De Centrale Keuken wordt opgeheven
Onze Marine in
rok
tt
De Centrale Keuken, die in oorlogstijd
zoovele magen van het noodige (beter ge
zegd het hoogst noodige) heeft voorzien,
wordt per 2 Maart a.s. opgeheven.
Dit oorlogskind werd in April 1941 in
Velsen geboren.
De inrichting mocht zich eerst niet be
paald in een groote belangstelling ver
heugen. De capaciteit van de keuken be
stond uit 6000 liter; de eerste maanden
was de omzet500 liter. Doch naar
mate de tijd verder ging en de nood onder
de bevolking steeds toenam, groeide het
aantal „liefhebbers" met den dag.
De grootste omzet die bereikt werd, was
8000 porties van een halve liter. De be
drijven werden ook ingeschakeld, zoodat
4 maal per dag eten werd verstrekt. Het
personeel was in de weer van 's morgens
half vijf tot 's avonds half zeven.
Alles ging tamelijk op rolletjes; het
eten werd goed verzorgd; het zoo noodige
vet ontbrak zelfs niet.
Toen kwam evenwel het rampjaar 1944.
Na den befaamden „Dollen Dinsdag"
kwam het tijdperk, dat ieder die het mede
heeft gemaakt, nooit meer zei vergeten.
Geen gas, geen electriciteit en geen water.
Wat dit echter aan moeilijkheden voor de
Centrale Keuken opleverde, is alleen de
ingewijden maar bekend. Alles moest niet
handkracht geschieden; een pompje zorg
de voor water. Het personeel werd uitge
breid tot 36 man. De grootste moeilijkheid
was echter aan het eten te komen.
Men bleef echter niet bij de pakken neer
zitten, doch stale de handen uit de mou
wen. Zooveel mogelijk werd met auto's
het voedsel uit de Noord gehaald. Dit.
was lang niet altijd zonder gevaar. Menig
keer zijn de auto's beschoten, en kon men
zichzelf en de vracht maar nauwelijks in
veiligheid «brengen. Altijd werd wel weer
iets gevonden, om te zorgen dat den dui
zenden die van de keuken afhankelijk
waren, op tijd hun rantsoen van een halve
liter verstrekt werd. We! is het meermalen
voorgekomen, dat men den eenen dag niet
wist, wat men den anderen dag zou moe
ten brengen. Toch .is het gedurende het
geheele bestaan van de Keuken maar ge
durende veertien dagen voorgekomen dat
er absoluut geen vet in het eten was ver
werkt. Hoe klein soms ook van omvang,
toch was er altijd het zoo onontbeerlijke
vetgehalte in de porties aanwezig.
De tijd ging verder en zoo kwam de be
vrijding. Dit was onmiddellijk merkbaar.
Ter eere van de heldhaftige Russische
verdedigers van Stalingrad heeft men
besloten het Parijselie Metro-station
AnberviiHers-Villetier om te doopeiv in
Staling-rad, liet nieuwe naambord wordt
bevestigd. <P.)
Winkeliersver. Santpoort
Maandagavond had een ledenvergade
ring plaats van de Winkeliersvereeniging
Santpoort.
De vergadering werd geopend door den
voorzitter, den heer H. Meijer.
Nadat de penningmeester en de secreta
ris verslag hadden uitgebracht, werd de
vergadering het voorstel: bezorgloon voor
bestellingen voorgelegd. Hierop volgde een
uitgebreide gedachtenwisseling. Tenslotte
werd besloten de kwestie bij de Winke
liersvereeniging aanhangig te maken.
Vervolgens was de contributie-herzie
ning aan de orde. De contributie werd be
paald op f 25 per jaar per lid.
Eveneens werden de financieele aange
legenheden van Santpoort's weekblad aan
de orde gesteld. Bovendien werd bekend
gemaakt dat de aangesloten winkeliers
een embleem aan hun zaak bevestigd krij
gen. Ten slotte ging men over tot de be
stuursverkiezing. Aan de beurt van aftre
ding waren de heeren: W. Loendersloot,
Th. Koning en A. Tabernal. Zij werden
bij ^acclamatie herkozen.
Weerbericht
geldig tot Donderdagavond. Guur.
Aanvankelijk stormachtige, laier lang
zaam afnemende wind tusschen Noord-
West en Noord. Nog regen-, hagel- of
natte sneeuwbuien, vooral in het Noor
den des lands. Geleidelijk verdere daling
van temperatuur.
Doch het gas was nog niet meteen weer
aanwezig, zóodat toch velen nog op de
Keuken bleven aangewezen. Langzamer
hand werd de toestand' evenwel steeds
beter, en zoo is de tijd gekomen dat de
Centrale Keuken tot het verleden zal be-
hooren.
