IJmuider Courant Amerika en Engeland Katholieken en Communisten winnen in België Franco denkt niet aan verdwijnen De Poolsche troepen in Italië «Oe Jaargang No. 1S2S8 Bureaux: Kennemerlaan 154. IJmuiden - Telefoon 5437 Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93 Telefoon 10724. Kennemer Editie van Haarlems Dagblad Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Maandag 18 Februari 1946 Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: p. week 31 et. per kwartaal f 4.— VERLEDEN week schreef ik over een stuk van Shaw, The Apple Cart, dat in 1929 voor het eerst werd opgevoerd. Hij liet daarin den Amerikaanschen ambas sadeur bij den Koning van Engeland ko men met de mededeeling, dat de in de 18e eeuw afgevallen Britsche koloniën, ge groeid tot de machtige Vereenigde Sta ten, besloten hadden zich weer bij het Moederland te voegen. Zulk een samen voeging leek in 1929 een dartele politieke fantasie. Ik schreef, vijf dagen geleden, dat de gedachte nu niet meer vreemd is. „Al zal de Amerikaansche am bassadeur inLonden morgen niet bij Koning George binnenstappen met de mededeeling, dat de oude koloniën hun Declarations of Independence hebben ver scheurd en in het Rijk terugkeeren, de tegenwoordige machtsverhoudingen bren gen het geval in „The Apple Cart;' dicht tot de realiteit". En gisteren bereikte ons het bericht uit Washington, dat Winston Churchill vae plan is om in Maart een zeer warm plei dooi te houden voor Anglo-Amerikaan- sche solidariteit met het doel „tot een gemeenschappelijk staatsburgerschap te geraken". Churchill zou den Amerikaan schen minister van Buitenlandsohe Zaken Byrnes, die hem Zaterdag per vliegtuig in Miami is komen opzoeken, er over pol sen en zijn laatste bezoek in Washington zou uitsluitend de bespreking van dit on derwerp ten doel hebben gehad. Het bericht is een beetje primitief ge formuleerd, waar het over een gemeen schappelijk staatsburgerschap spreekt Zoo iets is immers als afzonderlijk doel niet bereikbaar Het kan alleen verwezen lijkt worden bij een zoo nauwe vereeni- ging der betrokken volken, dat zij boven hun eigen staatsbewind een gemeen schappelijk bewind stellen en een aantal groote belangen vereenigen. Kortom: het is alleen uitvoerbaar in een Federale Unie, zooals die welke de achtenveertig 6taten van Noord-Amerika vereent. Daar in bezit iedereen een dubbel staatsbur gerschap: dat van zijn eigen staat en dat van de Véreenigde Staten Churchill, leider der oppositie in het Engelsche parlement zou dus streven naar Federale Unie met de Vereenigde Staten. In de eerste oorlogsmaanden, dus in den winter 1939'40, streefde hij naar een Federale Unie tusschen Engeland en Frankrijk en de beide regeeringen gingen toentertijd eveneens zoo sterk in die richting, dat al zeer vergaande vormen van samenwerking waren bereikt. Zij werden uiteengeslagen door de Duitsche bezetting van Frankrijk in Juni 1940. Ver leden jaar, na de Duitsche nederlaag, toen de Labour Party in Engeland aan het bewind was gekomen, kwam de voor zitter van deze partij, prof. Harold Laski, erop, terug en bevat de Unie met Frank rijk opnieuw aan. Churchill protesteerde in het Lagerhuis en gaf de meening te kennen dat het plan thans eerst opnieuw onderzocht zou moeten worden. Het was de vraag of het nog wel aanvaardbaar was. De regeering onthield zich van eeni- ge uitspraak. Sindsdien is het steeds dui delijker geworden, dat Engeland temidden van de Groote Drie de minst sterke positie inneemt. De Engelsche pers toont, zich daarvan bewust te zijn en in ver scheidene artikelen is een voorkeur voor nauwe 'vereeniging met West-Europa tot uiting gekomen, omdat men daardoor een invloedssfeer zou scheppen en daarmee een totale machtspositie bereiken, die te gen de machtsposities van de Vereenigde Staten en de Sovjet-Unie zou opwegen. Bovendien gaat het Engelsche sentiment uit naar een vereeniging met West-Europa. waarmee het door politieke en culturee* traditie