IJmuider Courant
De Krant
De West-Indische delegaties
bij H.M. de Koningin
Naar beheersching
der Atoomkrachten
60o Jaargang Xo. Ï83G3
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Woensdag 20 Juni 1940
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.
T~>E spoorwegverbindingen met het Oos-
ten des lands zullen worden versneld.
Zij zullen ook worden vermeerderd; men
zal later in den avond kunnen reizen. Dit
is een goed bericht. Het beteekent weel
een nieuwe materieele verbetering in
den toestand bij de vele, die sinds de be
vrijding zijn ingetreden.
Maar de krant is ook een verkeersmid
del, een zeer belangrijk verkeersmiddel
tusschen de menschen onderling. Dat het
zich tot den geest richt maakt het vooral
niet van minder beteekenis. Als ik nu lees
dat de Fransche dagbladen weer in om
vang verdubbeld worden zij waren al
tweemaal zoo groot als de Nederlandsche
voel ik wel eenige bitterheid over de
wijze, waarop deze zaak in Den Haag
verwaarloosd is. De Fr arisch en zijn ten
aanzien van het verkrijgen van kranten
papier in geen gunstiger positie dan wij.
Hun land bezit een rijken bodem, zoodat
zij een ruimer keus in voortbrenging
hebben. Maar daartoe behoort geen bruik
baar papierhout. Evenals wij zijn zij daar
voor aangewezen op de bosschen van
Noordelijke gebieden. Onze financieele
toestand is slecht. Maar de Fransche is
niet beter. Zelfs baart de voedselvoorzie
ning in Frankrijk veel grooter zorgen dan
de onze en zoo was het verleden jaar ook
al. Niettemin heeft men in dat land ge
zorgd dat het verkeersmiddel Dagblad
tijdig in staat werd gesteld, zijn belang
rijke taak naar behooren te vervullen.
Men heeft dat niet gedaan om de kran-
tenmenschen een plezier te doen. maar
omdat men er een landsbelang in zag.
Zoover is men nu in Den Haag ook. Maar
het heeft zooveel tijd gekost om dit be
grip te doen doordringen, ofschoon de
vakmenschen van de bevrijding af geen
poging onbeproefd hebben gelaten om te
bewerken, dat men op de internationale
papiermarkt achteraan de queue is ko
men te staan.
Ik heb al meer over deze zaak geschre
ven. Ik doe het opnieuw, nu het Neder
landsche bericht over verbetering van
het spoorwegverkeer en het Fransche
over verbetering van het dagelijksch
nieuws- en voorlichtings-verkeer er aan
leiding toe geven. De oude methode van
doorhameren op het aambeeld is nog al
tijd de beste om resultaten te bereiken.
Een jaar geleden is in Den Haag voor
gesteld. dat het dagbladbedrijf in Neder
land zelf de zaak in orde zou maken.
Was dat voorstel aanvaard, dan zou zij nu
al lang en breed in orde geweest zijn.
Maar men wilde het bepaald beter we
ten dan de vakmenschen. Nu zal het een
meevaller zijn als die er nog in slagen
kunnen om iets te bereiken, want zij zijn
van de markt weggehouden en de markt
is uitverkocht. Er bestaat op het oogen-
blik nog geen enkel vooruitzicht oo ver
grooting van den omvang der Neder
landsche dagbladen De schuld van de
vakmenschen is dat niet.
Het komt mij voor dat alles in het werk
gesteld moet worden om verandering in
dezen toestand te brengen. Het Neder
landsche herstel is te dezen oozichte ach
terop bij dat in andere landen. Buiten-
landsche bezoekers, zelf gewend aan pa
pier-restricties in hun land, beschouwen
niettemin de Nederlandsche dagbladen
met stomme verbazing en vragen: hoe is
dit mogelijk? De Engelsche pers klaagt
over haar eigen papier-beperkingen. Zij
beschikt over een veelvoud van onze
toewijzingen, maar voelt zich nog geremd
omdat zii meer zou willen doen. De Bel
gische. Zwitsersche en Scandinavische
dagbladen zijn alle veel ruimer van
grondstoffen voorzien dan de onze. Dat
beteekent dus, dat ook in die kleine lan
den een veel ruimer voorlichting bestaat
dan in Nederland, hetgeen het herstel en
de samenwerking der bevolking dagelijks
en direct bevordert. Wij putten ons uit
in pogingen om in onze kleine ruimte
zooveel mogelijk te geven, maar kunnen
velerlei niet toelichten en velerlei niet
stimuleeren en bevorderen op de wijze,
waarop wij weten dat dit zou moeten ge
beuren, eenvoudig en alleen omdat het
panier ontbreekt.
