IJmuider Courant
Atoompolitiek
Herstelbetalingen opnieuw struikelblok
60e Jaargang No. 18357
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuideri - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtsir. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Roljert Peeroboom
Woensdag 19 Juni liHIS
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.
TT ET is een belangrijk voorstel, dat de
■*- Amerikaan Baruch als woordvoerder
van zijn regeering in de commissie voor
de atoom-energie van de U.N.O. heeft
gedaan. Het houdt immers in, dat de ge-
heele productie en ontwikkeling van de
atoom-energie onder internationaal toe
zicht zouden worden gesteld, dat alle be
staande atoombommen ter beschikking
van deze nieuwe organisatie (de A.D.A.)
zouden komen, waarna deze zou moeten
uitmaken wat ermee gebeuren moest en
tenslotte, dat het veto-recht van de groo-
te mogendheden in alle kwesties betref
fende atoom-energie, die de Veiligheids
raad te behandelen zou krijgen, terzijde
zou moeten worden gesteld!
Dit laatste deel van het voorstel: het
terzijdestellen van het veto, beteekent
niet meer of minder dan dat de machtig
ste der vijf machtigen, die het veto kun
nen hanteeren, nu zelf met een beslissen
de voorziening in deze zwakke stêe van
de U.N.O. komt aandragen. Het beduidt
een radicale wijziging in het Amerikaan-
sche beleid ten aanzien van de Vereenig-
de Volken. Men zou zeggen dat het den
Russen vertrouwen moest schenken in de
goede bedoelingen van het Westen en een
onmiddellijken heilzamen invloed op de
Parijsche conferentie van vier Ministers
van Buitenlandsche Zaken (Byrnes-
Bevin-Molotov-Bidault) doen gelden. Men
zou dat zeggen, als ervaring niet geleerd
had, alle geestdrift omtrent vooruitgang
op diplomatiek arbeidsterrein te tempe
ren en zich onmiddellijk af te vragen:
wat zal erachter gezocht worden en wel
ke nieuwe bezwaren zullen nu worden
opgeworpen?
Dat de terzijdestelling van het veto, in
dien deze voor de A.D.A. aanvaard
mocht worden, van zoo beslissende betee-
kenis zou zijn voor de internationale ont
wikkeling valt eenvoudig te verklaren
uit het feit, dat de atoombom het voor
naamste en doorslag-gevende wapen is.
Wordt dit in internationale handen ge
steld, zonder dat in geval van conflicten
een verbod van een der groote mogend
heden tusschenbeide kan komen, dan be-
heerscht daarmee een internationale or
ganisatie den toestand. Alle kleine en
groote mogendheden, dus ook Rusland,
zouden zich aan haar beslissingen inzake
de atoom-energie moeten onderwerpen.
Volgens een Reuter-bericht zou volgens
het plan de A.D.A. ook in staat gesteld
worden om, onafhankelijk van den Vei
ligheidsraad, militaire actie te onderne
men ter verijdeling van oorlog met atoom
wapenen of voorbereiding daartoe.
De practische uitvoering doet, als men
erover gaat nadenken, nog wel vragen
rijzen. Waar zou deze nieuwe A.D.A -
macht geconcentreerd moeten worden en
hoe zou men kunnen waarborgen, dat haar
vrijheid van handelen onder alle omstan
digheden internationaal gewaarborgd zou
zijn? Het stellen van zulke vragen behoeft
evenwel geen twijfel in te houden. Bij de
uitwerking van ieder nieuw plan doen zich
onvermijdelijke practische vragen voor, die
afzonderlijke oplossing eischen.
In de steeds groeiende massa der afkor-
tings-termen, die zoovelen begrijpelijker
wijs ergeren omdat het ten eenenmale on
mogelijk is, de beteekenis van al die zon
derlinge lettercombinaties en maakwoor
den uit elkaar te houden, treedt rrn weer
de nieuweling A.D A. opniet te ver
warren met den overeenkomstigen, reeds
in het eerste Bijbelboek voorkomenden
meisjesnaam. Deze Ada, die nu nog niet
leeft maar pas voorgesteld is, beteekent
„Atomic Development Authority", het
geen letterlijk vertaald kan worden met:
atomische ontwikkelings-autoriteit. Doet
uw best het te onthouden als de term,
die in het huidige stadium een Ameri-
kaansche poging belichaamt, om van de
bom een deugd te maken. Ada zou zich
trouwens ook moeten bezig houden met de
vreedzame toepassing van de atoomener
gie. waarvan ons verleden jaar zulke won
deren zijn voorgespiegeld.
