Moecl, beleid en frouw
Kunnen de Neurenbergers
worden uitgeleverd?
De Vereenigde Staten
Vier dappere zonen van Nederland
worden posthuum geëerd
Aan boord van den torpedobootjager
„Banckert", liggende te Amsterdam, heeft
dezer dagen een plechtigheid plaats gehad,
tijdens welke de Koningin aan de nabe
staanden van een viertal om het leven ge
komen officieren van de marine de Mili
taire Willemsorde uitreikte. De volgende
bijzonderheden worden gemeld omtrent de
daden van „moed, beleid en trouw" waar
voor deze hoogste onderscheiding werd
verleend:
De luitenant ter zee der le klasse A. J.
Bussemaker, commandant van Hr. Ms. „O-
16". deed in den nacht van 11 op 12 Dec.
1941 een boven-water-aanval op vier nog
met troepen beladen Japansche transport
schepen nabij Tandjoeng Patani in de
golf van Siam.
Ondanks de groote gevaren, welke aan
deze in ondiep water uitgevoerde actie
waren verbonden, aanvaardde luit. ter zee
Bussemaker het risico, wegens den groo-
ten buit. dien de actie beloofde op te
leveren.
Helaas is Hr. Ms. „0-16" tijdens haar
terugkeer op 15 December van het
zelfde jaar in een Britsch mijnen
veld geraakt en verloren gegaan.
Slechts één overlevende, een kwartier
meester, wist zich na 35 uren zwem
men te redden.
TERNAUWERNOOD ONDER
WATER.
De luitenant ter zee der le klasse C. A.
J. van Well Groeneveld, commandant van
Hr. Ms. „K-14", ontving op den 23en Dec.
1941 een verkenningsbericht van een vlieg-
Het communisme
in Europa
25 procent van de 109 itiillioeu
stemmen der Europeeselie ver
kiezingen.
De communistische partjjen en semi"
communistische organisaties hebben sinds
den oorlog ongeveer een kwart van de
109 millioen stemmen veroverd die in
Europeesche verkiezingen zjjn uitgebracht,
aldus toont een Un. Press overzicht van
de gedeeltelijk onofficieele en onvolledige
verkiezingsuitslagen aan.
De volgende conclusies zijn gewettigd:
Bijna 25 percent stemde uiterst links of
marxistisch. Het meerendeel der overige
stemmen ging naar centrum- en links-
van-het-centrum partijen, waarbij de
eociaal-democratische en socialistische
partijen meestal de sterkste bleken. De
communisten zijn de sterkste partij in
Tsjechoslowakije, Bulgarije. Albanië en
Joegoslavië. Door de communisten over-
heerscht „nationale fronten" zijn in de
drie andere landen aan de macht. Frank
rijk en Italië zijn de overige communis
tische bolwerken in Europa. De totaal
cijfers voor Europa, uitgezonderd de
Sovjet-Unie, Spanje, Roemenië en Polen,
toonen dat van de ruim 109 millioen stem
men ongeveer 24 millioen op de commu
nisten werden uitgebracht (23.8 percent).
In bijna elk land is de positie der com
munisten vergeleken niet voor den oor
log enorm versterkt. Over geheel Europa
is een verschuiving naar links te zien
geweest, en het nog niet uitgebalan
ceerde centrum staat zeker aanzienlijk
meer links dar. de Amerikaar.sehe opvat
tingen en belangrijk meer rechts dan de
Russische.
Bouwvergunningen
voor visscherijbedrijven
Het is gebleken, dat onder het Bedrijf
schap voor Vissch er ij producten ressortee-
rende bedrijven aanvragen indienen bij
het ministerie van Openbare Werken en
"Wederopbouw, of bij de onder dit ministe
rie ressort eerende instellingen, voor ver
gunningen tot het bouwen van bedrijfs
ruimten. Het betreft niet alleen den her
bouw van verwoeste gebouwen, doch ook
den bouw van ruimten, welke als uitbrei
ding van bestaande bedrijven of zelfs als
vestiging van nieuwe bedrijven is bedoeld
Aangezien het Bedrijfschap daarbij ad
viseert. zal het verleenen van de bouw
vergunningen in de meeste gevallen aan
merkelijk kunnen worden bespoedigd, in
dien het Bedrijfschap reeds van de be
staande bouwplannen op de hoogte is en
zich van de juistheid van de eventueel
verstrekte toelichting heeft kunnen over
tuigen.
