Camouflagemateriaal
1}i&iwsky. en tBeoin
Wat zal de Eerste Kamer
vanwege de motie-van Poll doen?
twisten over Griekenland
De Tweede Kamer gaat voor eenigen tijd
(twee weken of meer?) op reces. Dit gaf
den. President aanleiding voor te stellen
hem te machtigen de Tw. Kamerleden aan
te wijzen, welke deel zullen moeten uit
maken van de overeenkomstig de motie-
v. Poll naar Indië te zenden commissie.
Mr. v. Schaik had eens geïnformeerd bij
zijn collega aan de overzijde van het Bin
nenhof, wat daar t.a.v. die commissie zal
gebeuren. Uitsluitsel kon hij daarover nog
niet geven, want hij had nog geen ant
woord gekregen. Wellicht komt hierom
trent binnenkort nadere opheldering. De
Eerste Kamer zal nu moeten beslissen
of zij wil meewerken aan verwezenlijking
van de ietwat wild door de Tw. Kamer
aangenomen motie, waarin zij meende
ook voor de Eerste Kamer te kunnen
spreken!
Mocht tijdens het reces van ons Lager
huis de Eerste Kamer besluiten wèl met
't denkbeeld v. Poll accoord te gaan en
uit haar midden meteen eenige reisvaar
dige leden aanwijzen, dan zal voorzitter
v. Schaik tenminste, met de hem heden
verleende machtiging in zijn zak, ook de
Tweede Kamer-leden voor de reis-com-
missie kunnen benoemen. Aan Mr. Joe
lt e s (v.d.) kon hij de verzekering geven,
dat hij zich dan echter eerst zou verge
wissen of de te benoemen afgevaardigden
inderdaad bereid zouden zijn deel uit te
maken van de expeditie. De v.d. afge
vaardigde had ook nog een vraag gesteld,
die neerkwam op het „wie zal dat beta
len, zoete lieve Maxje?" De heer v. Poll
heet n.l. niet Gerrit doch Max! maar
hieromtrent kon de President nog geen
definitief antwoord verstrekken. Hij zal
•het eens nagaan.
Na dit Indische intermezzo behandelde
men hoofdstuk XXIII van de Regeerings-
nota, loopende over Gemeentefinanciën
en financiëele verhouding tusschen het
Rijk en de gemeenten. De heeren Ploeg
(s.d.). Sweens (r.k.). Bi er erna (lib.).
Mr. Donker (s.d.) alsmede Mej. Mr.
Tendeloo (v.d.) namen aan de over
het algemeen weinig nieuws om het lijf
hebbende discussies deel. Uit den aard
der zaak viel het Minister B e e 1 al even
min als zijn ambtgenoot prof. L i e ï-
tinck moeilijk dit vijftal van antwoord
te dienen. Van het door den Minister van
Binnenlandsche Zaken meegedeelde zij
aangeteekend, dat er een wetsontwerp tot
financiering van het herstel komt, thema
waarvoor in het bijzonder ook de heer
Sweens belangstelling aan den dag had
gelegd. Mej. Mr. Tendeloo, die haar ge
hoor op een historische uiteenzetting in
verband met de financieele verhouding
tusschen Rijk en Gemeenten had vergast,
kreeg te hooren dat het niet in de bedoe
ling ligt nog verder te gaan met inper
king van de gemeentelijke autonomie. Na
dat ik alleen nog heb aangestipt, dat blij
kens de uiteenzetting van Minister Beel,
de groote gemeenten straks de brandweer
De radio geeft:
HILVERSUM I, 301 M.
KRO 15.00 Rotterd. Philh. Orkest, 16.30 „In
*t Boeckhuys". 16.45 De Speellieden. 17.00 In
dische problemen. 17.15 Muziek uit O. en W.
