De landhonger
van Hitier
West Indië steunde
jong Nederland.
Amerika en de maan
Heel West-Europa en Noord-Afrika
De plannen tot inlijving van groote ge
bieden van West-Europa bij het Duitsche
rijk werden in Neurenberg openbaar ge
maakt, toen de heer Faure de inleiding
gaf tot zijn aanklacht inzake de Germa
niseering, een aanklacht, die zoo uitvoe
rig is, dat zij drie dagen in beslag zal
nemen.
Op verzoek van Hitler had dr. Stuckard
opdracht gegeven plannen voor inlijving
te maken. Hij ontwierp een grenslijn,
welke Belfort, Nancy en de kolengebie-
den van Noord-Frankrijk bij Dujtschland
trok. Het plan werd door Hitier verwor
pen, omdat hij het te gematigd vond en
ook gebieden langs het Kanaal wilde heb
ben. Daarop werd door Stuckard een
nieuw plan gemaakt, dat op grond van
historische, politieke, ethnografische, geo
grafische en zoo mogelijk nog andere mo
tieven Noord en Oost-Frankrijk bij
Duitschland inlijfde. Hitiers eetlust groei
de evenwel en hij beval, dat de grenslijn
in de toekomst zou moeten loopen: van
de monding van de Somme af, via de
noordgrens van het bekken van Parijs en
Champagne tot aan de Argonnen. Daar
zou de grens naar het zuiden buigen,
Bourgonje en Franchecomte van Frankrijk
afsnijden en tot het meer van Genève
loopen.
Faure betoogde, dat de Duitschers vol
gens hun eigen woorden nog andere pijlen
op hun boog hadden dan rechtstreeksche
annexatie. Annexatie kon worden ver
vangen door verschillende maatregelen,
welke uitstekend voldeden aan den eisch
bepaalde gebieden tot vazalstaten te ma
ken. De Duitscher dr. Sperl noemde dit
in een artikel in de Krakauer Zeitung:
„het verschil in de methoden van de
Duitsche overheersching". De Duitschers
hadden het plan om door deze verschil
lende methoden alle bezette gebieden
onder hun heerschappij te brengen. „In
feite hadden zij de bedoeling heel West-
Europa en zelfs Noord-Afrika te germa-
niseeren en te nazificeeren". Hij citeerde,
ten bewijze hiervan, uitlatingen van Duit
sche zijde. Uit een gevonden verklaring
van een conferentie over een onderhoud
van 19 Juni 1940 in Goering's hoofdkwar
tier over dit onderwerp blijkt, dat deze
beschuldigde ook aan deze plannen heeft
medegewerkt. In dit verslag wordt gezegd,
dat Luxemburg door het Reich moest wor
den geannexeerd, evenals Noorwegen en
Elzas-Lotharingen. Er moest een autonome
Bretonsche staat worden geschapen.
Voorts werden er plannen geopperd met
betrekking tot België en het lot, dat voor
de Vlamingen bestemd was.
Na deze algemeene inleiding gaf Faure
een-inzicht in het regime, dat aan de ge
annexeerde gebieden door de Duitschers
werd opgelegd.
De beruchte Gauleiter Robert Wagner,
befaamd om zijn bevelen inzake het lyn
chen van geallieerde piloten, kwam in
Straatsburg zetelen. De blokleiders gingen
van huis tot huis om de bewoners vrien
delijk aan te raden Fransche vlaggen voor
praktische doeleinden te verknippen. Zij
kregen daarvoor een paar dagen den tijd
en daarna zou de partij haar „conclusies"
trekken. De Fransche taal werd verban
nen en de bevolking der Elzas moest zich
voortaan uitsluitend van „haar moeder
taal" bedienen. Niet alleen plaatsnamen
maar ook familienamen moesten worden
gegermaniseerd. Zelfs inscripties op graf
zerken ontsnapten niet aan de waakzaam
heid der germaansche apostelen. Na de
taal te hebben aangevallen, wierpen de
nazis zich op de muziek en ontwierpen
decreten tot het uitbannen van „onge-
wenschte slechte" muziek. De vrees, die
de nazis voor den Franschen invloed had
den, blijkt wel het best uit een decreet,
waarbij werd bepaald, dat in de Elzas sla
ven arbeiders van alle nationaliteiten
mochten worden tewerk gesteld behalve
Franschen en Belgen.
Faure schetste uitvoerig hoe de Duit
schers zich vergrepen aan dc heiligste cul
tuurgoederen, toen zij de Sicherheits-
polizei de schatten van de kathedraal van
Straatsburg en van vele parochies met
onbekende bestemming lieten wegsleepen.
