IJmuider Courant
Allen schuldig
Koning Lodewijk
Jackson concludeert:
Truman
6ic Jaargang; No. 1838®
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Birccteur-Hoofdredactcur: Robert Peereboom
Vrijdag 20 Juli 1040
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 et.
per kwartaal f 4.
GISTEREN was het een eeuw geleden
dat Louis Napoleon Bonaparte, die In de
jaren 18061810 Koning van Holland was,
stierf. Er zijn enkele redenen om hem te
herdenken. Ten eerste was hij een goed
hartig man, den Hollanders welgezind en
poogde hij hen tegen de willekeur van zijn
grooten broer te beschermen. Ten tweede
heeft Steynbauer, de advocaat van Seyss-
Inquart, die een soortgelijke opdracht als
Lodewijk Napoleon in Nederland te ver
vullen kreeg, in zijn pleidooi beweerd dat
ook zijn cliënt de Hollanders tegen zijn
grooten broer heeft beschermd. En dat is
niet waar, zoodat er Teden is de tegenstel
ling te belichten. Ten derde vieren wij
eerstdaags de zeven bestaanseeuwen van
Haarlem-als-stad. Tot de bijzondere ge
beurtenissen uit dit lange stedelijke leven
behoort zeker het feit, dat een Koning
hier zijn residentie vestigde. Die Koning
was Lodewijk Napoleon. Hij woonde eerii-
gen tijd, met zijn dure hofhouding, in het
Paviljoen aan de Dreef.
In zijn jeugd moet hij een aardige en
flinke jongen geweest zijn. Napoleon, toen
nog een berooide luitenant, nam het negen
jaar jongere broertje onder zijn bijzondere
hoede. Hij had veel voor hem over. Toen
hij generaal was geworden nam hij hem
mee op den Italiaanschën veldtocht in 1796
1797 en de achttienjarige Lodewijk on
derscheidde zich in den slag bij Arcole.
Hij ging later met Napoleon naar Egypte
en werd door hem met een zending naar
het te Parijs zetelende Directoire belast.
Hij stond den machtige ook terzijde bij
diens staatsgreep in 1799, die Napoleon tot
Eersten Consul verhief en werd tot kolo
nel benoemd, later tot brigade-generaal,
na de keizerskroning tot prins en tenslotte
tot commandant van Parijs. Maar intus-
schen was hem iets kwaders overkomen.
De groote man had niet alleen een inge
boren Corsicaansch familiezwak, maar
poogde ook hardnekkig, zijn familieleden
als pionnen in zijn schaakspel om de
macht te bezigen. Om dynastieke redenen
bewerkte hij net huwelijk van Lodewijk
Napoleon met Hortense de Beauharnais.
dochter van zijn eerste gemalin. Het werd
gesloten in 1802. Lodewijk Napoleon was
toen 24, Hortense 19. Hij was ernstig,
eigenzinnig en in het dagelijksch leven een
nogal saaie jongeman. Zij was levendig,
bekoorlijk en frivool. Het werd een on
gelukkig huwelijk.
In Juni 1806 werd dit prinselijk paar tot
Koning en Koningin van Holland benoemd.
Het genoot een vrij goede ontvangst. Een
deel van den adel bleek bereid, 'sKonings
hofhouding te vormen. Maar de ellende
begon spoedig. Zij werd vooral veroorzaakt
door de eischen des Keizers en door diens
continentale stelsel, dat Holland van den
handel met Engeland beroofde. Het ver
armde volk werd zwaar beproefd. De Ko
ning was het goed gezind, hetgeen hij niet
alleen bewees bij de befaamde ramp van
het kruitschip in Leiden in 1807 vloog
dat, liggende in het Rapenburg, in de lucht,
waarbij vele slachtoffers vielen maar
ook in meer blijvenden zin door zijn voort
durend verzet tegen Napoleons maatrege
len en eischen. Helaas was hij geen be
gaafd en evenmin een krachtig bewinds
man. Tegen den Keizer was hij bij lange
na niet opgewassen. Maar hij „saboteerde",
om een Fransche uitdrukking te bezigen
die de Duitschers der twintigste eeuw in
den mond bestorven lag, voortdurend het
keizerlijk beleid. Dientengevolge werd er
geducht gesmokkeld en de Keizer moet
eens tot een van zijn hovelingen gezegd
hebben: „Mijn broer is de groots-te smok
kelaar van Holland." Het volk was zich
welbewust dat het den Koning op zijn
hand had. Het lachte wel een beetje om
hem en noemde hem „den lammen Ko
ning", omdat hij mank liep, maar mocht
hem toch graag. Het volk van Holland in
de jaren 19401945 was zich daarentegen
wekh-a bewust, dat het den Rijkscommis
saris Seyss-Inquart niet op zijn hand had.