17.30 Kinderuitzending. 18.00 Omroeporkest.
18.30 Journal. Weekoverz. 18.45 Omroepork.
RNIO 19.00 Nieuws. KRO 19.15 Gr.pl. 19.20
Progr. overz. 19.30 Balletmuz. RNIO 22.00
Nieuws. KRO 20.05 Gr. muz. 20.10 Pater Henri
de Greeve. 20.25 Gr. muz. RNIO 20.30 Toe
spraak L, de Jong. KRO 20.30 Hoorspel, 21.10
Har (velt-kwartet, 21.40 Gr. muz. RNIO 22.00
Nieuws. KRO 22.15 Gr. muz. 22.30 Avondgebed,
22,50 Gr. muz, 23.00 Vroolijk progr.
HILVERSUM II, 415 M.
VARA 15.00 Literaire voorultz. 15.20 Huis
muziek. RNIO 16.00 Maleische les. VARA 16.15
Men vraagt wij draaien. 16.45 Novelty Se-
renaders. 17.15 Sport. 17.30 Nat Gonella. RNIO
18.00 Nieuws. VARA 18.15 Eddy Walis. 18.45
Lezing. 19.00 Meisjeskoor. VPRO 19.30 Bij
belvertelling. *RNIO 20.00 Nieuws. VARA 20.05
En nuoké. 21.20 Het doodenhuis. 21.45
Koorzang. 22.00 Philh. Orkest. 22.50 Gr. muz.
RNIO 23.00 Nieuws. VARA 23.15 Jan Cordu-
wener. 23.40 Gr.pl.
ZONDAG
HILVERSUM I, 301 M.
RNIO 8.00 Nieuws. NCRV 8.15 Van man tot
man, 8.30 Morgenwijding. RNIO 9.30 Nieuws.
KRO 9.45 Gram.muz. 10.00 Hoogmis. 11.15
Gram. muz. 11.35 De Heilige v. d. dag; 11.45
Gram. muz. 12.00 Vlaamsche muziek. 12.15 De
Vlaamsche dichter. 12.30 Continental Kwintet.
RNIO 13.00 Nieuws. KRO 13.15 Gram. muz.
13.20 Progr. overz. 13.30 Koor. 14.00 Hoorspel.
14.45 Gram. muz. 15.00 Apologie. 15.20 Opera-
muz. 16.00 Lof. NCRV 17 00 Gew. muz. IKOR
17.30 Kerkdienst. NCRV 19.00 Kent gij uw
Bijbel? 19-15 Orgel. RNIO 19.40 Sportuitsla
gen. KRO 19.45 Katholieke Actie. RNIO 20.00
Nieuws. KRO 20.05 Progr. overz. 20.15 Vroo
lijk progr. met cabaret. 20.45 Blaaskwintet.
RNIO 21.10 Rubr. v. d. Wederopbouw. KRO
21.19 Hoorspel. 21.37 Blaaskwintet. RNIO 22.00
Nieuws. KRO 22.15 Stemmige muz. 22.30
Avondgebed. 22.50 Stemmige muz. 23.00 En
tenslotte
HILVERSUM II, 415 M.
RNIO 8.00 Nieuws. VARA 8.20 Orgel. 8.35
Besl. Opera orkest. 8.45 Lezing over bijen
teelt. 9.00 Bresser Trio. 9.15 Koor. 9.25
Troelstra-progr. 9.35 Koor. 9.40 Toespraak. 9.55
Koor. VPRO 19.00 Zondagshalfuur. IKOR 10.30
Kerkdienst. AVRO 12.00 De Vagebonden. 12.30
„De hand aan de ploeg. 12.40 De Vagebon
den RNIO 13.00 Nieuws. AVRO 13.15 Ler gars
de Paris. RNIO 13.50 De spoorwegen spreker..
AVRO 14.00 Litteraire beschouwing. 14.20
Opera. 15-30 Fllmpraatje. 15.50 Sweelinck
Kwartet. 16.25 Gr. muz. 16,30 Dansorkest.
