep
Bij het op 1 Mei 1946 op te richten regi
ment Luchtvaarttroepen zijn vacatures voor
Instructie-officiers- en onderofficierska
der. In verband met de te verrichten dien
sten is de leeftijdsgrens voor officieren
bepaald op 30 jaar. voor onderofficieren op
60 jaar Ter herscholing van dit kader wordt
een officiers- en onderofftciers-instructie-
eursus gehouden van twee maanden, aan
vangende 15 Januari 1946 Gegadigden hier
voor kunnen zich melden op 2 Januari
1946 te 14 uur op het opkomstdepot lucht
strijdkrachten. vliegveld Ypenburg, kamp b.
Brasserskade, Delft.
Kamerverkiezingen
Groslijst van de S.D.A.P.
De Partyraad van de S. D. A. P. heeft de
groslijsten voor de verkiezingen samenge
steld. Als lijstaanvoerders zijn aangewezen
in de kieskringen I. II XII en XVIII (Til
burg, Den Bosch. Middelburg, Maastricht)
C. van Liendeu; kieskring V (Rotterdam)
mr. L. A. Donker, kieskringen V en VII (Den
Haag. Leiden) W. Drees; kieskring VIII
(Dordrecht) mr. J Burger: kieskring VIII
(Amsterdam) J. J Vorrinb: kieskringen
XIII en XV (Utrecht, Zwolle) lr. H. Vos:
kieskring XIV (Leeuwarden) J. J. Vorrlnk:
kieskring XVI (Groningen) wordt nader
bekend gemaakt: Arnhem, Nijmegen: mr.
M van der Goes van Natere. Assenir.
H Vos.
Voor de kieskringen XI en X (Haarlem,
Den Helder) zyn op de groslijst geplaatst:
1. S. L. Mansholt: 2. L. N. Palar. 3. E. Ver
meer. 4. N Stufkens. 5. H. de Dreu. 6. P. v.
d. Vaart: 7 L Bouma. 8. mr. H. Scholten.
8 C. Schoone. 10 J Meijer. 11. Dr. J. Was
zink. 12. H. van Hulst.
De regeering heeft zich nu nog bezig te
houden met de dagelijksche moeilijkheden
van het heden, maar daar overheen lig
gen de plannen voor een planmatige or
dening van onze welvaart in de toekomst.
Het voorontwerp van de bedrijfsorgani
satie en andere maatregelen zijn de eerste
stappen daartoe Bij de geldzuivering
heeft men gebroken met heilige huisjes
Het bankgeheim is opgeheven, de safes
moesten geopend worden. Nu kunnen de
vermogens vastgesteld worden en een
vermogensaanwasbelasting zal onrecht
matige verrijking gedurende de bezetting
teniet doen.
Dit ministerie is geen socialistisch ka
binet, maar het is bezield met den wil
een vernieuwing onder het Nederlandsche
volk tot stand te brengen met een her
stelde welvaart en een grooter sociale
rechtvaardigheid.
Machines
voor onzen wederopbouw
uit Engeland
Ter waarde
van 3 millioen gulden
In een spoedvergadering van de vakgroep
Groothandel in Metaal- en Houtbewerkings
machines te Amsterdam werd medegedeeld,
dat de Nederlandsche machinehandelaren
ln de gelegenheid worden gesteld om voor
Nederlandsche rekening in Engeland be
stelde werktuigmachines over re nemen van
de officieele Instanties. Er was groote be
langstelling voor de vergadering en vele
handelaren, die hun unieke kans om bij
te dragen tot den opbouw van ons land
beseften, schreven voor een aanzienlijk be
drag ln.
Van de machines zijn reeds 10 stuks in
Nederland aangekomen. Het geheel het
betreft in totaal 400 stuks, waaronder re-
volverbanken, schaafbanken, boor- en
fraismachines voor een gezamenlijke waar
de van 3 millioen gulden moet in 1947
zijn afgeleverd.
Ik bevrijder van Nederland, veldmaarschalk Montgomery, werd
tijdens zijn bezoek aan Amsterdam in Augustus op de meest, enthou
siaste wijze ontvangen. Zijn tocht door de stad werd een ware triomf
tocht. Aan de grens der gemeente werd „Monty" verwelkomd door
burgemeester de Boer, Naast den veldmaarschalk minister-president
Nchermerhom. p.
