IJmuider Courant
Spionnagecomplot in Canada
Weer strijd in Mantsjoerije
Beschaving
België na den kiesstrijd
<8©e JiMtrgang No>, 18259
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Direeteur-Hoofdrcductenr: Robert Peereboom
Dinsdag 19 Februari 191®
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.—
HENRI Membré heeft Maandagavond
onder den titel „Destins de Paris"
voor ons getuigd van Franschen geest en
goeden smaak en het was een weldadige
bijeenkomst, waarop de vrienden van
Frankrijk in zoo grooten getale waren
opgekomen, dat de zaalruimte tekort
schoot. Het voorloopige comité, dat de
Conférences frangaises in, Haarlem her
vat heeft ondervond bij deze première
meteen, hoezeer naar die hervatting ver
langd is. Het heeft meer conférenciers
aangekondigd, ook al weer voorloopig,
want alles is nog een beetje onzeker en
namen als René Lalou, Félicien Rops en
andere genoemd. Den afgezanten van de
Fransche cultuur staat allen een goede
ontvangst te wachten en zij zullen allen
die gespannen aandacht vinden, waarvan
Membré na zijn optreden zeide, dat zij
hem zoo getroffen had. Hoe kan het
anders? Vijf jaren lang heeft Nederland
weergalmd van het grove geschetter, de
leugens en het gezwets van de vijanden
der beschaving, die zich als beschermers
aandienden. En wij verstonden en ge
loofden hen niet. Hier. na al die jaren,
kwam eindelijk weer een man uit den
vreemde tot ons. die niet dacht aan grove
propaganda en misleiding en een oud
contact der beschaving kwam hernieu
wen. Hij sprak vooral van zijn geliefd
Parijs, dat als door een wonder aan
materieele verwoesting is ontsnapt.
Maar al is het in dien zin slechts ge
schramd. het' heeft geleden achter zijn
intacte gevels, het heeft een zwaren aan
slag op zijn geestelijke weerstandskracht
moeten doorstaan. Het heeft zich er dap
per doorheen geslagen, maar de militaire
nederlaag, die Frankrijk trof en die uit
fouten voortvloeide, die niet verbloemd
kunnen worden, heeft het ook in zijn we
zen zwaar doen lijden. En niet minder
dan wij in Nederland heeft het de schade
ondervonden van het jarenlang gemis van
bevruchtendèn beschavings-invloed uit
het buitenland.
Henri Membré getuigde met blijdschap
en ontroering van Parijs' verleden en
missie als centrum van den geest en den
goeden smaak, maar hij deed het als
Franschman geenszins zonder zelfcritiek.
Hij wilde ook niet van „het" maai- van
„een" centrum spreken. Hij zei met een
glimlach, dat men zich dikwijls te gretig
laaft aan buitenlanasche lof, die men
zoo gaarne hooren wil. Hij bezigde geen
groote woorden en geen machtsuitspra
ken. maar gewaagde met vreugde van
een schilderijen-tentoonstelling. kort
voor den oorlog gehouden, die alleen uit
particuliere collecties" was samengesteld
en zulk een schoon beeld van de kunst in
den loop der eeuwen had gegeven. Hij
lichtte ons toe, dat het een nadeel was
geweest voor zoovele dragers der Fran
sche cultuur, dat zij zich gedurende de
lange bezettingsjaren niet hadden kun
nen uiten en het was of hij hen bij ons
kwam verontschuldigen, in een bewust
zijn van Parijs' verplichtingen en histo
rische taak temidden der Westersche be
schaving.
Het was goed dit te hooren: rustig en
bescheiden, klaar en weloverwogen, maar
toch doorgloeid van geloof in een roeping
en een taak. die zoekt en geenszins zon
der zelfcritiek vervuld wordt, maar weet
dat zij blijvend is. In een Europa dat
verscheurd is en dat men thans in in
vloedssferen wil verdeelen, in een wereld
vol scherpe tegenstellingen, bedreigd door
atoombommen, leeft nog de Westersche
beschaving en leeft ook nog die wonder
lijke eenheid in verscheidenheid, die bijen
korf van 'het Fransche centralisme, die
Parijs heet en welks lotsbestemming 'het
voorgoed tot hoofdstad van den geest en
goeden smaak heeft, aangewezen. De
Fransche conférencier van dezen avond
getuigde van dat voortbestaan door zijn
optreden: als ambassadeur de l'esprit en
du bon goüt. Dit was weer de stem der
Fransche beschaving, tot ons weerkeerend
uit dat verre verleden van voor den oorlog
en nog nvenzeer verfijnd en evenzeer
bezield.