VPRO 17.00 Gespr. met luisteraars. VARA
17.30 Oome Keesje. RNIO 18.00 Nieuws. VARA
Bravour en charme. 19.00 Voordracht. 19.25 j
Sweetness and Rhythm, 19.45 Koor, RNIO 20.00 j
Nieuws. AVRO 20.05 Gr. muz. 20.15 Concert- I
gebouw Amsterdam. 21.10 Gram. muz. 21.30
Hoorspel. 21.55 Gram. muz. 22.00 Metropole
Orkest. RNIO 23.00 Nieuws. AVRO 23.15
Gram. muz.
opnieuw in eigen land zullen krijgen, zij
vermeld, dat Minister Lieftinek vond, dat
vergeleken bij wat er met de gelden
van het Rijk in die periode is gebeurd,
de schuld van de gezamenlijke gemeen
ten in de laatste zes jaar nog niet eens
zoo buitengewoon gestegen is. In 1939 be
droeg zij 2.6, thans „slechts" 3 milliard.
Als goed Minister van Financiën be
toogde hij dat er nog steeds niet alom
voldoende verantwoordelijkheidsgevoel
blijkt te bestaan t.a.v. de noodige beper
king der uitgaven. Binnenkort, zoo ver
namen we verder, hoopt de Regeering
den Staten-Generaal een wetsontwerp
aan te bieden ter uitbreiding van de on
dernemersbelasting mede tot landbouw
bedrijven; neemt men dat voorstel aan,
dan zal er weer meer in de gemeentelijke
kassen kunnen binnenvloeien, wat ook
het geval zal zijn tengevolge van de toe
neming van winsten van de gemeente
bedrijven, die te verwachten valt met en
door den groei van de algemeene bedrij
vigheid. Tenslotte vermeld ik nog, dat de
Minister met betrekking tot de noodlijden
de gemeenen de oplossing allereerst ge
zocht wil zien door deze zoo spoedig mo
gelijk aan de sfeer van noodlijdendheid
te onttrekken. E. v. R.
Demobilisatie
van sedert Mei 1940 opgekomen
dienstplichtigen.
De Marinevoorllchtingsdienst meldt: Maat
regelen zijn in uitvoering om het dienstplich
tig reserve- en hersteld actief personeel be
neden den rang van officier, dat in Neder
land is opgekomen en dat sedert 10 Mei 1940
onafgebroken in werkelijken dienst is, uiter
lijk l Juli 1946 uit Oost- en West-Indië naai
Nederland te doen terugzenden ter demobili
satie. Het overeenkomstige personeel, dat in
Nederland of in het Vereenlgde Koninkrijk
in werkelijken dienst is. zal niet meer naar
Oost- of West-Indië worden uitgezonden en
zoo spoedig mogelijk na 1 Juli 1946 worden
gedemobiliseerd.
In verband met het vorenstaande, wordt de
aandacht gevestigd op de mogelijkheid voor
zeemiliciens in de kwaliteiten kok, wasch-
meesters en bedienden beneden den leeftijd
van 36 jaar, om vrijwillig in werkelijken
dienst te komen. Gegadigden kunnen zich
daartoe schriftelijk melden bij den comman
dant der zeemacht in Nederland, flat Duin-
wijk te 's Gravenhage. Zij krijgen als soldij
het aanvangssoldij voor het vrijwiliigersper-
soneel. Voor zooveel noodig kunnen hun
verwanten een beroep doen op de regeling
voor kostwinnersvergoeding. Hoe meer zee-
miliciens zich voor vrijwillige opkomst aan
melden, hoe sneller de demobilisatie van het
personeel, dat reeds gedurende den geheelen
oorlog in werkelijken dienst is, zal verloopen.
57.000 UIT EEN POSTKANTOOR
GESTOLEN.
In den nacht werd door personeel van de
P. T. T. ontdekt, dat uit een gesloten kluis,
staande in het hoofdpostkantoor te Rotter
dam, een bedrag van 57.000 gulden aan. bank
papier was verdwenen.
De Veiligheidsraad heeft gisteren de
klacht van de Sovjet-Unie behandeld, dat
de aanwezigheid van Britsche troepen in
Griekenland een bedreiging voor den vre
de zou vormen. Visjinsky zeide, dat de
Grieksche regeering een houding aan
neemt, die oorkfe met Griekenlands buren
Albanië en Boelgarije niet uitsluit. Hij
legde er den nadruk op, dat de Grieksche
politie herhaaldelijk fascistische terreur-
benden ter zijde stond tegen de vreed
zame bevolking. Hij citeerde een artikel
van een aartsbisschop, verschenen in het
blad „Godsdienst en Volk" te Birmingham,
dat verhaalt van de terreur, die thans
alom in Griekenland heerscht. „Meer dan
20.000 leden der verzetsbeweging zuchten
nog in concentratiekampen en weer 20.000
zijn opgesloten in gevangenissen, waar zij
een langzamen dood sterven."