Dank
aan onze buitenlandsche
vrienden
De Nationale Hulpactie Roode Kruis ont
vangt dagelijks vele briefjes, bevestigd aan
in Engeland ten behoeve van onze getroffen
landgenooten verzamelde goederen, waaruit
een warm medeleven spreekt met den Ne-
derlandschen burger. Ook de Engelsche jeugd
laat zich niet onbetuigd in het uiten van haar
sympathie. Vooral zij zou het zeker op hoo-
gen prijs stellen, als zij door briefjes uit
Nederland eens hoorde, hoe blij wij hier zijn
met de vele goede gaven. Het is volstrekt
geen bezwaar deze bedankbriefjes in het Ne-.
derlandsch te schrijven: wanneer deze naar
de H.A.R.K. worden opgezonden zorgt die
voor een Engelsche vertaling.
Om een eenvoudige wijze van bedanken
mogelijk te maken heeft, de H.A.R.K. een
groot aantal gekleurde briefkaarten laten
drukken. Deze fleurige kaarten met de af
beeldingen van een tulpenveld, een molentje
en een groote witte wolk in een blauwe lucht,
waarop in rooce letters „Many thanks for
your gifts gedrukt staat, zullen gelijk met
de gaven overhandigd worden. Men kan dan
zijn naam eventueel met eenige persoonlijke
woorden van dank, op het kaartje schrijven
en de HARK zorgt voor verzending naar
Engeland of Amerika. Laat men toch vooral
bedenken dat men op deze wijze een prettig
contact tusschen schenkers en ontvangers
kan leggen.
Kanker- en
malariabestrijding
De vele proeven die ln Engeland ver
richt werden in den strijd tegen de kan
ker. die daar Jaarlijks 75.000 slachtoffers
elscht, hebben nog geen direct resultaat
afgeworpen. Men houdt zich hiermede ln-
tensiel bezig en men heeft getracht de
natuurlijke hormonenwerking te herstellen
of aan te vullen door gebruik van synthe
tische hormonen. Het allernieuwste is ech
ter het experiment met atoomenergie. Men
weet dat in lichte gevallen effect te ver
krijgen is door bestraling met Röntgen
stralen. Er zullen nu ook proeven genomen
worden met een serum dat bereid wordt
uit bestraalde gezwellen.
Een nieuw geneesmiddel voor malaria,
paludrlne genaamd, zal stellig door alle
lijders aan deze afmattende ziekte met ge
juich begroet worden. Dit medicijn is door
de Brltsche chemische industrie uilgevon
den en zal zoowel preventief als bestrij
dend met succes kunnen worden gebruikt;
ln 1947 zal preparaat algemeen verkrijg
baar worden gesteld.
E. W. van Popta f
Te Bloemendaal Is In den oud-irdom van 74
jaar overleden de heer E. W. van Popta. oud
gezagvoerder der K. N. S. M. De overledene,
die kapitein ls geweest op de groote schepen
dezer Stoomvaart .Mij., stond bij de directie
ln hoog aanzien. Meermalen werden hem
eervolle opdrachten verleend. Nadat hij met
pensioen was gegaan heeft de overledene een
aantal functies in het openbare leven be
kleed. Zoo is hij geweest bestuurslid van de
Vereeniging van Gezagvoerders, bestuurslid
der Antirev. Kiesvereeniglng te Bloemen
daal. De teraardebestelling heeft plaats op
Maandag 31 December des namiddags te twee
uur op de algemeene begraafplaats te Bloe
mendaal,
Historische tentoonstelling
te Haarlem verlengd
In verband met de nog steeds onver
minderde belangstelling voor de histori
sche tentoonstelling „Haarlem 700 Jaar
Stad", in het Frans Halsmuseum te Haar-
lerii, is besloten deze tot einde Januari 1946
te verlengen.
Het publiek, dat tegelijk met de histo
rische Tentoonstelling ook het weer keu
rig in ouden doen teruggebracht Frans Hals
museum kan bezichtigen, blijkt zooals
herhaaldelijk valt te constateeren toch
wel zeer dankbaar, dat Haarlem niets van
deze kunstschatten heeft behoeven te ver
liezen.