Hij begon met het voor te liegen, ver
volgde met het te deporteeren en eindigde
met het uit te hongeren. Het volk lachte
niet om hem. ofschoon ook hij orders van
2ijn grooten broer kreeg en eveneens mank
liep. Dit laatste was vermoedelijk de
eenige overeenstemming tusschen de twee.
Lodewijk Napoleons levens in Holland
bracht hem weinig vreugde. In het eerste
jaar stierf zijn oudste zoontje. Ih het
tweede vertrok Koningin Hortense naar
Parijs; zij keelde niet meer naar Holland
terug. Vanwege de tegenstelling met Seyss
zou het aardig zijn, als alleen gunstige
dingen over Lodewijk Napoleons beleid te
zeggen waren, maar dat kan helaas niet.
Hij hield van pracht en praal en de hof
staat, dien hij voerde was veel te kostbaar
voor het uitgeputte land. Zijn verhuizin
gen maakten het nog erger. Eerst resi
deerde hij in Den Haag. later (in den win
ter 1807—1808) in Utrecht, daarop in Van
Campen's prachtige Raadhuis te_ Amster
dam de hoofdstad zou er een .eindeloos-
slepende Paleis-Raadhuis-kwes'.ie uit over
houden en tenslotte in Haarlem. De
staatsfinanciën waren volkomen in de
war en Lodewijk Napoleon weigerde te
voldoen aan 's Keizers radicalen eisch. de
staatsschuld te tiërceeren Nieuwe schul
den werden aangegaan en tenslotte stond
de geheele rentebetaling stop.
In 1808 bood Napoleon zijn broeder de
Spaansche kroon aan. Hij weigerde. Ver
zet tegen den Keizer zat hem nu in hei
bloed. In 181)9 ontstond een hevig conflict
tusschen de broeders naar aanleiding van
een kortstondigen Engelschen in^al in
f»4
Slotrede van den aanklager te Neurenberg
In een beknopte doch boeiende en overtuigende .slotrede heeft de oixcnbare aan
klager te Neurenberg, de Amerikaanse!ie rechter Jackson, de conclusie van de ge
zamenlijke aanklagers vertolkt. Aan de hand van de stenografische verslagen der
procesvoering ging hij de beschuldigingen en de daartegenin gebrachte verdedigin
gen-na, waarbij hij niet afweek van het principe, dat de aanklagers van het begin
at' aan hebben gevolgd, namelijk om de beschuldigden collectief aansprakelijk tc
stellen en de „Duitschc misdaad" te bezien als een uit verschillende details be
staand doch collectief te beoordeeleu vergrijp legen de samenleving.
Zijn conclusie was: „Alle beschuldigden zijn schuldig en geen hunner kan zich
verschuilen achter ten onrechte voorgewende onwetendheid of achter de macht van
den dictator, dien hijzelf heeft geroepen".