Het drama van de universiteit van Straats
burg bereikte zijn hoogtepunt, in Novem
ber 1943, toen de Duitsche politie binnen
viel en professoren en studenten arres
teerde.
Van sterken drank tot beddetijk.
In ruil voor 6terken drank, die voor
ongeveer 1000 zwart werd gekocht, had
den enkele personen uit Vlaardingen van
een Duitscher van de destijds te Bloemen-
daal gelegerde marinetroepen een partij
van ongeveer 21.000 jute zakken verkre
gen. Zij verkochten deze togen een bedrag
dat bijna 14.000 winst opleverde.
De koopers van deze jute zakken, waar
onder een inwoner van Beverwijk, die
dus een zwarten prijs hadden betaald, ver
kochten de zakken aan iemand, die er
2000 beddetijken van maakte. Tengevolge
van hel een en ander moesten een jute
beddetijk en kussen, die niet meer had
den mogen kosten dan 3.50 per stel,
J 11-opbrengen. De kooper van deze
beddetijken, die deze aan een instelling
te Rotterdam leverde, rekende bij den
verkoop 15.50, terwijl zijn prijs niet
hooger had mogen zijn dan 4.85.
Tegen al deze personen, die gezamen
lijk op deze transacties ongeveer 30.000
winst hadden gemaakt, is door den indu-
strieelen controledienst van de prijsbe-
heersching proce6-verbaal opgemaakt.
Het A B C-fonds.
Toen het jaar 1944 ten einde liep, werd
de vrees van het Nederlandsche volk voor
totale uithongering meer en meer werke
lijkheid.
Elk jaar van de Duitsche bezetting had
den de inwoners van de elf provinciën
elkaar voorspeld dat het den komenden
winter „nog erger" zou worden.
Maar aan het einde van 1944 wreekte
zich het Duitsche wanbewind wel met
ontstellende zekerheid. Het nieuws over
de situatie hier te lande druppelde slechts
traag naar het buitenland door en vooral
onze landgenooten in Oost en West waren
onvoldoende op dc hoogte van de werke
lijke situatie in het moederland.
De driekleur wapperde nog boven den
Westindischen archipel, de reactie op de
schaarsche, maar onrustbarende berich
ten uit het „buitenland" was dan ook een
typisch Nederlandsche en in een paar
woorden te teekenen: „Hier moet gehol
pen worden".
In allerijl werd een comité opgericht,
dat zich ten doel stelde, direct na de be
vrijding het zwaarst getroffen gedeelte
van ons volk materieel te steunen. Een
welgesteld koopman op Aruba gaf den
eersten stoot hiertoe en men besloot het
nieuw-geboren comité den jonggeborenen
in Nederland te wijden, zij hadden immers
het meest geleden onder de levensmidde-
lenschaarschte, door de Duitschers ver
oorzaakt.
Het A(ruba) B(onaire) C(uragao) Baby
fonds was er, en zoowel van particuliere-
als van overheidszijde stroomden de ga
ven binnen. H.M. de Koningin verblijdde
het fonds met een groote gift en voor de
beschikbare gelden werden aankoopen ge
daan, zoowel in de Vereenigde Staten als
elders.
In een brief van de West-Indische eilan
den wordt gewag gemaakt van een lichte
ontstemming over het feit, dat in Neder
land niet meer bekendheid gegeven is aan
het goede werk van het fonds. In denzelf
den brief lezen wc nog over meer grieven.
Een kist, die met de „Blommersdijk" naar
Nederland verscheept werd en waarvan
de inhoud kennelijk bestemd was voor de
allerkleinsten in ons land, moest op last
van de officieele instanties tc New York
gemerkt worden met „Neth. Office of
Relief and Rehabilitation", zoodat hier
mee werd aangegeven, dat niet het ABC-
fonds, maar een officieel hulpverleenings-
orgaan met de vérzending gemoeid was.
Een bestuurslid schrijft, dat op het pro
test van het ABC-fonds niet werd inge
gaan en ook later werd den Aruba-men-
schen herhaaldelijk het heft uit handen
genomen. Binnenkort zal het ABC-baby-
fonds ontbonden worden, daar een offi
cieele organisatie de hulpverleening, zoo
als deze door het genoemde fonds is op
gezet en uitgevoerd, zal overnemen. Het
bestuur van het fonds spreekt als haar
gemeenden wensch uit, dat het nieuw
gevormde orgaan evenveel succes mag
hebben als haar voorgangster.