Met gemengde gevoelens hebben de
meeste 'menschen daarvan kennis geno
men. De geestdrift over nieuwe Wonderen
der Techniek, die de eerste jaren der
twintigste eeuw kenmerkte, waarin men
technischen vooruitgang verwarde met
vooruitgang der menschheid. is sinds lang
bekoeld. Velen vreezen de geleerde ont
dekkers die nu achteraf met stakma
dreigen, als geen internationale controle
op het gebruik der atoomenergie wordt
toegepast sinds zij begrepen en ervaTen
hebben, dat het menschdom ten eenenmale
buiten staat is zijn technischen vooruit
gang te beheerschen en ten goede aan te
wenden. Het beeld van de aap met het
scheermes, waarvan men niet weet wathii
er tenslotte mee zal doen. maar begrijpt,
dat de kans op iets goeds miniem is. blijk1
maar al te juist.
Tegelijk zijn wij gaan beseffen, dat de
twintigste eeuw, nu bijna voor de helft
verstreken, een armelijke eeuw is Het
woord van onzen grooten cultuurhistoricus
Huizinga, Dinsdag in dit blad aangehaald:
„Het is waarlijk niet zulk een verheffend
schouwspel, deze twintigste eeuw. die tot
kort voor haar midden nog niets wezen
lijks heeft voortgebracht dan wat tech-
nisch-wetenschappelljke winsten, belang
rijke als men wii. en verder niets"
vindt in onze harten weerklank. Zoo is
het in waarheid. Huizinga schreef dat
woord neer in het najaar van 1940 Het
behoorde tot een rede. die hij voor de
Leidsche Civitas Academica zou houden
Meerderheids-besluit van den Veiligheidsraad
getorpedeerd
Voor het eerst in de nog jonge geschie
denis van UNO en Veiligheidsraad heeft
een der groote mogendheden een besluit
van de meerderheid getorpedeerd door
het veto-recht te gebruiken. Het was Gro-
myko in den Veiligheidsraad, die dit „pre-
vilege der grooten" te baat nam om de
resolutie over Spanje, die met negen
stemmen, tegen een onthouding en een
tegenstem werd aangenomen, te vernieti
gen. Deze resolutie was het oorspronkelijk
voorstel der sub-commissie-Spanje, uitge
breid met een zinsnede die de algemeene
vergadering adviseerde, behalve de ver-
Geen optimisme
te Batavia
Welingelichte, neutrale kringen te Ba
tavia zijn, volgens Un. Press, niet opti
mistisch over de mogelijkheid, dat de
Nederlanders de tegenvoorstellen der In
donesiërs in hun huidigen vorm zullen
aanvaarden. O.a. meent men, dat een fun
damenteel meeningsverschil bestaat over
de Nederlandsche en de Indonesische
interpretatie van den term „gezag de fac
to". De Nederlandsche interpretatie is
een interne controle over het betrokken
gebied binnen het kader van het Neder
landsche Koninkrijk, de Indonesiërs leg
gen het uit als een volledige onafhanke
lijkheid als soevereinen staat.
Dit verschil weerspiegelt zich in het In
donesische verzoek om een verbond
tusschen den Indonesischen vrijen staat
en Nederland. Neutrale waarnemers zijn
van oordeel, dat de Nederlanders zeker
zullen weigeren een dergelijk verbond te
onderteekenen, omdat dit internationale
erkenning en volledige Indonesische on
afhankelijkheid zou beteekenen zonder de
zekerheid van eenige Nederlandsche
controle. Dezelfde bronnen verwachten,
dat de Nederlanders zich krachtig zullen
verzetten tegen de clausule in het Indo
nesische voorstel, dat geen Nederlandsche
troepen meer in Indonesië zullen landen.
De Nederlanders achten, naar men ge
looft, de huidige strijdkrachten te zwak
om de orde te handhaven, zelfs als men
een overeenkomst zou bereiken.
Drie doodvonnissen
De Bijz. Raad van Cassatie in Den Haag
heeft hedenochtend drie doodstraffen uit
gesproken tegen lieden, die tijdens de
bezetting zich meermalen schuldig heb
ben gemaakt aan het aanbrengen van
Joden. Het zijn H. P. M. B. en F. H. M..
die door het Amsterdamsche Bijzondere
Gerechtshof en Z. W. M., die door de
Groningsche Kamer van het Bijz. Hof te
Leeuwarden ter dood veroordeeld waren.
De doodstraf van J. K. uit Noordwijk en
A. N. van W. werd veranderd in resp. 15
en 20 jaar gevangenisstraf.
breking der diplomatieke betrekkingen,
„andere, geschikt geachte maatregelen" te
nemen.
