Minister-president Beel
openbaart het regeeringsprogram
van
Grootscheepsch begin
de Sportweek
Vrijdag 5 Juli 1.046
(Vervolg van pag. 1)
Gestreefd zal warder, naar versteviging
va-a de positie van den landbouw en den
tuinbouw o.m. door rationalisatie van
productie en afzet, waarbij bevorderd
dient te worden, dat aan het kleine boe
ren- en tuir.dersbedrijf een economisch
verantwoorde grondslag wordt gegeven.
Christelijke grondslag
Stoffelijke welvaart, mijnheer de
voorzitter, kan naar de overtuiging
van deze regeering een volk niet we
zenlijk gelukkig maken, wanneer zij
niet steunt op geestelijke welvaart.
Ook daaraan stelt de regeering zich
dus voor bijzondere aandacht te be
steden. Daarbij gaat zij uit van de
gedachte, dat een oplossing van de
geestelijke (moeilijkheden., waarmede
ons volk te kampen heeft, slechts
kan worden gevonden wanneer men
uitgaat van de zedelijke beginselen,
die aan onze beschaving ten grond
slag liggen en zonder welke geen goed
geordend gemeenschapsleven mogelijk
is. Dat is de erkenning, dat het Chris
tendom voor zeer groote groepen van
ons volk de bron is. waaruit zij hun
geestelijke krachten putten en welks
zedelijke normen door vele aanhangers
van andere dan Christelijke overtui
ging eveneens worden aanvaard.
Op dien grondslag stelt zij zich voor een
versterking var. het gezag, een herstel
van de diep geschokte publieke morali
teit, een wettelijk zoowel als sociaal-eco
nomische erkenning van de hooge waar
de van het gezin en een vernieuwing van
het onderwijs, waarbij de versterking van
het besef van de waarde der geestelijke
en zedelijke beginselen en normen
waarover ik zooeven sprak voor indi
vidu en gemeenschap, de karaktervor
ming. de aesthetische vorming en de
staatsburgerlijke vorming sterker aan tot
dusver het geval ls, op den voorgrond
zullen treden. Zij stelt zich ook voor deze
geestelijke goederen alsmede de culturee-
le goederen, waarover ons volk nog steeds
beschikt, zoo algemeen mogelijk, onder
meerdere door steun aan cultureele in
stellingen en organisaties van cultureelen
en jeugdvormenden aard, toegankelijk te
maken. Aan de geschokte volksgezondheid
zal volle aandacht ernstig worden gewijd.
Grondwetsherziening
Bij dit alles mag het staatkundig leven
niet buiten beschouwing blijven. Ook
daarover heeft deze regeering zich be
paalde beginselen tot richtsnoer gesteld.
Voor wat aangaat onze betrekkingen met
het buitenland is zij zich ten volle bewust
van het groote belang voor het Koninkrijk
der Nederlanden, om zijne positie in inter
nationaal verband in de komende jaren
te bevestigen in overeenstemming met de
beteekenis van het rijk in en buiten Euro
pa. De regeering zal met kracht hare hulp
'blijven geven aan de organisatie en de
ontwikkeling van de Vereenigde Naties.
Met kracht zal worden voortgewerkt aan
den opbouw van een effectieve strijdmacht
ter zee. te land en in de lucht, welke be-
scherming van dc nationale en van de in
ternationale rechtsorde ten doel heeft.
Reeds werd opgemerkt, dat de regeering
zich ten aanzien van de uitvoering harer
economische en vanzelfsprekend ook van
hare sociale plannen op het standpunt stelt
dat de sierk toegenomen overheidsbe
moeienis geleidelijk zal moeten plaats ma
ken voor de zelfwerkzaamheid van indivi
duen en van lagere, met publiekrechtelijke
bevoegdheid omkleede organen, waarbü
nochtans er voor dient te worden gewaakt,
dat reeds vanaf de eerste voorbereiding
van de regelingen der bedrijfsorganen het
algemeen belang en waar noodig de alge
meen leidende taak der overheid tot gel
ding komt. Deze opvatting huldigt de re
geering ook voor andere terreinen dan het
sociaal-economische.
Haar beleid zal erop gericht zjjn in ruime
mate gebruik te maken van de mogelijk
heden, die onze grondwet te dien aanzien
reeds bevat. Daarnaast stelt zij zich voor
zoo spoedig mogelijk een algehcele her
ziening van de grondwet te doen voorbe
reiden, welke o.m. gericht is op een ver
dere uitbreiding van die beginselen, als
mede op de erkenning van de rechten der
burgers, aangeduid in wat hier voor werd
opgemerkt over de verdeeling van de na
tionale welvaart,
De overzeesche gebieds-
deelen
Mijnheer de voorzitter.