De voorzitter van het voorloopig comité,
jhr. mr. C. J. A. den Tex, had den con
férencier ingeleid met woorden, die van
de vriendschap van Nederland en Frank
rijk in de Westersche beschaving eenvou
dig en warm getuigden. Ds. Marc Jospin
besloot met een levendig en pittig woord
van dank. Wij hebben elkaar weer begre
pen, wij Hollanders en Franschen, op de
zen avond. Het oude contact is ook in
Haarlem weer hernieuwd. R. P.
.Ontkenningen van prof. Wibaut.
Prof. Wibaut deelt het A.N.P. mede,
dat hij nooit een lijst van namen van
vrouwelijke studenten heeft uitgeleverd.
Dit is geschied op bevel van den presi
dent-curator, die chef is van het bureau
der universiteit. Prof. Wibaut kon de uit
voering van dit bevel, dat buiten hem om
gegeven was aan den pedel, niet verhin
deren, doch heeft dit drie weken weten
te vertragen om waarschuwingen te ver-
spreiden.
Het rectoraat heeft prof. Wibaut aan- i
vaard omdat de senaat met algemeene
stemmen hem op de voordracht voor rec
tor magnificus had geplaatst volgens op
anciënniteit berustende ranglijst. Prof
Wibaut heeft toen gezegd: „ik ambieer
dit ambt niet, doch zal aan de wenschen
van den senaat gehoor geven en de moei
lijkheden niet uit den weg gaan."
Voor de KSmer luiden de laatste cijfers
thans: (de cijfers tusschen haakjes geven
den stand van 1939 aan)
Chr. Volkspartij 90 of .91 zetels (73)
Socialisten 69 (65)
Liberalen 17 (33)
Communisten 24 9)
Democr. Unie 1 of 2
De verkiezingen voor den Senaat heb
ben de volgende eindresultaten opgele
verd:
Chr. Volkspartij 51 zetels
Socialisten 35
Communisten 11
Liberalen 4
Deze 101 zetels worden door recht-
streeksche verkiezingen bezet, van de res-
teerende 66 worden er 44 door de Provin
ciale Raden gekozen, de overblijvende 22
worden uit den senaat zelf aangevuld.
De provinciale verkiezingen zullen dit
jaar van groot belang blijken te zijn, daar
.de Christelijke Volkspartij met 51 van de
101 zetels, de absolute meerderheid bezit,
wat betreft de rechtstreeks verkozenen.
De socialisten zijn met een geringe winst
uit de stembus gekomen, maar over het
algemeen hebben zij hun posities van 1939
behouden. De communisten maakten aan
zienlijken vooruitgang, vooral in het in
dustriebekken van Wallonië. Het verlies
der C.V.P. door wordt ruimschoots ge
compenseerd door een aanzienlijke winst
in het Vlaamsche landsgedeelte. Ook in
Luxemburg zijn de Katholieken vooruit
gegaan, ten nadeele van de Liberalen. De
Liberalen leden vrijwel overal gevoelige
verliezen. In verscheidene sectoren van
Max Blokzijl, die op 5 December dooi
den Bijzonderen Raad van Cassatie ter dood
werd veroordeeld en die daarna een verzoek
om gratie indiende, waarover nog niet is
beslist. Is naar wij vernemen sinas eenigén
tijd ernstig ziek. Hij is lijder aan diabetes.
Onderhandelingen over een dollarleening
van 200 millioen aan Nederland zijn gaande.
Een Amerikaansch blad c'eelt mede, dat deze
leening wellicht later in dit jaar zal worden
toegestaan.
Wallonië en Vlaanderen en eveneens in
de Belgische hoofdstad hebben de libera
len het zwaar te verantwoorden gehad.
Als een van de oorzaken van deze politie
ke mislukking der liberalen wordt de
vaagheid van hun partijprogram opgege
ven.
Resumccrende kan men opmerken, dat
de grootste stemmenverschuivingen in
tegengestelde richtingen gegaan zijn. zoo
dat de vorming van een nieuwe regeering
niet gemakkelijk zal worden. Inmiddels
heeft de Prins Regent van België den heer
de Schrijver in audiëntie ontvangen en
hem een informatie-opdracht gegeven.
Weerbericht
Geldig tot Woensdagavond: Brekende
bewolking. Hedenavond koudfrontpas-
sage met eenigen regen. Morgen wisse
lende bewolking met plaatselijk enkele
buien. Matige, vooral aan de kust tijde
lijk krachtige wind tusschen West- en
Noord-West. Iets kouder.
