Jladiatede
van H.M. de Koningin
tot aile gerepatrieerden
„Ramblers" onzichtbaar gemaakt
Avonturen
,.Wij hebben ieder van U noodig"
rl. M. ue Koningin heeft Zondagavond
tot gerepatrieerden uit Ned.-Indië en tot
do uit gevangenkampen teruggekeerden
de volgende radiotoespraak gehouden:
Landgenooten, die zijn teruggekeerd uit
de hel van concentratiekamp, gevangenis,
werk- oï gevangenkamp, of een o£ meer
van deze beproevingen hier te lande hebt
ondergaan, en gij. die thans uit Indië zijt
aangekomen, tot U allen wil ik heden een
persoonlijk woord richten:
Nu de eerste schepen uit het eens zoo
vredige en .welvarende Insulinde met uit
geputte kinderen, vrouwen en mannen
zijn binnengcloopen, en deze thuiskomst
in zoo grooten getale, na zoo verre reis
over oceaan en zeeën, wellicht nog dui
delijker tot de verbeeldingskracht spreekt
van iederen Nederlander en deze nog
meer doet beseffen, welk nameloos leed
hij geroepen is te lenigen, dan bij den
stroom huiswaarIsgekeerderi uit Duitsch-
land en de door dat land bezette gebie
den. heb ik dit oogenblik aangegrepen om
tot U allen het woord te richten.
Hartelijk welkom heet ik u, landgenoo
ten, die de verre reis naar hier hebt vol
bracht. Gij zijt voor ons in Nederland de
verpersoonlijking van hetgeen geleden is
drie en een hall' jaar onder den hiel van
den meedoogenloozen Aziatischen overwel
diger en van de daarop gevolgde geeste
lijke en lichamelijke martelingen na den
val van Japan. Met open armen ontvangt
u het veilige, gastvrije Nederland, dat u
zeker alles zal geven, wat het te geven
heeft. Wij allen hier wenschen u toe rust
en spoedig herstel van krachten. Diepe
ontsteltenis heeft zich van elkeen meester
gemaakt bij het vernemen van de berich
ten over het gruwelijke, dat zoovelen,
die zich trouw verbonden voelen aan ons
Rijk, ic overkomen, waarbij ik niet zou
willen vergeten, zij, die neergeveld wer
den om der wille van hun geloof.
Vol eerbied en bewondering zijn wij
voor uwe onoverwinlijke geestkracht,
-taaiheid en volharding in die tijden van
vernedering en smaad. Zij deden u de
moeilijke omstandigheden waaronder, de
thuisreis moest worden volbracht, moedig
aanvaarden. Dat vervult ons met vertrou
wen, dat gij de toekomst mèt dezelfde
geestkracht tegemoet zult gaan.
En thans, gij die eerder van elders en
langs anderen weg, het vaderland hebt
bereikt, soms na lange omzwétving en
moeizame reis, gij, vrouwen en mannen,
die daarginds de verschrikkingen van con
centratiekamp en gevangenis hebt door
staan of wel gij, die in het vaderland door
deze hel zijt heengegaan, ik weet boe
zwaar gij geleden hebt naar ziel en
lichaam en hoe langzaam uw geknakte
gezondheid, uw uitgeteerd gestel zich we
der oprichten en hoe gij meestentijd nog
steeds het beeld van al die verschrikkin
gen in u omdraagt. Maar ik weet ook, hoe
gij bovenal, door de diepten van uw gees
telijk lijden heen, kunt opklimmen tot een
punt, waarop gij u keert naar de toe
komst om met nieuwen moed een nieuw
leven aan te vangen.
Ik begrijp \iw teleurstelling en ontgoo
cheling waar alles niet zoo geloopen is,
als gij u de toekomst had voorgesteld.
Deze teleurstelling en ontgoocheling lig
gen zoozeer in de natuur der dingen. Toch
zie ik ook in het lijden van ons geheele
volk, zij hef op andere wijze dan gij, de
verklaring voor de traagheid in het u ziel
kundig begrijpen en tegemoetkomen, zoo-
als gij dit verwacht en gehoopt hadt.
Op het tijdstip, dat gij onze grens over-
echreedt, waren de geesten geheel in be
slag genomen door de zorg om het dage-
lijksch bestaan en de eigen ontberingen en
met het overwinnen van de eigen moei
lijkheden. Toch lijdt het geen twijfel, dat
Nederland weet wat gij over gehad hebt
voor de zaak der vrijheid en de bevrijding
des vaderlands en dat het trotsch "op u is.
