IJmuider Courant Minister Lieftinck Zelfbestuur in Britsch-lndië Iran beroept zich op den Veiligheidsraad leende al f800 millioen1 Maar f2000 millioen is noodig ft<)o Jaargang' mo. 18284 Bureaux: Kennemerlaan 154, IJmuiden - Telefoon 5437 Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93 Telefoon 10724. Kennemer Editie van Haarlems Dagblad Direeteu r-Hoo fd redacleurItoberti Peereboom Woensdag 20 Mauri hm« Uitgave van de Stichting Voorlichting le Haarlem. Abonnementen: p. week 31 ct, per kwartaal 1' 4.— TN RIE leden van het Britsche kabinet, ■L'de ministers Lord Pethick-Lawrence, Sir Stafford Cripps en A. V. Alexander, zijn gisteren als regeeringsmissie naar Britsch-lndië vertrokken. Hun opdracht is, den Onderkoning Lord Wavell bij te staan in zijn overleg met de Indische leiders over invoering van zelfbestuur voor dit geweldige Aziatische gebied met zijn 360 millioen bewoners. Er behoeft nauwelijks aan herinnerd te worden, dat Britsch-lndië al sinds tientallen jaren naar zelfbestuur streeft. De moeilijkheid om dit te verwezenlijken moge aanvanke lijk in Britschen onwil gelegen hebben, op den duur bleek zij zich op de tegen stellingen in de bevolking zelf te gron den, die vooral in de geschillen tusschen Hindoes en Mohammedanen tot uiting kwamen. Sinds 1942, het jaar waarin een Britsche missie onder leiding van denzelfden Sir Stafford Cripps erheen toog, wordt Britsch-lndië eigenlijk uitsluitend van zelfbestuur weerhouden door zijn eigen falen in het formuleeren van een grond wet. Engeland kan die taak niet over nemen. Zijn oplossing zou niet aanvaard worden. Wel kan het bijstand verleenen. Daartoe zijn de drie ministers er nu heen gegaan. Zij hebben een zoo uitgebreid mogelijke volmacht meegekregen. Onge twijfeld (heeft Attlee gezegd) zijn er zaken, waarover zij 'het kabinet in Londen zullen moeten raadplegen. Maar de reden dat drie leden van dat kabinet zijn afge vaardigd is, dat men verantwoordelijke personen wcnschte te zenden die in staat zijn, ter plaatse beslissingen te nemen. Deze Britsche gebeurtenis, die het einde van Engeland's koloniale positie in Azië in uitzicht stelt, is een sprekend bewijs temeer voor dat „ontwaken van Azië", waarover in den laatsten tijd zooveel is geschreven. Het moet ons temeer interes seeren nu de onderhandelingen over zelf bestuur in Indonesië en Britsch-lndië gaan samenvallen. En het feit op zichzelf moet verhelderend werken voor diegenen in ons land, die nog maar steeds willen volhouden dat de nationalistische bewe ging in Indonesië slechts een gevolg van Japansche intriges zou zijn en zich in hoofdzaak beperken tot de wandaden van „extremisten" zonder eenige politieke overtuiging. Al hebben die factoren een directen en rampzaligen invloed op de gebeurtenissen doen gelden, zij hebben ze niet in oorsprong en wezen bepaald. Zij zijn klaarblijkelijk alleen de excessen van een geestelijk evolutieproces, dat zich anders en op vreedzamer wijze zou hebben doen gelden als Indonesië niet door de Japanners veroverd was. Maar dat zich niettemin zou hebben doen gel den en ons nu of wat later voor dezelfde nieuwe ontwikkelings-problemen zou hebben geplaatst. Voor het vertrek der drie Britsche mi nisters had een Indisch debat in het Lagerhuis plaats. Het is interessant daar uit eenige hoofdpunten te noemen en er perscommentaren bij aan te halen, omdat er zoo kenmerkend uit blijkt hoe de Engelsche houding tegenover de Britsch- Indische ontwikkeling is. Zoowel de Pre mier, Attlee, als het conservatieve lid Butler, die namens de oppositie sprak, legden den nadruk op de groote waarde van den arbeid, door Groot-Brittannië in Indië verricht. Zij legden daarbij het zwaartepunt op hetgeen bereikt was in de politieke ontwikkeling van den Indiër. „Wij hebben Indië vereenigd", zei Attlee, „en het een begrip van nationaliteit ge geven, dat het in vorige eeuwen miste. Het heeft van ons de beginselen van democratie en rechtvaardigheid geleerd. Als Indiërs ons bestuur critiseeren, meten zij hun critiek niet naar Indische beginselen maar naar maatstaven aan Groot-Brittannië ontleend. In vele Indi sche staten hebben democratische instel lingen grooten vooruitgang bereikt. De geest van nationalisme kan niet bepaald blijven door de grenzen tusschen staten en provincies." Heeft de Britsche Premier, dit laatste woord uitend, niet even met een zucht aan Europa moeten denken? Attlee sprak de hoop uit dat het Indi sche volk in het Britsche Gem eenebest zou blijven, dat een vrije vereeniging van vrije volken is. „Verkiest het onafhanke lijkheid", zei hij, „dan heeft het daartoe het recht en het is onze taak den over gang zoo vlot en gemakkelijk, als moge lijk is. te doen plaatshebben. Welke ook de voorwaarden van een eventueel ver drag met Indië zullen zijn, wij zullen geen voordeel nastreven, dat een nadeel voor Indië zou opleveren." Zoowel de regeerings- als de oppositie pers hebben instemming met den loop van zaken betuigd. De Times (cons.) 