IJmuider Courant Labour wil nationaliseeren De Dure Zuivering Vormt Spanje een gevaar voor den Vrede? Jaen „neen" in den Veiligheidsraad Bureaux: Kennemerlaan 154, IJmuiden - Telefoon 5437 Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93 Telefoon 10724. Kennemer Editie van Haarlems Dagblad Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Donderdag 18 April Id46 Uitgave van. de Stichting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: p. week 31 ct. per kwartaal f 4. UIT de staatsbegrooting blijkt dat de zuivering met al wat daarmee samen hangt in 1946 meer dan driehonderd mil- lioen gulden zal kosten. Daaronder vallen de uitgaven voor politieke gedetineerden, die blijkens de jongste officieele mededee- ling nog 78.400 in aantal zijn: een grooter aantal gevangenen dan de Belgen of zelfs de Franschen er op na houden. Niettemin treft het dat hun bewaking 50 millioen moet kosten. Dat is 637 de man. Het lijkt erg veel. Bij de gedachte, dat hij het beta len moet, zal de belastingbetaler het zelfs buitengewoon veel vinden. En de herin nering aan het bericht, dat niettemin sinds de bevrijding 1600 gevangenen ont snapt zijn, van wie er maar 1000 zijn terug gebracht, zal hem niet opvroolijken. 9373 millioen staan vermeld achter de aanduidingen bijzondere rechtspleging, herstel van rechtsverkeer en zuiverings maatregelen, 15J4 millioen zijn bestemd voor de bijzondere jeugdzorg en het na tionale inkomen derft 130 millioen, omdat 100.000 personen aan het arbeidsproces zijn onttrokken. Wij derven nog veel meer mil- lioenen om deze laatste reden, maar daar zal ik het nu niet over hebben, want die zouden onder allerlei andere hoofdstuk ken vermeld moeten worden. De Milliardennota heeft medegedeeld, dat de regeering haar bijzondere aandacht aan het vraagstuk wijdt. De oplossing zal moeilijk zijn tenzij het geweldige zuive- rings-program wordt besnoeid. Zooals het er nu voorstaat behoeft men immers geen daling van het aantal politieke gevange nen te verwachten en de berechting zal nog vele jaren duren. Dit volgt uit het optreden der tribunalen, waarvan som mige aan het werk zijn getogen en andere nog moeten beginnen, ter behandeling van tienduizenden zaken. De tribunalen kun nen geen gevangenisstraf opleggen, maar veroordeelen wel velen tot interneering in kampen. Sommigen waren nog niet gede tineerd. Dat worden dus nieuwe gevan genen. Nieuwe kosten van berechting zul len verder voortvloeien uit de bedrijfs- zuivering, die nog beginnen moet. Op de zen weg voortgaande heeft men het voor uitzicht, dat de kosten van de zuivering op de begrooting voor het jaar 1947 hooger ïnstede van lager zullen worden geraamd. De Nederlander is veelal een man. die waar voor zijn geld wil hebben. Ik zou hem willen vragen wat hij eigenlijk krijgt voor de honderden millioenen, die hij op deze wijze besteedt. Hij zal vermoedelijk beginnen met te antwoorden, dat hij de zware gevallen bestraft wil zien en dat dit een elsch van normaal recht is. Accoord. Daar hebben wij pns geld wij betalen er man voor man een slordige duit aan voor over. Maar voor de rest? Is nu nog niet de tijd gekomen om tot waarlijk ingrijpende vermindering van het aantal politieke gevangenen over te gaan? De meesten voeren niets uit. Zij verluie ren, dragen niet bij tot het herstel ons land en worden in leven gehouden op onze kosten. De gezamenlijke opsluiting is zeker niet bevorderlijk om hen voor an dere denkbeelden toegankelijk te maken. Als zij vrijgelaten werden zouden zij hard moeten werken en niet kunnen samen scholen, zooals zij nu gedwongen doen maar genoodzaakt zijn zich te reclassee- ren. Dat zou niet zoo licht vallen, maar het is ook niet de bedoeling het hun ge makkelijk te maken. Zekere burgerrechten zouden hun onthouden blijven. Voor het overige zouden zij de kans moeten heb ben. Velen zouden wellicht beter in an dere plaatsen dan hun oude woonplaats aan het werk kunnen worden gezet. Toe zicht op hun gedragingen, zooals dat ook al