Het woord is aan.
Ramon de la Serna:
Het mensqhelijk oor stelt
altijd vragen. Wie het
nauwkeurig bekijkt ziet dat
het den vorm en de lijn van
een vraagtëêken heeft.
Nieuws uit lief buitenland
125 K.M. per uur gaan de Zwitsersche
spoorwegen rijder., r.u zij een nieuw type
locomotief in gebruik hebben genomen De
te gebruiken 10-wageri stellen zijn scheel van
staal vervaardigd.
De driehonderdste sterfdag van Hugo
de Groot is in tegenwoordigheid .an den Ne-
derlandschen gezant A. Berne te Lausanne
herdacht.
Dc nieuwbenoemde ambassadeur der Ver-
ccnigde Staten te Moskou. Generaal Bedell
Smith heef! in zijn land een gunstige pers ge
kregen. Men zegt van hem, dat hij „geen
blad voor den mond neemt.
Het terugtrekken van de Fransche eu
Brltsche troepen uit de Levant zal spoedig
een punt van onderhandeling tusschen de be
trokken landen uitmaken. De Engelsche en
Fransche vertegenwoordigers hebben van hun
regeenngen richtlijnen van gelijke strekking
meegekregen.
Politie wilde er eerst niets van gelooven
Volgens United Press vertelt men In
politiekringen te Ottawa over de onthul
ling van het spionnagecomplot, dat een
jonge attaché van de Russische ambassade
bij de stedelijke politie kwam vertellen
wat hij van het complot wist. Men gaf
hem te kennen, dat zijn verhaal r.iet in
teressant was. Daarna begaf hij zich in
gezelschap van zijn jonge vrouw naar de
kantoren van een krant in Ottawa, waar
hij van zijn mislukte stap bij de politie
verhaalde en uitdrukking gaf aan zijn
vrees,'dat hij op bevel van zijn regeering
naar Rusland zou worden gestuurd om
Bij de bezetting- van Soorabaja door Brltsolio troepen gelukte bet den
extremisten om 2500 vrouwen en kinderen te ontvoeren. TH- Britten be
sloten een exjiedJtie uit te zenden, om deze vrouwen en kinderen te ont
zetten. welke helaas mislukte. Gevangen genomen extremisten worden
weggevoerd. (P-)
daar te worden gefusilleerd. Hij verklaar
de. dat Russische agenten hem overal waar
hij ging. poogden te volgen en dat hij de
grootste moeite had hen het spoor bijster
te doen worden. „Hij verliet ons kantoor
in een staat van grooten angst", zoo zeide
de redactie.
De stedelijke politie heeft daarop be
sloten. het huis waar Goshenko met zijn
vrouw en baby woonde, in het oog te
houden. Zij ontdekte, dat op een avond,
toen Goshenko. nog nerveuser dan gewoon
lijk, bescherming bij zijn buren had ge
zocht, vier Russen zijn huis binnendron
gen. Twee van hen behoorden tot d« Rus
sische ambassade. Op een:zen afstand
stond een wagen van de Russische am
bassade geparkeerd. Toen was de politie
overtuigd van de ernst der situa'ie en
weiden de ministeries op de hoogte ge
steld. Goshenko werd daarop nauwkeurig
ondervraagd en onder politiebescherming
geplaatst.
Een hooggeplaatste persoonlijkheid, die
reedS. maandenlang bij het onderzoek is
betrokken, verklaarde, dat het Sovjet
complot communistische elementen in
Canada en de Ver. Staten omvatte en
bovendien vertakkingen heeft, die recht
streeks naar Parijs en de Fransche com
munisten leiden. Hij zeide, dat in nauwe
samenwerking met de Russische recee-
ring een aantal Sovjet-agenten door de
communistische partij in Frankrijk van
Fransche nationalifeitspapieren werden
voorzien, waardoor zij z.g. voor de ver
zetsbeweging Canada en de- Ver. Staten
konden bezoeken. Onder deze agenten wa
ren ook buitenlanders uit O.-Europa.
In Ottawa gelooft men, dat alle Sovjet
employés die met de spionnage te maken
hebben, uit Ottawa naar Moskou zijn te
ruggeroepen. Bij het nagaan van de sterk
te der ambassades blijkt, dat de normale
bezetting van de Sovjet-ambassade veer
tien personen is, doch in werkelijkheid
met het geattacheerde personeel meer dan.
tachtig man bedraagt. De staf van de
Amerikaansche ambassade omvat 20 per
sonen, het bureau van den Hoogen Com
missaris van het Ver. Koninkrijk 7.
