IJmuider Courant
Na een Jaar
Het Japansche Neurenberg
Prof. mr. P. Scholten
Weinig voortgang te Parijs
Vvijdag 8 Mei u»4G
Bureaux: Kennemerlaan 154, JL JL A \d&L JL JL VJ \jfl_ JL VJj JL JL Uitgave van de Stichting
IJmuiden - Telefoon 5437 Voorlichting te Haarlem.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad aK
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93 Abonnementen: p. week 31 ct.
Telefoon 10724. Directeur-Hoof tl redacteur: Robert Peereboom per kwartaal f 4.
\\/IJ gaan den grooten dag der bevrij-
ding herdenken en dus worden nu her.
inneringen opgehaald. Maar daar kan de
krant het niet bij laten. Zij leeft krach
tens haar taak en roeping' in het heden,
zij: hoever zijn wij gevorderd na een
komst gericht te houden, Daarom vraagt
zij: hoever zijn wij nu gevorderd, na een
jaar en wal belooft de verdere ontwikke
lingsgang?
Alleen Nurks zelf stel u Nurks voor
in onzen vermagerden, uitgedunden Haar
lemmer Hout zou durven beweren dat
•in dat jaar niet veel bereikt is. Wij zijn
een critisch-aangelegd volle, maar in som-'
mige opzichten heeft het ook ons ver
baasd. Wie zich de zwartgallige voorspel
lingen uit die laatste bezettingsmaanden
herinnert omtrent de drooglegging van de
geïnundeerde polders, het hervatten van
een geregeld verkeerswezen, het herstel
alleen maar van de tallooze bescha
digde huizen en de reorganisatie van een
normale voedselvoorziening moet zich nog
steeds verwonderen over de merkwaar
dige zekerheid en snelheid, waarmee deze
en andere materieele voorzieningen tot
stand zijn gebracht. Duizenden vermoeide
en vermagerde Nederlanders, die ia de
Meidagen van 1945 met tranen in de oogen
hun bevrijding bejubelden, hebben daarna,
elk op hun eigen gebied, een daadkracht
en volharding ontwikkeld, waarover ook
het buitenland versteld heeft gestaan.
Met veel grooter snelheid en beslistheid
dan in andere landen, die geen honger
winter hadden doorgemaakt en waar de
bevolking dus lichamelijk ia veel beter
conditie verkeerde, heeft het materieele
herstel zich in Nederland ontwikkeld.
Tegelijk zijn de tallooze militaire over
blijfselen uit den tijd van de gehate Duit-
sche bezetting, weggevaagd. En ondanks
de bijna algemeene verarming, die de mas
sale berooving van ons land had veroor
zaakt, is een groote en nobele vrijgevig
heid gebleken om de oorlogs-slachtoffers
en de zwaarst getroffen steden en dorpen
te hulp te komen. Zonder verdacht te
worden van locaal chauvinisme mag ik
zeggen, dat Haarlem en omgeving zich op
dit gebied bijzonder onderscheiden heb
ben en daarmee een traditie van hulpvaar
digheid, die deze streek siert, hebben ge
stand gedaan.
Er is veel, na een jaar, waarvoor wij
dankbaar moeten zijn en er is zelfs veel,
waarover Nederland tevreden kan zijn.
Dal na de ontzaglijke afbraak en ont
wrichting, die de Duitsche tirannie in
ons land had aangericht er na één jaar
nog veel zou haperen, was anderzijds te
voorzien. Er zijn evenwel feiten en vei--
schijnselen bij, die teleurstellen en die
bezorgdheid blijven wekken. Het vertrou
wen in de innerlijke kracht van ons volk
is te groot, om blijvend nadeel te ver
wachten. De misstanden zullen op den
duur overwonnen worden. Maar daartoe
zal het noodig zijn ze te blijven signa-
leeren en bestrijden.
Door de voorloopige regeering, die onder
leiding van een harer beide formateux-s,
prof. Schermerhorn, op 25 Juni 1945 op
trad en moest trachten, orde te scheppen
in een chaos, is in velerlei opzicht ver
dienstelijk werk verricht. Het ontstaan
van de Indonesische crisis heeft haar taak,
die al bovenmenschelijk zwaar was, nog
aanzienlijk verzwaard. Zij heeft, zooals
niet alleen alle regeeringen maar alle
menschen doen, fouten gemaakt maar door
eerlijkheid, moed en werkkracht een sym
pathie verworven, die op zichzelf goede
gevolgen heeft gehad. Toch is het nu hoog
tijd dat. de parlementaire democratie weer
in werking treedt. Het stelsel van voor-
loopig bewind heeft te lang geduurd eii
de kamerverkiezingen, binnen veertien
dagen te houden, worden door velen met
groote verwachtingen tegemoet gezien
omdat, zij den terugkeer naar normale
bewinds. en gezagsverhoudingen beteeke-
nen eix de gekozen vertegenwoordiging
des volks zich weer zal doen gelden.