„Zij gaven Hitier
een geladen geweer,
hij behoefde slechts
den trekker over te halen
Voor het eerst sedert vele weken hing
er weer spanning in de rechtszaal te
Neurenberg en waren de langen tijd leege
stoelen weer bezet, toen de Amerikaan-
sche aanklager, Jackson, achter den ka
theder kwam, om zijn slotrede te
houden. Maanden zijn voorbijgegaan
waarin het proces dreigde te verzinken
in een moeras van detailpunten en waar
in beschuldigden en verdedigers eindeloos
dezelfde frasen herhaalden en met be-
schuldigenden vinge^ wezen naar de doo-
den. Maar nu volgde hel requisitoir, dat
details liet voor wat zij waren, om de
schuld van de aangeklaagden vast te stel
len en hun verweer uiteen te rafelen.
„Het feit is. dat het getuigenis van de
beschuldigden allen twijfel aan schuld,
die mocht hebben bestaan, heeft wegge
nomen; zij hebben geholpen hun eigen
veroordeeling te schrijven", zoo zeide
Jackson.
NICA-Personeel
niet langer ,,Militairyy
By besluit van den legercommandant te
Batavia, gen. S. H. Spoor, zyn alle amb
tenaren in uniform, voorzoover de instan
ties waartoe zy behooren niet rechtstreeks
onder zyn bevelen zyn gesteld, met ingang
van 14 Juli 1946 gedemilitairiseerd.
Het betreft hier het personeel van de
Nica, het kantoor Displaced Persons, de
algemeene secretarie, de algemeene reken
kamer, de departementen van algemeen
burgerlijk bestuur en de daaronder ressor-
teerende diensten, bedrijven, instellingen,
enz., de gewestelijke of plaatselijke be
sturen etc. Reserveplichtigen onder deze
categorieën worden met groot verlof ge
zonden. In zijn toelichting op het besluit
zegt de legercommandant, dat hij thans
der. tijd gekomen achtte om aan het in mi
litairen diienst zijn van personen, die een
in wezen niet militaire functie bekleeden,
een einde te maken, aangezien deze situa
tie „om vele redenen ongewenscht" was.
Zeeland. De Koning had daar snel met
troepen op gereageerd, maar kreeg toch de
schuld. Hij moest op het matje komen in
Parijs en kreeg krasse eischen te hooren.
De twee Zuidelijke provincies zouden Hol
land worden afgenomen en maarschalk
Oudinot met een leger naar ons land wor
den gestuurd. Dat gebeurde inderdaad en
toen Oudinot steeds verder naar het Noor
den oprukte werd Lodewijk Napoleon's
positie onhoudbaar. Op 2 Juli 1810 deed
hij afstand van het koningschap. Op 9 Juli
lijfde de Keizer bij decreet Holland bij
Frankrijk in. De Koning nam met ontroe
ring afscheid van een volk, dat hij ver
klaarde te be.wonderen en te respecteeren.
Na zijn afstand, op 32-jarigen leeftijd,
leefde hij nog zesendertig jaar. Hij voerde
den titel graaf van Saint Leu en woonde
lange jaren in Teplitz, later in Lausanne
en Florence, steeds gescheiden van Hor
tense. Zijn tweede zoon sneuvelde in 1831
in Italië. Zijn derde zoon, Louis Napoleon,
geboren in 1808, werd in 1848 president
van de Tweede Fransche Republiek en in
1852 Keizer Napoleon III. Maar dat beleef
de de vader niet meer, wel de eerste, mis
lukte pogingen van dien zoon om Frank
rijk binnen te dringen en zijn gevangen
schap in Ham, waar hij hem niet mocht
bezoeken, ondanks vele pogingen. Het lot
was hem niet vriendelijk gezind. Op 24
Juli 1846 stierf hij. bijna 68 jaar oud. Later
beweerde men dat Napoleon III geen zoon
van hem. maar van den Hollandschen ad
miraal Verhuell was. Maar deze laatste
smaad werd weerlegd.
Koning Lodewijk Napoleon heeft ge
dichten. eenige novellen, studies over de
dichtkunst en een werk in drie deelen:
Documents et réflexions sur la Hollande.
nagelaten. Hij was niet dom en ook niet
onbeduidend, maar geen staatsman. Er zijn
altijd te weinig staatsmannen geweesU
Soms veel te weinig.