"Wij mogen en zullen dit niet vergeten.
In een tijd, als waarin wij thans leven,
kunnen wij uw bezielend voorbeeld en de
kracht die van u uitgaat als strijder en
strijdster niet missen, willen wij een
nieuw en beter vaderland bouwen. Wij
hebben ieder van u noodig, onverschillig
of gij weer tot werken in staat zijt of nog
gekluisterd zijt aan een smartelijk ziek
bed; wil ons oolg nu voorgaan met de in
spiratie, die u bezield heeft en de geest
kracht, die gij aan den dag gelegd hebt
tijdens de verschrikkelijke jaren, die ach
ter ons liggen, geef u opnieuw op --deze
wijze voor ons allen, voor het vaderland.
Met hart en hoofd geheel vervuld met dit
'levensdoel, zal opnieuw geluk uw leven
Ons brood
wordt grijzer
Er is besloten de hoedanigheid van ons
brood eenigszins te wijzigen door verhoo
ging van het uitmalingspercenlage bij de
fabricage van broodbloem. Het gevolg
hiervan zal zijn, dat de kleur van het
wittebrood eenigszins grijs zal worden,
zoodat het uiterlijk iets minder aantrek
kelijk zal worden. De voedingswaarde
vermindert niet. Deze wijziging der hoe
danigheid van het wittebrood voltrekt
zich geleidelijk. De samenstelling van
bruin brood en roggebrood ondergaat geen
.verandering.
binnenstroomen en God geve u daarbij
Innerlijke rust en vrede.
Gij kunt vertrouwen, dat ieder die op
dit punt verantwoordelijkheid draagt,
zich van. die verantwoordelijkheid bewust
is en dat de resultaten van hun handelen,
naarmate het herstel toeneemt, steeds
duidelijker zullen worden.
Nu ik tot u spreek,' gaan als vanzelf
mijn gedachten ook met trotsehe voldoe
ning uit naar onze dappere strijders te
land, in de lucht, ter zee en bij de koop
vaardij van wie veel geestkracht en moed
gevraagd wordt om de gevolgen die de
oorlog voor hen met zich heeft gesleept
voor het verdere leven te dragen, die het
zij gewond werden in den strijd of wel
als gevangenen de daarmee gepaard gaan
de ellende hebben moeten verduren; hier
behoef ik slechts Thailand te noemen.
Hun allen roép ik toe: Wij hebben ook
u noodig; vervult uwe roeping, bouwt al
len mede, geestelijk en ook stoffelijk aan
hel nieuwe vaderland en aan het nieuwe
Rijk.
Ten besluite spreek ik tot alle Nederlan
ders. Wij zijn aan onze driekleur, die ons
in deze jaren zoo dierbaar is geworden,
verplicht te toonen dat het ons diepe ernst
is met onze dankbaarheid tegenover al
deze vrouwen en mannen, die het beste
gaven voor Nederland, voor ons Rijk en
voor ons. Het is onze eereplicht hen niet
teleur te stellen.
Voor een vrij Spanje
Massa-betooging te Amsterdam
In een met plusminus 250 geallieerde vlag
gen versierde groote hal van de Amsterdam-
sche markthallen hebben Zaterdagavond
20.000 a 25.000 menschen een massabetooglng
bijgewoond, die door het initiatief-comité
„Vrij Spanje" in samenwerking met vele
andere organisaties was georganiseerd. Een
•honderdtal oud-Spanje strijders woonde de
manifestatie bij.
Tien sprekers, allen van verschillende orga
nisaties, voerden het woord.
Oud-SpanjestrUders weer Nederlanders.
Mr. Benno Stokvis, die Zaterdagmorgen bij
een bespreking aanwezig is geweest tus-
sehen den minister-president, Prof. Ir. W.
Schermerhom, den minister van Justitie, Mr,
H. Kolfschoten, twee hoofdambtenaren van
het departement van justitie en een delegatie
van Oud-Spanje strijders, deelde mede, dat
als gevolg van de openhartige gevoerde be
sprekingen, die op initiatief van de regee
ring zelf zijn gehouden, de oud-strijders
binnen afzienbaren tijd weer de Nederland-
sche nationaliteit zullen terug krijgen. Daar
bij zit het streven voor dat zij nog kunnen
deelnemen aan de a.s. verkiezingen.
Major Sam Wild achtte de aanwezigheid
van Duitsche nationaal-soctalisten in Spanje
een gevaar voor de veiligheid van ons zeil
en van onze kinderen. Communisten en Ka
tholieken zijn nog steeds vereenigd in hun
strijd tegen Franco. In Frankrijk staan 300.000
Spaansche patriotten gereed den strijd op
nieuw aan te binden.