Er is wel gemopperd, en zeker, ideaal is
de Centrale Keuken nooit geweest, kon
zij ook niet zijn. Doch er komt zeker een
woord van lof toe aan allen die in moei
lijke tijden hun uiterste krachten hebben
gegeven om de burgerij van Velsen niet
van honger te doen omkomen.
Tengevolge van de opheffing van de
Keuken worden twintig man werkloos.
Monument
voor gefusilleerden
Zooals. wij reeds eerder hebben gemeld,
heeft de afdeeling Haarlem van de Ver-
eeniging voor Facultatieve Lijkverbran
ding op zich genomen, op de plaats, waar
de asch werd verstrooid van de in het
Crematorium veraschte gefusilleerden en
welke plaats thans met een eenvoudig
kruis is aangegeven, een monument op te
richten. Naar wij vernemen, is reeds
1200.voor dit doel bijeengebracht.
Over de uitvoering zullen binnenkort
nadere mededeelïngen worden gedaan.
40-jarig jubileum V.G.Z.
De heer K. A. Wubbennorst herdënkt
Vrijdag a.s. den dag, waarop hij veertig
jaar geleden in dienst kwam bij Van
Gelder Zonen N.V. Kon. Papierfabrieken.
De jubilaris is werkzaam in de afdeeling
houtstof fabriek.
Vergadering E.V.C.
De E.V.C., afdeeling bakkers, houdt he
denavond een openbare vergadering in de
bovenzaal van Café v .d. Lem aan den
Zeeweg.
Er zal een bespreking worden gehouden
over het looncontract en een Bakkers-
school.
Marine contra Landmacht
Aanvankelijk zou een elftal der Ned.
Marine in Van Gelders Sportpark tegen
een Engelsch Marine-elftal spelen, doch
deze wedstrijd kon geen doorgang vinden.
Toen vormde een elftal der landmacht de
tegenpartij. De marine won met 4—2.
Agenda voor Veisen.
Woensdag 20 Februari: Café v. d. Lem.
Zeeweg: Vergadering E.V.C., afd. Bakkers^
aanvang 7-30 uur.
Leger des Heils: Welkomstbijeenkomst,
8 uur.
IJMUIDEN
Nationaal damtoufnooï in
Bussum.
De Damclub Bussum organiseert in
April en Mei een damtournooi waarvoor
de sterkste spelers van Nederland zijn uit-
genoodigd, namelijk R. C. Keiler. B. Du-
kel, Herm. de Jongh, J. F. Moser. J. Metz,
J. Stormessand, J. T. Vos, J. H. Vos en B.
Springer Het deelnemen van de beide
laatstgenoemden is nog onzeker Wanneer
zij niet uitkomen zal J. J. H. Mertens van
IJmuiden van de partij zijn.
Het tournooi begint op Zaterdagmiddag
6 April. De eerste ronde brengt tegen
elkaar J. F MoserB. Springer, B. Du-
kelT. J. Vos, R. C. Keller—J. Metz, H.
de Jongh—J. H. Vos Stormessand is vrij.
De Noordam gearriveerd
Het m.s. Noordam van de Holland
Amerikalijn is gisteravond tijdens storm
weer met 1624 passagiers in IJmuiden
aangekomen. Het schip werd geassisteerd
door drie sleepbooten. Behalve dat bij het
manoeuvreeren in de Middensluis een
zware tros knapte, geschiedde het schut
ten zonder dat zich daarbij moeilijkheden
voordeden.
De Noordam is naar Amsterdam door
gevaren.
Scheepvaart.
19 Februari. Aangekomen: George Ban
croft van Baltimore, Capella van Middles-
borough voor Velsen, Mina van Vlissin-
gen, Nezo van Londen naar Kopenhagen
(bijlegger), Bellatrin van Londen n. Ko
penhagen (bijlegger), Patria van Hull (met
visscherijbenoodigdheden voor IJmuiden),
Noordam van Ned. Oost Indië (met ge-
repatrieerden voor Amsterdam)
19 Februari. Vertrokken: Wallonia van
Hoogovens n. Immingham, Gouwe van
A'dam n. Bilbao.
K. Haak weer in het
Stormvogelselftal.
In den a.s. Zondag te spelen wedstrijd
StormvogelsFeijenoord zal K. Haak zijn
oude plaats in het Stormvogels-elftal weer
innemen.
Vergadering Gerepatrieerden
Het Nederlandsen Verbond van Gere
patrieerden (N.V.V.G.) houdt voor alle
mannen en jongens, die in Duitschland
zijn geweest, a.s. Zaterdagmiddag 23 Fe
bruari een vergadering in Café „De Grif
fioen" (Demraers). De bedoeling is tot op
richting te komen van een afdeeling
IJmuiden.
