FINLAND-,
en Tops
tusschen Oost en West
SUOMI
Het haven- en industrieterrein
te Haarlem Binnenkort komen er
in
De bri!
van
Sultan Sar
Vy
13. „Wij betreden nu een ander deel
van het paleiskondigde de grootvi
zier aan. Het is de harem, waar de
gemalinnen van zijne doorluchtigheid
verblijf houden. Daar zij nu 7iiet aan
wezig zijn, is het U toegestaan deze
vertrekken te zien." Er was niet veel
te zien behalve divans, kussens en Per
zische tafeltjes niet kostbare vazen. „De
mevrouwen zijn zeker wandelen?" vroeg
Tips belangstellend, maar Tops gaf hem
een por, zoodat hij verdere vragen maar
voor zich hield. „Geen van hen vertoeft
hier", ahtiooordde de grootvizier. ,,Die
indruk had ik ook", antwoordde Tips
minzaam. „Het is hier ivel wat erg stil,
heer grootvizier", zei Tops. ..Misschien
minder stil, dan Uwe welgeborenheid
meent", zei de grootvizier. In zijn toori
lag iets onmiskenbaar dreigends.
middelen vrij verkrijgbaar, echter tegen
inflatie-prijzen. Dit systeem blijkt in de
praktijk nog het beste te voldoen.
De inflatie heeft ernstige vormen aan
genomen, maar astronomische getallen als
in Hongarije komen .er nog niet voor: de
officieele wisselkoers is ongeveer 1 Fin-
sche mark f 0.02. Zeer groote hoeveel
heden marken worden nog gegeven voor
artikelen, die in ons land kort na de be
vrijding en ook nu nog graag ge
kocht werden: chocolade, sigaretten, tabak
enz.
Kolen voor hout
Finlands betaalmiddel is hout, waaraan
Nederland groote behoefte heeft, voor
krantenpapier, de kolenmijnen en ten
dienste van den wederopbouw. Er staan
echter veel moeilijkheden in den weg: een
van de grootste is het gebrek aan kolen.
Engeiand heeft dit direct ingezien en Fin
land via de Europeesche koien-organisatie
reeds een 200 OCH) ton kolen beschikbaar
gesteld, waardoor een groote hout-export
naar Noord-West Europa ontslaan is. waar
van Groot-Brittannië de meeste vruchten
plukt. Economisch verkeer met West-*Euro-
pa wordt door de Finnen zeer wenschelijk
geacht, maar in hoeverre dit tot stand kan
worden gebracht voordat de verhoudingen
tot en de verplichtingen aan de Sovjet-
Unie volledig zijn uitgemeten, is moeilijk-
te zeggen. De Sovjets eischen hun herstel
betalingen hoofdzakelijk in afgewerkte
producten, te leveren in het tijdvak van
19441952 en zij voelen er natuurlijk wei
nig voor, direct daarna alle economische
betrekkingen te laten varen. Voor het ver
richten van deze betalingen hebben de
Finnen bijvoorbeeld een lichte industrie
moeten scheppen, aangezien zij voorheen
weinig fabrieken van dien aard. en indu
strie in het algemeen, hadden. Het zou
van weinig economisch inzicht getuigen,
als daarna de industrie verlaten werd en
renteloos bleef staan. Export van produc
ten van de lichte industrie naar het Wes
ten zou weinig nut hebben, want Zweden.
Engeland, Zwitserland, Frankrijk bezitten
zelf een industrie, die de Finsche in er
varing jaren voor is-
Het beeld van Finland is niet zeer op-
wekkend, maar toch, geheel zonder
hoopgevende aspecten is het niet. De
Finsche politici zullen met ware diplo
matie de verhouding tot de Sowjet-Ünic
zuiver moeten houden en met de groot
ste omzichtigheid de gevaarlijke klippen
die tusschen beide landen liggen, om
zeilen, zonder de goede handelsbetrek
kingen met de Westelijk gelegen lan
den te verwaarloozen.
Finlands toekomst is donker, maar de
Fin richt zijn blik op de paar licht
puntjes, die zijn vaderland nog heeft.
Blik op de- Alands-eilaiulen, die in 1921 na een geschil tusselién Finland en
Zweden, aan het eerste land werden toegewezen.
Duur gekochte vrijheid
De Finnen zijn voor het grootste ge
deelte van Mongoolschen oorsprong, af
komstig uit de Wolgastreek. Zij trokken
naar het Westen en bleven steken tus
schen Oost en West, in het Russische
randgebied Karêlië, waar de bodem bedekt
is met uitgestrekte bosschen en onderbro
ken door duizenden meren. De liefde voor
de vrijheid, die hen eerst deed besluiten,
een nieuw gebied te zoeken, waar zij niet
vervolgd zouden worden, heeft hen later
in een langdurigen plaatselijken strijd te
gen overheersching en onderdrukking doen
geraken. Het heeft eeuwen geduurd voor
dat het kostbare bezit der vrijheid aan het
land ten deel viel: in de 14e eeuw werd
Finland Zweedsch, in 1809 Russisch aan
vankelijk nauwelijks meer dan in naam,
maar onder Czaar Nicolaas II ook in feite.