Georgette Hagedoorn
bezingt het leven
„Chansons mimées" vermelde het pro
gramma Vrijdagavond, toen Georgette Hage
doorn in den stadsschouwburg te Haarlem
optrad onder auspiciën van de vereeniging
„Geloof en Wetenschap". Wij hebben op
deze plaats reeds waardeerende woorden,
gewijd aan het eerste deel van haar pro
gramma: de zuivere, raak getypeerde en goed
voorgedragen Fransche chansons en de kos
telijke paraphrase op de kunstgevoelens van
een aantal „moderne" museumbezoekers
zijn evenzoovele gave interpretaties van
kleinkunst met een kapitale K. Na de pauze
bracht Georgette een aantal Kerstliederen,
waarin zij blijk gaf van de meer innige kan
ten van haar talent. Alhoewel hier en daar
een gemis aan doorleefdneid viel op te mer
ken. werd de devote sfeer, gekleurd met de
puntige details, die het Fransche liedje geeft,
in een fijn gebarenspel en we zouden haast
willen zeggen: een subtiele choreografie ge
bracht. Hel Nederlandsch voerde den boven
toon en dat was goed gezien, immers in de
simpele, klare woorden van „Maria tot haar
kind" wordt de Kerstmys'iek ons nader ge
bracht dan in de nooit aflatende piquanterie
van den Franschman. Het „Chantons tous k
la naissance" was een juweeltje vol vervoe
ring en innigheid en de stormachtige bijval
van het dankbare publiek vormde een waar
dige belooning voor deze talentvolle kunste.
BINNENLAND
Maarschalk Montgomery zal op 17 Januari
naar Den Haag komen om Britsche onder
scheidingen uit te reiken aan Nederlandsche
militairen.
De „Nieuw-Anisterdam" met zijn 3800
repatrieerenden urt Indië aan boord maakt
een vlotte ie:s. De algemeene gezondheids
toestand der passagiers is bevredigend. Te
Suez zijn zij hartelijk ontvangen en daar
werd hun warme kleeding en schoeisel uit
gereikt. De boot zal vermoedelijk 1 Januari
te Southampton aankomen
Nieuwe bruggen. De K. N. A. C. deelt
mede. dat wordt verwacht, dat de in aan
bouw zijnde nieuwe verkeersbruggen bij
Zutphen en Kampen, zoomede de nieuwe
noodbrug bij Roermond reeds ln den loop
van de volgende maand zullen kunnen wor
den in gebruik genomen.
BUITENLAND
Fransche socialistische en communisti
sche partijleiders conlereeren vandaag op
verzoek van de socialisten, die beu zijn van
de „toenemende heftige aanvallen der com
munisten" op hun partij. Er dreigt een split
sing in de partij zelf tuschen rechts en links.
De Amerikaansche rubberindustrie ver
wacht een van 6 millioen rutobanden
voor het jaar 1947. i
Een bende valsche munters inet vele ver
takkingen in Milaan. Turijn en Rome is in
Oostenrijk gearresteerd. Zij fabriceerde
ponden, dollars en Fransche francs, tevens
hield zij zich bezig met handel in cocaine
In een OostenrUksche nota aan de Geal
lieerden maakt de regeering voor Oostenrijk
aanspraak op het Duitsch sprekende Noor
delijke gedeelte van Zuid-Tyrol. Volgens deze
nota komt het resteerende deel. Trentino,
Italië toe.
Chequers Court. Wij hebben vermeld dat
de Engelsch-Nederlandsche besprekingen van
de Indonesische vraagstukken Donderdag op
Chequers Court, het buitenverblijf van den
Britschen minister-president Attlec, zijn ge
houden. Die mededeehng vereischteenige
toelichting. Want Chequers Court is niet het
eigendom van Attlee, maar wel het landgoed
van een minister-president. Ongeveer 25 jaar
geleden is het aan den Staat geschonken met
de bepaling, dat het steeds ter beschikking
zou moeten staan van den regeerenden
Premier. Zoo hebben verscheidene minister
presidenten het al bewoond, voorzoover zij
niet vertoefden in de veelbesproken Londen,
sche ambtswoning van den Britschen Prime
Minister: Downing Street 10, vlak bij de
groote departementen en de Houses of Par
liament. Ook Chequers Court is dus een
„ambtswoning".
