IJmuider Courant
Britsche
Wederopbouw
Amerika wijst Rusland
op zijn verantwoordelijkheid
Godsvrede in Indië?
60e Jaargang No. 18274
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Vrijdag 8 Maart 1D4Ö
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.—
TN dezen tijd 'zijn de oorlogservaringen
van andere volken en ook de verwoes
tingen, die in hun landen aangericht zijn,
alweer vergeten. Engelsche publicaties
omtrent den wederopbouw herinneren aan
de zware slagen, die het Duitsche lucht-
wapen Engeland in het begin van den oor
log toebi-acht en aan het feit, dat door de
enorme oorlogsinspanning, die daarna van
het geheele volk gevraagd is, er zes jaar
lang bijna niets meer kon worden ge
bouwd. Het normale bouwprogramma
werd dus verwaarloosd, terwijl intusschen
nog vele luchtaanvallen verwoestingen in
tal van plaatsen veroorzaakten, al gebeur
de dat nooit meer op zoo massale schaal
als tijdens den blitz". Zoo noemt men in
Engeland den Blitzkrieg, waarmee
Duitschers hun oorlog begonnen.
Alleen in het Londensche gebied werden
gedurende den oorlog meer dan honderd
duizend huizen verwoest. Dat wil dus zeg
gen: huisvesting voor meer dan vierhon
derdduizend menschenl Daar komen de ver
woestingen in tientallen andere steden bij.
plus de achterwege gebleven normale
nieuwe, aanbouw, plus de aftakeling van
oude huizen die geen onderhoud en her
stel meer gehad hebben, plus het normale
bouwprogramma van de komende jaren,
om tot een totaal te geraken van vier mil-
lioen nieuwe woningen huizen en flats
dat door den expert Leslie Merrion is
opgegeven als de eisch, die voor Groot-
Brittannië moet worden gesteld. Natuur
lijk moet men er de noodige winkels,
scholen, werkplaatsen, fabrieken en zie
kenhuizen aan toevoegen. Merrion neemt
aan dat de Britsche bouwnijverheid min
stens twintig jaar noodig zal hebben om
den achterstand in te halen en de uitbrei
ding de baas te worden.
Daartoe moeten dan nog maatregelen
genomen worden om zich van een vol
doend aantal arbeidskrachten te verzeke
ren. Want dat is er nu lang niet. Vóór
den oorlog bezat het land ongeveer een
millioen bouwvakarbeiders. Nu bezit het
nauwelijks een half millioen en zooals
Merrion verzekert zijn ter uitvoering van
het door hem genoemde programma an
derhalf millioen man noodig. Werkgevers
en werknemers hebben met het Ministerie
van Arbeid gezamenlijk een plan uitge
werkt, volgens hetwelk een leerlingen-
stelsel is ontworpen en toetredende nieuwe
krachten in de bouwnijverheid een spe
ciale training krijgen. Binnen twee jaar
zal de nieuweling een volledig geschoold
vakman moeten zijn, die volle bezoldiging
ontvangt. Het lijkt voor sommige vakar
beiders in de bouwnijverheid een onuit
voerbare eisch ik noem bijvoorbeeld de
timmerlieden maar men zal dat begrip
„volledige scholing" wel met een korrel
tje zout moeten nemen. Aan practisch in
zicht hapert het evenwel in Engeland
nooit; vermoedelijk zal bij de opleiding
specialisatie in beperkte, nauwkeurig om
schreven arbeidstaken worden toegepast.
Met dat al is het nog niet duidelijk, hoe
men i.i korten tijd het aantal bouwvak
arbeiders van een half millioen tot ander
half millioen wil verhoogeri, althans niet
zoolang een paar millioen soldaten in
dienst blijven. Er is dan ook een sterke
aandrang om de legersterkte verder te
verminderen. Die wordt niet alleen be-
invioed dóór de omstandigheid, dat hon
derdduizenden ver van hun vaderland
blijven en hun families hen eindelijk eens
terug willen zien, maar ook door het besef,
dat Groot-Brittannië die mannen noodig
heeft voor den wederopbouw van het land.