Het Russisch is officieele taal geweest.
Weliswaar, kreeg het in 1905 tijdens den
Russisch-Japanschen oorlog een constitu
tie, maar eenige jaren later kregen de
Russen spijt van hun concessies en trok
ken deze successievelijk in.
In 1917, toen in Rusland de "revolutie
uitbrak, verklaarden de Finnen zich onaf
hankelijk. In 1919 werd een grondwet vast
gesteld en in 1921 kreeg het jonge rijk in
een geschil met Zweden de Alands-eilan-
den toegewezen.
Reeds in 1939 werd door de Sovjet-Unie
een aanval op de vrijheid van het geluk
kige land gedaan, welke na een hardnek-
kigen afweeroorlog eindigde in een vrede,
die Finland o.a. de Karelische landengte
met de stad Viipuri, een aantal eilanden in
de Finsche Golf, den Westelijken en Noor
delijken oever van het Ladogameer, de
verpachting van steunpunten op het schier
eiland Hangö en vrijen doortocht der Rus
sen voor het handelsverkeer met Noor
wegen en Zweden, kostte.
Een tweede nederlaag
Het moet gezegd worden, dat uit het
standpunt van Rusland bekeken, de vre
desvoorwaarden niet overmatig zwaar wa
ren. maar de Finnen voelden zich, zooals
men begrijpen zal, te kort gedaan en toen
in de woelige dagen van 1941,. bij het uit
breken van het conflict tusschen Duïtsch-
land en de Sovjet-Unie, eenige kortzichtige
leiders en raadgevers het volk een oorlogje
met gunstigen afloop tegen de Russen voor
spiegelden, was het niet moeilijk, de Fin
nen mee te krijgen. Hoe het verloop van
den strijd geweest is, mag eenigermate be
kend verondersteld worden. Opnieuw trad
de Sovjet-Unie als overwinnaar uit den
strijd. Van de vredesvoorwaarden is nog
slechts weinig bekend.
De New York Herald kwam dezer dagen
wel met den volgens de redactie van dat
blad door de vier ministers van Buiten-
la ridsehe Zaken te Parijs ontworpen tekst
voor de vredesverdragen voor de satellie
ten van de As. Voor zoover het Finland
betreft, zou zijn vastgesteld, dat de Russen
een vlootbasis te Kaap Porkkala mogen
vestigen en de ijsvrije haven Petsamo in
het hooge Noorden mogen annexeeren.
Het land zal van alle middelen, om een
oorlog te voeren, worden beroofd.
Na den wapenstilstand is het officiers
corps reeds met ruim de helft verminderd.
Onder de hooge officieren is een nog ver
der gaande reductie ingevoerd. Van de 45
generaals zijn er slechts zestien over; de
meesten der 29 anderen zouden zijn gear
resteerd. Op grond van de door de New
Y'ork Herald verstrekte gegevens kan nog
het volgende over de toegestane Finsche
legermacht bekend gemaakt worden: leger
34 400 manschappen: tar.ks geen; vloot
4500 manschappen en 10.000 ton; lucht
macht 3000 manschappen én 60 toestellen.
De vliegtuigen mogen niet uitgerust zijn
voor het uitvoeren van bombardementen.
Geringe inmenging
Volgens het oordeel van John Freeman,
een Britsch Labour parlementslid, dat kort
Suomi, Finland, behoort tot Scan
dinavië en zijn Godsdienst is dan ook
Protestant. Zijn volk bestaat uit
harde werkers van democratische
geestesgesteldheid. Reeds direct in
1917 kregen de Finsche vrouwen
kiesrecht.
Hoewel in vele opzichten eenvoudig,
kan Finland bogen op hooge uitingen
van cultuur op muzikaal gebied
(Sibelius' werken), litterair (Sally
Salminen, Sillanpad, Linnankosky
en sportief gebied (athleten als Nur-
miNikkanen enz.)
geleden een reis naar Finland heeft ge
maakt, en in ..Tribune'' zijn ervaringen
weergeeft, zijn Ruslands voorwaarden
met zorg samengesteld: de Sovjet-Unic-
heeft zich van een goed deel verzekerd,
zonder de rest van het land ten doode te
doemen. Ook bemoeien de Russen zich
haast niet met de binnenlandsche politiek
van het land.