verbonden is. Hunnerzijds moeten de West-Europeesche staten, thans alle gedwongen tot een actieve buitenlandsch" politiek, naar aansluiting in het Westen zoeken. De agressieve houding, die de afgevaar digden van de Sovjet-Unie in den Veilig heidsraad van de Vereenigde Naties voort durend tegenover Engeland aannemen de botsingen tusschen Vi6jinsky en Bevin hebben de wereld wekenlang in spanning gehouden heeft de Engelschen er inmid dels toe genoopt, voortdurend op Amerika te steunen. Dat gaat zoolang en voorzoo ver het mogelijk is. want de Engelsche en Amerikaansche belangen In de wereld zijn op velerlei gebied strijdig met elkaar. Wat beteekent nu het optreden van Churchill in. Amerika? Als leider der op positie zal hij zeker geen buitenlandsch beleid gaan voeren, dat strijdig is met de bedoeling der Britsche regeering. Hij zal geen besprekingen met Byrnes, dus met de Amerikaansche regeering, houden zon der instemming en medeweten van Attlee en Bevin. Is er een werkelijk streven om tot een Anglo-Amerikaansche Unie te komen of peilt men slechts mogelijkheden en :s dit tevens als een manoeuvre tegen over de Russen bedoeld? De verdere ont wikkeling van Churchills activiteit zal in elk geval met groote aandacht gevolgd worden. Indien inderdaad een zoo geweldige onderneming als een Anglo-Amerikaan- sche Unie beraamd zou worden en dus Shaw's fantastische gedachte in The Apple Cart het domein der practische politiek Liberalen verliezen ca. 50 procent van hun zetels Hef woord is aan...... A I 1 e t z: De verdraagzaamheid vloeit voort uit een verlicht geloof De uitslagen van de Kamerverkiezingen in 8 van de 9 Belgische provincies zyn bekend. De resultaten van de provincie Luik weet men nog niet. De stand is nu: Chr. Volkspartij 85 zetels 17) Socialisten 59 (+4) Communisten 18 (+12) Liberalen 15 13) Democr. Unie 1 1) De Chr. Volkspartij heeft aanzienlijke winsten geboekt, vooral in Vlaanderen. De Communisten hebben eveneens een grooten vooruitgang. De Socialisten blij- Churchill voor Anglo-Amerikaansch burgerschap In welingelichte kringen te Washington heeft men gezegd, dat Churchill het plan heeft opgevat om den 8en Maart in Virginia een zeer warm pleidooi te houden voor de Anglo-Amerikaansche solidariteit, met het doel tot een gemeenschappelijk staatsbur gerschap te geraken. Churchill zal Byrnes, die Zaterdag pre vliegtuig naar hem in Miami is gekomen, over diens oordeel polsen. Churchill's laatste bezoek aan Washing ton zou uitsluitend deze discussie ten doel hebben gehad. ven vrijwel gelijk en de liberalen verlie zen ongeveer 50 pCt. van hun zetels. De C.V.P. zal zeer waarschijnlijk niet de ab solute meerderheid behalen, daar zij dan in Luik ruim twee derden van de stem men zou moeten krijgen. De Socialisten en Communisten samen kunnen die meer derheid niet behalen, ook al zouden zij alle zetels in deze provincie winnen. Afgezien van de groote nederlaag der liberalen hebben er geen zoodanige ver schuivingen plaats gehad, dat het tot een volkomen duidelijke wilsuitspraak van het Belgische volk is gekomen, tenzij dan deze, dat het over het geheel aan zijn ge matigdheid getrouw is gebleven. De op positie heeft succes behaald ten koste van de regeeringscoalitie der linksche par tijen. De Belgische regeering is afgetreden. Nieuws uit het buitenland Het Duitsche volk is niet veranderd in vergelijking met zijn houding na den vorigen oorlog, zoo verklaarde de weduwe van.pre sident Roosevelt te Berlijn, waar zij op dit o'ogenblik vertoeft. Over de voedselsitua tie verklaarde zij, dat deze zeer behoorlijk is en dat sommige kinderen er zelfs beter uit zien dan in Engeland. De Perzische regeeringsmissie zou vol gen Reuter Zondag j.l. naar Moskou vertrek ken. Over de agenda van de besprekingen is nog niets bekend, maar men neemt aan. dat de kwestie Azerbeidsjan nog we! eenige strubbelingen zal veroorzaken. „De strijd is voorbij, maar niemand kan zich terugtrekken en rust