Attlee heeft nu beloofd, dat de leger
sterkte verminderd zal worden tot 1.100.000
man. Maar hij heeft er niet bij gezegd
wanneer dat gebeuren zou. De troebele
internationale verhoudingen, de onlusten
in verschillende deelen van het Britsche
Keizerrijk en de voortdurende noodzaak
voor de aanwezigheid van een bezettings
leger in Duitschland wekken de verwach
ting, dat het nog wel even zal duren en
dat men den Prime Minister nog meer
malen aan zijn belofte zal moeten herin
neren, Ongetwijfeld zou hij, evenmin mi-
litairist zijnde als zijn landgenooten, niets
liever willen dan de mogelijke de
mobilisatie. 5
Met de voor den wederopbouw beschik
bare krachten heeft men, blijkens een
officieel rapport, in elk geval al een goed
begin gemaakt. Herstelwerkzaamheden op
groote schaal hebben tengevolge gehad,
dat in tien maanden tijds 400.000 menschen
opnieuw konden worden gehuisvest. Ruim
22.000 nieuwe huizen zijn voltooid. Tien
duizenden Duitsche gevangenen hebben
gewerkt aan het bouwrijp maken van
gronden, Onlangs heeft minister George
Tomlinson in het Lagerhuis medegedeeld,
dat de „rompen" van 28 800 noodwoningen
gereed waren.
De statistische mededeelingen van de
regeering hebben een goede pers gehad,
ook wat de oppositiebladen betreft. Er zijn
hoopvolle verwachtingen aan vastge
knoopt voor de lente, wanneer men de
herstelwerkzaamheden voltooid zal heb
ben en bij beter weer in hoofdzaak tot
den bouw van nieuwe huizen zal kunnen
overgaan. De Times heeft voldoening uit
gesproken over het feit, dat het particu
liere initiatief een belangrijk aandeel in
de taak heeft kunnen behouden.
Deze enkele gegevens omtrent den Brit-
Dringend verzoek tot ontruiming van Perzië
De regcering van de Vereenlgde Staten
heeft Moskou een nota gezonden, waarin
zij een dringend beroep op de Sovjet-
regeering doet tot onmiddellijke ontrui
ming van het Perzische grondgebied. Dit
beroep ging gepaard met een verwijzing
naar de zware verantwoordelijkheid der
groote staten voor wat betreft het respec-
teeren der souvereine rechten van andere
landen.
De nota dringt er op aan, dat de Ver-
eenigde Staten „stipt zullen worden inge
licht" over de besluiten der Sovjets en
geeft uitdrukking aan de hoop dat deze
besluiten zullen overeenstemmen njet de
inzichten der V. S., zooals die in de nota
naar voi-en zijn gebracht.
De nota zegt o.a.: „De regeering van de
Ver. Staten, handelend in den geest van
de vriendschappelijke verbondenheid,
welke bij de succesvolle krachtsinspan
ning tegen den gemeenschappelijke!! vijand
is gegroeid, en als medelid van de Ver
eenigde Volkeren, geeft uitdrukking aan
haar ernstige hoop, dat de regeering van
de Sovjet-Unie, door onmiddellijk alle
Sovjettroepen uit het gebied van Perzië
terug te trekken, haar deel zal bijdragen
tot het bevorderen van het internationaal
De Turken
bewonderen Bevin
De Turksche eerste minister, Saraöjogloe,
heeft tijdens een persconferentie zijn bewon
dering uitgedrukt voor de wijze, waarop de
Britsche minister van buitenlandsehe zaken,
Bevin, kwesties aangaande Turkije heeft be
handeld. Door zijn verklaringen, aldus Sa-
radjogloe, heeft Bevin de vriendschapsban
den tusschen Groot-Brittannië en Turkije
versterkt.
Ook hetgeen de minister van buitenland
sehe zaken der V. S.. Byrnes, heeft gezegd
over de verdediging Van het handvest cier
Vereenigde Volkeren, werd door Saradjog-
Ioe zeer op prijs gesteld. De Turksche staats
man zag hierin zelfs een weg om te geraken
tot het „Paradijs" op aarde. Den lcortsten
weg daartoe achtte hij een eerlijke samen
werking tusschen China, Frankrijk, Groot-
Brittannië, de Sovjet-Unie en de Vereenigde
Staten.
Turkije zou de UNO naar beste weten en
vermogen steunen. Met Irak werd op het
oogenbiik door Turkije_onderhandeld en wel
op vriendschappelijke wijze.