Telegrammen, werden gezonden aan onzen
minister-president, aan onzen 'minister van
buitenlandsche zaken en aan Giral, den pre
mier van de voorloopige Spaansche republi-
keinsche regeering. die thans nog te Mexico
woont. Tn de eerste twee telegrammen dringt
het comité er op aan voeling te nemen met
de andere regeeringen van de vereenigde
volkeren, ten einde tezamen overleg te ple
gen hoe het Spaansche volk het snelst kan
worden geholpen om zich van het Franco-
regiem te bevrijden. Het comité is van oor
deel, dat allereerst de erkenning van Franco
moet worden ingetrokken en overgedragen
op Giral en dat Vrije, geheime verkiezingen
onder toezicht der vereenigde volkeren, moe
ten worden gehouden.
Agenda
MAANDAG 7 JANUARI,
llotel de Leeuwerik: A. F. J. Porilelje:
Omgang met dieren (fUm), 20 uur; Stads
schouwburg: Toontje heeft een paard getee-
kend, 20 uur; Rembrandt: De Parijsche on
deugd, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur; Palace: Het
dubbele paspoort. 14, 16.15, 19 en 21.15 uur
(1« j.); Luxor: Goldwyn Follies, 14, 16.15, 19
en 21.15 uur (14 J.)Frans Hals: 't Zit in de
de lücht, (14 j.).
DINSDAG 8 JANUARI.
.Tacobstr. 6: Advent-kerk, lezing. 20 uur;
Gem. Concertzaal: Feestavond „Caecillia",
20 uur; Stadsschouwburg: Het begon zoo
onschuldig, 20 uur; Bioscopen: als Maandag.
Tartakower en Ekström
streven naar
de eerste plaats
Zaterdag werd te Hastings de achtste roi\-
ce in het groote schaa"ktournooi gespeeld,
Met de afgebroken partijen uit de laatste drie
ronden werd Zondag schoon schip gemaakt.
Volgens Dr. Emvé geven de resultaten voet
aan de voorspelling, dat Tartakower en
Ekström de voornaamste candidaten worden
voor de eerste (plaats. De Franschman won
van Prins In een voortreffelijke partij. Onzen
landgenoot werd kort na de pauze remise
aangeboden, doch deze, die het zijn tegen
stander zeer lastig maakte, overschatte zijn
stelling dusdanig, dat hij dit niet aan
nam; na een fraai toreneindspel moest hij
tenslotte opgeven. Euwe speelde tegen Chris-
loffel een parij, waarbij de spelers zoozeer
in hun ingewikkelde combinaties opgingen,
dat zij beiden een paar vergissingen begin
gen. De Zwitser maakte in een' moeilijken
stand een blunder, waardoor zijn verlies
onafwendbaar was. De afgebroken partij
EuweEkström kwam Zondag aan de beurt
en werd door Euwe verloren na hardnekki-
gen strijd. De uitgestelde partij tegen Ser-
genat leverde voor onzen kampioen na een
zeer moeilijk eindspel een winstpunt op.
Mieses speelt zeer wisselvallig. Deze keer
verloor hij in 16 zetten van Denker. Steiner
maakte een sterke partij tegen Aitken, die
na 41 zetten opgaf. De partij Sergeant—Devos
leverde een weinig interessante remise op.
Aan den vooravond van de negende ronde
Is de stand: Tartakower 614 pnt.; Ekström
6 pnt.; Euwe, Denker en Steiner 5!£ pnt.;
Prins 4^i pnt.; Aitken 4 pnt.; Mieses 3 pnt.;
Christiffel en Thomas 2Ié pnt.; Devos VA pnt:
en Sergeant l punt.
RUSSEN IN LONDEN GEARRIVEERD
Dr. Euwe berichtte^. Zondagavond, dat er
vijf Russische vertegenwoordigei's in Lon
den zijn aangekomen voor den aldaar door
de „Sunday Chronicle" georganiseerd en wed
strijd. die op 14 Januari in Memorial Hall
zal beginnen. Het zijn Flohr, Smyslov, Bo-
leslavsky, Kotov en Roehlyn. Botwinnik zal
niet van de partij zijn, maar aangezien er
weinig krachtsverschil tusschen de Russen
bestaat kan men ervan verzekerd zijn, dat
deze pioeg de eelste viool zal spelen, aldus
Dr. Euwe.