Ik kom thans tot het punt. dat in de
laatste maanden aller gedachten ge
spannen houdt: n.l. de herziening van
ce positie van de overzeesche staats-
deeïen en van hun verhouding tot Ne
derland. De regeering blijft zich sïel-
len op den grondslag der Koninklijke
rede van 7 December 1942. De daarin
aangegeven richtlijnen zullen echter
in haar uitwerking aanpassing behoe
ven aan de veranderde omstandig
heden. Aan de bijeen te roepen Rijks
conferentie zal de regeeringsverkla-
ring van 10 Februari 1946, als bevat
tende het kader waarbinnen ook de
huidige regeering bereid is tot de re
geling van een nieuwe staatkundige
verhouding te komen, worden voorge
legd.
Ten aanzien van Oost-ïndic streeft de
regeering er voorts naar voor de uitvoe
ring van de taak van het opperbestuur in
dat rijksdeel voor den huidigen overgangs
tijd, ni.a.w. totdat een nieuwe rechtsorde,
waarvoor het koninkrijk de verantwoorde
lijkheid zal kunnen dragen kan worden
gevestigd, een voor deze periode geëigend
bestuursorgaan te vormen. Hiertoe worden
voorstellen ontworpen.
Ten aanzien van West-Indië zal het naar
de Tegeering vertrouwt, mogelijk blijken
om voor Suriname en de Nederlandsche
Antillen binnen het huidig grondwettelijk
verband reeds tot een aantal voorloopige
herzieningen te komen, die aan de daar
heersehende verlangens bevrediging zullen
schenken.
De regeering is zich den ernst van het
Indonesische probleem ten volle bewust,
nochtans vertrouwt zij, dat een vredelie
vende oplossing daarvan, welke het wel
zijn zoowel van het Indonesische als van
het Nederlandsche volk, alsmede van alle
andere bevolkingsgroepen zal dienen zoo
spoedig als maar mogelijk is, mede dank
zij eenerzijds de aloude banden en ander
zijds het ook hier levend begrip voor den
drang naar zelfstandigheid, zal kunnen
worden verwezenlijkt en hierdoor ook de
gezamenlijke taak van alle staatsdeelen in
de internationale samenleving weer zal
kunnen worden opgenomen en vervuld.
Dit zijn de beginselen, waarop ae regee
ring haar beleid wenscht te bouwen. Zij
heeft gemeend niet in nadere concretisee
ring harer plannen voor de komende zit
tingsperiode te moeten treden, omdat de
plechtige opening dezer zitting op 23 Juli
a.s. haar daartoe de gelegenheid biedt.
Zij is er zich van bewust, dat talrijke en
groote moeilijkheden haar weg zullen
kruisen. Nochtans meent zij haar tèak te
moeten aanvaarden in de overtuiging, dat
zij wordt geschraagd door het vertrouwen
van de volksvertegenwoordiging, met wie
het haar een eer zal zijn nauw te mogen
samenwerken. Zij is er zich tenslotte diep
van bewust, dat de goed-christelijke en
niet minder goed-vaderlandsche zegswijze:
„aan Godes zegen is alles gelegen" ook
van toepassing is op de groote taak, waar
voor zij zich ziet gesteld: Het leiden van
ons volk naar een betere toekomst, waar
bij de idealen, welke in de donkere uren
der bezetting zoovelén bezielden, ons volk
blijvend mogen inspireer en."
Geen feest in Heemstede
De genoemde lieriunering-sdalum
onjuist.
In de vergadering van den Heemsteed-
schen gemeenteraad deelde een der leden
Vrijdagavond mede. dat het op 7 Septem
ber a.s. 600 jaar geleden zal zijn, dat Mar_
garetha van Henegouwen Heemstede tot
zelfstandige Heerlijkheid verhief. Hij
achtte dit een reden om in Heemstede
feest te gaan vieren en vroeg aan B. en
W. daarvoor plannen te maken. Het col
lege zegde toe de zaak te zullen over
wegen. Wij vernemen evenwel dat een
onderzoek vanwege het raadhuis ingesteld
heeft uitgewezen, dat de genoemde her
inneringsdatum niet klopt. Heemstede is
reeds veel eerder tot zelfstandige Heer
lijkheid verklaard. Er Is wel een akte
van 1346, waarin aan den Heer van Heem
stede bepaalde rechten worden toegekend,
betrekking hebbend op het voltrekken var.
de doodstraf binnen de afzetting van zijn
Huis.