Von Papen
vraagt koninklijk getuige
Von Papen, een. der leidende diploma
ten der Nazi's, heeft het tribunaal ver
zocht vragen te mogen stellen aan den
87-jarigen koning Gustaaf van Zweden,
teneinde zijn beweringen, dat hij in 1939
en 1940 pogingen deed om den Europee-
schen vrede te herstellen en een eind te
maken aan de kerk- en Jodenvervolging,
te bevestigen. De kwestie van een per
soonlijke verschijning werd niet aange
roerd en de prosecutie had er geen be
zwaar tegen, dat koning Gustaaf onder
vraagd zou worden. Een der kwesties, die
Von Papen door koning Gustaaf be
aamd wenscht, is het feit. dat Von Papen
in het voorjaar van 1940 koning Gustaaf
een brief dringend verzocht zijn in
vloed aan te wenden voor het herstel van
den vréde. Ook het verzoek tot dagvaar
ding van Kurt von Lersner, het hoofd
van de Duitsche vredesdelegatie te Ver
sailles, moet bewijzen dat hij het initia
tief nam tot vredesonderhandelingen.
vertrouwen, dat noodzakelijk is voor een
vreedzaam samengaan van de volkeren
van alle landen."
Na een verwijzing naar de Russische
verklaring van 29 November j.l., waarin
het Britsch-Russisch-Perzisch verdrag van
19 Januari 1942 door Moskou als maatstaf
voor het verblijf der Sovjet-troepen in
Iran wordt genoemd, zegt de nota:
„Het besluit van de Sovjet-regeering
troepen te handhaven in Iran na de pe
riode, vastgelegd in het driemogendheden-
verdrag, heeft een situatie geschapen ten
aanzien waarvan de regeering der Ver.
Staten als lid der Vereenigde "Volkeren
en als partij in de verklaring betreffende
Iran gedateerd 1 Dec. 1943 niet onver
schillig kan blijven."
De nota wijst vervolgens op de tegen
spraak, die te constateeren is tusschen het
feit van de voortgezette aanwezigheid dei-
Sovjettroepen in Perzië en de verklaring
der drie groote mogendheden, dat zij
eensgezind waren in hun verlangen naar
het handhaven van de onafhankelijkheid,
souvereiniteit en integriteit van Iran en
besluit met een herinnering aan de mee-
ning van den Veiligheidsraad, volgens
welke het handhaven van troepen van een
lid der Vereenigde Volkeren op het gebied
van een ander lid zonder toestemming van
deze natie niet in overeenstemming is met
de beginselen der Vereenigde 'Volkeren.
Onrust Jn Perzië
Een Iraansch minister heeft verklaard,
dat de Sovjets tot nu toe geen enkele
plaats ontruimd hebben en dat desbetref
fende berichten valsch waren.
Bij relletjes in Teheran in de nabijheid
van het parlementsgebouw werden ver
scheidene personen gedood en gewond-
Rechtsche en linksche elementen raakten
slaags met de politie.
De minister-president, Ghavam Sultaneh,
is per vliegtuig uit Moskou teruggekeerd.
Radio Moskou heeft over de gevoerde on
derhandelingen het volgende communiqué
verspreid: „De besprekingen zijn in vriend
schoppelijken geest: gevoerd. Beide re
geeringen zullen alle pogingen in het werk
stellen om gunstige omstandigheden voor
een versterking van de vriendschappelijke
betrekkingen tusschen de twee landen te
scheppen."
Hef woord is aan.
Spinoza:
Wat wij toeval noemen is
het toevluchtsoord der on
wetendheid.
Bali
met ongeladen geweren bezet
f 150.- belooning
voor Timorees
Wij vernemen in aansluiting aan de
reeds vermelde berichten omtrent de lan
ding op Bali, dat de voedseltoestand al
daar gunstig is. Met hun gebruikelijke
vrijmoedigheid gaven de Balineezen
uiting aan hun teleurstelling over het
feit, dat bij de landing de troepen de ge
weren in den aanslag hielden, waaruit zij
concludeerden, dat de geallieerden hen
niet vertrouwden. Zij konden uiteraard
niet zien, dat de wapens ongeladen waren.
De correspondenten waren onder den
indruk van de sterk pro-Nederlandsche
uitlatingen der bevolking.
