IJmuider Courant
Dr.
van Mook
neemt buitengewesten over
Vuurgevechf
Cfe Jaargang Xo. 18379
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Maandag 15 Juli 1910
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.
Record-oogsten in Amerika
Amerika zal spoedig het gestelde doel
voor den uitvoer van graanproducten van
den oogst 1945 bereiken, doch eenig gevoel
dat door dit succes de wereld-voedsel-
crisis zou zijn opgelost, is ongewettigd,
aldus deelde Chester C. Davis, voorzitter
van President Truman's Hongersnood Co
mité, mede.
Intusschen heeft het Departement
van Landbouw een bijna record-oogst
van 1.090.092.000 bushels tarwe en de
hoogste ooit gekende maisoogst van
3i300.000.000 bushels voor het jaar 1946
vóórspeld. De raming van de tarwe
oogst is 65.000.000 bushels meer dan
op 1 Juni werd geschat.
Het vorig jaar werden 3.018.410.000
bushels mats geoogst, terwijl de ge
middelde oogst over de tienjarige
periode tusschen 1935 en 1945
2.608.499.000 bushels bedroeg. Met uit
zondering van 1942 zijn de oogst-
vooruitzichten van alle soorten graan
het beste sedert zeven jaar.
De verwachte groote tarweoogst vormt
een scherp contrast met de scherp ge
daalde tarwevoorraden bij de boeren ten
gevolge van het regeeringsprogramma
voor den aankoop van tarwe ten behoeve
van de hulpverleening aan het buitenland.
Volgens het Departement van Landbouw
was de op 1 Juli opgeslagen hoeveelheid
tarwe minder dan de helft van die van
vorig jaar op het zelfde tijdstip en het
kleinst sedert 1937.
De Britsche pers
Onderzoek voorgesteld.
Een aantal Labour-leden van het Brit
sche parlement heeft een motie ingediend,
waarvan de tekst als volgt luidt: „Naar
de meening van het Huis is het ge-
wenscht, dat er stappen worden onder
nomen om na te gaan bij wie eigendom
van en controle op de pers berusten, n.l.
wat betreft monopolistische tendenties
in den eigendom (aanwezigheid van groe
pen bijen behoorende nieuwsbladen) en
wat betreft den invloed van financieele
zijde (adverteerders e.d.) op het lanceeren
of verzwijgen van nieuwsberichten". Meer
dan honderd Labour-leden hebben hun
naam reeds onder deze motie gezet en
men verwacht dat nog andere daartoe
zullen overgaan.
Overeenstemming
F rankrijk—Vietnam
Te Fontainebleau, in de Salie des Co
lonnes is de conferentie tusschen Frank
rijk en Vietnam (Fransch Indo-China) ge
houden, waar Zondag een accoord werd
gesloten, dat o.m. de volgende punten
bevat: Het verdrag tusschen Frankrijk en
Vietnam zal een belangrijke factor zijn bij
de totstandkoming van het statuut van
de Fransche unie. De betrekkingen tus
schen Frankrijk en Vietnam binnen de
Fransche unie zullen worden gegrondvest
op de vrije samenwerking van de beide
volkeren, hun uit het statuut voortsprui
tende gelijkheid en hun solidariteit om
hun gemeenschappelijk belangen te waar
borgen, Tenslotte drukken Frankrijk en
Vietnam hun gehechtheid aan dezelfde
democratische en sociale idealen uit.
De beide delegaties zijn gelijkelijk van
meening. dat alle wezenlijke democrati
sche vrijheden, zooals die van godsdienst,
meeningsuilïng, vereeniging en vergade
ring enz. volledig zullen moeten worden
gegarandeerd aan de Franschen in Viet
nam. zoowel als aan de staatsburgers van
Vietnam in Frankrijk.