Er is in deze zaak een kortzichtig en
bekrompen beleid gevoerd.
R. P.
Amerikaansche Kruiser
naar Triest
Te Washington is officieel bekend ge
maakt dat de zware kruiser „Fargo" bü
wijze van voorzorgsmaatregel \*anuit
Malta naar Triest is gezonden. In offici"
eele kringen te Washington wordt deze
geste beschouwd als eeu gevolg van de
toenemende spanning rond Triest met het
oog op de naderende beslissing van de
vier ministers te Parijs. De Vereenigde
Staten, aldus deze kringen, zijn vastbe
sloten hunne verplichtingen inzake Triëst
na te komen.
Oorlogsschepen van Engeland en de
V.S. liggen in de Golf van Venetië nabij
de kust van Venezia Giulia, de Adriati-
$che provincie, die zoowel door Italië als
door Joego-Slavië wordt opgeeischt.
Volgens een officieel Joego-Slavisch
communiqué van 21 Juni liggen vijf Brit-
sche oorlogsschepen verankerd in de ha
ven van Triëst.
Aanbieding der petities „tot versteviging van den
band tusschen de deelen van het Koninkrijk''
Dinsdagmiddag om lfi.00 uur zijn de heide West-Indische delegaties, die namens
de West-Indische gebiedsdeelen hun petities kwamen aanbieden, door H.M. de
Koningin in het paleis „het Loo" ontvangen.
Zij werden bij hun komst verwelkomd door den hofmaarschalk jlir. ir. Siclcinghc
en den kapitein-vlieger van ZliuiIcq-Bergmaan, waarna de delegaties in de gelegen
heid werden gesteld de petities aan H.M. aan te bicden.
Hef woord is aan
Gustave le Bon:
Een volkdat onophoudelijk
om gelijkheid roept, is er
na aan toe slavernij te
aanvaarden.
Naar zelfbestuur
voor Suriname en Curacao
In de petitie van Suriname wordt het
levendige verlangen der Surinaamsche
bevolking vertolkt, dat aan dit gebieds
deel de vrijheid worde gegeven eigen in
wendige aangelegenheden te regelen. De
Staten van Suriname steunen daarbij op
de Koninklijke rede van 1942, waarin on
der meer een rijksverband in het uitzicht
werd gesteld waarin de leden van het
Koninkrijk het zelfbeschikkingsrecht zou
den verkrijgen. De Surinaamsche petitie
zegt verder dat de consequentie hiervan
met zich brengt dat Suriname zijn eigen
constitutie vaststelt. Een bijgevoegd me
morandum geeft de beginselen van deze
grondwet, zooals zij volgens oordeel der
Staten dient te worden vastgesteld. De
Curacaosche petitie legt den nadruk op
het verouderde stelsel van het bestuur,
dat steunt op koloniale beginselen, en
deelt mede een commissie te hebben sa
mengesteld die met de Nederlandsche re
geering zal overleggen op welke wijze
aan Curasao een zelfbestuur als genoemd
in de Koninklijke rede, kan worden ver
leend.
Het Surinaamsche
grondwetsontwerp
De beginselen, volgens welke naar het
oordeel der Surinaamsche Staten de
nieuwe grondwet moet worden vastge
steld, behelzen o.m. de benoeming van
een gouverneur door de Koningin voor
den tijd van vier jaren, uit een voor
dracht van drie personen door de Staten.
Deze gouverneur is niet verantwoordelijk,
bij hem berust de uitvoerende macht.
De Staten zullen bestaan uit 21 leden die
tezamen met den gouverneur de wet
gevende macht uitoefenen. De regeering
zal worden uitgeoefend door den gouver
neur en de hoofden der departementen,
die door den gouverneur zullen worden
benoemd en ontslagen.