~<*en reden geacht om feest
te gaan vieren.s
Het vervoerprobleem 1
iia Haarlem en omgeving
Dc gezamenlijke commissie aan
liet werk,
Eenige maanden geleden hebben wij
medegedeeld, dat een commissie ingesteld
is ter bestudeering van het vervoerspro
bleem in Haarlem en omgeving. Daarin
hebben zitting vertegenwoordigers van de
gemeenten Haarlem, Bloemendaal en
Heemstede, alsook eenige andere deskun
digen op vervoergebied. Voor Haarlem
zitten er in de heeren A J. M. Angenent,
wethouder, ir. M. H Maas, directeur van
Openbare Werken en E. H. Tenckinck,
commissaris van Politie. Als deskundigen
zijn in de commissie opgenomen de hee
ren jhr. J. Röell, directeur en ir. W. J.
Burgersdijk. oud-directeur der N.Z.H.. ir.
F. Ottevangers, ingenieur van Openbare
Werken en M. C. v. d. Wal, directeur der
Brockway.
De commissie heeft reeds verschillende
keeren vergaderd Het is de bedoeling
ook in de vacantiemaanden zittingen te
houden opdat zoo spoedig mogelijk een
advies kan worden opgesteld. Tot heden
is nog niet te zeggen in welke richting
tram, trolleybus of autobus? het ad
vies der commissie zal gaan.
Amicitia Juncti: Freuleken
Herman Roelvink's bij dilettanten zoo
geliefde en ook door de Haarlemsche gym
nasiasten herhaaldelijk vertoonde blijspel,
heeft het ook ditmaal weer „gedaan", dank
zij de waarlijk voortreffelijke vertooni.ng
dezer vijfde-klassers, die ondter de zorg
vuldige leiding van een jóngen! leeraar en
geholpen door een schilderachtige costu-
meering en een typeerende grime, de di
verse karakters goed hebben begrepen en
uitgebeeld. De melancholieke en verbit
terde Job in zijn wagentje, het arrogante
tudentje en de driftige Papa, de zacht
zinnige zuster en de Peer Gynt-achtige
vriend, de dwaze tante en het nukkige
dienstmeisje, kregen elk het hun toeko
mende deel. En het was geen gemakkeliike
taak. de diverse dialecten: het stads-Gel-
der^rh van den landedelman, het onver-
valschte boersch van Miebetje, het Hêgsch
van het schattige fatje -en het Fransche
koeterwaalsch van Tante Henriëtte ver
staanbaar over het voetlicht te brengen.
De lof. door den rector, dr. C. Spoeldei'.
zijn aldus acteerende leerlingen toege
zwaaid, was alleszins verdiend.
H. G. CANNEGIETER.
REPATRIEERING.
De passagierslijsten van het m_s. „Tji-
sadane", dat vermoedelijk 9 Juli te Am
sterdam zal arriveeren, liggen op onze
bureaux Groote Houtstraat 93 en Soenda-
plein 37 ter inzage.
Reeds vijf goudstaven
opgebaggerd
Woensdag was een gouden dag
De arbeiders van de baggermachine
in den Nieuwen Waterweg die vorige
week een goudstaaf uit het zand op
diepte. zijn thans vol ijver om nog meer
van het kostbare metaal aan het water
te ontrukken. Er is een wedstrijd ont
staan onder de werklieden op de zand
bakken en op de baggermachine om
door een zoo nauwkeurig mogelijk on
derzoek van het opgespoten zand nieu
we staven goud te ontdekken van den
schat, die op deze plaats in de Meida
gen van 1940 door de Duitschers in den
grond werd geboord door de beschie
ting van de loodsboot, die het goud naar
Engeland zou brengen.
Het resultaat van dien ijver heeft zich
niet laten wachten: Reeds vijf staven
zijn nu aan de oppervlakte gebracht.
Woeiisdag werden niet minder dan drie
staven Iegelijk opgevischt. De blokken
wegen 12K.G. Er is een belangrijke
kans dat een groot deel van den schat
zal kunnen worden geborgen en terug
gegeven aan de oorspronkelijke eigena
res, de Nederlandsche Bank.
Ceheime besprekingen
over de Ruhr-sfeenkool
Deskundigen op het gebied van steen
kool'uit Groot-Brittannië, de Vereenigde
Staten en Fftmkrijk zijn heden te Parijs
besprekingen begonnen. Vertegenwoordi
gers van de pers werden niet toegelaten.
De eerste resolutie, die werd aangenomen,
was. aldus verneemt Reuter, een beslis
sing om te verhinderen, dat vertegen
woordigers van de pers iets van het ver
loop der besprekingen te weten komen.
