IJmuider Courant
Voedselnood
Palestijnsch rapport wekt felle critiek
Twee plannen voor Ruhr- en Rijnland
Havenstakingen in Amsterdam
breiden zich uit
COc Junrgang No. (8819
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 1Ó724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Donderdag 2 Mei 1046
Uitgave van de Slichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 et.
per kwartaal f 4.—
MTRENT den voedselnood, die zoo
groote deelen der wereld teistert, zoo
wel als ten aanzien van de pogingen om
hulp te bieden, is de internationale be
richtgeving nogal verward. Het is wet
merkbaar dat de duidelijke overzichten
van productie en consumptie, die in voor-
oorlogsche jaren gegeven plachten te wor
den, nu ontbreken. Er is teveel ont
wricht. In de Vereenigde Staten kan men
den toestand blijkbaar ook niet goed
overzien, want officieele uitlatingen om
trent een „crisis van drie maanden" zijn
nu plotseling gevolgd door veel zwartgal-
liger berekeningen. De Amerikaansche mi
nister van Landbouw, Clinton Anderson,
heeft Maandag verklaard dat voedsel
tekorten waarschijnlijk zullen blijven
bestaan tot het jaar 1948. De Vereenigde
Staten zijn achterop geraakt op hun uit-
voerplannen, zoowel wat betreft tarwe en
andere granen als ten opzichte van
vleesch, vet, olie enzoovoorts. Anderson
gaf te kennen dat beperkingen in de Ame
rikaansche consumptie te wachten zijn.
Men heeft daar al een eerste proef mee
genomen, maar blijkbaar niet voldoende
medewerking van het publiek ondervon
den. Nu moet er meer gebeuren. De ex-
president Herbert Hoover, op zijn wereld
reis als rapporteur van den voedselnood,
vertoeft in het zwaargetroffen Britsch-
Indië en heeft in een radio-rede een be-
TO.ep gedaan op Australië om Britsch-
Indië te helpen. Amerikaansche voorraden
zijn ie ver weg om' tijdig voor de komende
critieke maanden (Juni en Juli) te worden
aangevoerd. De bedoeling van Hoover i;
blijkbaar, dat Australië een tijdelijk voor
schot zal verstrekken op de levering var
Arnerikaansch voedsel.
De Daily Herald geeft een schilder
achtig beeld van president Truman's jon<_
ste optreden in deze kwestie. Volgens het
Londensche blad heeft hij besloten dal
Amerika meer moet doen, „al was het al
leen terwille van het Amerikaansche
prestige in het buitenland": een onvrien
delijk commentaar. De president heeft
driehonderd Westelijken uit Washington
in den rozentuin van het Witte Huis toe
gesproken en tot hen gezegd: „Hier in ons
eigen land 'worden een massa moeilijk
heden veroorzaakt door zelfzuchtige men-
schen. die alleen aan hun eigen welzijn
denkenIk vraag om Uw gebeden.
Niemand heeft er ooit meer behoefte aan
gehadIk vrees, dat nu de wereld een
beslissend punt in haar ontwikkeling be
reikt heeft, de Vereenigde Staten hun
verantwoordelijkheid uit het oog verlie
zen. De president deed een beroep op de
geestelijken opdat de Kerken hun verant
woordelijkheid zouden beseffen ten aan
zien van de voeding der wereld, die door
hongersnood bedreigd wordt.
Intusschen heeft het Arnerikaansch
weekblad Fortune een feilen aanval op
president Truman gedaan, hem beschul
digend van onvoldoend beleid en energie
in deze aangelegenheid. En terwijl de
president in den rozentuin de geestelijken
toesprak beraadslaagden de Engelsche
vertegen woord igers in Washington over
het vooruitzicht, dat nieuwe aandrang op
Engeland zal worden uitgeoefend om
dere offers te brengen. De voedselcommis-
sie uit het Britschc kabinet, onder voor
zitterschap van den premier zelf, heeft
vergaderd om zich te beraden over meer
bezuiniging op het gebruik van tarwe. Er
was een voorstel om net uitmaiingspercen-
tage te verhoogen van 85 tot 87','2 procent.
Voor den oorlog was het 73. De geleerden
verschillen evenwel van meening over de
nuttige resultaten van zulk een maatregel.