Na een jaar is het nog niet gelukt, de
rechtszekerheid in ons land te herstellen.
Dit is het ernstigste tekort, dat wij vandaag
den dag moeten vaststellen. Wie de betee-
kenis van dit punt onderschat begrijpt
weinig van de grondslagen der mensche-
lijke samenleving. Wie meent dat de si
tuatie zoo erg niet is, leze de mededeelin.
gen, door den regeeringsgemachtigde Koos
Vorrink gisteren in een persconferentie
gedaan. Ik noem den naam Vorrink. die
beleekent: een eerlijk man en een goed
Nederlander.
Wij moeten na een jaar helaas erkennen,
dat aan het geestelijk herstel in Nederland
nog teveel ontbreekt en dat dit niet is
meegevallen. Het is geen wonder dat zich,
na jaren van zulk slecht bestuur als dat
van de Duïtschers, nog knoeierijen voor
doen. Maar zij zijn te talrijk. Het was te
voorzien dat sommigen slordig met het
geld der gemeenschap zouden omspringen.
Er is evenwel, zonder eenig verantwoor
delijkheidsbesef, in vele gevallen mee ge
smeten, Bureaucratie kon niet uitblijven.
Maar in sommige geledingen van het over
heidsapparaat is zij tot een aanfluiting
geworden.
Plet is niet noodig al wat ontbreekt
vandaag nog eens op te sommen. Maal
laat ons na een jaar erkennen dat nevens
veel goedo-dingen veel gebreken geconsta
teerd moeten worden, dat meer saamhoo-
righeidsgevoel vereischt wordt bij velen
en dat wij er alles op moeten zetten om
de ernstige gebreken weg te nemen. Want
zij nxo.gen niet blijven bestaan. R. P.
Molenwieken als voorbeeld van vliegtuig-propeller. In Connecticut vonden inge
nieurs oen vierbladige propeller uit, waarbij zij zich richtten iiaur den vorm van
Iïollandsche molenwieken. Op de foto ziel men de luclitselu-oef gemonteerd aan
een bommenwerper naast een typischen Hollandsehen molen. (P)
55 Aziatische oorlogsmisdadigers voor het gerecht
„Het beramen, voorbereiden, begin
nen van een verklaarden of onverklaar-
den agressie-oorlog, of van een oorlog
waardoor het internationale recht ge
schonden wordt moord, uitroeiing,
slavernij, deportatie en andere onmen-
schelijke misdaden schending van
de voorschriften voor oorlogvoering en
van de oorlogsgehruiken". Ziedaar een
formeele omschrijving van het leed. de
verwoesting, de vernietiging en den
chaos die de Japanners bij hunne prak
tijken der laatste 18 jaren in het Verre
Oosten veroorzaakte en waarvoor thans
55 van de ergste, misdadigers terecht
staan voor het militaire tribunaal te
Tokio.
De rechtszitting is heden begonnen
met voorlezen van de acte van beschul
diging, die is opgesteld in overeenstem
ming met 11 landen en terug gaat tot
1928 en achtereenvolgens de perioden
tusschen dit jaar en de incidenten van
1931 het Moekden-incidenit van
1937 expansieoorlog tegen China
en van 1941 aanval op Pearl Harbour
- behandelt.
Het proces zal gevoerd worden vol
gens de lijnen zooals die te Neurenberg
zijn uitgestippeld voor de procedure te
gen de voornaamste leden van de Duit
sche nazi-partij. Evenals in het hand
vest voor het internationale gerechtshof
voor Europa, geeft het handvest voor
dat voor .het Verre Oosten aan opsom
ming van de misdaden, waarvoor de
Japanners terecht zullen staan.
Onder de beschuldigden bevinden
zich:
Vier voormalige premiers Tojo. 1941
•1944, Horita, premier in 1936, baron
De Palestijnsche kwestie
naar den Veiligheidsraad?
Volgens de New-York Herald Tri
bune zou een der leden van den Veilig -
hiedsraad. wiens naam niet genoemd
wordt, de mogelijkheid hebben geop-
per ddat de Palestijnsche kwestie bin
nen 48 uur tot een zaak van de Ver-
eenïgde Naties zou worden door dat zij
aan den Veiligheidsraad zou worden
voorgelegd.