'heeft verklaard dat het geheele debat, dat op Attlee's rede volgde, getuigde van twee Britsche besluiten: ten eerste, om de volle regeeringsmacht op zoo kort mogelijke termijn in Indische handen te leggen en ten tweede: de volledige er kenning van het recht der Indische be volking, om haar eigen grondwet en haar betrekkingen met andere volken vast te stellen. De eene spreker na den andere beaamde dit. De News Chronicle (lib.), Attlee's ver klaring aanhalend dat hij hoopt, dat In dië uit eigen vrijen wil besluiten zal in Gisteren nog werd het officieuze bericht volgens hetwelk de ïraansche ambassade te Washington aan het secretariaat van „Vereenigde Naties" een protest heeft heeft overhandigd tegen de acties der Sovjet-Russische troepen in Iran, en welk bericht wij in ons blad van gisteren op namen, ofifcieel bevestigd door een ver klaring van Hussein Ala, den Iraanschen ambassadeur te Washington, waarin deze tevens bekend maakt dat hij handelde op instructies van Teheran. Het protest bevat tevens een verzoek om het geschil in den Veiligheidsraad te doen behandelen. De tekst van de ïraan sche nota omschrijft de ïraansche grieven in twee hoofdpunten, n.l. het handhaven der Sovjet-troepen op Iraansch grondge bied, in strijd met het driemogendheden- verdrag van 1942 en de inmenging der Sovjet-Unie door middel van agenten, be ambten en gewapende troepen in interne ïraansche kwesties. Trygve Lie, de secretaris-generaal der Vereenigde Naties, heeft de leden van den Veiligheidsraad op de hoogte gesteld van dit protest, dat dientengevolge op de voor- loopige agenda is geplaatst. Op de eerste bijeenkomst van den raad op 25 Maart a.s. te New-York moet deze agenda noö.wor den goedgekeurd. De overhandiging van de ïraansche nota geschiedde Maandagnacht om 1 uur, na een onderhoud tusschen Ala en vertegenwoor digers van het Amerikaansche ministerie van buitenlandsche zaken. Höss vergaste 2 millioen menschen Op 8 Maart j.l. werd te Flensburg de landarbeider Fritz Land gearresteerd, die zich ontpopte als de beruchte Rudolf Höss, de commandant van het kamp Auschwitz. Hij legde na zijn arrestatie de meest op zienbare bekentenis af die tot nu toe van Duitsche oorlogsmisdadigers werd gehoord: Hij bekende, in het tijdvak van Juni 1941 tot eind 1943 twee millioen menschen naar de gaskamers te hebben gestuurd op bevel van Himmler. Transporten uit alle bezette landen van Europa, meestal be staande uit Joden en Zigeuners, werden direct bij aankomst voor 70 procent ver gast; de vijf crematoria te Auschwitz had den een capaciteit van 25000 per dag. Het woord is aan...... Oscar Wilde: De kunst begint eerst daar waar de nabootsing eindigt. '■vy - Op 2 Maart j.l. landden 3400 man der Kon. Ned. Marine onder leiding van kapt. ter zee Totenburg; op Sttiioer-beaeli op Ba li, een der schoonste eilanden der archi pel. Er werd geen schot gelost. LO.T.'s naderen In formatie de kust. (P) President Sovjet-republiek afgetreden Volgens Radio-Moskou is Kalinin, da president van de Sovjet-republiek, op zijn verzoek wegens ziekte ontheven van zijn functie. Hij werd benoemd tot lid van den hoogsten raad der Unie. Vervolgens werd Nikolai Sjverniek tot opvolger van Kalinin gekozen. Sjverniek was tot nog toe eerste vice-voorziVtèr van' den hoogsten Sovjet en voorzitter van den Volksraad. Zooals omschreven in het nieuwe vijf jarenplan van. de Sovjet-Unie, dat door den oppersten Sovjet werd goedgekeurd, zal de wederopbouw van tijdens den oor log verwoeste ondernemingen en ste< T het eerst ter hand worden genomen. De voornaamste punten van het plan zijn: een geweldige ontwikkeling van de industrie op den rechteroever van de Dnjepr: een nieuw krachtstation voor den grooten stpw dam van Dnjepropetrot'sk, welke bij den Sovjet-Russischen terugtocht in 1941 werd vernield, maar nu weer gedeeltelijk her steld is, en een opvoering vari het tempo1 der steenkoolwinning in het Donetzbek- ken. Naar Reuter meldt, heeft de stafchef vau' generaal Malinofski, den Russische» opper bevelhebber in Mantsjoerye, bekend ge maakt dat alle Sovjet-troepen zyn terug getrokken uit bet Mantsjoerysche gebied ten Zuiden van Tsjangtsjoen, ongeveer driehonderd kilometer ten Noord-VVesteil van Moekden. Eindelijk een oplossing voor de schepen in Australië? Volgens ANP verwacht men. dat het bestaande geschil, waardoor 8 Nederland- sche schepen verhinderd worden, met' dringend noodige levensmiddelen en me dicamenten uit Australië naar Ned.