IJmuider Courant Westelijk Blok Iran, Griekenland, Indonesië 4 Mei-Feestdag „De kloof is niet zoo groot" 60e Jnavgaiig JTo. 18239 Bureaux: Kennemerlaan 154, IJmuiden - Telefoon 5437 Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93 Telefoon 10724 Kennemer Editie van Haarlems Dagblad Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Zaterdag 20 Januari 1040 Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: p. week 31 ct. per kwartaal 4.— Herhaaldelijk is er de aandacht op gevestigd, dat in het Handvest van de Vereenigde Naties nadrukkelijk de mogelijkheid tot het sluiten van regionale overeenkomsten is opengesteld. Dit is wellicht de grootste mogelijkheid om de waarde van het Handvest, zooals het thans geformuleerd is, te versterken. En al heel spoedig is in West-Europa het besef levendig geworden, dat nauwer sa menwerking in dit gebied noodig zou zijn. Het werd van de zijde der regeeringen het eerst geformuleerd door generaal De Gaulle, die de gedachte van een „Westelijk blok"' naar voren bracht. Zoodra dit ge beurde kwam er verzet tot uiting in de Sovjet-pers, die een versterking van de positie in West-Europa als „gericht tegen Rusland" beschouwde. Spoedig bleek in- tussehen, dat de belangstelling voor deze ontwikkeling zich geenszins tot het vaste land bepaalde, maar dat men in Engeland sterk geneigd was tot deelneming aan der gelijke blokvorming. Ik heb onlangs be schouwingen in „The Observer" geci teerd, waaruit bleek dat Engeland er een direct belang in moet zien, omdat het in de beraadslagingen der Groote Drie als machtsfactor de derde plaats inneemt en zooals bij de conferentie te Moskou bleek zich nauwelijks tegenover Ame rika en Rusland kan handhaven. Deze positie zou het op de meest logische en afdoende manier versterken, als het in zoo nauw mogelijke samenwerking trad met Frankrijk, dat zelf voortdurend zoekt naar mogelijkheden om zich als groote mogendheid te handhaven, en met de kleine landen in West-Europa. Engelsche belangstelling voor het Wes telijk blok maakt het veel aannemelijker voor de kleine landen, omdat zij in een combinatie met één groote mogendheid overheersehing door die macht zouden duchten, maar in een combinatie met twee dit gevaar afgewend zouden zien. Dit alles klinkt niet zeer verheven, maar het heeft geen zin te ontkennen, dat zoo lang geen wereldregeering gevormd wordt of Federale Unie-vorming op groote schaal bereikt, de machtsfactor zich op beslissende wijze zal blijven doen gelden in het vanouds bekende streven naar het zoeken van evenwicht. Vroeger, in de tijden van onze neutraliteit, zou men in ons land voorzichtig gezegd hebben, dat wij beter deden met buiten alle dergelijke combinaties te blijven, maar de ontwik keling der .gebeurtenissen heeft afdoende aangetoond, dat die houding niet meer baat. Zij heeft nog slechts de beteekenis van het gedrag van den struisvogel, die den kop in het zand steekt als er gevaar nadert, om het niet te zien. Deelneming aan een hechte groepeering van volken is een eisch van zelfbehoud geworden in een eeuw, waarin men als alleenstaand klein volk om zoo te zeggen: van dag tot dag aan een overval zou blootstaan. De be wijzen daarvoor heeft Duitschland in de jaren 19381940 in een gansche reeks overvallen van kleine volken geleverd. Daarom voelen dan ook niet alleen wij, maar evenzeer de andere kleine volken de noodzaak van aaneensluiting in een sterke groep. Er moet bijgevoegd worden, dat die noodzaak eveneens gevoeld wordt bij de z.g. middelgroote volken. De hou ding van Frankrijk, dat daar thans eigen lijk toe behoort, is er het duidelijke be wijs van. In het Westen van Europa ver keert ook Spanje, dat nu nog in een on