De besprekingen over Spanje zijn hier
mede thans in een stadium gekomen, waar
in de door de sub-eommissie voorgestelde
stappen onuitvoerbaar zijn geworden, zoo
dat een nieuwe behandeling noodig zal
zijn om te komen tot een ander voorstel,
dat de meerderheid der stemmen verkrijgt
en de instemming heeft van de groote ge
allieerden, die het recht van veto hebben.
Dr. Evatt, de Australische afgevaardig
de, die tevens voorzitter was van de sub
commissie voor Spanje en wiens voorstel
thans van de baan is, had tevoren een
beroep gedaan op Gromyko, om bij de
stemming geen gebruik te maken van het
veto-recht, doch de Russische afgevaar
digde antwoordde daarop, dat dit beroep
gebaseerd was op een onjuiste waardeering
van de feiten.
Een Britsch voorstel, om de Spaanschc
kwestie naar de algemeene vergadering
van de UNO te verwijzen zonder eenig ad
vies, was reeds aan het begin van de ver
gadering verworpen met zes stemmen
tegen, twee voor en drie onthoudingen. Dr.
Van Kleffens had met sir Alexander Ca-
dogan voor dit amendement gestemd. Bij
de stemming over het voorstel der sub
commissie heeft de Nederlandsche afge
vaardigde zich van stemming onthouden.
Op Maandag 24 Juni zullen de bespre
kingen over het Spaansche probleem wor
den voortgezet, waarbij een voorstel van
Polen in behandeling komt dat beoogt, de
leden van de Organisatie der Vereenigde
Volken de nauw-omschreven aanwijzing
te geven tot verbreking der diplomatieke
betrekkingen met Franco.
Heden krijgt Frankrijk
Minister-President
Bidault's kansen stijgen
Uit gisteren door Un. Press ontvangen
berichten blijkt dat de kansen van Georgas
Bidault heden in de zitting der wetge
vende vergadering tot minister-president
te worden benoemd weer aanmerkelijk
gestegen zijn, nu de communisten blijk
baar niet tegen hem zullen stemmen,
maar zich uitsluitend van stemming zul
len onthouden.
Een Noorsclie Van Meegeren
Falsificatie louter uit liefhebberij
De politie van de Noorsche stad Bergen
is bezig met een onderzoek naar een be
langrijke falsificatie van teekeningen van
den beroemden Noorschen schilder Edvard
Munch. De falsificateur is een jonge man,
die reeds eenige werken van den schilder
gerestaureerd had. Hij had afbeeldingen
in boeken van andere kunstenaars geco-
pieerd en van Munch's handteekenirg
voorzien.
De vervalscher verklaarde tot zijn daad
te zijn gekomen, omdat hij benieuwd was
of hij de kunstkenners om den tuin kon
leiden. Hij is hier pas nu zeker van, want
niemand, zelfs niet de directeur van hei
Nationale Schilderijenmuseum, twijfeldrï
aan de echtheid van het werk, ofschoon
geen enkele teekening overeenkomst ver
toonde met de bekende motieven van den
grooten schilder. Hij kocht de door hem
verkochte teekeningen terug voor een
hoogeren prijs dan waarvoor hij ze van
de hand heeft gedaan.
ORGELBESPELING IN DE GROOTE KEK*v
George Robert speelt Donderdagmiddag
van 1516 uur het volgende Bach-program-
ma: 1. Toccata, Adagio en Fuga C dur; 2.
voorspelen (met koraal), a. Kyrie. Gott Va-
ter in Ewigkeit. b. Christe. aller Welt Trost,
e. Kyrie. Gott Heiliger Gelst. 3. Pastorale (op
verzoek); 4. a. Wenn wir :n höchsten Nöthen
sein: b Der Tag. der 1st so freudenreicU,
(koraalvoorspelen): 5. Preludium h moll.
De Parijsche Conferentie
Bespreking van dit onderwerp afgebroken en uitgesteld
Het delicate probleem der Itaïiaansche
herstelbetalingen, dat gisteren in Palais
Luxembourg aan de beurt kwam, is op
nieuw een struikelblok gebleken voor dc
afhandeling van het Itaïiaansche vredes
verdrag: Na twee-en-een-half uur over
dit onderwerp te hebben gediscussieerd,
hebben de vier ministers hun pogingen om
overeenstemming "te bereiken opgegeven
en hebben zij besloten, het vraagstuk der
herstelbetalingen te verschuiven naar een
later tijdstip der conferentie. Zij zullen
thans eerst de andere punten der agenda
afhandelen.