Het doel der bijeenkomst is de iech
nische mogelijkheden te onderzoeken voor
het verhoogen van de steenkoolprodudie
van het Ruhrgebied met het oog op het
vergrooten van de hoeveelheid welke voor
den export, in het bijzonder naar Frank
rijk, bestemd is.
De besprekingen worden gehouden ten
gevolge van een langdurige Fransche
campagne, waarin de Britsche politiek en
de Britsche behandeling der Duitsche
mijnwerkers aansprakelijk worden gesteld
voor het huidige steenkooltekort in Frank
rijk.
Burgemeester:
„Wij
kunnen gerust
De Haarlemsche Sportweek is
Donderdagavond op grootscheep-
sche wijze ingeluid met den optocht
van duizenden sportbeoefenaren,
jong en oud, deel uitmakende van
een veertigtal vereenigingen, die zich
uit alle deelen van de stad met
vaandels en praalwagens naar de
Groote Markt begaven, waar een
défilé van drie kwartier plaats had
voor burgemeester en mevrouw
Reinalda. Wij hebben op het lachen
de gelaat van den burgemeester iets
van trots gezien tijdens dit défilé
en alle Haarlemmers, die toekeken,
moeten fier zijn geweest op de jeugd
van hun stad. Zoo frisch en ferm
trokken de duizenden voorbij.
Toen alle deelnemers zich hadden op
gesteld en de Markt schier overvuld was
met de heldere en kleurige sportgewa-
der., .-peelde om half negen de Posthar-
Karakleristieke oti<1-Zecn«»<cl>e landbouwwerktuigen zijn te zien op de tentoon
stelling. die vandaag te Goes gcojxmd is ter eere van het 100-jarig bestaan van
de Zeemvsche landbouw Mij. Minister Manskolt heeft liiertoe gistcrcu in Goes
een feestrede gehouden.
zijn
monie. die reeds trouw voor een gesta-
digen roffel had gezorgd, het Wilhelmus.
Vervolgens nam burgemeester Reinalda
het woord.
„Er is vandaag bij ons allen groote
vreugde over het feit, dat wij veerliei.
maanden na de bevrijding van ons vader
land thans reeds weer op een zoo groot-
sche. kleurrijke, sterke wijze uiting kun
nen geven aan de gevoelens, welke
leven onder allen, die op eenigerlei
wijze in Haarlem deelnemen aan de
portbeweging. Er is bij velen bezorgd
heid over den rr.oreelen staat, waarin
ons volk, waarin ook de jeugd is komen
te verkeeren. Maar als wij hier staan,
met dit prachtige overzicht over de
Groote Markt, dan kunnen wij gerust
zijn.
Er is echter nog geestelijk en zede
lijk verval en er moet herstel plaats
hebben, ook in het gezin. Daarin leert
de opgroeiende jongemensch allereerst
het d'ienen van de gemeenschap, en ook
de jeugdbeweging wekt tot deze deug
den op. De sport zal verantwoor
delijkheidsgevoel en gemeenschapszin
brengen. Ik doe van deze plaats opnieuw
een warm beroep op ouderen en jonge
ren. voort te gaan op de wijze, waarop
zij na veertien maanden dit prachtige
resultaat hebben bereikt."
Tot slot zegde de burgemeester dank
aan allen, in het bijzonder aan de be
stuurders van de sportorganisaties voor
het belangrijke werk, dat zij voor den
opbouw hebben verricht. Speciaal be
dankte hii het bestuur van het Spovt-
weekcomité voor zijn ingespannen
werkzaamheden en den heer J. W. Duyf
voor de wijze, waarop hij dit groote
sportfestijn heeft, georganiseerd. Daar
na noodigde de burgemeester allen uit,
een driewerf hoera uit te brengen op de
Koningin, hetgeen met groot enthou
siasme gebeurde.
Dr. C. Spoelder, voorzitter van het
uitvoerend comité, dankte namens allen
burgemeester Reinalda voor zijn woor
den en sprak de hoop uit, dat men nog
menigmaal in volle vrijheid zou mogen
medewerken aan een sportieest als dit.
Daarop defileerden de deelnemers nog
eenmaal langs het bordes, om vervol
gens naar de diverse stadsdeelen te
marcheeren. Het weer werkte goed
mee, de orde was, dank zij de grondige
oolitiemaatregelen, verzekerd en aan
het feit. dat allen hun beste beentje
hebben voorgezet, is het in de eerste
plaats te danken, dat de Sportweek op
grandiooze wijze is begonnen.