Marktbericht van Dinsdag.
De aanvoer bedroeg 53245 kg., w.o. 41880
kg. kabeljauw, 6000 kg schol, 720 kg rog
en vleet, 535 kg schar, 400 kg wijting, 1885
kg kuit, 1240 kg tarbot enz.
De trawlers besomden in totaal f 36168.
Onderwijzers vergaderden.
Onder voorzitterschap van den heer.
Faber heeft de afdeeling Kennemerland
van d$ Nederlandsche Onderwijzers Ver-
eeniging, een nieuwe vereeniging, welke
is ontstaan door de fusie van het Nederl.
Onderwijzers Genootschap en den Bond
van Nederl. Onderwijzers haar eerste
vergadering gehouden. In zijn openings
woord sprak de heer Faber zijn groote
vreugde over deze fusie uit, welke naar
zijn meening niet anders dan in het be
lang kan zijn van het onderwijs en den
Nederlandsche onderwijzersstand.
Hierna stelde de heer Faber de vraag
aan de orde, of, evenals zulks vroeger het
geval was, de Velsensche en Beverwijker
onderwijzers één afdeeling, Kennemerland
genaamd, zouden moeten blijven vormen,
of dat het gewenscht was. dat elke groep
een afdeeling zou vormen. Na eenige dis
cussie bleek uit de gehouden stemming,
dat verreweg het grootste deel der aan
wezigen was voor handhaving van den
bestaand en toestand, m.a.w. het onderwij
zend personeel uit beide genoemde plaat
sen zal vereenigd blijven in één afdeeling
Kennemerland.
In dit verband werd, vóór men tot de
eigenlijke bestuursverkiezing over ging,
de wensch geuit, dat het bestuur, hetwelk
uit 7 leden zou bestaan, door 4 Velser en
3 Beverwijker leden zou gevormd worden
en dat de voorzitter, die, evenals de se
cretaris in functie zou gekozen worden,
in ieder geval een lid van het Velser on
derwijzerskorps zou zijn. Met dezen wensch"
ging de vergadering accoord.
Toen bleek, dat de heer Faber, van
meening zijnde, dat een jonge kracht de
leiding moest hebben, geen functie als
voorzitter zou aanvaarden, werd als zoo
danig de heer P. H. v. Os gekozen, die de
benoeming aannam. Tot secretaris werd
de heer C. J. J. Brouwer aangewezen. Mej.
Van der Werff en de heeren De Bruyn,
Hoekstra, de Mol en de Groot zullen de
andere functies verdeelen.
IJmuiden II wint van Kijk Uit I.
In den laatsten wedstrijd van de dam-
competitie Haarlem en Omstreken speel
de Maandagavond Damclub IJmuiden II
tegen Kijk Uit I te Haarlem. IJmuiden
kwam door een misverstand slechts met 8
spelers op. Ondanks dat met een 40 ach
terstand werd begonnen wisten de D.C.IJ.-
reserves nog te winnen.
D.C.IJ. II Kijk Uit
1 T. DukelH. v. d. Linden 1—2
1 J. SmitP. J. Kraayenhagen 11
3 J. v. StratenM. Heemskerk 20
4 P. v. d- Velde—H. Sohl 2—0
5 J. de WaalC. v. d. Boogaart 20
6 C. Schol—IJ. Bannin 11
7 J. Vooj'sF. v. Garderen 20
8 P. v. d. BosW. Persoon 11
9 N.O. 0—2
10 N.O. 0—2
Meisjes worden „Marva" op Leiduin
Wie in Haarlems straten zoo'n kwiek
matrozenmeisje mocht tegenkomen,
met de baret „Koninklijke Marine"
stevig op haar lokken gezet, dient ie
weten, dat hij een „Marva" heeft ge
zien, zooals er thans vele op het land
goed „Leiduin" in Aerdenhout haar
militaire opleiding genieten. In ver
band met het feit, dat Donderdag a.s.
het opleidingscentrum in een besloten
plechtigheid officieel zal worden ge
opend, hebben wij er eens een kijkje
willen nemen. Nadat de Marva's zich
enkele weken met een sluier van ge
heimzinnigheid haddén omgeven, is
ons dit eindelijk door tusschenkomst
van den Marine-voorlichtingsdienst
(Marvo) gelukt.
Wie zijn de Marva's?