Bloedspoor
leidde tot arrestatie
In den nacht van Zaterdag op Zondag
om half twee trad plotseling de alarmin
stallatie van een ijsfabriek aan de Regen-
tesselaan te Overveen in werking. Twee
buurlleden. vader en zoon. begaven zich
onmiddellijk naar de fabriek en raakten
daar slaags mee een inbreker, die op het
punt stond zijn slag te slaan. In de duis
ternis kreeg de ongenoode gast een paar
rake klappen volgens de buurlieden liep
hij bovendien tegen een obstakel op
maar hij wist zich los te rukken en vluchtte
met een grooten sprong dwars door een
raam. Rechercheurs, die al spoedig ter
plaatse waren, konden den vluchteling in de
duisternis niet meer achterhalen.
Bij het aanbreken van den dag evenwel
ontdekten zy een bloedspoor, dat zijn de
Ijsfabriek tot over de spoorbaan leidde.
Al zoekende kwamen de rechercheurs, die
telkens een bloeddrop vonden, in Bloemen-
daal terecht. In den voortuin van een huls
aan den Zijlweg troffen zii een vrij groote
bloedplas aan. Klaarblijkelijk had de ge
wonde zich hier verbonden. Desondanks
kon het spoor nog verder worden gevolgd,
maar dit leek onmogelijk te zullen worden,
toen het eensklaps begon te regenen. De
speurders wanhoopten reeds, toen zij on
verwacht een nieuw bloedspoor ontwaar
den. Over een sloot en door een aardappel
veld kwamen zij terecht op een braakliggend
stuk land en daar lag een man. I-Ilj was door
bloedverlies uitgeput, had een blauw oog,
een bloedneus, en een wond aan zfjn voet.
Deze laatste had hfj primitief verbonden.
Via het ziekenhuis, waar de verwondingen
gehecht werden, belandde hij tenslotte In
de cel.
Nederlandsch gezag hersteld in
Groote Oost, Borneo, Banka en Billifón
De Groote Oost, Borneo, Bank» en Billiton stonden niet ingang van Zondagnacht
12 uur niet langer onder commando van „S.E.A.C.", het geallieerde opperbevel in
het Verre Oosten, zoodat vanaf genoemd uur de Nederlandsehe autoriteiten weer
verantwoordelijk waren voor dc handhaving' van rust en orde in deze gebieden.
„De Britsche en Brit.scli-Indische troepen worden teruggetrokken uit die deelen
van Nederlandsch-Jndië. waar zij hun militaire taak hebben volvoerd, derhalve
liet geheele grondgebied, met uitzondering van Java. Sumatra en den Riouw-
nrehipel", aldus een officieele mededceling van liet geallieerde hoofdkwartier.
Dr. van Mook heeft de bestuursgebieden in den ochtend van den 15den Juli te
Makassar overgenomen, waarna hij in den middag met zijn gezelschap naar
Malino vertrok.
„Wantrouwen ongegrond"
Tijdens de officieele overneming te Ma
kassar van de gebieden, die aan de Ne-
derlandsch-Indiscne regeering zijn terug
gegeven, heeft dr. Van Mook o.m. het
volgende gezegd:
„De geallieerden hebben de verant
woordelijkheid voor het grootste deel van
Borneo. Banka en Billiton aan de Neder-
landsch-Indische regeering overdragen.
Als eerste maatregel wordt vandaag de
staat van beleg voor het geheele gebied,
waar het burgerlijk bestuur weer wordt
ingesteld, opgeheven, behalve in enkele
gebieden (Bali en enkele deelen van Bor
neo).
De conferentie te Malino zal een eerste
stap naar een wyder perspectief beteeke-
nen. Uit de groote lü'n, van wat wy hier
zullen bereiken, zal blyken, dat het kolo
niale tijdperk werkelijk tot het verleden
behoort en dat het nog steeds bestaande
wantrouwen jegens dc bedoeling van de
Nederlanders om Indonesië te helpen by
de evolutie van een vry gemeenbest on"
gegrond is.
„Zooals in de verschillende verklaringen
is neergelegd, doelt de Nederlandsehe poli
tiek op de vorming van een zich zelf
besturend Indonesië zoo spoedig mogelyk
en met alle beschikbare middelen, ten
einde het in staat te stellen om een eigen
plaats te kiezen in dc familie der volkeren
en als drager van die verplichtingen,
die elk land ter wereld op zich moet
nemen, zich een weg in de toekomst te
kiezen.
