De roof van de Walserij-West
Amerikaansche Bank wil crediet geven
Avonturen
Werk van 10 millioen ging naar Duitschland
Wij lezen in „Samen", maandblad
voor directie en personeel Hoogovens:
Op 26 Februari 1943 bereikte onze
Directie de verpletterende mededeel)ng,
dat op voorstel van Dr. Herman Röch-
ling, „Reichsbeauftragte für Eisen und
Stah 1 in den besetzten Gebieten", door
„Reichsminister" Speer was bevolen,
dat onze zware platenwalserij in haar
geheel zou worden overgebracht naar
de „Hermann Görïngwerke" bij Bruns-
wijk. Seyss Inquart had hieraan zijn
goedkeuring gehecht.
Een ramp voor bedrijf en land
Wü allen herinneren ons nog, hoe
deze in strijd met het volkenrecht zijn
de maatregel van den bezetter als een
ramp voor ons bedrijf en voor ons land
werd gevoeld. Vele jaren was met groo-
te toewijding en liefde door talrijke le
den van ons personeel van hoog tot laag
aan de totstandkoming van deze prach
tige fabriek gewerkt. Niet minder dan
een bedrag van ca. 10 millioen gulden
was voor den bouw en de inrichting
uitgegeven. De walserïj zou een volle
dige verwerking van onze nog belang
rijk uit te breiden staalproductie heb
ben mogelijk gemaakt. Haar producten,
zware scheepsplaten. zouden na den
oorlog een waardevolle bijdrage heb
ben kunnen leveren tot de materiaal
voorziening van onze nationale scheeps
werven, die, na de met zekerheid ver
wachte nederlaag van Duitschland. op
dat punt zeker voor groote moeilijkhe
den zouden komen te staan. Met één
slag waren al deze vooruitzichten ver
nietigd. Noch door de Directie langs
verschillende wegen aangewende po
gingen om het afbreken en wegvoeren
van de walserïj te voorkomen, noch een
door haar bij den Rijkscommissaris
schriftelijk ingediend protest mochten
baten.
Wagonladingen onderdeelcn
in veiligheid
In het „Anforderungsbescheid", het
officieele Duitsche papier, waarin aan
deze onrechtvaardige daad de schijn
van rechtmatigheid werd verleend,
werd bevolen, dat aan de „Deutsche
Bergwerks- und Hiittenbau G.m.b.H. in
Berlin", die met de afbraak en het
transport van de walserij was belast,
„jede Hilfstellung z-ur Durchführung
ihrer Aufgaben 2U leisten ist". Zooals
wij allen weten, werd aan dit bevel tot
het verleenen van hulp geen gevolg ge
geven. Integendeel. Er is dien Vrijdag.
Zaterdag en Zondag voordat de walserij
onder militaire bewaking kwam, hard
gewerkt om nog het een en ander te
redden. Het werden wagonladingen:
koperwerk (lagers, appendages enz.),
gereedschappen, olie, meetinstrumen
ten. motoren, electrische kabels enz.,
die in veiligheid konden woixïon ge
bracht. De speoiaal voor de Walserij
geconstrueerde slijpbank voor de
schaarmessen werd eveneens aan de
VELSEN
Burgerlijke stand
Bevallen: J. de Vries, z., Trompstr. 108,
ÏJmulden-O. G. J. Plaatsman, d„ Meeuwen
laan 41 rd„ IJmutden-O. R. de Waal, z.,
Tuindershofje 13, IJmuiden-O. A. J. Koster,
y.„ Wijk aan Zeeërweg 47, IJmulden-O. W.
Frecke. d„ Oosterduinplein 78, IJmuiden-O.
A. Boot. z„ Terrasweg 6, Santpoort. J. de
Graaf, z_. Kerkerlnklaan 64, Santpoort: E.
A. Holleman. z„ Duinvlletstr. 112, Velsen-N.
D. Prins, d-, Platanenstr. 44, IJmuiden-O.
J. P. Boon, d. Trompstr. 26. IJmuiclen-O.
Overleden: J. J. Geluk, echtg, van Trijntje
Blokker, van Speijkstr. 45, IJmulden-O. P.
de Boer. 64 j.. echtg. v. J. v, Slooten, Roe-
merstr. 15, IJrhulden; J. A. Warmen hoven
18 d.. z. van Chr. A. Warmenhoven, Velser-
bosch 11. Velsen.