bij eerder vrijgelatenen is toegepast, zou kunnen worden geregeld. Het aantal tribunaal-zaken en het aan tal gevallen, voor zuiveringscommissies bestemd, zou sterk ingeperkt kunnen worden door de normen, voorzoover die bestaan, te verleggen en voorzoover ze niet bestaan tot de waarlijk ernstige ge vallen te begrenzen. Daarin liggen nog meer voordeelen dan een aanzienlijke be sparing op astronomische uitgaven. Met onze aan scherp-geformuleerde wetten gebonden rechtspraak waren wij vóór den oorlog ingenomen. Zij bevredigde ons rechtsgevoel. De uitspraken van geheel of ten deele uit leeken bestaande zuiverings commissies, die werken op grond van haastig samengestelde noodbesluiten, die nimmer een parlement gezien hebben, be vredigen ons dikwijls niet. Daarbij komt dat deze zuivering een sfeer heeft gescha- - pen. die niet erg gezond is voor Neder land. Hetgeen sommigen van ons al tijdens de bezetting voorzagen is bewaarheid: het Nederlar.dsche volk eigent zich niet best voor dit soort ervaring. Het heeft zijn deugden en gebreken, zooals alle volken. Tot de gebreken behoort een bij velen niet - geringe vatbaarheid voor farizeïsme. En bij de Kunstzuivering, om die vertooning - nog eens in herinnering te brengen, heb ben zich verschijnselen en verwarringen voorgedaan, waaraan men niet kan den ken zonde"- zich als Hollander te gehéeren. Bovendien ontstaan tegenstellingen, die soms doen denken aan twisten uit onze historie, waarop wij geen reden hebben trotsch te zijn. En door zuiveringscommis- sifcs zijn in sommige gevallen zoo zware straffen opgelegd cat de loopbaan van de betrokkenen, die fouten hadden begaan maar geen N.S.B.'eis waren en geen 'and- verraad hadden gepleegd, voorgoed ver nietigd werd. Als de regeering haar bijzondere aan- Voorstel Britsche Staal- en lJzerindustrie tot gemeenschapsbezit te maken De Britsche Labourregeering gaat voort met te trachten, de belangrijke maatschap pelijke hervormingen die zij op haar pro gramma heeft, te verwezenlijken. Na het wetsontwerp op den medischen dienst, dat stormachtige discussies heeft veroorzaakt, zal zij binnenkort een voorstel tot na tionaliseering der Britsche ijzer- en staal industrie lanceeren. Volgens dit voorstel zal de Britsche staal en ijzerindustrie eerlang tot gemeen schapsbezit worden verklaard, waartoe een controleraad zal worden aangesteld die zal moeten .nagaan, welke verbeterin gen in deze tak van nijverheid kunnen worden verwezenlijkt en welke gedeelten der industrie voor nationalisatie in aan merking komen. De minister voor de bevoorrading Wil- mott heeft dezen ingrijpenden maatregel gisteren in het Lagerhuis aangekondigd, nadat hij beschikte over een rapport dat indertijd door de coalitieregeering was op gevraagd van de leiders der ijzer- en staalindustrie teneinde een idee te krijgen van de noodzakelijke verbeteringen, die deze sleutelindustrie zou moeten onder gaan binnen den kortst mogelijken lijd. Sociale hervorming. Het doel van deze nationaliseering is in de eerste plaats eenheid te brengen in de groote verscheidenheid van bedrijven en bedrijfjes, die zich alle op velschillend peil van ontwikkeling bevinden en de op voering van de doelmatigheid der indu- itrie, welke opvoering thans een bedrag Het Bloeinendaalsche gasbedrijf Tekort uit tic resreve gedekt. De begrooting voor 1946 van het gasbe drijf van Bioemendaal sluit met een te kort van 17.000. Het is mogelijk dat nog uit de reserve te dekken. De omzet van het bedrijf is dit jaar ge raamd op 1.330.000 M3. Deze berekening is gebaseerd op de bestaande rantsoeneering. Wordt daarin door den tijd verruiming gebracht, dan zal dit een gunstïgen invloed op de fïnancieele resultaten hebben. Twee liter petroleum Voor het tijdvak van 21 April t/m 18 Mei wordt op de bonnen 191 en 691 der bonkaarten K 604, 2 liter petroleum beschikbaar gesteld. Voorinlevering der bonnen is niet geoorloofd. Evenals de andere bladen zal De IJmui der Courant Goeden Vrydag en Tweeden Paaschdag niet