Het is vanzelfsprekend, dat de onder
handelingen over belangrijke gebiedsdee-
len, zooals Java en Sumatra, voor het
geheele land van het grootste belang zijn
en dat het lot van zoo vele duizenden,
die vroeger of thans door den vijand of
door extremisten van de vryheid zijn be
roofd, een grooten invloed heeft gehad,
op wat de regeering kon en moest doen.
Maar van net eerste begin af heeft
vastgestaan, dat ieder deel van Indonesië
de gelegenheid zou krijgen om zijn mee
ning te uiten over de plaats, die het in
het geheel zou willen innemen en over
de voorwaarden, waarop het die plaats
zou willen bezetten. Het zou een ieder,
die met de feiten bekend is, duidelijk
moeten zijn, dat handhaving van de poli
tieke samenhang van Indonesië voor dit
land en zijn bewoners van het grootste
belang is, wil het zijn plaats als een
krachtige en economisch sterke r.atie
kunnen innemen."
Vervolgens zeide dr. Van Mook nog,
dat de dag van heden voor deze gebieden
eigenlijk pas het einde van den oorlog
beteekent, nu de taak van het geallieerde
opperbevel vrijwel geëindigd is met het
wegvoeren van ruim 180.000 Japansche
k r ij gsge vangenen.
..Voor het behoud van den staatsrechte
lijken samenhang van Indonesië is, be
halve een vrij overleg, noodig, dat de hier
werkende Nederlanders ten volle van
den tijdgeest doordrongen zijn en besef
fen, wat het beteekent om dit land naar
de onafhankelijkheid te voeren", zeide dr.
Van Mook, en vervolgde met er op te
wijzen, dat de gebeurtenissen tijdens de
bezetting daarna leidden tot talrijke con
flicten tusschen de bevolkingsgroepen en
de Indonesiërs, waardoor begrijpelijker
wijze allerlei hartstochten werden opge
wekt.
„Indien wij er ons rekenschap van
geven, dat dit zijn diepsten oorsprong in
de Japansche tyrannie vindt en dat dit
een overwinning van de Japansche poli
tiek beteekent, kan het niet moeilijk
zijn terug te keeren tot menschelijke ver
houdingen en misdadigers van anderen,
die op daar tegenover staande reacties uit
den kolonialen tijd door te heftig natio
nalisme over de schreef zijn gegaan, te
onderscheiden. Wij moeten door dit alles
heen den weg tot elkander terugvinden.
Het snelst zullen vryheid en veiligheid
hersteld worden, wanneer zij, die door
geweld en intimidatie meenïngen trachten
op te dringen of een doel nastreven, de
overheid tegenover zich vinden. Politieke
vrijheid kan niet samengaan met- kidnap
pen en terreur".
Indonesisch protest
Indonesische republikeinen hebben Zon
dag aan generaal Mansergh een formeel
protest overhandigd in verband met het
herstel van het Nederlandsehe gezag over
die gebieden, waar uit de Britsche en
Britsch-Indische troepen zullen worden
teruggetrokken.
Het woord is aan
Collins:
Afgtinst en vrees zijn de
eenige hartstochtenwaar
aan geen genoegen verbon
den is.
(Uit: Aphorisms;
English Review; 1914).
Truman en Byrnes
lichtten elkaar in.
Toen Byrnes Zondag uit Parijs op
het vliegveld bij Washington arri
veerde. wachtte Truman hem daar op
met de boodschap: „Wij hebben giste
ren de Engelsche leening goedge
keurd". Het antwoord van Byrnes was:
„Dat is goed nieuws. Wij hebben in
Parijs eenigen voortgang in de rich
ting van den blijvenden vrede ge
maakt!"
Ken talrijke menigte volgde den wedstrijd LimburgiaHaarlem waarvan Haar
lems Dagblad uit Brunssum een ooggetulgeverslag gaf, dat op liet Soeudaplein
en de Ged. Oude Gracht werd uitgezonden. Hier ziet men de belangstelling op
liet Soeudaplein»
Zal Prijsbeheerschingswet
opnieuw veto krijgen?