mogelijke gewrongen positie verkeert door het Franco-régime, als middelgroote mogendheid in dezen toestand. Zooals ge zegd is, biedt het Handvest zonder regio nale verdragen voor de kleine en middel groote volken geen voldoende waarbor gen. Of Sovjet-Rusland protesteert of niet kan ten aanzien van de vorming van een Westelijk blok geen beslissende factor zijn. Er staan levensbelangen van het Westen op het spel. De Gaulle is afgetreden, maar dit stuit het Engelsche streven naar Westelijke samenwerking geenszins. Met hun mede socialist Félix Gouin zullen Attlee en Bevin trouwens nog beter kunnen praten dan met den generaal. En in het House of Lords heeft dezer dagen een zoo buiten gewoon invloedrijk man als Lord Vansit- tart de zaak bepleit. Lord Robert Van- sittart was permanent onder-staatssecre taris van Buitenlandsche Zaken van 1929 1938 en werd daarna de eerste diploma tieke adviseur van de Britsche regeering. Hij betoogde, dat de nauwere samenwer king van het Westen ook voor Engeland een van de belangrijkste kwesties is en maakte deze kenmerkende commentaar, die op den werisch van zeer nauw contact duidt: „Wij verwachten niet dat België of Nederland alles, wat wij zeggen, zullen beamen. Dat verwachten wij ook niet van de Dominions". Het schema van samen werking van het Westen zou veel minder strak zijn dan dat, hetwelk aan het Oos ten van Europa is opgelegd. In het Wes ten zou er geen vooruitzicht zijn op de overheersching van één mogendheid. De samenwerking in West-Europa zou in de eerste plaats Engeland. Frankrijk, Neder land, België, Luxemburg en de Scandi navische landen moeten omvatten. Een verklaring als deze bewijst, hoe de gedachte van de Westelijke samenwerking waarovei op deze plaats al zoo menigmaal geschreven is. zich blijft ontwikkelen Maandag voor den Raad Rusland maakt bezwaren tegen Iraansche kwestie De Veiligheidsraad heeft Vrijdag beslo ten zoowel de Iraansche als de Grieksche en Indonesische kwestie op de agenda voor Maandagmiddag te plaatsen. Visjinsky zeide, dat de Sovjet-delegatie de gelegenheid behoorde te krfjgen, een voorstel in te dienen, dat de Iraansche kwestie niet door den Veiligheidsraad in behandeling zal worden genomen. In een brief aan den voorzitter voerde Visjinsky aan: „De bewering van de Iraansche de legatie,. dat de Sovjet-Unie zich met haar ambtenaren en gewapende strijdkrachten in de binncnlandsche aangelegenheden van Iran heeft gemengd, is in strijd met de werkelijkheid en mist eiken grond. De aanwezigheid van de Sovjet-troepen op Iraansch grondgebied is uiteraard volko men wettig". Visjinsky achtte in dit bij zondere geval de voorwaarden, vermeld in de art. 34 en 35 van het Handvest niet aanwezig en derhalve het Iraansche be roep op den Veiligheidsraad ongegrond. Voorts verklaarde hij, dat de reactionnaire krachten in Iran door hun „anti-Russi sche agitatie" een toestand scheppen, die niet getolereerd kan worden. Waarnemers te Londen meenen dat Visjinsky zich niet heeft gerealiseerd dal de door den Raad genomen beslissing om de essentie van het Sovjet-Russisehe- Iraansche geschil nader te beschouwen, definitief is. Indien de Raad, na de par tijen in het geschil gehoord te hebben, de zaak wenscht te bespreken of te on derzoeken. kan de Sovjet-Unie geen ge bruik maken van haar veto-recht. Dat komt pas aan de orde, wanneer de UNO het ondernemen van een militaire actie zou aanbevelen. Engeland en Nederland maken geen bezwaar. Bevin drong aan op volledige en open- De regeering heeft besloten, den Nationalen Feestdag, waarvoor als datum de 5e Mei was vastgesteld, dit jaar op den 4en Mei te vieren, zulks in verband met het feit, dat 5 Mei op een Zondag valt. Voor 