-In dië te vertrekken, nu spoedig zal worden geregeld. De vakvereenigingen der ha venarbeiders hebben er in toegestemd ele schepen te laden, mits de Australische regeering en de Nederlandsche' autoritei ten aan twee „waarnemers" toestaan de schepen te vergezellen. De voorgestelde waarnemers zijn de advocaat J. V. Barry en de secretaris der Australische vakvereeniging van spoor wegpersoneel J. F. Chappie. Barry is eett van de voornaamste advocaten van Australië, die reeds menige belangrijke opdracht' voor de regeering heeft uitge voerd. Chappie is een communist, die echter over het algemeen het vertrou wen van de leden der vakvereenigingen: geniet. Indien het geschil geregeld wordt, zul len voor het einde van deze maand min stens vijf schepen Australië kunnen ver laten. Musserts doodvonnis gehandhaafd De Bijzondere Raad van Cassatie heeft i hoogste instantie uitspraak gedaan in de zaak tegen ir. A. A. Mussert, die door het Byz. Gerechtshof te 's-Gravenhage ter dood is veroordeeld wegens hulpver leening aan den vijand. De Raad van Cassatie heeft het door Mussert tegen de sententie van het Hof ingestelde cassatieberoep verworpen. Mussert is niet voornemens gratie aan te vragen. het Britsche Gemèenebest te blijven, heeft opgemerkt dat het lidmaatschap van deze vrije vereeniging van vrije volken geen dwang oplegt. Het blad is van meening dat Indië er zijn eigen belang mee zou dienen De Daily Herald (lab.) heeft de overtui ging uitgesproken, dat de verantwoorde lijke leiders van alle bij deze zaak betrok ken partijen weten dat men van het ver leden alleen moet leeren en er niet over gaan nakaarten. Nu Attlee vooropgesteld heeft dat Indië niet alleen zijn eigen grondwet moet vaststellen, maar ook be slissen of het binnen Of buiten het Brit sche Gemeenebest wil leven, is nog meer aanleiding voor meeningsverschirwegge nomen. De Sunday Times (lib.) tenslotte heeft ronduit gezegd, dat de missie naar Indië veeleer met een nationaal dan met een partij-mandaat vertrokken is. Men moet dit alles niet met onze proble men trachten te vergelijken. Er zijn groote verschillen in oorsprong, ontwikkeling en in wezen. Men moet ook erkennen dat uit dit Britsche beleid een duidelijke tactiek blijkt, om de toetreding van Indië tot de British Commonwealth te bevorderen. Maar dat is begrijpelijk. En in het alge meen is dit optreden interessant en ook leerzaam. Welk een eenheid'. R- P- De Nederlandsche regeering heeft zich reeds verzekerd van leeningen tot een be drag van 800 millioen van de 2000 mil lioen. waartoe zij de Nederlandsche ver tegenwoordigers had gemachtigd, aldus deelde de minister van Financiën, prof. Lieftinck, te New-York mede. Professor Lieftinck Over zijn verklaring betreffende de li quidatie van de Nederlandsche particu liere tegoeden in de Ver. Staten, zeide de minister: „Wanneer wij geen of slechts onvoldoende leeningen kunnen krijgen, i3 onze eenige toevlucht een liquidatie van deze tegoeden." De minister verklaarde, dat de conster natie op de Amstcrdamschc beurs over het nieuws der liquidatie zeer begrijpelijk is, maar dat men klaarblijkelijk de ernstige flnancieele positie va» Nederland nog niet geheel duidelijk ziet en hij zeide tenslotte, dat wanneer er drastische maatregelen noodzakelijk waren, de Ver. Staten eer der bereid zouden zijn credioton te ver leenen, wanneer die maatregelen Inder daad ook genomen werden. De laatste schep... Na een flinke schep kolen op de kachel te hebben gegooid, wilde juist de familie Schollen in de Krim (Ov.) er omheen gaan zitten, toen de kachel met een daverende knal uit elkaar spatte. Een pan, welke erop stond, ivas totaal verdwenen en in de woon kamer vias een groote ravage aan gebracht. Men vermoedt, dat ecv patroon van een vliegtuigkanon tus schen de brandstof is geraakt. De bewoners werden niet gewond.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1946 | | pagina 1