Op 25 Pebr. 1944 sprak admiraal Fürstner,
toen min. van Marine bij de Ned. re
geering te Londen, den wensch uit om
na de bevrijding van Nederland te ko
men tot de oprichting van een Marine
Vrouwen Afdeeling (Marva), als onder
deel der Koninklijke Marine, naar het
model van de Engelsche Women Royal
Naval Service (de Wrens). Nog in het
zelfde jaar begon men met de voorberei
dingen: als trainingsdepot kreeg men van
de Engelsche Admiraliteit het groote bui
tenhuis „Framewood Manor", op 23 mijl
van Londen, aangeboden en op 7 Dec.
ging de eerste Marva naar Engeland. In
het begin van 1945 kwamen er meer, die
allen haar opleiding bij de Engelsche
collega's ontvingen. Daarop werd „Frame
wood Manor" in gebruik genomen. De
oorspronkelijke bedoeling was, 1500 meis
jes op te leiden; haar aantal moet echter
beperkt blijven tot 800. Bij de keuze werd
strenge selectie toegepast; dit was noodig,
als men bedenkt, dat na de bevrijding
ruim 65.000 meisjes Marva-aspiraties had
den!
De belangr' ':ste taak van de Marva's
is het administratieve werk op de Marine-
bureaux. Niet minder belangrijk is de
huishoudelijke dienst. Verder hebben de
Marva's nog een fotografische afdeeling,
een meteorologische dienst op Schiphol en
in De Bilt, en een transportdienst. Zij
assisteeren op het Repatrieeringscentrum
van de Kon. Marine in Doorn en werken
voornamelijk op de hoofdbureaux in Den
Haag, maar ook in vele marine-plaatsen:
Amsterdam, Den Helder, Hoek van Hol
land, Vlissingen, Sluiskil.
De Marva's blijvem-dus aan den wal.
Er is ook een tr; >ri naar Indië ge
gaan, v/aarvan reeus eenige meisjes op
Java zijn aangekomen. De overige toeven
nog op Ceylon.
De leiding kwam na de bevrijding in
handen van Marva-officier Ie klas H.
Schokking, die inmiddels is vervangen
door Eerste officier HL van Slooten. Toen
„Framewood Manor" in Januari 1946 naar
Nederland overging, waren er, met de of-
l'icierén mée, 425 Marva's.
Wat gebeurt er op Leiduin?
Nadat de staf lang gezocht had naar een
geschikte plaats voor de opleiding in ons
land, viel zijn oog op het landgoed „Lei
duin". Dit is 1 Febr. j.l. door zijn nieuwe
bewoonsters betrokken. De commandante
is de tweede officier J. C. Kersbergen. Zij
wordt geassisteerd door een staf van Mar-
va-veteranen. Iedere Woensdag komt er
een groep van 20 recruten, een z.g. divisie,
op Leiduin. De opleiding duurt 3 weken;
zoo zijn er een Evertsen-, een Tromp-, en
een De Ruyter-divisie, de een geheel in
uniform, de tweede in uniform zonder
distinctieven, de derde nog in burger. Na
de derde week zijn de meisjes Marva 3e
klas; ze zijn dan militair geschoold en
kunnen haar taak op de bureaux begin
nen. Er heerscht een strenge tucht onder
de Marva's; in gemeenschapszin en opof
feringsgezindheid kunnen zij de mannen
een voorbeeld geven.
Een dag op Leiduin begint om 7 uur;
om 8 uur wordt er ontbeten en om kwart
voor negen is er „baksgewijs": aantreden
voor de vlaggenparade. De dag verloopt
dan verder met theorielessen, exercitie en
gymnastiek. Op het dagprogramma vindt
men allerlei onvervalschte marinetermen:
„Overal", „Commaliewant", „Bakzeunen"
en „Theewater". Het huis wordt geacht
een schip te zijn; om kwart voor tien
gaan de opvarenden „naar kooi".
Er zit pit in deze Marva's, in de kordate
officieren zoowel als in de nijvere meis
jes. Het is voor conservatief Nederland
nog een heel ding, militaire vrouwenaf-
deelingen ronduit te aanvaarden, maar
wie Leiduin heeft gezien, staakt het twij
felachtige hoofdschudden en knikt in
stemmend „ja". Ja, de Marva's doen haar
best, zij hebben zich in de korte periode
vpn haar activiteit reeds enderscheiden
en in vele takken van dienst onmisbaar
gemaakt. En al zijn ze militair, al krijgen
èe de mannenrantsoenen (met o.a. rook
tabak en scheermesjes!), ze blijven vrouw:
Nederlandsche vrouwen en meisjes op de
bres voor haar vaderland.
Baksgewijs. „Stilte aan dek! Vlag hijschenl"
Op den achtergrond huize „Lekhiln"