Omtrent Timor kan gemeld worden,
dal aldaar onder benarde economische
omstandigheden hard aan den opbouw
gewerkt wordt, Men leeft er in een mi
niatuurkamp in een klappertuin, aange
zien de stad Koepang volkomen in puin
ligt.
Bij besluit van den Lt, Gouverneur-
Generaal is een belooning van 150 gulden
toegekend aan den Timoreeschén be-
stuursagent J. Daos, die gedurende d<*
Japansche bezetting de stukken betref
fende de vernietiging van de residents
woning en van het betaalkantoor met le
vensgevaar had verborgen gehouden.
Japansche geheim agent gearresteerd.
Volgens berichten uit zeer betrouwbare
bron te Makassar is een voormalig lid van
den geheimen dienst van de Japansche
vloot gearresteerd en in Makassar opge
sloten. Hij wordt er van beschuldigd in
.contact te hebben gestaan met personen
in het gebied van "tVatampone (Oostkust
van Zuid-West-Celebes), die met de repu
bliek sympathiseeren. Men neemt aan, dat
nog drie andere Japansche agenten met
de extremisten samenwerken.
Talrijke ex-iróinterneerden uit Japansche gevangenenkampen /.ij in
Australië liefderijk opgenomen en In een soort jeugdherbergen onderge
bracht. De foto toont een aantal kinderen, uit Japansche kampen samen
gebracht, die niet een. truck naar school gebracht worden. I*.
Sjahrir verwacht Indonesisch voorstel
Sjahrir heeft gisteren verklaard dat hij
een voorstel der Indonesiërs, om rege
lingen te treffen voor een algemeenen
wapenstilstand, verwachtte.
Hij zeide verder dat hij dit voorstel,
dat zou inhouden de wapens te laten rus
ten gedurende de komende onderhande
lingen, binnen veertien dagen tegemoet
schen opbouw geven een indruk van de
kolossale arbeidstaken, waarvoor men ook
in andere door den oorlog getroffen lan
den staat. Zelfs naar verhouding berekend
zijn die taken dikwijls nog heel wat
zwaarder dan die, welke ons deel zijn.
Hoeveel millioenen huizen zijn verwoest
in Rusland, hoeveel in Duitschland en
hoeveel tientallen jaren zal het daar wel
vorderen, eer men „den achterstand zal
hebben ingehaald en de' uitbreiding vol
tooid?" R, P.
zag. Dit voorstel zou gedaan worden aan
de Britten en betrekking hebben op alle
militaire operaties -
Vertrek parlementaire commissie.
Het lifft in het voornemen van de par
lementaire commissie, welke naar Ned.-
Indië zal gaan, Dinsdag 12 Maart des
ocljtends te 8 uur te vertrekken per Sky-
master van Schiphol. De commissie reist
met het gewone verkeerstoestel der K.
L. M. en langs de Indië-route van den
laatsten tijd.
Naar het ANP verneemt, gaat prof. De
Savornin Lohman niet mee. Hij is ziek
geworden, doch is voornemens zoo moge
lijk na te komen.
De commissie gaat rechtstreeks naar
Batavia, waar zij allereerst haar opwaeh-
£ng zal maken bij den luitenant-gouver
neur-generaal. dr. Van Mook. Zij heeft
het voornemen omstreeks vier weken in
Indië te blijven.
Amerika internationaal
leenheer
Vinson, de Amerikaansche minister van
Financiën heeft bekend gemaakt dat de be
voegde nationale commissie nieuwe leenin
gen aan China, Tsjeeho-Slowaktje, Nederland,
Nederlandsch-Indië en Polen heeft goedge
keurd. Een Sovjet-Russisch verzoek om eer»
leening van zes milliard dollar werd afge
wezen wel keurde de commissie een cre-
diet van 1 milliard dollar aan Rusland goed.
Spaak Kabinetsformateur
De Belgische Prins-regent heeft den
heer De Schrijver, voorzitter der C.V.P.,
verzocht een regeering te vormen. De
heer De Schrijver heeft deze opdracht
niet aanvaard.
Hierna heeft de Prins-regeni den heer
Spaak ontboden en hem opgedragen een
kabinet te formeeren. Spaak heeft de op
dracht aangenomen.
De Belgische communisten hebben ver
klaard geen deel te zullen nemen aan
een regeering waarin de Katholieken zit
ting hebben.