Intusschen dringt de tijd, waarvan men
zich in Engeland overigens welbewust
schijnt te zijn. Er is nogal wat verwijt aan
het adres van de Amerikanen in Engel
sche bladen tot uiting gekomen. Toch
schijnt er aan beide zijden van den
Atlantischen Oceaan een sterk streven tot
hulpverleening te bestaan. Gezien de over-
heerschende belangrijkheid van Ameri
ka anschen bijstand moet men hopen dat
de Amerikaansche president erin slagen
zal, het volk van den ernst van den inter
nationalen toestand tenvolle te overtui
gen. Het presidentieele stelsel, dat de
Amerikaansche regeeringsvorm kenmerkt,
brengt in de practijk mee, dat het woord
en de wijze van optreden van het staats
hoofd in dergelijke critieke aangelegen
heden van beslissende beteekenis zijn Dat
hebben wij trouwens in de twaalf jaren
van het bewind van Roosevelt, die voor
nog grooter crises kwam te staan, duide
lijk genoeg kunnen waarnemen.
Opnieuw wordt helaas de indruk gewekt
dat zijn opvolger hem bij lange na niet
evenaren kan. Men kan zich Roosevelt
niet voorstellen, op een dergelijke klage
lijke manier sprekend als Truman het in
den rozentuin van het Witte Huis heeft
gedaan en herinnert zich onwillekeurig
weer de uitlating van den huidigen presi
dent: „Ik zou liever rechter in Missouri
zijn." Ook beseft men opnieuw dat Amerika
In dezen tijd geen buitenlandsche politiek
blijkt te bezitten, terwijl de auteur van
het buitenlondsch beleid moet zijn
de president. R- P.
Nieuws uit het buitenland
Amerlka's nieuwste bombardementstoe-
stel is enkele malen grooter dan het superfort
en haalt een snelheid van 800 K.M. per uur
met een bemanning van 15 koppen en een
volledige bommenlast, bij een actieradius
.van 1G.OOO K.M.
Staking en opstand aangekondigd
Met dc kenmerkende uitspraak: „Dit
is het grofste verraad aan de beloften die
den Arabieren zijn gedaan," commenta
rieerde Jinnah, de president van dc Britsch
Indische Moslemliga, het pas gepubliceer
de rapport van de Anglo-Amcrikaansche
Palestina-comraissie. Op een vergadering
van de Pan-Arabische organisaties in
Egypte werd een resolutie aangenomen,
waarin werd gewaarschuwd dat het in
praktijk brengen van de voorstellen der
Palestina-commissïe een opstand van het
geheele Islamitische en Arabische Oosten
tengevolge zou hebben.
Het Arabische hooge comité heeft een
symbolische proteststaking in geheel Pa
lestina afgekondigd, om de verontwaardi
ging der Arabieren over de voorstellen
der commissie tot uitdrukking te brengen.
De geheime Joodsche radio-omroep van
de verzetsbeweging in Palestina heeft aan
gekondigd dat het rapport der Palestijn-
sche commissie geen verandering zal bren
gen in het Joodsche verzet. „Zoolang er
geen vrije massa-immigratie in Palestina
wordt toegestaan, zal het Joodsche verzet
niet ophouden," aldus deze „Stem van
Israel".
Het Britsche kabinet heeft een bijzon
dere zitting gehouden, waarbij de premiers
'der dominions tegenwoordig waren, om de
voorstellen der Palestijnsche commissie te
bespreken. De beslissing of het rapport
ter uitvoering zal worden aanvaard, zal
spoedig genomen worden, waarna de uit
voeringsmaatregelen in overleg met de
Vereenigde Staten zullen worden georga
niseerd.
De Britsche eerste minister Attlee heeft
In het Lagerhuis meegedeeld, dat de re-
geeri.ig haar waardeering uitspreekt voor
de moeite en zorg, besteed aan het rapport
over Palestina. De Britsche regeering
hoopt, dat het zal bijdragen tot de door
allen zoo zeer gewenschte oplossing voor
de Joden in Europa.
Attlee voegde er aan toe. da-t over toe-
laling van de voorgestelde 100.000 Joden in
Palestina eerst kon worden gedacht, als
de illegale legers zijn ontbonden en hun
wapens hebben ingeleverd.
Het woord is aan.
Carel Vosmaer
t Is niet de vraag al wat
in boeken steekt in 't hoofd
te zaam'len, doch of het
daar iets wekt en kweekt.