Visjinsky betoogde, dat de Britsche
strijdkrachten in Griekenland geen excuus
hebben voor hun aanwezigheid en dat zy
een middel tot politieken dwang zijn ge
worden. Hy besloot met de onmiddellijke
en onvoorwaardelijke verdwijning dezer
strijdkrachten uit Griekenland te verlan
gen.
„Een Russische tegenaanval".
Vervolgens sprak Bevin, die de Griek
sche kwestie noemde „een Russische tegen
aanval, wanneer andere dingen in Europa
werden besproken." Hij beschuldigde de
Grieksche communisten ervan, dat zij met
gewapende macht een minderheidsregee-
ring trachten te vormen en citeerde uit
gebreid uit verslagen van leden van het
Britsche vakvereenigingscongres over de
door de Grieksche linksche partijen be
gane wreedheden. De aanwezigheid van
Britsche troepen in Griekenland achtte
Bevin voldoende gerechtvaardigd door het
feit, dat Engeland door de bevriende
Grieksche regeering werd uitgenoodigd
troepen te zenden om haar. bij te staan
bij het herstel van het land.'
Tenslotte verzocht Bevin den Raad om een
openhartige verklaring „over de vraag, of
Engeland door zijn optreden in Grieken
land al of niet den vrede en de veiligheid
der wereld in gevaar brengt." Hy voegde
er aan toe, dat Engeland ten aanzien van
dit .verzoek geen compromis kon dulden.
Aghnides, de Grieksche gezant te Londen
(Constantin Rendis is nog niet in de Brit
sche hoofdstad aangekomen), was by de
vergadering aanwezig en ontkende iedere
inmenging van Engeland in de Grieksche
zaken. Hy verklaarde, dat dc Grieksche
regcering aandrong op de handhaving van
de Engelsche strijdkrachten in Grieken
land.
Hierop werd de zitting tot Maandag
verdaagd.
Chamoune, de gezant van Libanon te
Londen, heeft heden verklaard, dat, in
dien Frankrijk en Engeland Libanon niet
onmiddellijk ontruimen. deze kwestie
voor den Veiligheidsraad zal worden ge
bracht.
Een varken
en een kinderwagen.
Een rechercheur van de economische
recherche te Rotterdam had er de lucht van
gekregen, dat In een schuur op den linker
Maasoever clandestien geslacht werd. Hij trok
op onderzoek uit en juist, toen hij bij de
schuur kwam, reed een juffrouw met een
kinderwagen weg. waarin een huilend kind
lag. De rechercheur vond het toch raad
zaam den kinderwagen eens te onderzoeken,
en toen bleek, dat het bedje van de baby be
stond uit een geslacht varken. In de schuur
zelf werd een tweede geslacht varken aan
getroffen. Zoowei de juffrouw als de eige
naar van de schuur werden aangehouden.
In de woning van de juffrouw vond men
reeds een teil met water en een weegschaal
klaar staan,, om het vleesch voor de klanten
af te wegen.
Het radiovraagsiuk"
De meening van
Prof. dr. C. v. d. Leeuw
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, prof. dr. G. van der
Leeuw, sprak Vrijdagavond te Groningen,
op uitrioodiging van de theologische facul-
teitsvereeniging voor studenten van alle
faculteiten over het onderwerp „Kerk en
Volk". Na een theologische uiteenzetting
over de verhouding van deze beide, kwam
de spreker tot de toepassing daarvan op
verschillende gebieden van wetenschap,
kerk en maatschappij. Hij vond daarbij
gelegenheid ook een en ander te zeggen
over het radio-vraagstuk. Als minister
legde hij er daarbij den nadruk op. dat
een accoord was gesloten en dat dit. wat
hem betreft, ook volkomen naar letter en
geest zou worden ten uitvoer gebracht. Mij
rekende er op, dat dit ook van de zijde
van de omroepvereenigingen zou geschie
den.