Nederland-België op 12 Mei.
Naar het A.N.P. verneemt, wordt de
landemvedstrijd NederlandBelgië niet
op 5 Mei, doch in verband! met op 5 en 6
Mei te houden bevrijdingsfeesten, op 12
Mei gespeeld. De ontmoeting' vindt plaats
in het Olympisch Stadion te Amsterdam.
Schoolkampioenschappen
Tafeltennis
In het voormalig Zandefinstituut te Haar
lem werc^n de schoolkampioenschappen ta
feltennis gespeeld. De M.T.S.-ploeg bestaan
de uit de heeren Brandse, v. Mourik en Kas
telein legde door de overwinning op die van
het Chr. Lyceum voor een jaar beslag op
den wisselbeker. Ook in den persoonlijke*
wedstrijd won Brandse van Noppen (Chr. L.)
Het damesteam van het Gymnasium bleef
de baas van het Kènn. Lyceum met Bl. In
de persoonlijke finale overwon mej. Schraa-
gen van de Gymnasiumploeg haar'zuster en
strijdgenoot. Als extra-nummer werd Vrij
dag nog een mixed-double verspeeld, waar-
bi,; twee Gymnasium-combinaties in de fi
nale kwamen.
Prov. Staten-verkiezing
A. II. groslijst
Door het bestuur van den Staten-Kies-
kring der Anti-Revolutionnaire partij zijn
op de groslijst geplaatst: F. P. Vermeulen,
Velsen; M. van den Heuvel, Abbenes
(Haarl.meer); P. van der Meer Pzn., Aals
meer; J. van Andel, Heemstede; N. Pas-
schier, Beverwijk; M. W. van der Schans,
Bovenkerk (Gem. Nieuwer Amstel); H.
M. C. Vissers, Vijfhuizen (Haarl.meer);
H. J. Lips, Velsen; Mr. Joh. Knape, Hoofd
dorp (Haarl.meer); Joh. Verkuyl, Heem
stede.
Woelige demonstraties in ket Concertgebouw
Het vierde optreden van de Ramblers
sedert het afloopen van hun schorsings-
termïjn is Zondagavond ïn het Gem. Con
certgebouw tè Haarlem door demonstran
ten krachtdadig verhinderd. Toen de band
op het podium verscheen, steeg er uit de
zaal een luid „Sieg HeiP'-geroep op, on
middellijk gevolgd door het ontbranden
van een drietal z.g. rookkaarsen, die uit
het publiek deels voor, deels op het too-
neel werden geslingerd. Drie enorme
oranje rookwolken stegen omhoog en
maakten het ensemble onzichtbaar, hoe
wel men nog juist kon zien hoe de musici
Ülings met bun instrumenten naar achter
de coulissen de vlucht namen. In een
oogenblik tïjds verspreidde zich de rook
door de zaal, waar men spoedig geen hand
voor oogen meer kon zien.
De sterke in de zaal aanwezige politie
macht ontruimde de eerste rijen, terwijl
achter in de zaal een haast chaotische
verwarring heerschte. Een nieuw incident
volgde hierop. Uit de opstandige menigte
weerklonk het Wilhelmus, besloten met
een eenstemmig en langgerekt „Sieg
Heil"-gebrul. Te 8 uur 25, toen de ver
warring haar hoogtepunt had bereikt en
de rook steeds dichter werd, gaf de politie,
nadat tevens de Ramblers hun besluit om
niet meer op te komen te kennen hadden
gegeven, bevel tot ontruiming van de
zaal. Toen het publiek aanstalten maakte
om zijn entreegeld terug te eischen, trad
de hoofdinspecteur van politie, P. A. de
Jong voor de microfoon en verzocht de
aanwezigen op kalme wijze de orde ver
der te bewaren en zich met de directie
over de teruggave van de gelden te ver
staan. Bij de uitgangen van de zaal. waar
het publiek samenstroomde, klom de kap.