Voorts zal in gevallen, dat het te bouwen
object een uitbreiding of vestiging van
een bedrijf met zich medebrengt, rekening
moeten worden gehouden met het feil. dat
voor deze uitbreiding of nieuwe vestiging
in de meeste gevallen een bedrïjfsvergun-
ning vereischt is.
Belanghebbenden wordt derhalve aange
raden om bij het indienen van een aan
vraag voor een bouwvergunning het Be
drijfschap hiervan mcdcdecling tc doen en
tevens deze aanvraag van een zoo duide
lijk mogelijke toelichting vergezeld te doen
gaan.
Eveneens wordt bedrijfsgenooten, die
reeds een bouwvergunning bij bovenge
noemd ministerie of andere instanties heb
ben aangevraagd, waarop tot heden geen
goedkeuring of eventueele afwijzing is
verkregen, in overweging gegeven zich als
nog tot het Bedrijfschap te wenden onder
vermelding van volledige bijzonderheden
Üetr ingediende aanvrage.
boot van den marine-luchtvaartdienst be
treffende de nadering van een vijandelijk
convooi nabij Miri op de kust van Britsch-
West-Bofneo.
Glibberend over de modderbanken, ter
nauwernood onder water, bracht de „K-
14" achtereenvolgens drie transportscheper,
en een tankboot tot zinken. Niettegen
staande de Japansche torpedobootjagers
hem vele urenlang met dieptebommen
bestookten, zette de onderzeeër de actie
voort zoolang er nog torpedo's aan boord
waren.
De luitenant ter zee der le klasse J. M.
L. Chömpff, commandant van Hr. Ms.
„Piet Hein", onderscheidde zich door uit
stekende daden in den zeeslag van Straat
Lombok op 19 Februari 1942.
Het noodlot trof Hr. Ms. „Piet Hein",
toen een zware vijandelijke granaat in een
der ketelruimen explodeerde, waardoor
het schip onbestuurbaar te midden van
de Japansche oorlogsschepen kwam te
drijven.
ALS EEN WRAK NAAR DEN
BODEM.
Volkomen wrak geschoten ging de Ned.
torpedobootjager ten onder, terwijl het
kanon van den kwartiermeester Nico F. B.
de Vet, (M.W.O.) tot het laatste oogenblik
bleef door'vuren. De officier van den ma
rine stoomvaartdienst 2e klasse M. W. van
Moppes van Hr. Ms. „Piet Hein", gedroeg
zich tijdens hetzelfde gevecht op held
haftige wijze.
Nadat de zware vijandelijke granaat in
het ketelruim was ontploft en een gewel
digen oliebrana veroorzaakte, daalde Mop
pes zonder zich te bedenken in het ketel-
ruim af en droeg een aantal gewonden
naar boven. Hij zette zijn reddingswerk
voort totdat hij tenslotte zelf in de vlam
men om het leven kwam.
Nieuws uit het buitenland
Volgens berichten in de „Daily Graphic"
worden de Indonesische troepen langs sluik
wegen van Singapore uit van wapens voor
zien,
Voor Polen en Tsjecho-SIowakfje zal de
UNHRA 30.000 paarden van Denemarken
kooper..
Een secretaresse bij een Nederlahdsche
firma te Londen is veroordeeld tot betaling
van een boete var. twintig pond wegens "net
uitvoeren van verboden artikelen naar Ne
derland. Zij had in Mei twaalf pakketten
met binnen- en buitenbanden van rijwielen
naar Nederland verzonden.
Zweden behoudt
Duitsclie activa
De onderhandelingen van Zweden met
de Vereenigde Staten, Frankrijk en Enge
land hebben ertoe geleid, dat het aan
Zweden is toegestaan een waarde van
100 millioen kronen van de Duitsche
activa in Zweden ie behouden. De restee-
rende Duitsche activa tot een bedrag van
275 millioen kronen moeien aar. de ge
allieerden worden overgedragen. De over
eenkomst moet nog door het Zweedsche
parlement worden geratificeerd.
Zomermaaltijd
Het Voorlichtingsbureau van den Voedings
raad deelt mede:
De verandering in het klimaat, die de zomer
brengt, heeft ook een wijziging tengevolge
in onze behoefte aan eten en drinken.
's Winters begeeren wij een bord warme
erwtensoep, nraar komt de huisvrouw 's zo
mers thuis van een vermoeiende boodschap-
pentocht in stralende zon. komt de man moe
van zijn werk, komen de kinderen verhit
thuis van hun spel, dan verlangen vrijwel
aller, naar een verkwikkenden drank, een
frissche sla, een koel nagerecht.