Het beroemde Eugelsclic jongenskoor van de Sr. Mury-of-Uie-Angels Song
School in Addlcsuine in Surrey, dat voor den oorlog Uilryke uitvoeringen in
kerken en concertgebouwen in Engeland en in andere hinden van het continent
gaf, Is thans weer op tournee gegaan, I>e zingende schooljongens houden een
repetitie op het perron van King's Cross Station te Londen voor hun vertrek. (1*)
Zoowei de Engelsche als de Amerikaan
sche regeering wil zoo spoedig mogelijk
en in ieder geval voor het beëindigen der
Parijsche ministersconferentie met Frank
rijk tot een vergelijk komen ten aanzien
van de West-Duitscne kwestie, die een re
geling van de controle over Rubrgebied
en Rijnland omvat, zoodat op het moment
waarop deze aangelegenheid ter sprake
komt waarschijnlijk na afhandeling van
het probleem der vredesverdragen een
principieele tegenstelling tusschen de vier
mogendheden zou kunnen worden ver
meden. Ofschoon thans het Duitsche pro
bleem nog in geen enkel opzicht aan de
orde is, worden buiten de Parijsche be
sprekingen om ernstige pogingen gedaan
om het verlangde compromis te vinden:
Er zijn reeds gedetailleerde bijzonder
heden bekend over twee plannen, een En-
gelsch en een Arnerikaansch, die bedoeld
zijn om den status van Ruhr- en Rijnland
te regelen, doch tot nu toe blijken de
daarin vervatte voorstellen niet in den
smaak van de Franschen te vallen.
Het Engelsche plan, dat aan de Fransche
regeering ter bestudeering is overhandigd,
moet gezien worden als een compromis
voorstel. te oordeeJen naar de details die
het volgens Reuter bevat. Het oppert de
mogelijkheid tot socialisatie van de be
langrijke industrieën in het Ruhrgebied en
het Rijnland, de kolenmijnen inbegrepen,
en stelt daarnaast nog een tweede moge
lijkheid open. n.l. de internationalisatie
an alle industrieën in deze twee gebieden.
Noch de eene, noch de andere mogelijk
heid is door de Franschen gunstig ontvan
gen, daar zij belde pas van kracht zouden
worden bij de beëindiging der geallieerde
bezetting, terwijl in geen van beide ge
vallen wordt tegemoet gekomen aan het
Fransche standpunt, dat het Duitsche be
stuur iedere zeggenschap over het Ruhr-j
gebied zou moeten verliezen. j
Trustvorming.
Het Amerikaansche plan wijkt niet ver
af van het Britsche, doch is evenmin nog
in bijzonderheden gepubliceerd, terwijl er
ook geen aanwijzingen zijn dat het aan
de Fransche Tegeering is overhandigd. De
Vereenigde Staten willen internationale
trusts vormen ter exploitatie der kolen
mijnen en staalfabrieken in de beide ge
bieden en het algemeene toezicht toever
trouwen aan een regionaal bureau 1
den economiscnen raad der Vereenigde
Volken. De fabrieken en mijnen zouden
in handen der tegenwoordige eigenaars
blijven, tenzij deze oorlogsmisdadigers
zijn, doch het beleid zou worden gecon-
tioleerd door de trusts, die commissaris
sen zouden hebben uit geallieerde landen,
waaronder Frankrijk, België en Neder
land.
Deze op Amerikaansche economie ge
schoeide oplossing zal. gezien dc Fransche
afkeer van iedere medewerking door Duit
sche ondernemers, in. Frankrijk evenmin
een gunstig onthaal vinden, wanneer zij
op dc conferentie der vier ministers als
serieus voorstel ter tafel komt. Het is ech
ter mogelijk dat de officieuze onderhan
delingen buiten de conferentie om alsnog
tot wijziging van de voorstellen en tot
concessies aan het Fransche standpunt
zullen leiden.
Vruchtelooze eerste Mei
te Parijs
De conferentie der vier ministers te Pa
rijs beeft op den eersten Mei een Ameri
kaansche verrassing gebracht: lïyrnes ver
klaarde dat de Vereenigde Staten bereid zijn
hun troepen in Italië en Oostenrijk onmid
dellijk tot 15.000 man te verminderen en
na liet sluiten van het vredesverdrag alle
troepen uit Italië terug te trekken.
Deze Amerikaansche plannen stuitten
dadelijk op feilen Russischen tegenstand en
de geheele vergadering werd gekenmerkt
door een onbuigzame houding van Molofcof
tegenover voorstellen van de andere minis
tère. Zoo wees Molotof eveneens een voor
stel van Bevin en Byrnes tot instelling var.
een geallieerde controlecommissie voor
Italië af, ofschoon hij indertijd In Londen,
dit plan had goedgekeurd. De motieven van
Molotof waren, zooals United Press mede
deelde, niet erg duidelijk, doch waarnemers
gelooven dat de houding van den Rus
wordt Ingegeven door het streven, de in
stelling van geallieerde controlecommissies
over de door Rusland bezette Zuid-Oost-
Europeesche landen te verhinderen door een
Italiaansch precedent te scheppen.