nemen. Wij moeten de wacht houden en op onze hoede zijn". Met deze woorden heeft Franco eenige nieuwbenoemde leden van den Spaanschen generalen staf Zaterdag toe gesproken. Hij memoreerde het hoogere peil, dat door het militaire Spanje sinds den tijd van de republiek en door den burgerstrijd werd bereikt. In deze tweede rede sedert de aankomst van Don Juan in Lissabon heeft Franco niet alleen geen toespeling gemaakt op eenige verande ring in het politieke bestel van Spanje, maar integendeel wederom den indruk gegeven, dat hijzelf zijn aftreden niet heeft overwogen. In Spanje is men het kennelijk nog niet eens over de staatkundige toekomst van het land. Ter gelegenheid van den tienden ver jaardag van de verkiezingen in 1936, welke het Volksfront in het leven riepen, zijn Zaterdag in de straten van Madrid pro- en anti-Franco demonstraties gehouden. Aan den eenen kant werd de republiek toegejuicht, andere demonstranten ge tuigden van hun Franco-sympathieën. Ook in Parijs zijn Zondagmorgen door Fran- sche en Spaansche communisten betoogin gen tegen het Franco-regime gehouden, 'liidens welke de stemming in de Fransche constituante Franco-vijandig genoemd werd, Een nieuwe Egyptische regeering Is ge vormd onder leiding van Sldky Pasjen. Zij >estaat uit constitutloneele liberalen en on- ilhankelijken. Benoemingen bij de UNO Hooge functie voor den heer A. Pelt De secr.-generaal van de organisatie der Ver. Volken, Trygve Lie, heeft de eerste benoemingen by het secretariaat bekend gemaakt. De heer A. Pelt wordt adjunct-secretaris generaal, belast met de conferentie en al- gemecnc diensten. De heer A. Sobolev wordt adjunct-sccretari's-generaal, belast met de aid. ten behoeve van den Veilig heidsraad. De heer A. D. K. Owcn wordt uitvoerend adjunct by het bureau van h t secretariaat-generaal met den rang van directeur en de heer A. H. Feller wordt algemeen raadsman by den secretaris generaal, eveneens met den rr.ag van directeur. De heer A. Pelt was gedurende den oor log hoofd van den Nederlandschen Regee- ringsvoorlichtingsdienst te Londen. Van 1909 tot 1919 werkte hij bij de redacties van verschillende Nederlandsche dagbla den. Van 1920 af maakte hij deel uit van den inlichtingendienst van den Volken bond. van welke afdeeüng hij in 1932 di recteur werd. In 1940 begaf hij zich naar Londen. De heer Pelt maakte deel u!t van de Nederlandsche delegatie bij de conferentie te San Francisco. De atoombom-spiannage Over de spionnage-affaire in Canada worat gemeld, dat er nog meer aanhou dingen worden verwacht. Volgens orv- officieele berichten zijn zoowel lagere als hoogere openbare ambtenaren in het ge val betrokken en zal ten minste één hoog geplaatst regeeringspersoon beschuldigin gen tegen zich hooren. Uit hoogst be trouwbaar geachte bron wordt vernomen, dat uit bewijsmateriaal, door anti-spion- nageafdeelmgen verzameld, blijkt dat Sov jet-Rusland stelselmatig een groote ge heime dienst in Canada aan het opbou wen was. De Sovjet-ambassadeur in Canada, Za- roubin, is naar Moskou vertrokken. Het samenvallen van zijn vertrek met de re cente gebeurtenissen wordt echter als een zuivere toevalligheid beschouwd. De Ca- nadeesche ambassadeur in de Sovjet-Unie is ook op weg naar Moskou. De secretaris voor perszaken van pre sident Truman heeft verklaard, dat hij niets afwist van een geheime reis van den Canadeeschen min.