Stichting Vogelenzang"
Weer baas
in eigen huis
In de kleine nederzetting te Bennebroek
op het terrein, dat vroeger den naam „Lok
horster Duin" droeg, rooken de schoorstee-
nen van de paviljoens weer, gonst weer het
leven, na een afwezigheid van meer dan 2JA
jaar.
Den 24en Maart 1943 vertrokken de laatste
patiënten van de psychiatrische inrichting
op last van den bezetter per trein en met
schepen naar de „vluchtoorden" Ermelo en
Franeker. Eerst op den 29en November 1945
waren de patiënten terug, alhoewel een hon
derdtal van hen tijdens de evacuatie door
overlijden of mutaties was uitgevallen.
Gedurende het tijdvak, dat de gebouwen te
Bennebroek leeg stonden, trokken de
Duitschers er in en, de traditie getrouw,
vernielden zij veel van hetgeen sinds 1928
was opgebouwd. Gelukkig had men de ma
chines en het meubilair in veiligheid kun
nen brengen, zoodat de onwelkome gasten
dit niet onder hun hoede kregen.
Even voor de capitulatie veroorzaakten
bombardementen op de spoorlijn bij het dorp
Vogelenzang, waarlangs de V-l stellingen
alcaar van projectielen werden voorzien, aan
zienlijke schade aan de paviljoens en ook van
het gebruik als krijgsgevangenkamp hadden
de gebouwen veel te lijden.
Maar dit is alles gelukkig geschiedenis ge
worden en toen men eenigen tijd geleden
met autobussen en brancards uit Ermelo en
Franeker terug kwam werden de handen uit
fle mouwen gestoken, zoodat de paviljoens
hun oude aanzicht bijna hebben herkregen,
mede dank zij het onvermoeibare werken
van den betrokken aannemer en de mede
werking van overheidsinstanties. Sinds 4
October 1945, toen het terrein door de Cana-
deezen werd vrijgegeven, is veel werk
verzet.
Wij vroegen den geneesheer-directeur dr-
H. Bouman iets over de vooruitzichten.
Alhoewel 8 van de 13 paviljoens weer in
gebruik genomen zün, is personeelgebrek de
voornaamste oorzaak van de onmogelijkheid,
nieuwe patiënten op te nemen, alhoewel een
uitzonderinig gemaakt wordt voor ernstige
gevallen. De inrichting biedt plaats aan 803
personen, momenteel zijn 832 patiënten opge
nomen. gescheiden naar den aard hunner
ziekte. Dank zij de geldsaneering, de toene
mende animo en de vele teleurstellingen bij
uitzendingen naar het buitenland, is de toe
vloed van nieuw personeel bevredigend, het
gebrek aan gediplomeerde verpleegsters is
echter nog een geduchte handicap.
Het ligt in de bedoeling, ter, gelegenheid
van de heropening van de Stichting „Voge
lenzang" den Gen Februari een besloten
feestdag te organiseeren.
In een helderen maannacht aan het
front had ik eens een gesprek met een
Amerikaanschen officier. Ik was lyrisch
en vertelde hem, dat wij dragers der oude
Europeesche cultuur de maan koesteren
en vereeren als een dichterlijk symbool.
De Amerikaan luisterde geamuseerd; hij
liet zich echter niet door mijn vervoering
meeslepen en ik betrapte hem op een
licht schouderophalen. „Doet zij je dan
niets?" vroeg ik, theatraal hemelwaarts
gebarend. Daarop zei de officier, met ver
pletterend cynisme: „In Amerika hebben
we geen tijd voor de maan."
Dat zou de man, indien hij nog leeft,
vandaag niet meer durven beweren. Sinds
het den Amerikanen gelukt is, Radar
echo's van de maan te ontvangen, lijdt
heel Amerika aan een toenemend hevige
maankoorts. Men wil reeds, zoo meldt
A.N.P.-Aneta, de maan in kaart brengen
om haar geheimen te onthullen. Men
droomt van raket-uitstapjes, doch de pers
waarschuwt, dat het leven op de maan
voor aardbewoners vermoedelijk erg on
comfortabel zal zijn. Ook laat zij een ern
stige waarschuwing hooren tegen het reeds
den kop opstekende „maan-imperialisme".
De Washington Post schrijft: „Men lijkt
het vanzelfsprekend te vinden, dat de
maan een soort koloniale bezitting van de
Ver. Staten wordt, omdat wij het eerste
contact hebben gelegd. Men meent dat wij
onze bijplaneet reeds zoo goed als gean
nexeerd hebben."