Er wordt recht gesproken in naam des
konings. De organisatie en samenstelling
van de rechterlijke macht wordt bij de
-wet geregeld.
Benoeming van rechters geschiedt door
den gouverneur uit een voordracht van
de Staten van 3 personen.
De rechters worden voor het leven
benoemd, onder voorwaarden bij wet te
regelen.
Het muntstelsel wordt bij wet geregeld.
Verder zegt de petitie, dat de Staten
van Suriname, in het volle besef dal over
het volledige zelfbeschikkingsrecht van
Suriname eerst na de aanstaande rijks
conferentie zal worden beslist, niettemin
Gezamenlijk communiqué
Na hun bezoek aan H. M. de Ko
ningin hebben de West-Indische
delegaties gezamenlijk het volgende
communiqué uitgegeven:
„De mogelijkheid van een misver
stand, dat onze komst de zorgen van
de Nederlandsche regeering zou kun
nen vergrooten, willen wij .uit den
weg ruimen door te verklaren, dat
het doel van onze petities is een
grondslag te leggen voor samenwer
king in Rijksverband voor wat be
treft Suriname en Curagao. Daarvoor
is noodig, dat de volken in West-
Indië in de gelegenheid worden
gesteld mede te werken door middel
van eigen besturen. Invoering van
zelfbestuur is mogelijk binnen het
kader zelfs van de bestaande grond
wet. Wij zijn uitgegaan van de ver
onderstelling, dat er een Rijkseenheid
tot stand komt in den geest, door
H. M. in hare Koninklijke rede van
6 December 1942 tot uitdrukking
gebracht."
van oordeel zijn dai de grondwet de ge
legenheid openlaat dat in de Surinaam
sche staatsregeling enkele wijzigingen
kunnen worden aangebracht, die al aan
stonds tegemoet komen aan het in Su
riname levende verlangen naar grootere
zelfstandigheid, welke wijzigingen in een
eveneens afzonderlijk hierbij gevoegd
memorandum worden aangegeven. Deze
wijzigingen zijn o.a.:-
Dat artikelen, die den gouverneur alle
macht geven in geval van oorlog of op
stand en hem alle macht geven bij drin
gende omstandigheden, dienen te verval
len.
Het artikel, bepalende dat regeling bij
algemeenen maatregel van bestuur kan
geschieden, indien de staten een hun
tweemalen aangeboden ontwerp-landsver.
ordening niet goedkeuren, dient te verval
len.
Het artikel, dat den gouverneur de be
voegdheid geeft op eigen gezag en ver
antwoordelijkheid landsverordeningen,
vast te stellen, dient te vervallen.
De vaststelling der begrooting dient niet
meer door den Nederlandschen wetgever
te kunnen geschieden, doch bij uitsluiting
door de Surinaamsche wetgevende or
ganen. In verband hiermede zal dit ar
tikel dienen te vervallen.
De stem uit Curacao
De petitie die de delegatie uit Curasao
aanbood, bevatte niet een gedetailleerd
ontwerp ter grondwetsherziening, doch
wel wordt aangedrongen op wijziging van
het huidige bestuur hangende de bespre
kingen over de verwezenlijking va. h-t
zelfbestuur. De petitie zegt onder meer:
„Dat de algemeene ontevredenheid over
het bestuursstelsel in Curagao ingrijpende
veranderingen, in afwachting van de de
finitieve constructie van het Koninkrijk,
uiterst urgent maakt, daar het bestuur
van Curagao. berustend op verouderde
koloniale beginselen, nog heden autocra
tisch is en derhalve een democratische
structuur onmogelijk maakt;
dat de Nederlandsche regeering niet
bekend is met Curagaosche toestanden en
veelal eenzijdig wordt ingelicht;
dat de staten van Curagao er innig van
overtuigd zijn, dat de gebleken bereid
willigheid van Curagao met Nederland
samen te werken, zal leiden tot verstevi
ging van den band tusschen de deelen
van het Koninkrijk bij de vorming van
een gemeenebest van Nederlandsche
volkeren op grondslag van gelijkheid en
gelijkgerechtigheid.