Als hoogleeraar in de theologie ver
klaarde hij, dat het bereikte compromis
in de hoogste mate als onbevredigend
moest worden beschouwd. Slechts een
nationale omroep, die de beide uitersten
van staatsomroep en vcreenigingsomroep
even angstvallig vermijdt, kan de verschil
lende geestelijke stroomingen in het Ne-
derlandschc volk tot haar recht doen ko
men. Daarbij moet de eene geestelijke
stroom het zich tot een eer rekenen de
andere in vrijwillige samenwerking te?
dienen. Dat de kerken daarbij een functie
van beteekenis zullen moeten vervullen,
is een eisch, evenzeer van belang voor den
staat als voor de kerk.
Spreker hoopte, dat weldra zal blijken,
dat deze gedachte door breede lagen van
ons volk wordt gedeeld.
Mijn vacautie en de uwe
on die van 4.000.000 Amerikanen
Het lengen der dagen brengt het begrip
voorjaar met zich mee en voorjaar betee-
kent vrije natuur. Voor den stadsmenseli
is deze slechts in de vacantie binnen zijn
bereik.
De behoefte naar vacantie is op het
oogenblik zeer groot, maar de vooruit
zichten zijn niet erg gunstig: Kans op
logies gering, met bovendien moeilijk
heden als tekort aan linnengoed (dat men
dus zelf zou moeten meenemen), tekort
aan servies in vele hotels; vervoersmoei-
lijkheden (treinverbindingen slecht, fiets
banden slecht, geen auto's voor plezier-
doeleinden). Wel zijn de Spoorwegen zich
van de moeilijkheden bewust en zullen
het hunne doen om deze te verlichten.
Alleen het voedsel hoeft geen bezwaren
meer te leveren, daar men zelfs zonder
bon ruimschoots zal kunnen eten.
Wat het buitenlandsch toerisme betreft:
Het Kantoor Deviezenvergunningen is be
reid deviezen te verstrekken aan groepen
reizigers, indien het er zeker van kan zijn
dat gelijke groepen buitenlanders ons
land voor eenzelfden tijd komen bezoeken.
Het Amerikaansche bureau voor stati
stiek heeft vastgesteld dat 4.000.000 Ame
rikanen het plan hebben, per vliegtuig
den Oceaan over te steken.
Men is van meening, dat nog dit
jaar 100.000 Amerikanen ons land zul
len bezoeken. Het feit, dat Schiphol
wereldluchthaven is geworden, zal hier
zeker toe bijdragen.
Bovendien zal gepoogd worden. Ameri
kaansche verlofgangers uit Duitschland
voor ons land te interesseeren.
In ieaer geval is niet overbodig de raad:
reis niet op de bonnefooi, maar win tijdig
inlichtingen in.
voor de Duitschers gemaakt
Maar ook de illegaliteit krachtig gesteund
De publieke tribune van het bijzonder
gerechtshof te Amsterdam was Vrijdag
geheel gevuld met belangstellenden uit
de Haarlemmermeer, die de zaak wilden
bijwonen tegen de gebroeders Gort uit
Nieuw Vennep. Met groot geduld hoorde
het hof. onder presidium van prof. mr. A.
van Hamel, de verklaringen aan van een
groot aantal getuigen a charge en a dé
charge, die opgeroepen waren om in deze
zaak hun getuigenissen af te leggen. De
zitting duurde van 10 uur 's ochtends tot
5 uur 's middags, met een korte onderbre
king van een half uur.
Den. gebroeders Gort is ten laste gelegd,
dat zij als firmanten van de firma „Vee-
Vito" in de jaren 1940 en 1941 houtkrul
len hebben verwerkt tot camouflagema
teriaal, dat als bedekking diende op de
startbanen van het vliegveld Schiphol. Uit
de verklaringen van de getuigen char
ge, evenals uit de verklaringen van de
verdachten zelf, kwam wel vast te staan,
dat de onderneming inderdaad genoemde
werkzaamheden heeft verricht. Uit de
verklaringen van de getuigen a décharge
bleek echter, dat Cornelis Gort, die de
eigenlijke zakenman was, niet genoeg
controle op zijn bedrijf kon uitoefenen,
omdat hij in tal van ondernemingen ge
ïnteresseerd was. Bovendien kwam vast
te staan, dat zijn bedrijfsleider, P. A.
den E die sterk tegen hem ge
tuigde, eigenlijk de touwtjes in handen
had en hem vaak door het nemen van
zelfstandigde beslissingen voor een fait
accompli stelde.