President Truman heeft de nieuwe wet
geving op het gebied van prijsbeheer-
sching „verschrikkelijk" genoemd. Te
genover Byrnes, den minister ven Bui-
tenlandsche Zaken, die uit Parijs is terug
gekeerd, liet hij zich in dien geest uit.
Waarnemers meenen, dat de wet in haar
huidge gedaante ten tweeden male Op
Truman's „veto" zal stuiten.
aan Joegoslavische grens
Ernstig incident
bij de Morgan-lijn"
Volgens radio Rome heeft het hoofd
kwartier van de 88ste Amcrikaansche di
visie officieel medegedeeld, dat twee Joe
goslavische patrouilles Zaterdagmiddag
by Aurisina de Morgan-lyn hebben over
schreden. Tydcns wederzydsch geweer
vuur van een Amcrikaansche en een Joev
goslavische patrouille werden twee Joe
goslavcn gedood.
Radio Belgrado heeft Zondagavond een
officieel Joegoslavisch communiqué ge
publiceerd over de schietparly tusschen
een Amerikaansche en een Joegoslavische
patrouille bij de Morgan-lyn. Volgens het
communiqué heeft de staf van de natio
nale verdediging na een gedetailleerd
onderzoek het volgende geconstateerd:
De demarcatielijn werd door de Ame
rikaansche troepen overschreden.
De botsing had plaats bij een dorp bin
nen zóne „B" gelegen. (Het door de Joego_
slaven gecontroleerd gebied).
De Amerikaansche patrouille heeft het
vuur geopend, twee Joegoslavische solda
ten van de grenswacht werden bij dit
gevecht gedood.
Reuter voegt er thans aan toe, dat
volgens de radio van de Amerikaansche
strijdkrachten in Europa de Joegoslaven
het vuur openden op een Amerikaansche
patrouille, die een schending van de
grenslijn aan het onderzoeken was.
Frankrijk herdenkt
den 14en Juli
President Truman heeft ter gelegenheid
van den nationalen feestdag in Frankrijk
14 Juli, den dag, waarop in 1789 de
Bastille werd bestormd het hoofd der
Fransche republiek een boodschap doen
toekomen, waarin hij de broederlijke groe
ten van het volk der Vereenigde Staten
overbracht en de meening uitsprak, dat
Frankrijk, ondanks de rampen, die he'
de laatste 25 jaar tot tweemaal toe had
moeten meemaken, zijn plaats innam in
de voorste gelederen der vrije volkeren.
Naar aanleiding van de boodschap van
ruman sprak de Fransche regeeringschef
Bidault een rede uit, waarin hij den Ame-
rikaanschen president dankte en de gevoe
lens van oude vriendschap onder woorden
bracht, welke het Fransche volk voor het
Amerikaansche koestert.
In geheel Franrijk is „Quatorze Juillet"
mei groot enthousiasme gevierd.
Churchill sprak te Metz.
Winston Chruchill heeft te Met/, een
juichend auditorium toegesproken. Hij be
diende zich van de Fransche taal. Chur
chill verklaarde, dat hij veertig jaar lang
de vriend van Frankrijk was geweest en
dat hij het hoopte te blijven. Naar zijn
overtuiging zou Frankrijk de moeilijkhe
den, waarin het verkeert, te boven komen.
Hij gaf voorts als zijn meening, dat de
tweede wereldoorlog voorkomen had kun
nen worden, indien men er nauwkeurig
op had toegezien, dat Duitschland zich
niet bewapende.
Als reden van zijn bezoek aan Metz gaf
Churchill op, dat hij een desbetreffende
afspraak had gemaakt met generaal
Giraud ter gelegenheid van de landing in
Noord-Afrika.
Duitsche hegemonie moest thans voor
goed onmogelijk zijn, maar een Ver-
eenigd Europa was noodig. Anders zou
ook de UNO, waarvan de Vereenigde
Staten thans het machtigste lid waren, in
twee kampen verdeeld kunnen worden
of ten onder gaan. Een sterk Frankrijk was
vereïscht,
Churchill, die per vliegtuig naar Metz
was gekomen, werd er ontvangen door
den Franschen minister van financiën,
Robert Schumann, en generaal Henri
Giraud.