Vi jf jaar voor Arnold Meijer
Hedenochtend om 10 uur is Arnold
Meyer door het Bijzonder Gerechtshof te
's-Hertogenbosch veroordeeld ter zake
van „hef voortgezet misdrijf van opzette
lijk in tijd van oorlog den vijand hulp
verleenen", tot een gevangenisstraf van
5 jaar met aftrek van voorarrest, waar
onder tevens begrepen den tijd, dien hij,
op last van het militair gezag in het
kamp te Vught heeft doorgebracht. Hij
werd voorts ontzet uit het actief en pas
sief kiesrecht voor den tijd van 10 jaar.
Arnold Meyer heeft acht dagen den
tijd om in cassatie te gaan.
Coördinatie van het Amerikaansche
met het Russische plan
Leden van de Life Guards en de Horse
Guards, die de Engelsche Koninklijke
familie bij haar offlcieelc tochten cscor-
tco ren. droegen weer hun traditioneele
kleurrijke uniformen niet gepluimde
helmen en kurassen. Een der manschap
pen legt met behulp van zijn kameraden
de laatste hand aan zijn omvangrijk
tollet. (I*)
Atoomcommissie
zal alle voorstellen bestudeeren
De commissie voor atoom-energie der
Vereenigde Volken kwam Dinsdagavond
wederom te New-York in zitting bijeen,
ter bespreking van de twee voorstellen,
van de Vereenigde Staten en Rusland,
voor internationale controle der atoom
energie. Het Amerikaansche plan stelt
voor de controle op te dragen aan een
genootschap tot ontwikkeling der atoom
energie der Vereenigde Volken, die het
recht zou bezitten overtreders der inter
nationale overeenkomst te bestraffen. Het
Russische plan maakt de controle onder
geschikt aan den Veiligheidsraad en geeft
den grooten mogendheden een vetorecht
ten aanzien van beslissingen over de
atoomenergie.
De Fransche gedelegeerde Parodi ver
klaarde, dat beide plannen veel gemeen
hebben, en dat het niet onmogelijk is een
compromis te vinden. Hij stelde voor een
werk-commissie in het leven te roepen,
die de werkmethoden der commissie zou
moeten bestudeeren.
De Poolsche gedelegeerde, dr. Lange,
steunde het Russische voorstel. Hij legde
vooral den nadruk op de wenschelijkheid.
dat de regeeringen bij de wet overtreders
van de internatiopale overeenkomst straf
baar zouden stellen. Het Amerikaansche
voorstel, den aanmaak van atoombom
men stop te zetten en de reeds vervaar
digde bommen te vernietigen, juichte hij
toe.
De Nederlandsche gedelegeerde, mr. van
Kleffens, verklaarde dat het Amerikaan
sche en het Russische plan volstrekt i
strijdig zijn. Hij drong er bü de
op aan niet problemen als het vetorecht
en de bestraffing van overtreders te be
handelen voor men het er over eens ge
worden was welk plan men in praktijk
wenscht te brengen. Naar mr. Van Klef
fens verklaarde zal Nederland zelf geen
plan indienen.
De commissie moet haar taak. het op
stellen van een ontwerp, beginnen „in een
geest, en met een verhevenheid en een
plichtsbetrachting die in overeenstemming
is met dc majesteit van onze taak", aldus
mr. van Kleffens.
VETO ONGEWENSCHT.
Kolonel Khalifa, de Egyptische afge
vaardigde. verklaarde dat hij het Ameri
kaansche plan geheel en al steunde.
Egypte kan zich niet vereenigen met het
behoud van het vetorecht, zooals Rusland
voorstelt.
Evatt de Australische gedelegeerde,
zeide, dat Australië in het algemeen met
het voorstel van Baruch accoord ging. Hij
meende, dat Gromyko's suggesties ter
zake van verbod van vervaardiging en
gebruik van atoomwapenen in het Ameri
kaansche plan verwerkt zouden kunnen,
worden. Hij was het niet eens met Gro
myko's gedachte van behoud van het
veto-recht inzake atoom-aangelegenheden.
Op voorstel van Evatt werd ten laatste
besloten een werkcommissie, bestaande
uit de leden van de commissie, in te stel
len, welke alle ter tafel gebrachte voor
stellen zal bestudeeren. De bijeenkomst
werd daarna verdaagd.