verschijnen en daarom zal ons blad Zaterdag en Dinsdag in dubbelen omvang uitkomen. Onze kantoren zijn op Goeden Vrjjdag en Tweeden Paaschdag gesloten. van 168.000.000 pond sterling blijkt te ver- eischen. De plannen tot moderniseering strekken zich uit over een tijdvak van vijf tot zeven jaar, waarbij ook de sociale structuur van de industrie de volle aan dacht zal hebben. Zooals minister Wilmott het uitdrukte, zal op sociaal gebied de invloed der nationalisatie vooral worden bereikt door het feit, dat „de staat altijd probeert de beste werkgever te zijn." De mededeelingen van Wilmott lokten felle critiek der conservatieven uit. Taxi's te Haarlem? In Amsterdam zijn weer taxi's gaan rijden. In Haarlem zien wij daar ook ver langend naar uit. Wij vernemen dat van gemeentewege wel pogingen worden aan gewend om ook de Haarlemmers weer zoo spoedig mogelijk gelukkig te maken met dit gemakkelijke vervoermiddel, maar tot heden is er nog weinig kans, dat dit spoe dig tot een gunstig resultaat zal leiden. Voorloopig hebben wij dus nog alleen ons auto-vervoer voor zieken. Weerbericht NOG VRIJ KOUD. Wisselend bewolkt doch geen neerslag van beteekenis meer. Zelfde temperatuur als vandaag, Aan de kust tijdelijk krach tige wind tusschen Noord-Oost en Noord- West. w In de Veiligheidsraadsvergadering van Woensdag heeft dr. Lange, de Poolsche afgevaardigde, de discussies over de Spaansche kwestie ingeleid met een uitvoerig requisitoir tegen Fran co en zijn regiem, waarbij hij putte uit een stapel documenten die het gevaar voor vrede en veiligheid van het fas cistische Spanje moesten aantoonen. Daarbij somde de Poolsche gedelegeer de de verschillende grieven op, die de activiteit van Franco .gedurende den oorlog had gewekt en gaf hij een beeld van de nazi-werkzaamheid in Spanje onder bescherming en met medewer king van de Franco-regeering. Hij haalde het Amerikadnsche witboek aan en zeide tenslotte: ..Dil fascistische re gime is geen vraagstuk van het verle den doch een ernstig probleem van den tegenwoordigen tijd: het zal eveneens een probleem van de toekomst zijn in dien de raad geen maatregelen neemt". Óver de activiteit van Spanje op atoomsplitsmgsgebied zeide dr. Lange: „Er zijn zes uranium-mijnen in Spanje en er worden ot> het oogenblik projec ten op het gebied der atoomenergie uitgevoerd. Er worden bovendien wa penen gemaakt naar blauwdrukken, die uit Duitschland gesmokkeld wer den". Dr. Lange legde vervolgens een me morandum over, dat hem was verstrekt door de Spaansch-republikeinsche re- gcering en dat sensationeele bijzonder heden onthulde over Spaansche troe penconcentraties en militaire maatre gelen aan de grens. Er zouden 25.000 man in de grensstreek zijn geconcen treerd, terwijl er talloozc versterkingen zouden zijn aangelegd. In Catalonïë zouden 200.000 man aan Spaansche troepen zijn gelegerd en in het binnen land 450.000 man. Verder zijn vele grenswegen ondermijnd en op strategi sche punten zijn fortificaties aangelegd. De huisvesting der politieke verdachten in Haarlem en omgeving. Wij hebben reeds medegedeeld, dat eenige kazernes in Nederland, die nu als kampen zijn ingericht voor politieke ver dachten, binnenkort nu de volgende maand de eerste lichtingen militairen op komen weer ter beschikking moeten komen voor militaire doeleinden. Daartoe behoort ook de infanterie- kazerne aan den Koudenhorn. Er moet dus een ander onderdak gezocht worden voor de 2100 mannen, die als politieke verdachten, daar gehuisvest zijn. Daaraan zijn moeilijkheden verbonden, omdat geen gelegenheid gevonden is die groot ge noeg is. Daarom zal een splitsing noOdig zijn, maar het is wel de bedoeling, dat al deze gedetineerden uit Haarlem en omgeving onder één kampleiding blijven staan. 