der Gezagstroepen Goedvolk op een stoel
en deelde mede, dat de directie tot terug
betaling 'bereid was. Hij stelde voor, de
entreegelden in hun geheel af te staan aan
.de Stichting '40'45, welk voorstel door
de menigte onder luide toejuichingen werd
aangenomen. Een jongeman, die zich er
tegen verklaarde met de woorden: „Ik
wil mijn geld terug, ik ben geen oproer
kraaier, de Ramblers zijn beter dan die
heele kliek hier", werd door eenige leden
der Gezagstroepen, die zich met de de
monstranten solidair verklaarden, met de
vuist bedreigd en zal zich wegens beJee-
diging hebben te verantwoorden. Ook
andere personen, gekomen om het orkest
te beluisteren, vroegen om hun geld. „Wij
hebben alles over voor de Stichting '40-'45
22.De kachel was zeker niet zoo heel erg
warm meerwant Warrel had zijn hoed
van de kapstok gehaald en op zijn hoofd
gezet. Het tochtte nogal in Warrel's
huis, en bovendienschommelde het erg
want het was opgehangen aan eigen ge
sponnen draden, zoodat de spin zijn hoed
telkens moest vasthouden. Zoo kwam
het dan ook, dat wanneer je Warrel Web
door het bosch zag loopen, hij altijd zijn
hoed vasthield, meer uit gewoonte dun
uit noodzaak. Warrel schoof zijn vriend
een stoel toe en vroeg: „Wat kom. j\j
^me laat in den avond nog opzoeken?"
maar niet op deze manier." Tot de over
dracht beheert kap. Goedvolk de geheele
recette. Vermoedelijk is over deze kwes
tie nog niet het laatste woord gesproken,
ook door de Ramblers, aangezien de zaak
ook juridische kanten blijkt te bezitten.
In de hal brachten de betoogers inmid
dels een vierde rookkaars tot ontbranding,
hetgeen nieuwe verwarring veroorzaakte.
Het was nog niet veilig.
Bij de ingangen van de Wijde Appelaar-
steeg, waarin ^ich de artistenuitgang van
het Concertgebouw bevindt en die door
de politie was afgezet, hadden zich be
toogers geposteerd, die van plan waren,
„het cordon omver te rennen en de Ram
blers te grijpen". Een van hen had tevoren
vergeefs gepoogd een Rambler-supporter
in de Bakenessergracht te gooien.
De leden van het orkest zaten inmid
dels in de kleedkamers rustig op hun in
gepakte instrumenten, in afwachting van
het signaal der politie, dat „alles vfcilig
was". De politie maakte' zelfs plannen om
de band via het aangrenzende pand van
de fa. Enschedé ongezien weg te smokke
len. Om 10 uur echter waren ook de hard
nekkigste demonstranten afgedropen en
konden de geplaagde musici in de hun.
ter beschikking gestelde geallieerde leger
wagen huiswaarts keeren.
Een onderhond met Masman.
In een kort interview, dat wij met Theo
Uden Masman hadden, verklaarde deze,
dat hij een dergelijke demonstratie in
Haarlem niet had verwacht. Het recente
optreden der Ramblers, in Den Haag, waar
zij met ovaties en bloemen waren begroet,
en in Utrecht, was zonder noemenswaar
dige incidenten verloopen. In Amsterdam
echter had men ondanks het werpen met
traangasflesschen hun het optreden niet
kunnen beletten. Het tumult te Haarlem
schreef hij toe aan de ophitserij van een
aantal Amsterdammers, die hier hun kans
op een demonstratie met meer effect
schoon zagen. „Amsterdam was kinder
werk vergeleken bij dit", aldus de Ram
blers.
De heer Masman verklaarde, dat het
dansorkest niet eerder opnieuw zal op
treden, alvorens hij zich met den Eere-
Taad van de Kleinkunst zal hebben ver
staan over eventueel te nemen maatrege
len. „Eenmaal gezuiverde artisten dienen
van een ongehinderd optreden verzekerd
te kunnen zijn en moeten niet blootge
steld kunnen worden aan deze en soort
gelijke uitingen van anarchie." Er is in
middels een contract afgesloten met de
omroepstichting Herrijzend Nederland; de
Ramblers zullen met ingang van 19 Jan.
voor de radio verschijnen.
De politie staat, naar zij ons mededeelde,
vrijwel machteloos tegen dit soort betoo
gingen, doch zij heeft zich zeer tactvol
van haar netelige taaie gekweten.
De politie deelt mede, dat zij, naar aan
leiding van binnengekomen berichten,
een onderzoek heeft ingesteld in een kan
toorgebouw te Haarlem. In beslag geno
men zijn enkele traangasbommen, een
paar zwavellonten en eenige gasmaskers,
alles vermoedelijk bestemd voor de
Ramblers.
De groentebon G 03
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat bon G 03 dor groentekaart,
welke in de week van 612 Januari bij
den groentehandel moet worden ingele
verd, bestemd is voor het betrekken van
groente, gedurende drie vierweeksche pe
rioden, derhalve van 20 Januari tot en
met 13 April.