De huisvrouw zal er bij de samenstelling
van den hoofdmaaltijd rekening mee houden.
Laat zij eens het volgende menu probeeren.
Kop bouillon - Aardappelen, sla, plak ge
hakt - Deensche vla.
Ons rantsoen laat niet toe, dat de hoofd
maaltijd steeds uit drie gangen bestaat en U
kunt dan ook de kop bouillon of het nage
recht of zelfs beide laten vervallen.
Omdat we niet zoo veel trek hebben met
warm weer geven we "een kop bouillon, om
de eetlust op te wekken. We geven een sma
kelijke sla (Kent U.het slaatje al, waarvan
het recept hier volgt?) en een plak koud
vleesch, liefst gehakt, omdat we door toevoe
gen van paneermeel en brood de hoeveelheid
vergrooten, zoodat we er twee dagen mee
kunnen doen. Den eersten dag geven wij het
warm. den tweeden koud. De jus maken we
natuurlijk even warm.
Sla met zoete peper of paprika.
1 groote paprika, krop sla of andijvie, l
komkommer, peterselie of kervel, mosterd,
azijn of karnemelk of bereide slasaus, zout,
peper.
De paprika doorsnijden en het zaad ver
wijderen. De paprika in kieir.e reepjes ver-
deelen. De andere groenten op de gewone
wijze schoonmaker, en de peterselie of ker
vel hakken. Van karnemelk of azijn, zout,
mosterd en peper een slasausje maken en
hierin de fijnverdeeiöe kruiden doen of deze
door de bereide slasaus mengen. De groen
ten in de saus wentelen en opdienen.
Deensche vla.
liter (5 kopjes) melk. 30 g. (3 eetlepels)"
custardpoeder, 3 dl. vruchtensap met water
2Yj kopje), 75 g. (1 kopje) rozijnen, suiker,
15 g. (Ilj eetlepel) aardappelmeel, wat zout.
De rozijnen wassche.n en gaar koken ln
vruchtensap met water. Suiker toevoegen
en de massa binden met aangemaakt aard
appelmeel. koud laten worden onder af en
toe roeren en overdoen in een vlaschaai. Op
de gewone wijze van de andere grondstoffen
een vaniilevla maken, deze onder af en toe
roeren laten afkoelen en de vruchtenvla er
mee bedekken.
Verdediger van Seyss Inquart meent van niet
Nu het proces tegen de voornaamste
oorlogsmisdadigers van het derde rijk
spoedig in zyn laatste stadium zal geraken,
wordt de vraag actueel in hoeverre de
mogelijkheid bestaat, dat van de 21 be
schuldigden, die hier geoordeeld zullen
worden, sommigen de kans loopeu straks
nog te zullen worden uitgeleverd aan een
der landen, die meenen een speciale reke
ning met hen te vereffenen te hebben.
Theoretisch moet de vraag aanstonds
bevestigend worden beantwoord, want de
Londensche overeenkomst van 8 Augustus
1945, waarbij de instelling van het inter
nationale militaire recht geregeld werd,
heeft uitdrukkelijk bepaald, dat het de
bestaande bepalingen over uitlevering van
oorlogsmisdadigers aan de landen, waar
zij. hun misdaden hebben begaan, niet zal
aantasten. De Moskousche verklaring V3n
30 October 1943 betreffende de berechting
van oorlogsmisdadigers heeft het recht der
getroffen landen voor een berechting door
eigen nationale rechtbanken uitdrukkelijk
vastgelegd. Daarbij heeft zij evenwei in
uitzicht gesteld, dat de beschuldigden, wier
misdaden niet aan bepaalde plaatsen ger
bonden zijn, voor het internationale ge
recht zouden komen. Uiteraard zijn de
lieden, die thans hier terecht staan, zeer
typische vertegenwoordigers van deze ca
tegorie Zij worden namelijk als leidende
mannen van het derde rijk aansprakelijk
gesteld voor de geheele oorlogspolitiek en
het geheele complex van oorlogsmisdaden
en misdaden tegen de burgerbevolking, die
alom in Europa werden bedreven. Niette
min zijn er onder de beschuldigden van
Neurenberg verschillende, wier naam on
danks hun algemeene verantwoordelijk
heid met een bepaald land ten nauwste
verbonden zijn. Voor ons land en Oosten
rijk bijv. Sevss-Inquart. die evenwel ook
in Polen, waar hij Franks plaatsvervanger
was, en in Tsjecho-SIowakije, waar hij het
nazisme mede infiltreerde, nog een reke
ning heeft openstaan. Voor Polen is dat
Frank en Oostenrijk heeft voorts nog bij
zondere herinneringen aa« Kaltenbrun-
ner, Schirach en von Papen. De Tsjechen
zijn zeer sterk geïnteresseerd in het lot
van von Neurath, die hier immers „pro
tector" was. Zuiver theoretisch gesproken
zou nog de mogelijkheid kunnen worden
geconstrueerd dat het gerecht deze heeren
slechts schuldig acht aan misdaden in een
bepaald land en hen op grond hiervan ver
wijst naar een nationaal gerecht.