Intussehen regent het protesten te
gen de beslissingen van de Palestijnsche
commissie, voornamelijk van de zijde
der Arabische landen. De Iraaksche re
geering heeft krachtig geprotesteerd bij
de regeeringen van Engeland en de
Vereenigde Staten; de Arabische I-Iooge
Commissaris heeft een brief gezonden
aan Atllee, waarin hij zegt dat de uit
voering der besluiten van de Palestijn
sche commissie het nationale bestaan
der Arabieren bedreigt en in strijd zou
zijn met het zelfbeschikkingsrecht der
•olken en het Handvest, De Arabieren
zijn vastbesloten, aldus de brief, hun
nationale legers te organiseeren en ver
dedigingsmaatregelen te nemen. Zij
aarzelen niet den weg in te slaan, die
leidt naar het verkrijgen van souverei-
nlteit, vrijheid en onafhankelijkheid en
het afwenden van het gevaar, dat hen
bedreigt".
Bexin, en Byrnes zullen in Parijs de
Palestijnsche aangelegenheid bespreken.
Meer in het bijzonder zal Bevin van de
Am e r ikaanscheregeering inlichtingen
vragen over de mate, waarin de ver
eenigde Staten hun hulp beschikbaar
zullen stellen bii het ten uitvoer bren
gen der voorgestelde maatregelen.
Kiïchiro Hiranuma, premier in 1939 en
gedurende vele jaren hoofd van de
reactionaire patriottische vereeniging,
waardoor hij de reputatie verwierf van
te zijn „Japan's fascist no. 1" en gene-
raad Kunika. van Juli 1944 tot April
1945, voormalig opperbevelhebber van
het leger en leider van de bezetting van
Mantsjoerije, Voorts twee van de voor
naamste onderhandelaars 'bij het drie-
mogendiheden-verdrag met Italië en
Duitschland Matsuoka, minister van
buitenlandsohe zaken in 194041, en
admiraal Nagono, die, naar hij zelf toe
geeft, de order gaf voor den aanval op
Pearl Ilarboru..
De aangeklaagden, die thans zullen
terecht staan worden beschuldigd, zoo
als in Neurenberg van samenspanning
tegen den vrede, oorlogsvoering met
•het oog op liet verkrijgen van wereld
heerschappij en scheiding niet alleen
van het internationale recht maar van
alle wetten van menschelijkheid.
Het woord is aan.
A. Rajb'erti:
De kat is aan den mensch
gegeven opdat hij zonder,
gevaar het genoegen zou
hebben, een tijger te streelen
Op reis naar Canada waar hij een zijner
kinderen een bezoek ging brengen, is plot
seling overleden prof. mr. P. Scholten, lid
van de E-erste Kamer, lid van het Hooge Cola
lege voor de rechterlijke macht.
Prof. Scholten was een.onzer bekwaamste
juristen, die sedert 1907 'hoogleeraar is ge
weest aan de Amsterdamsche Universiteit,
Op 25 October 1945 gaf hij zijn afscheids
college, Prof. Scholten was voorzitter van de
Groote Advies Commissie der illegaliteit,
van de nationale adviescommissie, van de
commissie van advies inzake het zuiverings
besluit en van het curatorium der stichting
„Kerk en Wereld". Hij vervulde nog ver
scheidene andere functies. Sedert 192-1 was hij
lid van de afd. Letterkunde van do Kon.
Academie van Wetenschappen. Prof. Schol
ten is 20 Augustus 1075 te Amsterdam gebo
ren. Hij behaalde in 1899 het doctoraat euiu
laxtde.
14 Mei Herdenkingsdag
De Regeeringsvoorlichtingsdienst deelt
mede: Aanvankelijk lag het ïn het voor
nemen, de in den oorlog gevallenen of
ficieel te herdenken op den lOden Mei.
den datum, waarop in 1940 de vijand onze
grenzen overschreed. Overwegende, dat
de herdenking t iet den aanvang van den
oorlog geldt, maar degenen, die in den
loop van de 5 Meidagen hun leven offer
den, heeft de regeering besloten, dat de
officieele plechtigheden op den Grebbe-
berg en elders in den lande zullen worden
gehouden op den 14en Mei.
De regeering zal het op prijs stellen, in
dien ook ten aanzien van niet officieele
herdenkingen met deze beslissing reke
ning wordt gehouden.
Ingevolge beslissing der Regeering
mogen Zaterdag, op den nationalen feest
dag, geen dagbladen verschijnen. In ver
band hiermede zal de IJmuider Courant
Zaterdag niet uitkomen en zjjn dien dag
onze bureaux gesloten. Inplaats daarvan
verschijnt heden een dubbel nummer.