1000 gedetineerden uit het kamp aan den Koudenhorn zullen onder gebracht worden in huize „Duir.rust". Daar zijn nu de vrouwelijke politieke verdachten uit Haarlem en omgeving, maar die wor den overgebracht naar Castricum. Alle ge bouwen van het Provinciaal Ziekenhuis Duin en Bosch" zijn daar op een klei ne uitzondering na als kamp voor poli tieke verdachten ingericht. Daar is nog •oldoende plaats voor de vrouwen die nu in O verveen zijn. Verder zal het fort Penningsvoer onder Haariemmerliede en Spaarnwoude inge richt worden voor het opnemen van on geveer 300 Haarlemsche gedetinec-rdc mannen. De 800 overblijvende:: zullen vermoedelijk overgebracht worden naar dacht aan het vraagstuk wijdt zal zij hope lijk dit a.les overwegen en ernaar hande len. Als blijkt dat iets te veel geld kost biedt dat dikwijls de beste kans om tot betere verhoudingen te komen. De Mil liardennota kan - op dit punt bezielen den invloed doen gelden. R P- het fort „Erfprins" bij Den Helder en het kamp te Schoorl. Deze verhuisplannen verkeej;en evenwel nog in 'n stadium van voorbereiding, zoo dat het niet uitgesloten is, dat er tenslotte nog eenige wijziging in komt. Het is bo vendien nog niet zeker wanneer de ka zerne aan den Koudenhorn ontruimd zal moeten worden. Reeds in December was een mededeeling ingekomen, dat de mili tairen met Maart de beschikking moesten hebben over de kazerne, maar toen is weer uitstel verleend. Thans is geen be paalden datum genoemd. Dr. Lange legde tenslotte den raad een resolutie voor, die alle leden der Vereenigde Volken oproept tot onmid dellijke verbreking van de betrekkin gen met Spanje, en de hoop tot uit drukking brengt dat het Spaansche volk spoedig de vrijheid zal herkrijgen, VOOR EN TEGEH Hierna kwam de Fransche afgevaar digde Bonnet aan het. woord, die vol ledig instemde met het Poolsche voor stel. Ook de Méxicaansche gedelegeer de steunde het voorstel en %_erklaarde daarbij, dat de situatie in Spanje den vrede in gevaar brengen zou wanneer zij zou worden gecontinueerd. De eerste woordvoerder, die tegen het Poolsche voorstel bleek, was mr, van Kleft'ens. de Nederlandsche afge vaardigde, die verklaarde dat er niet voldoende aanwijzingen zün voor de veronderstelling dat het Franco-regiem den vrede in gevaar zou brengen. „Ik heb hoegenaamd geen sympathie voor een regiem, dat aan de macht kwam door en samengezworen heeft met de doodsvijanden van het Nederlandsche volk", zoo zeide de heer van Kleffens, „Doch ik zie geen geldige reden voor den raad om meer te doen dan de zaak bespreken". Vervolgens kwam de Amerikaansehe afgevaardigde Stettinius aan het woord, die het standpunt der regeering van de Vereenigde Staten als volgt definieerde; „Onze doelstellingen zijn het verwijde ren van het regiem van Franco en het herstel van een democratische regee ring zonder het herleven van den bur geroorlog". Hij liet zich daarbij niet uit over de vraag, of de Vereenigde Staten het Poolsche voorstel al of niet zouden steunen. De vergadering werd vervolgens ver daagd itot hedenavond. Volgens radio Moskou heeft een vooraanstaande Fransche persoonlijk heid. wiens naam niet wordt onthuld, verklaard, dat de Spaansche atoombom- fabriek zich bevindt in de streek vait Portugalette, niet ver van Bilbao. De fabriek zou gelegen zijn op een hoa& plateau, aan het gezicht geheel door de rotsen onttrokken, in een volkomen, verlaten gebied, dat door de politie van: Franco, waaronder vele Duitsche nazi's, streng zou worden bewaakt. Op Goeden Vrijdag geen zitting, Gromyko heeft voor de beëindiging van de zitting Woensdagavond ge vraagd of men wilde beslissen over de vraag of Vrijdag vergaderd zou wor den. Hij stelde voor dat de raad op Goeden Vrijdag zou bijeenkomen. Verschillende andere afgevaardigden haastten zich te verklaren dat zij Vrij dag niet aanwezig zouden kunnen zijn. Daarop werd besloten, op dien dag niet te vergaderen. De Belgische ministers, die in ons land vertoeven, hadden Woensdagavond e>en bijeenkomst met liun Nederlandsche collega's. Rechts minister-president Scher merhom in gesprek met minister Bech, op den achtergrond minister Spaak in gesprek met minister van Royen,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1946 | | pagina 1