De regeering is een ware coalitie: vijf
radicaal socialisten en communisten, vijf
sociaal-democraten, vijf leden van de boe
renpartij en een Zweed. De communisti
sche politiek, zooals van den minister van
binnenlandsche zaken bijv., zou stuiten op
een mengelmoes van hilariteit en koppig
verzet. Er is overigens niet veel sprake
van een specifiek communistische politiek,
aangezien de partijen "net in groote lijnen
eens zijn over het beleid in de belangrijk
ste aangelegenheden, die alle den herop
bouw en den terugkeer tot normale ver
houdingen betreffen
Weinig eten en veel geld
De voedseltoestand is niet rooskleurig.
Weliswaar is het aantal calorieën 1700
per dag voldoende om het leven bij te
houden, maar veel is het niet, het tamelijk
-gure klimaat in aanmerking genomen.
Het is een gelukkige omstandigheid, ,dat
de Fin een eerlijken aard heeft. De zwarte
handel, is daarom tot een minimum be
perkt. Er zijn wel schaarsche voedings
in den loop der laanste maanden, hebben
wij meermalen geschreven over het ha-
ren- en industrieterrein dat de gemeente
Haarlem in den Waarderpolder (in de na
bijheid van het Noorder Buiten Spaarne)
aan het aanleggen is. Daaruit is gebleken,
dat er van dit complex, dat (niet medege-
rekend de havens en de wegen) in totaal
een oppervlakte van niet minder dan 55
HA krijgt, nog slechts een zeer klein deel
gereed is. Voor kleine industrieën was
niet meer dan 4 a 5 HA beschikbaar.
Eenige preceelen daarvan zijn reeds ver
kocht.
In 1942 was men bezig een stuk van on
geveer 4 HA terrein op te hoogen dat
in het bijzonder bestemd is voor grootere
industrieën. Deze gronden hebben name
lijk een diepte van 90 meter en zijn aan
vaarwater gelegen. De Duitschers hebben
dit werk evenwel stopgezet. Toen de be
vrijding kwam bleek het onmogelijk te
zijn zand voor de ophooging te verkrij
gen. Nu is het eindelijk gelukt daarvoor
een regeling te maken. In de volgende
raadsvergadering komt dan ook een voor
stel van B. en W. aan de orde om een
credie* beschikbaar te stellen om het in
1942 stilgelegde werk af te maken. Uit
dit voorstel zal wel blijken, dat de zand-
aanvoer thans veel meer zal kosten dan
in 1942. Het is evenwel zeer ongewenscht
het werk langer uit stellen, omdat het
van belang is, dat de bedoelde industrie
terreinen zoo 6poedig mogelijk beschik
baar komen. Er zijn namelijk verschillen
de gegadigden voor gronden. Wü Haarlem
dus succes hebben met zijn haven- en ifl-
dustrie-complex. dan is het noodzakelijk,
dat binnen afzienbaren tijd grond be
schikbaar komt.
Buiten den grond voor kleine in
dustrieën, die nog niet geheel verkocht Ï6.
komt er dus binnerakort 4 HA voor
grootere indus-trie bij. Dan zal dus onge
veer 1/5 van het voor industrie bestemde
terrein bouwrijp zijn. Gerekend wordt dat
men daarmee den aUereersten tijd zal
kunnen volstaan Maar met de ophooging
van de andere terreinen zal natuurlijk
niet gewacht worden tot het laatste stuk
grond verkocht zal zijn.
Oorlogsmisdadigers
opgespoord
Het bureau voor opsporing van oor
logsmisdrijven te Utrecht heeft een aantal
misdaden opgehelderd, welke in Utrecht,
Woudenberg, Renswoude, Scherpenzeel
en Veenendeel door zeven leden van de
Sicherheitspolïzei zijn gepleegd. Deze lie
den bevinden zich reeds in Nederlandeche
gevangenschap. Zij hebben zich schuldig
gemaakt aan plundering en mishandeling
en door hun optreden hebben meer dan
vijftig memschen in de provincie Utrecht
het leven verloren.
De Fin stelt den hoogsten prijs op
zijn onafhankelijkheid, wat ook wel
gebleken is uit zijn hardnekkig ver
zet tegen den Rus. Helaas heeft hij in
1941 op het verkeerde paard gewed
en zich in de onbezonnenheid van het
oogenblik laten meesleepen in een
nieuwen strijd tegen Rusland, dat
sterker bleek dan men gedacht had.
Nu is Finland een overwonnen land,
doch het Finsche volk is geen over
wonnen volk. Het leeft voort en wil
voortleven.
gronden beschikbaar
IX» Zuidhavcu van Helsinki. Finlands Roofstad, niet op den achtergrond de
Nieolaikerk. Bij de bombardementen in 1940 is het rechtsehc huizenblok verwoest