Inderdaad zijn zoowel uit Weenen als
uit Praag reeds lang geleden persberich
ten verschenen, die het voornemen der
regeeringen aldaar uitspraken inderdaad
uitlevering te vragen, indien zij eventueel
het Neurenbergsche oordeel te mild acht
ten.
De verdediger van Seyss-Inquart, dr.
Gustav Steinbauer, heeft nu naar hij A.N.
P. mededeelde, naar aanleiding van deze
geruchten een nota gericht aan de Fran
se he en Amerikaansche aanklagers, waarin
hij juridisch stelling neemt ten aanzien
van deze kwestie.
Or.der verwijzing naar het besluit van
den geallieerden bestuursraad voor
Duitschland, dat vaststelt, dat de commis
sie der vier aanklagers eventueel toestem
ming zal moeten geven tot uitlevering,
meent hij de conclusie te moeten trekken,
dat de mogelijkheid van uitlevering van
de thans hier berechte personen voor be
rechting door een nationale rechtbank als
uitgesloten kan worden beschouwd. Hij
baseert zich daarbij in de eerste plaats op
den rechtsregel „r.e bis in idem". (Geen
herhaalde veroordeeKng voor hetzelfde
feit.) Een uitlevering op eer. nieuwe ten
lastelegging zou z.i. evenmin m aanmer
king komen, daar in het hangende proces
alle speciale aanklachten kunnen worden
behandeld. Hij spreekt in deze nota voorts
de meening uit. dat een nationaal gerecht
wegens de beïnvloeding door nationale
hartstochten een minder absoluten waar
borg voor gerechtigheid biedt dan het in
ternationale gerechtshof. Dit zijn de gron
den waarop dr. Steinbauer meent, dat de
commissie der aanklagers eventueele uit
leveringsverzoeken bezwaarlijk zal kun
nen inwilligen.
Doch dit is slechts de opvatting van een
der verdedigers. Zooals gezegd, bestaat de
uitleveringsmogelijkheid in theorie zeer
zeker. Rechter Jackson heeft dat ir. zijn
aanklacht nog eens uitdrukkelijk onder
streept' met de woorden: „Wanneer het de
beschuldigden hier op een anderen grond
zou gelukken een veroordeeling door dit
gerecht te ontgaan, of wanneer zij het
proces verhinderen of verijdelen, zullen
zij. voor zoover zij in Amerikaansche han
den zijn, aan onze Europeesche bondge-
nooten worden uitgeleverd." Opgemerkt
zij. dat hij in deze alleen maar sprak voor
Amerika, want onafhankelijk van even
tueele beslissingen van de commissie van
aanklagers blijft nog de bepaling bestaan,
dat geen getuigen of beschuldigden kun
nen worden uitgeleverd zonder de toe
stemming van de mogendheid kt wier
macht zij zich bevinden.
worden uitgebreid
Nu de Pliilippijnen hun onafhankelijk
heid hebben gekregen, is het interessant
na te gaan wal de mogelijkheden zijn voor
de andere Amerikaansche koloniën. Twee
daarvan, Hawaii en Alaska, zullen waar
schijnlijk staten der Amerikaansche re-
publick worden.
Ook vooor Puerto Rico bestaat kans
hierop, doch het is ook mogelijk da: dit
eiland onafhankelijk zal worden of een
soort domir. ion-sta lus zal krijgen. De
Maagden-Eilanden zullen een toenemende
mate van zelfbestuur krijgen en eventu
eele vertegenwoordigers naar het Congres
kunnen zenden, aldus meldt Un. Press.
Op Samoa en Guam zal het militaire door
een burgerlijk bestuur vervangen worden
en zal worden gestreefd naar een plaatse
lijk zelfbestuur. De op de Japanners ver
overde Zuidzee-eilanden zullen mogelij
kerwijs mandaatsgebieden worden, onder
volledige controle der Ver. Staten.