Hortense was reeds In October 1837 m
Zwitserland gestorven, R- P-
„Hitler's daden zijn hun
daden"
Schacht, die in de beklaagdenbank ziit
als een Brahma temidden van parias en
zichzelf de meest intelligente, eerzame
en onschuld/ige man van allen vindt,
kwam er wellicht in Jacksons typeering
nog ongunstiger af dan Goering. Zijn ver
weer verwiep de hoofdaanklager met een
zin: „Hij mengde zich niet eerder onder
het gezelschap van de Nazis voor zij had
den gewonnen en hij deserteerde niet.
voordat zij hadden verloren". En ook zijn
schuld vatte hij kort samen: (.Hij heeft
Hitier bewapend om hem chantage te la
ten plegen over heel het continent".
De samenzwering was onmogelijk geweest
onder een dictator die immers alleen te
bevelen bad. Zoo hadden de beschuldigden
zich verdedigd. Maar hel Führerprinzip
was juist een deel van de samenzwering.
De Nazi-eed op den Führcr was onwettig
volgens de Duitsche wet. Deze menschen
hebben de vry'e regeering vernietigd en
vragen nu ontslagen te worden van de
verantwoordelijkheid, omdat zij slaven
werden. Maar Hitlers daden zijn hun
daden. Zij gaven Hitier een geladen ge"
weer in ongeduldigde handen en hij be
hoefde slecht den trekker over te halen.
„Zij hebben zijn schuld toegegeven,
maar zijn schuld is die van iederen man
in de beklaagdenbank. Door leugen en
dubbelzinnigheid hebben allen getracht
him aandeel in de samenzwering te ont
kennen. Maar die leugens waren volgens
Jackson te doorzichtig en als men ze bij
elkaar voegde, dan zou men een volkomen
belachelijke conceptie krijgen van de re-
gearing van het rijk. „Zij protesteerden te
veel", zei de aanklager en het was te zeer
on'-allend dat zii alle schuld op de dooden
wilden afwentelen."
„Zij wilden het goed
hunner buren"
Het zou een karikatuur van de gerech
tigheid zijn wanneer de mannen, die de
leiding gaven, aan de misdaden van vele
kleine uitvoerders, die thans overal in
Duitschland berecht worden, zelf hun
straf zouden kunnen ontgaan".
Domineerend is in dit proces de vraag
of een moedwillige aanval op den vrede
bewezen is. Jackson antwoordde bevesti
gend: „Zij wilden de dingen, die zij r.ie'
zonder oorlog konden verkrijgen: het land
en goed van hun buren"De beschul
digden hebben nu ovér hun afkeer van
oorlog gesproken maar „de oorlog was
nooit een verschrikking voor hen, totdat
hij bij hen thuis kwam". De bewapening
was voorgesteld als een middel om
Duitschland het aanzien te geven, r.oodig
bij onderhandelingen. Maar dat bewees
volgens Jackson alleen dat de Nazis had
den willen chanteeren.
Het feit dat Europa te zwak en pacifis
tisch was om zich zelfs maar te verdedi
gen. bewees reeds dat alle Duitsche oor
logen agressief waren.
Jackson's rede was naar omvang veel
kleiner dan de speeches van elk der be
schuldigden en ofschoon zy de schuld van
ieder afzonderlijk karakteriseerde, week
zy niet af van de groote lyn van alge
meene verantwoordelijkheid die rust. op
de crroole mannen van het Derde Rijk.
„Wie anders dan deze mannen zijn
schuldig?" zoo riep hij uit en aan' het slot.
zeide hy: „Indien gij zoudt zeggen dat
deze mannen niet schuldig waren, dan zou
het even waar zyn te zeggen, dat er geen
oorlog en geen menschenslachting en geen
misdaad geweest is".
Doodstraf voor
Verrader van Weteringschans.