Ondertrouwd: J. M, de Koe, J. P. Coen-
Btraat 135. IJmuldenen A. C. Coesljns, Oost
en West Sonburg. Dijkstraat 43. Toek. adr.
J. P. Coenstr. 135. IJmulden. A. W. van
Poppel, Tilburg, Lijmskerke 91 en C. G. Pi-
lanen. Lltslaan 20, Santpoort. Toek. adres.
Lltslaan 20. Santpoort. A. J. Lemmers.
L. Molenstr. 48, Haarl. en H. J. Tromp. Rijks
weg 310, Santpoort. Toek. adres Haarlem,
N. Gracht 12 rd. A. Koenekoop. Haarlem,
öllvlerstraat 8 en M. M. C. Thlels, de Rulj-
terdwar_-straat 1, IJmulden-O. Toek, adr.
O. Otto, Zeeweg 131, IJmuiden-O. cn T. van
der Paard, Berkenstraat l. IJmulden-O.
Toek. adres: Elzenstraat 4, IJmuiden-O, H.
S. H. Klaassen. de Ruljterdwarsstraat eu C
de Ble, Eikenstraat 13, IJmulden-Oost'
Toek, adres: Eikenstraat 13. IJmuiden-O.
C. Bakkum. Beverwijk, Wolf en Dekenstr. 19
en A. J. Winkelaar, Hoofdstraat 11, Sant
poort. Toek, adres: D. Broekhulzen, Zee
weg 310. IJmulden en J. Heuvlng, de Leth-
straat 5, Velsen-Noord. Toek. adres:
Gehuwd: J. B. Sneddon en J. Slkkens,
Bonnyrigg (M-Lothan): P. C. Kraak en M.
J. de Bruin, Fazantenlaan 35; H. v. d. Steen
en A. E. Krijger, K. v. Heemskerkstr. 34: A.
J. Kroon en C M. Koks. Haarl.meer. Zwa-
nenburgerdljk: P. v. Doom en M S. Ouds-
boorn, Wustelaan 40; E. Visser en B. v. d.
Velde. Cypressenstr. 24, IJm.-O.
Agenda voor Velsen
ZATERDAG 23 MAART
Bioscoop De Pont: 2 en 4: „Alleen op de
.wereld", 8: „De geheimzinnige wreker" en
„Fluistercampagne".
Thaliathcater: 7 en 9: „Z'n laatste
«vlucht".
ZONDAG 24 MAART
Bioscoop De Pont: 2.30, 5 en 8: „De ge
heimzinnige wreker" en „Fluistercam
pagne".
Thaliatheater: 2.30: Charlie Chaplin als
„Filmheld". 4.30, 7 en 9: „Z'n laatste
vlucht".
handen der sloopers onttrokken. Ook
het kantoormeubilair dook onder bij
verschillende heeren en werd dus ge
red. Meer dan één slaapkamer bleek in
een gereedschapsmagazijn veranderd te
zijn. Tal van belangrijke teekeningen
en bedrijfsvoorschriften werden ergens
in Assendelft bezorgd, terwijl voor de
instructieve teekeningen en toelichtin
gen nieuwe gemaakt werden onder de
zelfde nummers, doch zonder toelich
tingen. De nieuwe teekeningen kwa
men vaak zelfs niet geheel overeen met
de werkelijke situatie. Slechts deze
laatste hebben de sloopers kunnen be
machtigen. Neen, hulp werd niet ver
leend. Wij stellen het op prijs hierbij in
het bijzonder te vermelden, dat een ge-
pensionneerde havenbaas van ons be
drijf. die een verleidelijke aanbieding
kreeg om zijn ervaring in dienst te stel
len van het transport der walserij naar
Duitschland, voor deze verleiding niet
bezweek. Ons eere-saluut!
Tot op den gTond toe afgebroken.
Zoo zagen wij de walserij, met groote
zorg voorbereid en gebouwd, onder
strenge militaire bewaking tot op den
grond toe afbreken en wegvoeren.