Het is dus wel duidelijk: Uncle Sam
maakt de maangodin het hof. Het zal voor
on.s, eeuwenoude Europeesche maanvrien-
den, een zware slag zijn, als het hem ge
lukt de broze maagd in zijn armen te trek
ken. Het lyrische dichterschap wankelt op
zijn grondvesten. Tijd is geld, zeggen de
Amerikanen. Zij hebben nu tijd voor de
maan. Een vijfjaren-plan? Drooglegging?
Wij moeten er niet aan denken
P. H.
IJMUIDEN
Sport Vereent
Wegéns het overlijden van het be
stuurslid den heer G. v. d. Outenaar, is
er Maandag a.s. geen turnen.
Fryske Trou
In het Patronaatsgebouw had Donder
dagavond een uitvoering plaats van de
Friesche vereeniging „Fryske Trou".
Voor dezen avond bestond groote be
langstelling. De voorzitter, de heer P.
Dijkstra, opende den avond met een kort
woord. Hierna zorgde het duo Jacob en
Betsy uit Huizum voor de noodige ont
spanning. Zeer in den smaak vielen de
nummers „In Stikkelstekker" en „Goed
en tsjöed en syle, syle".
De band, die de Friezen reeds verbond
is door dezen avond weer hechter aan
gehaald. „Fryske Trou" kan op een ge
slaagden avond terugzien.
Trawlers in ruste
Vrijdagmorgen was de stoomtrawler
Isabel aan den afslag met 400 manden
viscn. Nadat deze gelost waren, is de
Isabel naar Amsterdam vertrokken voor
een schoonmaakbeurt en roerreparatie.
Met de Isabel liggen thans in Amster
dam de stoomtrawlers Perseus, Chris
tine, Poolzee en Gloria.
Vlaardinger stoomtrawler
bunkert in IJmuiden
Zooals men weet wordt een aantal
Vlaardinger stoomloggers, z.g. „fietsen1'
in gereedheid gebracht voor de trawl-
visscherij. De schepen zullen in Vlaar
dingen hunne vangsten ter markt bren
gen. Dat Vlaardingen echter nog niet op
dit bedrijf is ingesteld, bewijst het feit,
dat de eenige stoom logger, die bij de
opening der vischhal aldaar aan de
markt was, eerst naar IJmuiden moest
om kolen en ijs te laden, alvorens weer
ter visscherij te kunnen vertrekken,
hetgeen een tijdverlies van 24 uur be-
teekent.
V.S.V.-Nieuws
Op Donderdagavond 21 Februari a.s.
geeft V.S.V. een grooten feestavond in
Thalia voor de adspiranten. Na afloop is
er bal.
PREDIKBEURTEN
IJMUIDEN: Ned. Herv. Kerk: 10.30
en 5.30 Ds. L. Lagerwey: Oud. Kath.
Kerk: 10,H. Dienst; Leger des Heils:
10,30 Heiligingsdienst; 7.30 openbare
bijeenkomst (diensten staan onder lei
ding van maj. Ruysink uit Amsterdam);
Geref. Kerk: (Goede Herderkerk) 9,
Ds. S. E. Wesbonk, 3,Ds. v. Duynen.
Kanaalstraat: 9,Ds. E. G. v. Teylingen
3.30 Ds. S. E. Wesbonk. Gebouw v. h.
Crematorium Driehuis: 10.30 Ds. S. E.
Wesbonk. Geref. Kerk (onderh. 32 K.O.)
Marnixschool: 10.30 prop. J. van Popta,
van Santpoort. 5.Ds. C. Vonk van
Schiedam. Chr. Geref. Kerk: 10-en
4.Ds. A. Zwiep. Ned. Herv. Kerk:
(Goede Herderkerk): 10.30 Ds. G. F.
Callenbach. Vrije Evangelisatie: Wil-
lemsbeekweg: 3.R. v. Tuinen uit Am
sterdam.
SANTPOORT: Ned. Herv. Kerk Kapel
10.— Ds. J. C. H. Jörg; 5.— Ds. J. A.
Peters. Geref. Kerk: 9.45 en 5,Ds. H.
J. ten Brink.Geref. Kerk in Herst Verb.
10.dhr. H. v. d. Brink van Bloemen-
daal.
De staking bij
Walserij-Hoogovens
Walserij moest worden stopgezet
De directie van het Hoogovenbe-
cfcijf deelt ons mede, dat nadat de
twaalf stakende ovenmannen geen
gevolg hadden gegeven aan een
sommatie'om het werk te hervatten,
tengevolge waarvan zij werden ont
slagen, Vrijdagmiddag 2 uur de ge-
heele walserij moest worden stopge
zet. Vooraf was komen vast te staan
dat niet voldoende arbeiders bereid
waren om alle, hun 'op te dragen
werkzaamheden te verrichten. Was
dit wel het geval geweest, dan had
de walserij, althans in beperkte
mate, kunnen doorwerken.