Tijdens het verhoor kwam bovendien
nog aan het licht, dat genoemde bedrijfs
leider, nadat hij zijn ontslag gekregen had.
getracht heeft door chantage (aanbrenging
bij de Duitschers) pressie uit te oefenen
op de gebroeders Gort. Voorts bleek, dat
Cornelis Gort, vooral in de latere jaren
van den oorlog, maar ook reeds dadelijk
na het begin, door geldelijke en materieele
schenkingen de illegaliteit gesteund heeft.
Zijn broer Roelof stond min-of meer bui
ten het fabrieksbedrijf en hield zich in
het bijzonder bezig met het beheer van de
boerderijen, die het eigendom van de ge
broeders waren. Met medewerking en
door bemiddeling van Cornelis Gort werd
er in de Haarlemmermeer ruim 1 millioen
gulden opgehaald om het illegale werk in
algemeenen zin te steunen. Cornelis Gort
heeft aan een groote onderneming een
leening van 200.000 gulden kunnen ver
strekken, 60.000 gulden heeft hij aan de
belasting kunnen onttrekken met mede
weten van een belastingambtenaar, ten
einde het geld aan de illegaliteit beschik
baar te stellen. Ten slotte heeft hij een
gift van 50.000 gulden doen toekomen aan
de illegaliteit om zich te ontlasten van
de winst, die hij op de Duitschers gemaakt
heeft. Brieven geschreven door kopstuk
ken uit de illegaliteit, ondersteunden de
verklaringen van de getuigen décharge
en het kwam ook vast te staan, dat Cor
nelis Gort onderduikers geholpen heeft,
In zijn onderneming wapens verborgen
hield en belangrijke hoeveelheden levens
middelen eenerzijds aan de Duitschers
wist ie onttrekken ten behoeve van Ne
derland en anderzijds, door gebruikma
king van zijn relaties, gratis pakketten
via het Roode Kruis naar de Nederland-
sche krijgsgevangenen deed toekomen.
Deze factoren, het feit, dat Cornelis
Gort de illegaliteit gesteund had en dafc
hij door het verbergen van wapens ook
persoonlijk risico geloopen had, waren
voor den procureur-fiscaal Mr. W. P.
Bakhoven aanleiding slechts een jaar
tegen hem te eischen, hoewel hij in zijn-
requisitoir met nadruk wees op de ernst
van de hulpverleening aan den vijand,
geschied door het vervaardigen van ca
mouflagemateriaal.
Tegen Roelof Gort eischte de procureur
fiscaal een gevangenisstraf van zes maan
den. in aanmerking nemende dat deze,
hoewel formeel mede verantwoordelijk,
in feitelijken zin minder schuldig is.
De verdedigers bepleitten voor beiden
vrijspraak.
Tenslotte kregen de verdachten het laat
ste woord. Cornelis Gort wees op zijn
illegale werk en verzocht het hof toch!
vooral „het beetje houtwol" niet zwaar
der te doen wegen dan het millioen. dat
voor zijn leven geboden was. Roelof Gort
wijdde op hartstochtelijke wijze uit over
de slechte behandeling, die hij in voor-
loopige hechtenis heeft doorgemaakt, (do
gebroeders werden o..a. kaal geschoren)
en verzocht het hof om vrijspraak in ver
band met het vele, dat zij voor de illega
liteit gedaan hadden. Volgens verdacht©
nl. zou een illegaal strijder gezegd heb
ben: „Gort moet uit de gevangenis, a! zou
het een millioen kosten", ten tijde, dat
hij door de Duitschers gegrepen en op
gesloten was.
Uitspraak in deze zaak 15 Februari.