Slechts de fundamenten en ankerhouten
en wat aan water-, lucht- en gaslei
dingen en voor een groot deel aan ka
bels in den grond lag, bleef voor roof
gevrijwaard. Ook het schakelstation met
bijbehoorende accu-batterij werd niet
gesloopt, mede omdat er steeds op ge
hamerd is, dat dit station voor de rest
van het bedrijf zoo bijzonder belangrijk
was, hetgeen evenwel slechts zeer ten
deele het geval was. Al het overige is
geroofd. Over wat er verder mee ge
beurde, kwam ons slechts weinig ter
oore. Tenslotte bleek, dat de Duitschers
inderdaad met de reconstructie waren
begonnen, doch daarmede niet zijn
reed gekomen,* zoodat zij er nimmer
eenige profijt van hebben gehad.
Reeds vóór de bevrijding vond de Di
rectie gelegenheid de Regeering te Lon
den opmerkzaam te maken op de nood
zakelijkheid van de terugvordering der
walserij. Spoedig na de bevrijding wer
den door haar verdere stappen gedaan
om tot het beoogde doel te geraken.
Tengevolge van de actie van de Regee
ring en van het door haar ingestelde
Commissariaat-Generaal voor de Ne-
derlandsche Economische Belangen in
Duitschland, dat thans onder leidinj
van onzen ingenieur Otto staat, were,
een gunstig resultaat verkregen. Op 21
Januari jX richtte de Directie zich per
circulaire nr. 957 C als volgt tot het per
son eel:
„Het is ons een vreugde U te kunnen
mededeelen, dat wij thans van den Mi
nister van Buitenlandsche Zaken een
schrijven hebben ontvangen, waarin
wordt medegedeeld, dat de vrijgave van
de aan onze Vennootschap in eigendom
toebehoorende plaatwalserij door de
daartoe bevoegae Britsche autoriteit
is onderteekend.
Dit beteekent, dat de plaatwalserij
óns weer naar haar oorspronkelijke
tats in onze fabriek zal worden terug
gebracht. In welken toestand zij zich
bevindt, is nog niet bekend, doch de
heer Van de Woude zal in de gelegen
heid worden gesteld binnenkort naar
Brunswijk te vertrekken, teneinde de
installatie in oogenschouw te nemen en
de noodige maatregelen voor de terug
voering ervan voor te bereiden.
Wij zijn overtuigd, dat gij allen deelt
in onze vreugde, dat het ons ontroofde
thans weer zal terugkomen en onze fa
briek weer haar vollen omvang zal
terugkrijgen."
De overtuiging die de Directie in den
slotzin van haar circulaire uitspreekt, is
zeker niet zonder grond en wij meenen,
namens het geheele personeel te spre
ken. wanneer wij de Directie hartelijk
gelukwenschen. Dat er met groote
animo zal worden gewerkt aan den her
bouw van de platenwalserij. daaraan
behoeft niet te worden getwijfeld!
Toestand teleurstellend.
Tengevolge van de vermelde beslis
sing werd nu ook eindelijk gelegenheid
gegeven aan een onzer, n.l. Ir. Van der
Woude, om de installatie te gaan be
zichtigen. Hij is daartoe bekleed met
den rang van „civiel officier" en in uni
form naar Duitschland vertrokken.
Doze man Tjraoht twee millioen men-
soJien om liet leven. Ilmlolf Itöss. de
vroegere commandant van het doodeu-
kamp Auschwitz, die onlangs door de
geallieerde autoriteiten werd gearres
teerd, verklaarde, dat hij twee millioen
mensclien in de gaskamers van het kamp
heeft laten vermoorden. Rudolf Höss
kort na zijn arrestatie. (P)
Helaas zijn zijn bevindingen omtrent
den toestand onzer walserij teleurstel
lend. De installatie blijkt veel te hebben
geleden, de montage is slordig en zon
der systeem gebeurd, vele onderdeelen
liggen overal verspreid en vooral de
kleinere en fijnere deelen zijn veelal
beschadigd of verdwenen. En het trans
port vraagstuk blijkt bijzonder groote
moeilijkheden te hebben. Echter is met
de demontage terstond een begin ge
maakt, een aantal beambten van de
D.B.H.G., die hier den afbraak hebben
verricht, zijn thans opgecommandeerd
om daar de installatie weer voor ons te
demonteeren. Veel moeilijkheden zullen
nog moeten worden overwonnen, maai
de zaak is met energie aangevat. Laten
we hopen, dat ze. door gezamenlijke in
spanning, zoo snel mogelijk tot een goed
einde kan worden gebracht en we onze
Walserij hier zullen zien herrijzen en
in bedrijf gaan.