GRATIE VOOR VELEN
Ter gelegenheid van de viering dei-
bevrijdingsfeesten op 4 Mei 1946 heeft
H. M. de Koningin bij besluit van 29
April 1946. Staatsblad 103, gratie ver
leend van:
a. De tijdens de bezetting uitge
sproken, nog niet ondergane onvoor
waardelijke vrijheidsstraffen van drie
maanden of minder en nog niet betaal
de onvoorwaardelijke geldboeten van
vijfhonderd gulden of minder, opgelegd
voor feiten tijdens de bezetting ge
pleegd; alsmede de nog niet ondergane
of nog niet betaalde gedeelten van zoo
danige straffen.
b. Het nog niet ondergane gedeelte
van tijdens de bezetting onderbroken
vrijheidsstraffen, waarvan op het tijd
stip van de onderbreking het overblij
vende gedeelte niet meer dan drie
maanden bedroeg.
Italiaansche problemen veroorzaken oneenigheid
Noch over de instelling van een geal
lieerden raad voor de berechting van Ita
liaansche oorlogsmisdadigers, noch over
de regeling der Italiaansche herstelbetalin
gen konden de vier ministers te Parys
overeenstemming bereiken. De Russische
minister verzette zich by de behandeling
van beide onderwerpen hardnekkig tegen
de voorstellen der andere ministers.
Slechts ten aanzien van een spoedige her
ziening van dc wapenstilstandsvoorwaar
den konden de ministers het eens worden,
doch dc aard der herzieningen is nog niet
ter sprake gekomen en het staat te bezien
of de wijzigingen van het wapenstilstands
verdrag die Engeland en Amerika zullen
voorstellen, in den smaak van de Russen
zullen vallen.
Wat de kwestiè der Italiaansch-Joego-
slavische grenslijn betreft, zal spoedig een
besluit worden genomen, daar deze aan
gelegenheid in de vergadering van heden
zal worden besproken in tegenwoordig
heid van de Joego-Slavische en Italiaan
sche delegaties, die reeds in Parijs aan
wezig zijn. Tegelijk zal dan de toewijzing
der Dalmatische eilanden worden bespro
ken. Verwacht wordt, dat Triest aan Italië
zal blijven, terwijl ten aanzien van de
eilanden volgens een APP-bericht, reeds
zou zijn besloten, dat Pelagoso aan Joego
slavië wordt toegewezen, en Pianonsa in
het bezit van Italië zal blijven.
Vryheid voor Lybië.
De secretaris-generaal der Arabische
Liga heeft uit naam van alle Arabische
landen een nota gezonden aan de vier
ministers, die het verzoek bevat, Lybic-
tot een vrijen en onafhankelijken staat te
maken. De nota herinnert aan de offers
der Lybiërs in den strijd tegen het Ita
liaansche fascisme en eischt een voUts-
stemming onder controle van den Veilig
heidsraad. Tevens verzoekt de nota Egypte
op de vredesconferentie toe te laten als
woordvoerder voor Lybië.
De eerste zes mud kolen
voor den komenden winter
In het tijdvak van 6 t.m. 25 Mei moeten
de bonnen 60 en 61 van de brandstoffen-
kaart T. 606, met de uitreiking waarvan
de distributiediensten 11 Mei a.s. gereed
zullen zijn, bij een brandatoffenleveran-
eier worden ingeleverd.
Op elk «lezer bonnen zullen drie een
heden vaste brandstoffen worden ver
strekt, zoodra dc brandstoffeiihandel
bevoorraad is.
Het publiek wordt aangeraden, met de
inlevering van deze bonnen niet te wach
ten tot de laatste week van de geldigheids
duur der bonnen. De zes mud brandstof
fen zulien voor de intrede van het nieuwe
stookscizoen worden afgeleverd. De klan
tenbinding is opgeheven, maar het is niet
gewenscht. dat men van leverancier ver
andert. Alle leveranciers worden gelijke
lijk bevoorraad, zoodat aanzienlijke hoe
veelheden „ongewilde" brandstoffen bij
alle handelaren terecht komen.
Aan degenen, die pas in het bezit ko
men van een brandstoffenkaart, nadat de
geldigheidsperiode van de twee aange
wezen bonnen verstreken is, zal nader
worden medegedeeld, hoe zij met de bon
nen 60 en 61 moeten handelen.
De Prinses voor de Radio
Zondag 5 Mei spreekt Prinses Juliana tot
het Nederlandsche volk over beide Hil-
versuinsche zenders. De uitzending heeft
plaats in het nationale programma, van
l'i tot 13.15 uur.