-president King naar Truman, „en zeker niet naar het Witte Huis". Dit zou kunnen wijzen op uitwis selingen tusschen de Ver. Staten en Ca nada, niet langs de normale diplomatieke wegen. Joegoslavië voelt zich bedreigd Kinderen uil Nederlandsche vluchte lingenkampen te Ban» via zijn thans iedere week in den dierentuin le gast bij de mannen van 101 Gen. Transport Coy. Luit. Johnson assisteert bij de wip. (P.) bereiken, zou het Engelsche belang bij West-Europa grootendeels verdwijnen. De mogelijkheid roept de ontstellende ge dachte op, dat wij in West-Europa tus schen twee grootmachten bekneld zouden raken en afhankelijk worden van een on zekere verdere politieke ontwikkeling. Maar er is nog geen reden om daarover gealarmeerd te raken. Wel is het duide lijk, dat belangrijke zetten op het inter nationale schaakbord op til zijn. Wie de gebeurtenissen met.aandacht volgt dient er steèds rekening mee te houden dat niet meer, zooals in vroeger tijden, het machtsevenwicht bepaald wordt door Europeesche verhoudingen, maar dat het wereldverhoudingen betreft. waarin de Vereenigde Staten en' Sovjet-Rusland de sterkste machtsposities innemen en het Britsche Rijk zoekende is naar versterking van macht. Dit dan: in combinatie met an deren. K- P- Visjinsky heeft aan den secr.-gen. van de UNO een brief voerhandigd betreffen de het Poolsche leger van gen. Anders in Italië. Radio Warschau heeft een mededeeling uitgezonden over een Poolsche nota aan de Britsche regeering inzake de ontbin ding van de Poolsche strijdkrachten in het buitenland. Hierin wordt gezegd, dat de verlangens der Poolsche regeering betref fende deze troepen zijn miskend. Het voortduren van zulk een abnormalen toestand vormt een bedreiging voor den Europeeschen vrede. Derhalve heeft de Poolsche regeering beslist, dat de Pool sche strijdkrachten in het buitenland niet langer als eenheden van het Poolsche leger beschouwd kunnen worden, en dus hierbij ontbonden zijn. De Poolsche re geering heeft alle schikkingen getroffen om hun terugkeer naar Polen te verge makkelijken. Tot voor kort bevonden zich in Italië (het z.g. leger van gen. Anders) 110.000 man Poolsche troepen. Hiervan zijn 14.000 naar Polen teruggekeerd. In Engeland be vonden er zich 70.000, van wie 23.000 ver zocht hebben te repatrleeren. In Duitsch- lar.d zijn nog e.a. 15.000 man. Visjinsky's brief. De brief van Visjinsky ging vergezeld van een memorandum van de Joegoslavi sche regeering, waarin o.a. gc egd wordt, dat het ..leger der Poolsche emigranten" sinds eenige maanden Noordwaarts en Noordoostwaarts optrekt, teneinde de grens van de Joegoslavische republiek dichter te naderen. In Januari duurde de ze beweging voort, zoodat het leger van Anders thans de lijn Bologna, Ferrara, Padua, Venetië, Teviso, Udine beslaat, en alle Britsche eenheden langs de Noord kust van de Adriatische Zee heeft ver vangen. Het „Poolsche emigrantenlegeT" is do federale volksrepubliek van Joegoslavië vijandig gezind. De troepen staan in nauw contact met de Joegoslavische Quisling formaties, die zich thans in Italië bevin den. en die door het leger van Anders van materiaal worden voorzien." De Joegoslavische regeering acht deze feiten een mogelijke toekomstige bedrei ging voor den vrede, rust en orde aam de Joegoslavisch-Italiaansche grens. Zij heeft Visjinsky verzocht, deze zaak in den Veiligheidsraad aanhangig te ma ken. Engclsch antwoord Naar Reuters diplomatieke correspon dent verneemt, is binnenkort de publicatie van het Engelsche antwoord op de Pool sche nota te verwachten. Het Britsche antwoord ontkent, dat er bewegingen van de Poolsche troepen in Italië plaatsvin den. Zij zijn niet op een plaats in Italië geconcentreerd, doch in groepen over het geheele land verspreid. Zij verrichten be wakingsdiensten. Naar verluidt, zou de Engelsche regeering prijs stellen op het advies van den Veiligheidsraad over dit lastige probleem. Een mogelijke oplossing zou een duidelijke verklaring van de Pool sche regeering zijn, waarin werd uiteen gezet, onder welke voorwaarden de Pool sche troepen naar Polen zouden kunnen terugkeeren. Veiligheidsraad tot Maart verdaagd. De volgende bijeenkomst van den Vei ligheidsraad zal in Maart te New-York plaats hebben, tenzij een of andere drin gende kwestie de leden eerder bijeen roept In de Syrisch-Libaneesche kwestie is nog geen beslissing genomen. Een Ame rikaanse:! compromis-voorstel kreeg door het tegen-stemmen van Visjinsky e<»en kans van slagen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1946 | | pagina 1