13 Vliegende Hollanders
De eerste groep, voor de Nederlandsche
Luchtstrijdkrachten bestemde jongelui, die
in het voorjaar van 1945 uit het bevrijde
Zuiden naar Engeland vertrokken, om bij
de R. A. F. hun vliegeniersopleiding te ge
nieten. hebben Woensdag de distinctieven
voor het militair vliegbrevet ontvangen op
het RAF vliegveld „Spitalgate". De 13 jon
gemannen zullen binnenkort naar ons land
terugkeeren. om de gelederen van de Ne
derlandsche luchtstrijdkrachten te ver
sterken.
Gysbert Japicx
In jonge dokter, dy 't mei nye brükmen
it doarp stikelt en dy 't in styfkoppige boer
tsjinoer him iynt; iepen striid twisken dy
beiden, hweryn de dokter de aide arbeider
en letter it lytse bèrnsbêrn tsjln syn eigen-
wize tsjinstanner yn *t libben bewarret
sünder dat de hirde boer tajaen wol; ljeafde
fen 'e dochter foar de fyan fen hjar helt.
dit Jowt al genöcli spil foar in toanlelstik.
Abe Brouwer hat DE KENING SKAEK noch
forswirre mei it betinksel, dat dizze boer
mei Dokters mem great west het en dat
Dokter sünder it to witten, syn soan is.
Sa wirde it stik wol in bytsje in drama-
tyske grienmank en krlgen wy tafolle fen
it goéde.
Gysbert Japicx hat dizze oerswiere wein
treftig yn 'e skoarre lutsen: dit wier gjin
komeedzje mear, mar klearebarre libben.
Nammen dy aide dokter, hwet in moaye
figuur en hwet sprekke er krekt yn 'e rêstige
toan fen sa'n &ld, llbbenswlls m&n. En dy
jonge dokter, nou, as dat gjin boppenst-
bêste spiler liwest hie, hie er üs net sa
nofllk troch al dy opprotten sitewaesjes
hinne fiere kinnen. En dan hat er by dit
swlere wirk ek noch it hiele spil yn enoar
set, sadat alle spilers allegeare jens plak
wisten! Dér moatte jy de pet foar ófnimme!
Goed, dat wy ek ris laeitsje moasten om
dy aide blisfeint mei syn streept baltsje. En
de fammen, dêr kinnen wy neat den goeds
fen sizze.
Kannejitter.
Van Meegeren failliet
Bij de rechtbank te Amsterdam is het
faillissement aangevraagd van Han van
Meegeren. De rechtbank heeft deze aan
vrage afgewezen. Daarna heeft het ge
rechtshof te Amsterdam deze beschikking
vernietigd en het faillissement uitgespro
ken. De vroegere vrouw van Van Meege
ren, A. de Voogd, is als belanghebbende
in cassatie gekomen, welk beroep de
Hooge Raad heeft verworpen.
Nederlandsche troepen
naar Duitschland?
Opnieuw is het bericht opgedoken, dat
Nederlandsche troepen zullen gaan deel
nemen aan de bezetting van Duitschland.
Ditmaal is het de in de Russische zóne
te Berlijn verschijnende Nachtexpress,
die zonder bronvermelding bericht dat
het gebied rondom Erkelenz en Geilen-
kirchen in de Britsche bezettingszone on
der Nederlandsche militaire controle zal
komen. (United Press)
Bedrag van 200 millioen dollar
De Nederlandsche minister van Finan
ciën, prof Lieftinck. heeft te Washington
verklaard:
Het ligt in mijn bedoeling om, zoodra
de Internationale Bank voor Herstel en
Wederopbouw functioneert, namens de
Nederlandsche regeering een aanvraag
voor een leening bij haar in te dienen.