Na twee uur vruchteloos vergaderd te
hebben gingen de ministère uiteen zonder
op een enkel punt tot overeenstemming te
zijn gekomen.
De plaatsvervangende ministers heblien
in den loop van gisteren de geheele Ita-
liaansche kwestie opnieuw doorgenomen en
zullen in de vergadering van heden een
rapport daarover aan de ministers over
leggen.
Zweedsclie prins geboren
Prinses Sybilla, de echtgenoote van
prins Guustaaf Adolf, den oudsten zoon
van den Zweedschen kroonprins, heeft
het leven geschonken aan een zoon.
Haagscli blad wil een
commissie inzake de
V orri 11 k-kwestie
Naar de Haagsche krant ..De Telex" in een
hoofdartikel bekend maakt, is zij bereid, de
haar ten dienste staande gegevens over de
kwestie Koos VorrinkArnold Meijer voor te
leggen aan een eereraad of eerecommiS3ie,
bestaande uit vooraanstaande Nederlanders
buiten het politieke partijleven, wier inte
griteit boven alle verdenkingen verheven is
en van wie onomstooteüjk vast staat, dat zij
geen persoonlijke grieven hebben tegen den
heer Vorrink. of legen den heer Goedhart.
De Telex steil voor den Nederlaridschen am
bassadeur te Parijs. Jhr. Mr. A. W. L. Tjaida
van Starkenborgh Stachouwer als voorzitter
en Ir. H. van Riessen, voorzitter van heit
Centraal Bestuur van de Stichting L. O.—
L. K. P. te Amsterdam als vice-voorzitter
van een eventueele commissie te benoemer.
Commissie
voor het hooger onderwijs
Woensdagochtend heeft de minister van.
O. K. en W. prof. dr. G. v. d. Leeuw te
's-Gravenhage een commissie tot reorga
nisatie van het hooger onderwijs ge-
installeerd.
Bij deze gelegenheid hield de minister
een uitvoerige rede over de toekomst
plannen met ons hooger onderwijs, waarin
hij o.m. de coördinatie van de universitei
ten in één organisatie behandelde en den
wensch uitsprak, dat de opvoedende taak,
ook van het hooger ouderwijs een betere
plaats dan voorheen zal krijgen. Hij bond
de commissie op het hart spoed te betrach
ten met het uitwerken van de plannen.
Het proces tegen den Canadeeschen bri
gade-commandant in Nederland Lister, zal
waarschijnlijk op 7 Mei a.s. te Amsterdam
plaats vinden.
Ultimatum aan stakers
De staking in het Amsterdainsche haven
gebied breidt zich geleidelijk uit en begint
ernstige vormen aan te nemen. Voortdu
rende actie van de E.V.C. heeft bewerk
stelligd. dat ook de meeste vaste bootwer
ker?. het werk thans hebben neergelegd.
Slechts een kleine groep van deze haven
arbeiders, bij de K.N.S.M., is nog aan het
werk. In het geheele gebied rond het
havencomplex surveilleert de Amsterdam-
schc politie. Ongeregeldheden hebben zich
nog niet voorgedaan.
Bij de industrieën, dio aan de haven
gelegen zijn. blijft de staking zich beper
ken tot die bij de Dok- en Scheepsbouw
Mij. Dit is geen sympathiestaking, zooals
die van de havenarbeiders, welke bedoeld
is als ondersteuning van de actie der E.V.
C.-zeelieden tegen de herziene loon- en
arbeidsvoorwaarden. Deze actie beloofde
weinig resultaat door de werving van
jonge zeelieden. De staking bij de Dok
en Scheepsbouw Mij. is gericht tegen de
z.g. tariefloonen. Een deel van de arbei
ders. werkzaam in andere verwante be
drijven. staan 10 procent van hun loon af
voor de stakers bij de genoemde N.V. Vol
gens insiders is het einde van deze con
flicten niet te zien, omdat men weigert
met de E.V.C. te onderhandelen.
De „Samenwerkende Havenbedrijven"
te Amsterdam, hebben den slakenden
arbeiders bericht, dat zij tot Maandag
morgen a.s. de gelegenheid hebben
zich te melden. Degenen, die dan dett
arbeid nog niet hebben hervat, zullen
dus niet in het havenbedrijf worden
teruggenomen