'n Nationalen Omroep Een verklaring van den minister-president Ir een te Hilversum gehouden vergade ring van de Nederlandsche Volksbeweging zei de minister-president Prof. Ir. W. Schermerhorn (zoo meldt het Handels blad) sprekend over herstel en vernieu wing, in hooge mate den gang van zaken met het radio-accoord te betreuren. Hij zal al zijn krachten inspannen om een volksuitspraak voor een nationalen om roep te bevorderen. Toen hij te Londen voor de vergadering der Vereenigde Vol ken sprak, had hij eens te meer gevoeld, wat de geestelijke en moreele roeping van ons land in de volkengemeensehap is. een roeping, die ook in den aether moet worden uitgedragen. De Kieswet-wijziging In de memorie van antwoord op het ver slag der Tweede Kamer wordt door de re- geering medegedeeld, dat zij wegens be zwaren bij de toepassing terugneemt het voorstel betreffende het stemmen van mi litairen die elders vertoeven. Tweo nieuwe elementen Uit Amerika wordt gemeld, dat twee nieuwe elementen zijn ontdekt, die in de plaats van het neptunium en het pluto nium zullen komen, maar nog geen na men hebben ontvangen. hartige behandeling van de Indonesische en Grieksche kwestie. „Al die aantijgin gen van de Sovjet-regeering in besloten bijeenkomst ben ik beu", zeide hij. „De Britsche regeering is in de Grieksche kwestie verantwoordelijk. Indonesië is echter een aangelegenheid, die in de eer ste plaats de Nederlandsche regeering aangaat". In aansluiting op deze woorden van Bevin verklaarde min. Van Kleffens, dat de Nederlandsche delegatie „er geen bezwaar tegen heeft, dat deze kwestie, zooals zij is geformuleerd, op de agenda voor de volgende vergadering wordt ge plaatst". Op de agenda voor Maandag staat even eens de behandeling van een verzoek van Albanië, om als lid lot de vergadering der Ver. Naties te worden toegelaten. Gouin nog niet geslaagd Hij acht sterke bezuiniging noodzakelijk De nieuwe Fransche president Gouin is nog niet geslaagd met de vorming van een kabinet. In een brief aan de commu nistische, socialistische en vooruitstre vende Katholieke partij in Frankrijk heeft hij verklaard, dat hij een aantal ingrijpen de finaneieele maatregelen noodzakelijk acht. Zoowel op militair als op civiel ge bied dient sterk bezuinigd te worden. Het leger moet veertig milliard francs minder gaan kosten. De minister van financiën moet bijzondere volmachten hebben. De bezuinigingsdecreten moeten uitgevaar digd kunnen worden door het hoofd der regeering, waarbij het voldoende moet zijn. indien door den minister van na tionale economie en financiën gecontra signeerd wordt na advies van den minis ter van het betrokken departement en advies van de commissie voor de finan- Gouin verzekert in zijn brief verder, dat streng dient te worden opgetreden tegen de zwarte markt. Om de sociale hervormingen en de nationalisatie te doen slagen acht hij de door hem voor gestelde maatregelen onontbeerlijk. Uiterlijk Zaterdagmiddag verwacht de president antwoord op zijn uiteenzet tingen. Het woord is aan. Wallis: Elke waarlijk edele na tuur zal bij alle menschen- kennis zich toch nog steeds het booze minder slecht denken dan het is. Handelsovereenkomst met Spanje Tusschen Spanje en Nederland is een voorloopige handelsovereenkomst voor den tijd van zes maanden geteekend. Nederland zat aardappelen, zaad van suikerbieten, lijn zaad en machines voor industrleele doelen exporteeren in ruil voor cltrus-frUit tot een waarde van ongc eer 200.000 pond sterling, potasch, wijn en kurk. Een dergelijke over eenkomst is onlangs geteekend tusschen Spanje en Denemarken. (Reuter. Staking in Amerika's vleeschindustrie blijft voortduren De in de C. I. O. georganiseerde