Het is mg gebleken, dat de Export cn
Import Bank bereid is een dergelijk tus-
schentydsch crediet tot een bedrag van 200
millioen dollars te verleenen en naar ik
■verneem zal dc Bank binnenkort nadere
bijzonderheden bekend maken omtrent de
voorwaarden voor het crediet en voor de
deelneming van het particuliere kapitaal
aan dit crediet. De noodige stappen wor
den gedaan om te voldoen aan dc voor
waarden volgens welke dit kortloopende
crediet zal worden beschikbaar gesteld.
Ik heb groote waardeering voor het be
grip, dat ik heb gevonden voor onze be
hoeften ten aanzien van de voltooiing van
ons herstel-programma en voor het snel
handelen van alle betrokken autoriteiten,
in het bijzonder van den raad van direc
teuren van de Export en Import Bank.
Het was voor mij een groot genoegen
diverse besprekingen te voeren met mi-
8/. Een glimmende kakkerlak kwam
traag langs den zolder gekropen en
vertelde de twee celbewoners, van de
vele vijanden van Koning Saai a
Mander, die in deze benauwde ruimten
den dood reeds hadden gevonden. Zijn
langzame kakkerlakkenhoofd knikte
nadrukkelijk bij de woorden: „Het
mooiste van alles is, dat de Koning zijn
gevangenen langzaam laat verdrinken."
Verdrinkend'schreexiwden de twee
kleine reizigers bijna tegelijk. „Ja, ver
drinken", antwoordde de kakkerlak en
vervolgde zijn weg door het vochtige
wier, dat op den vloer van de cellen
groeide. Wag steunde zijn hoofd in
beide handen en ook Warrie gaf den
moed op. Kun jij zwemmen?" vroeg
Warrel aan zijn vriend.
nister Vinson, aan wien de wereld zeer
veel verschuldigd i6 voor de moedige
wijze waarop hij de leiding heeft geno
men op het gebied van internationale sa
menwerking en herstel".
Saradjoglu over
„Russisch-T urksch
geschil'
Saradjoglu, de Turksche minister-presi
dent, heeft gisteren een verslaggever van
een Egyptisch blad een onderhoud toege
staan, waarbij de betrekkingen Turkije—
Rusland ter sprake kwamen. De minister
zeide daarbij: „Ik heb vertrouwen in een
vreedzame regeling van het Russisch
Turksch geschil, doch wij zouden vechten
tot den laatsten man, indien wij werden
aangevallen"
Ten aanzien van de Dardanellen ver
klaarde Saradjoglu dat het beheer over
deze strategisch zoo belangrijke zeeëngte
alleen zou kunnen worden gewijzigd door
een conferentie van alle belanghebbende
landen tezamen.
Kardinaal von Galen
overleden
Te Munster in Westfalen is na een korte
ongesteldheid overleden de kort geleden
tot kardinaal gewijde aartsbisschop van
Munster, graaf Clemens von Galen.
Kardinaal graaf Clemens von Galen is
68 jaar oud geworden. Hij heeft wereld
bekendheid gekregen door zijn afwijzende
houding tegenover het nationaal-socialis-
me en zijn herhaalde openhartige predi-
caties.
Vragen over ons leger
Het tweede kamerlid, de heer Duymaer
van Twist merkte op. dat de opleiding van
11.000 man Nederlandsche troepen in En
geland hooge uitgaven vergt en in vreemde
valuta betaald moet worden. Hij vraagt aan
den minister van Oorlog, waarom deze troe
pen niet ln Nederland kunnen worden op
geleid.
Voorts stelt hij de vraag, of het Juist is,
dat buiten de 15.000 man, die reeds ln In-
dië zijn, en de 75.000 man die zich ln Ne
derland onder de wapenen bevinden, in Mei
en Augustus 75.000 man van nieuwe lichtin
gen voor Indië in dienst moeten komen.
Tenslotte vraagt de heer Duymaer, welke de
overwegingen zijn, die er toe geleld hebben,
bij het bestemmen van troepen voor Indië
de dienstplichtigen, die nog opgeleid moe
ten worden wel, en de troepen, die reeds
geoefend zijn geheel of gedeeltelijk niet als
expeüitionnaire macht naar Indië te zenden.