Het Sovjet-Instituut voor medische para
sitologie heeft volgens berichten uit Moskou
een nieuw geneesmiddel, streptotycine, ver
vaardigd ter bestrijding van bacteriën, die
tot dusver door geen enkel middel te ver
nietigen waren.
De verzegelde archieven van de Duitsch®
ambassade en consulaten in Turkije zullen
binnenkort door een geallieerde commissie
worden geopend.
Tusschen Engeland en Australië is een
nieuwe scheepvaartverbinding in voorbeiel-
ding, die de zeereis met acht dagen zal ver
korten vergeleken bij 1939.
Inzake nationalisatie van electriciteits-
bedrijven wordt binnenkort in Frankrijk een
wetsvoorstel verwacht.
Een Amerlka»nsche regeeringsnieuws-
dlenst zal in 62 landen worden gevestigd. In
60 landen zullen Amerikaansche bibliotheken
worden geopend.
De UNRRA krijgt levensmiddelen en
andere goederen ter waarde van bijna 10
millioen dollar uit Columbia, Cuba en de
Dominic, republiek.
HAARLEM EN OMGEVING
Kommandant en Mevrouw Durman, die
Kommandant Vlas ln de leiding van het
Leger des Heils in Nederland hebben opge
volgd, zullen Zondag 30 Dec. in het gebouw
Schagchelstraat te Haarlem ontvangen
worden.
Een jubilaris b(j Heringa Wuthrich.
6 Jan. zal het 40 jaar geleden zijn dat de mon-
teur-electricien A. L. van Veldhuysen bij
voornoemde firma in dienst trad en geduren
de dien tijd daar onafgebroken werkzaam is
gewest. Hij heeft zich sindsdien een goeden
naam in Haarlemsche industriekringen ver
worven.
De volgende R.K. geestelijken zuilen in
1946 hun 12'i-Jarig jubileum vieren: Rector
S. J. de Bot. de Kapelaans J. P. van Beu
kering, J. Oudshoorn en C. A. Tijnsen en de
leeraren J. P. de Jong. A. V. M. Eyckelhof
en T'n. H. J. Zwartkruis van het Seminarl
Hageveld te Heemstede.
De heer J. G. Pel hoopt 3 Januari van
het volgend jaar den dag te herdenken, waar
op hij 25 jaar geleden als concierge bij het
Stedelijk Gymnasium werd aangesteld.
Agenda
ZATERDAG 29 DECEMBER.
Stadsschouwburg: Georgette Hagedoorn,
14.30 uur. Gravin Maritza, 20 uur. Gem. Con
certgebouw: Film Kleur en Glorie onzer
Tropen, 14.30 uur. Kerstconcert, 20 uur. Rem
brandt: De dag van morgen. 14. 16.15, 39 en
21.15 uur. Cinema Palace: Het Vreemdelin
genlegioen, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur Luxor:
Modern Times, 14. 16.15. 19 en 21.15 uur. Frans
Hals: 't Zit in de lucht, 14, 16.15, 19 en 21.15 u.
ZONDAG 30 DECEMBER.
Gem. Concertgebouw: Kinderfeest, Pietje
Bell, 14.30 uur. Het Biechtgeheim, 20 uur.
Stadsschouwburg: Hoe laat gaat de trein, 14
en 20 uur. Bioscopen: als Zondag.
MAANDAG 31 DECEMBER.
Bioscopen: als Zaterdag, doch slechts één
avondvoorstelling om 19 uur.
16.De twee vrienden stappen in'i wagen
tje, dat geduldig onder de varen staat
te wachten en slaan den weg naar Pi's
huis in. Ze zijn er direct en Wag volgt
Pi naar binnen. Pi woont tijdelijk in een
afgevallen denne-appel, want zijn vroe
ger huis, een boschanamoon heeft hem
de huur opgezegdomdat hij zoo'n rom
mel maakte.