De Duitsche bloedbruiloft
in Oost-Europa
De film is in de Neurenbergsohe ge
rechtszaal geen onbekende meer. Reeds
meermalen werd het'witte doek te hulp
geroepen, om de gruwelen der Duitsche
concentratiekampen in al hun naaktheid
en onmenschelijklieid aan de beklaagden
tc toonen. Maandag was het de beurt van
dc Russische prosecutie, om door middel
van het levende beeld den oorlogsmisda
digers hun euvelen voor te houden.
De dag werd verder gevuid met een
eindelooze rij van ffeiten, beschuldigingen
en aantijgingen, culmineerend in het treu
rige verhaal van de slachting, door de
Nazis aangericht in het Tsjechische dorp
Lidice, dat onder leiding van den aarts-
misdadiger Karl Frank werd uitgemoord
en platgebrand. Later groeide dit „inci
dent" uit tot een systeem, vele Russische
dorpen moesten het ontgelden, wanneer
de partisanen het den Duitschers te lastig
maakten. Massamoord op kinderen, niet
t'e beschrijven martelingen van de bevol
kingen van Kiew, Rowno en andere Oost-
Europeesche steden, dorpen en gewesten
vormen de gewone ingrediënten van de
onteerende bloedorgie, door de Nazi-beu
len over de bezette gebieden uitgestort.
De verdediging heeft verzocht, na het
beëindigen van de aanklacht een reces
van drie weken toe te staan,, maar dit ver
zoek is'oiet ingewilligd.
lu Mantsjoerije is weer strijd ontstaan
tusschen de Kwomintang (Centrale Clii-
ncesche regeering) en dc communistische
strijdkrachten. Een communistisch woord
voerder zeide, dat de Kwomintang in
Mantsjoerije over minstens 2 door Ameri
kanen getrainde en uitgeruste legers be
schikt, die „druk blijven uitoefenen tegen
de plaatselijke volksstrijdkrachten". Vol
gens deze bron zou het 6e Chineesche leger
de steden Talpan en Pansjan ten Z.VV.
van Moekden en de stad Liaotsjocng heb
ben veroverd. In het Oostelijk deel van
Jehol (Buiten-Mongolië) heeft het 13e Chi
neesche leger een uitval gedaan en 2 ste
den veroverd.
Tusschen China en de Sovjet-Unie wor
den besprekingen gevoerd over de econo
mische samenwerking tusschen beide lan
den. De Sovjet-troepen die per 1 Febr. j.l.
Mantsjoerije zouden hebben verlaten,
vertoeven nog steeds in het grootste deel
van het land. De Chineesche regeering
heeft nog geen antwoord van de Sovjets
ontvangen op haar verzoek inzake het
terugtrekken der Sovjet-troepen.
Washington zou zijn misnoegen te ken
nen hebben gegeven over het wegvoeren
van de geheele industrie van Mantsjoerije
door de Russen.
De „World Daily News" klaagt, dat de
Chineesche regeering, ondanks het ver
drag met Sovjet-Rusland, nog steeds niet
het bestuur over Mantsjoerije kan over
nemen en dat, terwijl hel aan regerings
troepen verboden wordt te Yinkof en Daï-
ren aan land te gaan, het getal der com
munistische troepen in dit gebied is ver
meerderd tot 300.000 en dat die troepen
van Japansche wapenen worden voorzien.
United Press meldt, dat de Russisch-
Chineesche onderhandelingen over de Rus
sische concessies in Mantsjoerije een gun
stig verloop hebben. Dc Russen zouden
buiten het gewone verdrag om vier nieuwe
kwesties aan de Chineezen hebben voor
gelegd. O.a. wenscht de Sovjet-Unie een
„veiïigheidscorridor". welke uitloopt oq»
Dairen en Port Arthur. In deze plaatsen
zouden Sovjet-troepen gestationneerd diew
nen te worden.
Onderscheiding
voor den Prins
Op voordracht van veldmaarschalk
Montgomery heeft het den koning van
Engeland behaagd, aan Z K.H. Prins
Bernhard het „Knignt Grandcross", in
de orde van het Britschc Imperium te
verleenen, als erkenning van zijn ver
diensten als bevelhebber der Neder-
landsche strijdkrachten gedurfde de
operaties in Noord-West Europa.