De SS-bewaker J. B van de gevangenis
aan de Weteringschans te Amsterdam,
door wiens verraad de tweede overval van
de ondergrondsche op die gevangenis mis
lukt is. en tegen wien verleden week in
het Byz. Hof de doodstraf geëischt is. werd
heden overeenkomstig den eisch veroor
deeld.
Eindresultaten
Turksche verkiezingen
Bij de Turksche verkiezingen :s de Republi-
keinsche Volkspartij met èen groote meer
derheid te voorschijn gekomen. Zij bemach
tigde 396 zetels. De Democratische Partij
kreeg 62, en de Partij der onafhankelijkst
7 zetels.
Hel woord is aan.
Wordsworth:
Velen onderschatten de
kracht van den eenvoud.
Toch is die de ivare sleutel
tot het hart.
Dr. Van Mook
„Malino
van groote beteekenis"
Tweede conferentie
te Denpasar
Op dc slotzitting tc Malino heeft dr. Van
Mook gezegd: „Er zyn op deze conferentie
resultaten bereikt, zooals zelden in zulk
een korten tyd over zulk een moeilijk pro
bleem zyn verkregen."
Minister Jonkman heeft in een telegram
aan dr. Van Mook verzocht, de conferentie
bij haar uiteengaan zijnerzijds hartelijk te
groeten en geluk te wenschen met opzet en
werkzaamheid. Dr. Van Mook heeft na
mens de afgevaardigden aan de Koningin
geseind, dat de conferentie de hoop en het
vertrouwen uitspreekt, dat met haar re
sultaten een tijdperk van duurzame en
vruchtbare samenwerking van Indonesië
met Nederland wordt ingeluid. Hieraan
voegde de lt.-gouverneur-generaal nog toe,
dat de conferentie als geheel voor de ver
houding NederlandIndonesië van groote
en goede beteekenis is te achten.
Bij den afscheidsmaaltijd heeft dr. Van
Mook aangekondigd, dat de tweede con
ferentie te Denpasar op Bali zal worden
gehouden.
teekent
prijsbeheerschingswef
President Truman heeft gisterenavond
de nieuwe wet op de prijsbeheersching
onderteekend.
Truman heeft het congres meegedeeld,
dat hij, indien de beperkte prijsbeheer-
sching onvoldoende mocht blijken, het
congres voor een speciale zitting bijeen
zou roepen om de wet te verscherpt
ten einde het land voor een „economi
sche ramp" te behoeden.
Randolph Churchill
getuigt voorFlandin
FLANDIN.
Randolph Churchill, journalist en zoon
van den vroegeren Britschen premier,
heefit te Versailles tijdens het proces
tegen Pierre Etienne Flandin, vroeger mi
nister van buitenlandsche zaken bij de
Vichy-regeering, verklaard, dat deze hem
„nuttige inlichtingen" heeft verschaft on
middellijk na de landing in Noord-Afrika
omtrent den politieleen en militairen toe
stand in Frankrijk, welke ir-lichtingen
door Randolph aan zijn vader werden
doorgegeven.
Churchill Jr. vergoelijkte het feit. dat
Flandin na de overeenkomst van Mün-
chen' telegrafische felicitaties aan Hitier
had gezonden, door te zeggen d t men in
Engeland die overeenkomst nagenoeg al
gemeen heeft toegejuicht. Het zenden van
het telegram was hem wel onaangenaam
geweest, zoo zeide Churchill Jr.. doch
veel meer had hij zich geërgerd aan het
feit. dat Lord Halifax de toenmaiige
Britsche minister van buitenlandsche za
ken. persoonlijk naar München is gegaan
om Hitier de hand te drukken. Roosevelt
heeft trouwens na het tot stand komen
van de overeenkomst telegrafische geluk-
wenschen aan Mussolini gezonden, aldus
Churchill Jr.. die luide door de menigte
werd toegejuicht en door Maurice Guerin,
den president van het hooggerechtshof,
werd begroet als „de vertegenwoordiger
van uw vader, den vriend van Frankrijk". t