BINNENLAND
Niet alleen Haar
lem, maar ook Leiden
bezit reeds 700 jaren
stadsrechten. Dit feit
zal de volgende maand
feestelijk herdacht wor
den.
960 kruiken jenever
en 2400 flessehen likeur
van de firma Bols ver
dwenen uit een loods
aan de Handelskade te
Amsterdam waar zij
voor verscheping naar
het buitenland gereed
lagen.
Prinses Juliana is
Donderdagmiddag in
Zwitserland gearriveerd.
Zij zal haar vacantie in
het Berner Oberland
doorbrengen.
De vereen. Vri.)
Spanje zal met een aan
tal vertegenwoordigers
van groepen een lande
lijk petitionnement or-
ganiseeren, waaitn bij
de regeering op verbre
king van de betrekkin
gen met het fascistische
Spanje van Franco zal
worden aangedrongen.
De ontsnapte colla
borateur Visee werd
Donderdag door het Bijz.
Gerechtshof te Amster
dam veroordeeld tot 10
jaar gevangenisstraf.
Visee had materiaal
voor de kustverdediging
van Frankrijk geleverd
en inkoopen voor de
Wehrmacht verricht.
Het Nationaal Insti
tuut herdenkt op 23
Maart haar eenjarig be
staan. De taak, die het
zich oplegt is ons volk
meer bewust te maken
van eigen cultuur,
waardoor het zijn func
tie in de internationale
samenleving eervol zal
kunnen vervullen.
De eereraad voor
liet tooneel heeft het
speelverbod voor 5 jaar,
dat opgelegd was aan
den heer A. M. P. van
Aelst, ingetrokken om
dat hij zijn werk in den
oorlog in opdracht van
de illegaliteit heeft aan
vaard. Op die gronden
is ook de uitspraak over
mevr. J. H. Busch inge
trokken.
Haarlem en Omgeving.
Na een 26-jarige
ambtsvervulling als con
troleur bij de PTT te
Haarlem zal de heer P.
H. de Vos op 1 April
afscheid nemen, om zich
geheel te wijden aan de
lichte muze, in dit ge
val de conférence. Op
dien dag zal hij zijn
chefs en collega's een
avond aanbieden in
aótel „De Leeuwerik",
ïoodat zich het zeldza
me feit voordoet, dat
;en scheidende ambte
naar zelf zijn afscheids
feest verzorgt.
Ten bate van Ne
derland Helpt Indië
wordt in Heemstede een
loterij georganiseerd.
Een groot aantal win
keliers heeft prijzen be
schikbaar gesteld.
Te Heemstede be
gint de uitreiking der
nieuwe distributiekaar
ten en aanvraagformu
lieren voor brandstof-
fenkaarten a.s. Maan
dag. Op de oude inleg
vellen is voor eiken be
woner aangegeven wan
neer hij moet komen
in het R.K. Vereni
gingsgebouw aan den
Heerenweg.
De kostclooze in
enting tegen diphterie
heeft te Heemstede
plaats in het Gezond
heidshuis op Dinsdag 26
Maart van 3 tot 3,30. De
tweede menting is Dins
dag 16 April op het
zelfde uur.
B(j zjjn 23-jarig Ju-
bilé in dienst van de
N.V. Aannemer- en tim
merbedrijf voorheen
Hollander en de Lucht,
ondervond de heer J.
J. Kan veel belangstel
ling. De directie huldig
de hem met bloemen
en een geschenk in cou
vert. Ook in hulselijken
kring kreeg hij bloem
stukken en geschenken.
De bevestiging van
ds. J. van Nieuwenhuü-
zen Zondag 31 Maart te
Heemslede, zal niet, zoo
als ons aanvankelijk
werd medegedeeld, in
de kerk aan het Wilhel-
minapleln plaats hebben,
doch om half elf in de
kapel „Nieuw Vreden-
hof". Ds. van Nieuwen-
huljzen doet zijn Intre
de in de kerk. en wel
des middags om half
drie.
Mr. «Ir. F. S. Witte-
veen, oud-administra
teur bij de Prov. Grif
fie te Haarlem, herdenkt
27 Maart den dag, waar
op hij voor 50 jaar te
Leiden tot doctor ln de
rechtswetenschappen
werd gepromoveerd.