Het gaat hier om ongeveer 550
arbeiders, die thans zonder werk
zijn en om een productieverlies van
ongeveer 3500 ton plaatijzer per
maand.
Jubileum C. M. van Steenkiste
De heer C. M. van Steenkiste, waarn.
sluismeester, herdacht Vrijdag zijn 40-
jarig jubileum in dienst van den Rijks
waterstaat. In het Waterstaatsgebouw
aan de De Wetstraat werd de jubilaris
gistermorgen 11 uur door het Water-
staatspersoneel gehuldigd. De heer J.
Seijffert, havenmeester van het Noord-
zeekanaal gewaagde in zijn toespraak
van de goede diensten van den jubilaris
en van de prettige samenwerking. Na
mens het geheele personeel bood de heer
Seijffert den jubilaris een leeslamp aan.
Mevr. van Steenkiste kreeg bloemen.
De heer C. J. Verkammen sprak namens
het personeel. Hij prees de goede samen
werking en het sociale begrip van den
jubilaris en memoreerde voorts de 20
jaren, die hij onder den heer van Steen
kiste heeft gediend, in welk tijdvak het
50-jarig jubileum van de sluizen en da
opening van de Noordersluis viel. De
heer C. Weenink, sprekende namens de
Vereenigde Scheepsagenturen was even
eens vol lof over het werk van den ju
bilaris en over de goede samenwerking.
Ten slotte voerde nog de heer D. Ko
ningstem het woord namens de Vletter-
liedenvereeniging IJmuiden. Hij dankte
den jubilaris voor de groote medewer
king. die de vletterlieden steeds van hem
mochten ondervinden.
De Ned. Ambtenaarsbond getuigde van
zijn medeleven door het zenden van een
mand bloemen.
Vlootuitbreiding
In de Visschershaven is aangekomen
de groote kotter HA 24 van Harlingen.
Het kloeke vaartuig is uitgerust met een
120 pk Dieselmotor en heeft installaties
zoowel voor de trawl. als voor de snur-
revaadvisscherij aan boord.
De beide „Jolians"
Naar wij vernemen zullen de passagier-
schepen „Johan van Oldenbarnevelt" en
„Johan de Witt" met evacués van Java
naar Nederland aan boord, resp. op 14
Februari en 23 Februari a.s. in Amster
dam kunnen worden verwacht.
VELSEN
Het ministerieel bezoek
aan Veisen
Omtrent liet bezoek van de ministers
van Binnenlandsche Zaken en Openbare
Werken en Wederopbouw kan nog wor
den vermeld, dat ook nog een bezoek werd
gebracht aan de snelboothaven en de
duikboothaven aan de Zuidzijde. De Com
missaris der Koningin in de provincie
Noord-Holland, J. E. baron de Vos van
Steenwijk, is later ook nog gearriveerd.
Hij heeft nog deelgenomen aan de confe
rentie ten gemeentehuize.
SANTPOORT
Lezing over Indië
Maandagavond 4 Februari a.s. zal de.
J. A. de Klerk die kortgeleden uit een
interneeringskamp uit Indië in Holland
is gearriveerd in de Ned. Herv. Kapel
spreken over: „De arbeid der Indische
Kerk en het werk in de kampen in Indië."
Vergadering der S.D.A.P.
De S.D.A.P. houdt Donderdagavond 7
Februari a.s. een vergadering in het
Jeugdhuis. Spreker is de heer ir. H. Vos,
minister van Handel en Nijverheid. Ver
der wordt medewerking verleend door het
zangkoor „Morgenrood" en Gijs Beths,
viool, aan den vleugel begeleid door den
heer W. Rettich.
Personalia
Geslaagd voor scheepswerktuigbouw-
kundige groote handelsvaart op 30
Januari 1946 te Den Haag: de heer J.
Beenhakker te Santpoort.
Terrasvogels-Nieuws
Naar we vernemen, heeft de voorzit
ter van „Terrasvogels", de heer F. M. v.
Vliet, als zoodanig bedankt.
Opera-Concert
Morgenavond wordt in „De Weyman''
een concert gegeven door het N. H.
Opera-gezelschau, waaraan medewer
ken Truus Moriën, Lya Wit, Jaap Kem-
ker, Joh. te Slaa en Frans Pielage.