In elk afzonderlijk geval is het doel
hetzelfde, toenemend zelfbestuur en even
tueel een status die bepaald wordt door
de wenschen der plaatselijke bevolking,
voorzoover die voor de Ver. Staten aan
vaardbaar zijn.
Alaska kiest in October.
De voorbereidingen om Hawaii tot een
staat der Unie le maken zijn reeds ver
gevorderd. In 1940 gaf de bevolking^ met
een meerderheid van twee tegen één te
kennen dat zij déél wenschte uit te maken
van de Ver. Staten. President Truman en
het ministerie van binnenlandsche zaken
bevalen dezen maatregel aan en verwacht
wordt dat het in 1947 zoover zal komen.
Ook Alaska kan volgend jaar in de Ver.
Staten zijn. Op 8 October stemt de be
volking hierover en zegt zij „ja" dan
zal de actie zooveel mogelijk bespoedigd
worden.
Pogingen om op Puerto Rico eveneens
een referendum te houden, hebben tot
dusver gefaald, door het gebrek aan
medewerking van de zijde van het Con
gres. President Truman heeft al tweemaal
zulk een volksstemming geopperd. Mocht
het zoover komen dan zal waarschijnlijk
de keuze gaan tusschen: onderdeel der
Ver. Staten, onafhankelijkheid en domini
on-status. Het is moeilijk te zeggen wat
de bevolking op het oogenblik zou pre-
fereeren.
Van de Maagden-Eilanden is noegeen
wensch tot onafhankelijkheid of inlijving
als staat te kennen gegeven. De meest
verwachte volgende stap naar zelfbestuur
van dit gebied is afvaardiging van ver
tegenwoordigers naar het Congres.
Samoa en Guam worden op het oogen
blik bestuurd door de Amerikaansche ma
rine. die nogal gecritiseerd is, omdat niets
gedaan werd in de richting van zelfbe
stuur. Thans is een overgang naar bur
gerlijk bestuur te verwachten.
De kwestie van het beheer der op de
Japanners veroverde Zuidzee-eilanden.
wacht op de ontwikkeling der "trustee-
schappen van de Vereenigde Volleen.
Audiëntie
Commissaris der Koningin
De audiëntie van den Commissaris van
de Koningin in de provincie Noord-Hol
land zal in plaats van Donderdag 25 op
Vrijdag 26 Juli plaats hebben
Andere functie voor Zjoekof
Volgens een bericht van radio New-York
is maarschalk Zjoekof. die eerder in dit
jaar tot waarnemend Sovjet-minister van
Oorlog en bevelhebber onder generalissi
mus Stalin werd benoemd, in een andere
functie aangesteld. Het bericht voegde
hieraan toe, dat verscheidene andere
hooge Sovjet-militairen „duistere func
ties" hebben gekregen.
Maarschalk Zjoekof, die gedurende 23
jaren in het Russische leger heeft gediend,
was een van de meest vooraanstaande be
velhebbers van het Russische leger tijdens
den oorlog.
De „Normandie"
wordt gesloopt
De United States Maritime Commission
zal indien Triiman het plan goedkeurt
hetgeen vrijwel zeker is het vroegere
luxe Fransche passagiersschip „Norman
die" voor afbraak verkoopen.
De „Normandie" was kort na het uit
breken van den oorlog door de Vereenigde
Staten in beslag genomen. Het plan be
stond om het schip om te bouwen voor
militairen dienst, doch toen het in de
New-Yorksche haven lag brak aan boord
brand uit. Het schip kapseisde en alle
pogingen om het te redden bleven vruch
teloos. De Vereenigde Staten hebben
Frankrijk toegezegd dertien en een half
millioen dollar te zullen betalen als com
pensatie voor het verlies van de „Nor
mandie".
VIJF I,ANDENWEDSTRHDEN VAN" NE
DERLAND. In het seizoen 1945-47 zal net Ne
derlandse!» elftal vijf landenweaslrijden spe
len De eerste Is vastgesteld od 37 November
tegen Engeland in Leeds of Huddersfieki.
Dan volgen twee wedstrijden tegen ie Bel
gen en óp 2S Mei 1947 brengt Nederland een
bezoek aan Frankrijk. In het voorjaar Neder
land—Zwitserland.
Haarlem
Ajax
N. A. C.
Heerenveen
N. E. C
Limburgta
21-18
30-15
14-17
20-25
19-2S
15-19