arbeider» in de Amerlkaansche vleeschindustrie 193 000 van de 250.000 stakers zullen waarschijnlijk niet aan het werk gaan tC» de regeering de bedrijven, die een waar&u hebben van een milliard dollar, overneemt. Sir Archibald Clark Kcrr. Bril.scli ge zant te Moskou, die met een .speciale opdracht naar Batavia is vertrokken. (1*) Verbetering in toestand te Batavia A N.P -Aneta meldt uit Batavia: Een maand, nadat generaal Christi'son in Batavia zijn actie om „krachtiger maatregelen te nemen ten einde orde en rust te verzekeren" was begonnen, is het uiterlijk van de stad belangrijk veran derd. Het Wild West karakter van de stad is verdwenen en met den dag worden de omstandigheden normaler. Christisons bevel, dat alle opschriften, van welke strekking ook. verwijderd moeten wor den van treinen, trams, perrons, straten en huizen, vormt het slot van zijn cam pagne. die zeer effectief is gebleken. De schoonmaak wordt snel ten uitvoer gebracht en wel in den meest letterlij ken zin van het woord, ook ten aanzien van het huisvuil. De Britten hebben van het republikeinsch gemeentebestuur de leiding over alle gezondheidsdiensten overgenomen. Het herstel van de straten is eveneens flink ter hand genomen door de Britten, die op het bureau van ge meentewerken er toezicht op houden hoe Nederlandsche technici en Indonesische Donderdagmiddag om ongeveer 5 iiur. werd het laatste der vier Kr»>oto gaten in tic* zeedijken van Walcheren, nabij van Vllssingeii. gedicht. Een .verzicht van liet moment, waarop het van t ii.^ingeii, geoicnt. r,cn «iritn-ui groote betonnen sluitstuk op zijn plaats gebracht is In het gat. dat 35 meier diep was en waarin tovoren 50.000 ton steen werd ploegbazen en arbeiders elke groep onder een eigen chef dit zoo hoog noo- dige karwei aanpakken. Het herstel van recht en orde heeft op de inheemsche bevolking een grooten invloed. De stroom van ongeveer vier duizend fruitverkoopers uit de bu ten- wijken naar het centrum van de stad, welke kort geleden plaats had, is ken schetsend voor de levensmiddelenpositie. Het aantal van deze fruitverkoopers groeit nog dagelijks ondanks de bevelen van de t. K. R„ dat zij, die het stadsge bied binnenkomen, slechts kleine pakjes voor eigen gebruik mogen dragen. Men moet dezen maatregel van de t. K. R. niet alleen van een politiek gezichtspunt beschouwen. De republikeinsche leiders vreezen. dat de hooge prijzen in de stad de kooplieden ertoe zullen brengen hun waren daar te verkoopen, zoodat dit de moeilijkheden op voedselgebied ten plat- teiande zou vergrooten. Ondanks dit alles zijn de omstandig heden inBatavia nog niet geheel nor maal. Af en toe hoort men nog seh ten en er komen nog vrij veel gevallen van chantage voor, voornamelijk op Chinee- sche inwoners. Het plunderen is nog moeilijk te onderdrukken, maar over het geheel genomen, is het beeld van een maand „gedwongen orde en rust" zeer bevredigend. Op het departement van burgerlijke openbare werken, dat nu on der Britsche leiding staat, komen Indo nesiërs en Nederlanders weer tot een zekere mate van samenwerking en met den dag neemt het wantrouwen af. In het dageltjksch leven herkrijgen de dingen hun normaal verloop en dit geeft den menschen een duidelijk bewijs, dat de kloof tusschen Indonesiërs en Neder landers geenszins zoo groot is als men hen cenige maanden geleden heeft doen gelooven. De kranten en het radiostation te Ba tavia zijn onder Geallieerde Supervisie gesteld. In het Antjolkanaal te Batavia zijn de lijken van 17 Europeanen gevonden. Dr. van Mook, wiens terugkeer naar «fava door ziekte te Cairo werd vertraae" is te Batavia gearriveerd.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1946 | | pagina 1