Naar verluidt zal met Ingang van 20 Juni bij de Duitsche grens een strook van
500 nieter breedte worden getrokken, waarop zich niemand mag bevinden. IHt
wordt gedaan wegens den levciidigen ruil- en smokkelhandel tusschen DulLscliers
en Nederlanders. Bij Vaals bevindt zicli een greppel, die de greiLsafscheidhig
vormt. Vele goed gekleede en doorvoede Duitschers wachten hier op hun Holiand-
sdie vrienden, om er een levendIgen ruilhandel mee te bedrijven. (P)
en die nimmer uitgesproken werd. want
voor den vastgestelden datum sloot de
Duitsche overweldiger de Leidsche Uni
versiteit. Huizinga's weduwe heeft de
rede in het begin van dit jaar in druk
doen verschijnen. Toen hij dat woord neer
schreef. wist niemand van de g-weldigste
technische ontdekking, die deze eeuw nog
voor het verstrijken van haar eerste helft
zou opleveren: de atoomenergie Nu is zij
er en de menschheid gaat eronder gebukt
en vraagt zich af: wie zal ons. sinds wij te
weinig wijsheid blijken te hebben, van ons
teveel aan vernuft bevrijden?
Amerika's voorstel kan gelden als een
poging, om er ons tenminste tegen te be
schermen. R'
Uitspraken Unilever-zaak
De Rotterdamsche rechtbank heeft den
49-jarigen procuratiehouder bij de Unüever-
verkoopcentrale. J. B., en den 52-jarigen
kantoorbediende P. J. H. G.. die ruim 250.000
rantsoenbonnen voor margarine verduisterd
hadden, resp. veroordeeld tot anderhalf jaar
en acht maanden gevangenisstraf, met aftrek
van preventief.
Weerbericht
Geldig tot Donderdagavond.
WISSELENDE BEWOLKING
Matige, aan de kust tijdelijk nog krach
tige wind tusschen Zuid-West en Noord
west. Wisselende bewolking met vooral
aanvankelijk buien. Nog koud.
Ofschoon de standpunten der vier minis
ters dichter bij elkaar bleken te liggen
dan bij de vorige conferentie en niet
tegenstaande het feit dat de kwestie veel
soepeler werd behandeld dan oorspron
kelijk het geval was, bleef er voortdurend
een niet te overbruggen kloof tusschen de
meening van Molotof eenerzijds en die van
Bevin en Byrnes anderzijds. Het stand
punt van Bidault vormde cenigszins eeu
compromis, doch bleek eveneens onaan
vaardbaar.
Het voornaamste geschilpunt vormde de
Russische eisch, dat de honderd millioeri
dollar die Rusland als schadevergoeding
van Italië vordert, betaald zullen worden
uit de Itaïiaansche productie, terwijl Be-
vin en Byrnes van meening waren dat dif
bedrag zou kunnen worden verhaald op de
Itaïiaansche activa in de vroegere sate-
lieten-staten op den Balkan en de Itaïiaan
sche schepen van marine en koopvaardij.
Uiteenloopcnde waardeerin^.
Molotof schatte de waarde van de sche
pen „Saturnia" en „Vulcania" die Rusland
worden toegewezen slechts op 7 a 10 mil-
lioen dollar Byrnes zeide. dat ze zeker
25 millioen dollar waard waren. Molotof
verzekerde dat de waarde der Itaïiaansche
activa op den Balkan hoogstens 20 mil
lioen dollar beliepen Byrnes repliceerde
met deze waarde op 60 it 75 mtllioen te
schatten.
Hierop ging de Russische minister uit
voerig in op de vraag, of dc Itaïiaansche
schepen der oorlogsmarine ais oorlogsbuit
of als object voor herstelbetalingen zou
den moeten worden beschouwd. Hij be
toogde dat de Duitsche vloot volgens de
overeenkomst van Berlijn onder de ge
allieerden zal worden verdeeld buiten de
herstelbetalingen om en hij stond er op
dat de Itaïiaansche vloot op dezelfde wijze
zou worden behandeld. Hij eischte boven
dien dat de herstelbetalingen voor Rusland
zouden worden voldaan uit de Itaïiaansche
producten gedurende een periode van zes
jaar. Bidault deed hierop net voorstel
deze periode pas over twee jaar le doen
beginnen, waarop Molotof zeide dat dit
voorstel het zijne zoo dicht naderde, dat
overeenstemming mogelijk was.
Bevin sprak zich echter opnieuw scherp
uit tegen het Russische zoowel als het
Fransche project, waarop de ministers be
sloten tot uitstel der besprekingen.
Molotof had tevoren verklaard dat h(j
de eischen van Joegoslavië en Griekenland
tot schadevergoeding van 200 millioen dol
lar desnoods wel aan de vredesconferentie
van de 21 landen wilde voorleggen, doch
hij stond er in ieder geval op dat de Rus
sische eischen op deze conferentie zouden
worden geregeld.
