Geen Atoombomfabriek
Natuurbeschermingsraad
in de Watergraafsmeer
Psychologie en Paedagogie
bij het Leger
Belangrijke taak voor
Samenwerking
met bestaande instanties
De voorloopige natuurbeschermings
raad, die binnenkort officieel zal wor
den geïnstalleerd zal een tweeledige
taak hebben. Eenerzijds zal zij zich bezig
houden met de voorbereiding van een
wet op het natuur- en lanclschapschoon.
terwijl de raad anderzijds de taak zal
hébben, alle materie op het gebied van
natuur- en landschapschoon te coördi-
neeren. In verband hiermede zal een
nieuwe samenwerking bestaan tusschen
den raad en de verschillende departe
menten en instanties op het gebied van
de natuurbescherming. De raad is in
gesteld en ressorteert onder het mini
sterie van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen.
In een zoo dicht bevolkt land als Ne
derland is het een cultureel belang, om
de natuur te beschermen en te verzor -
gen. Dit laatste heeft zoowel voor als
tijdens den oorlog nog wel het een en
ander 11 wenschen overgelaten en thans,
daar zooveel verloren gegaan is, deed
zich reeds vrij spoedig de behoefte ge
voelen aan een lichaam, dat zich met de
natuurbescherming bezig houdt.
De Natuurbeschermingsraad zal daar-
b" gesteund worden, door een binnen
kort in te dienen wet. waarbij de be
voegdheden van het ministerie van
O.. K. en W. op het gebied van de na
tuur- en lanüschapschoonbescherming
aanmerkelijk uitgebreid zullen worden.
Er zijn twee opvattingen van be
scherming van natuur en landschap.
Men kan de conserveerende manier toe
passen. hetgeen dus inhoudt, een fraai
stuk natuurschoon in den bestaanden
toestand te bewaren of en dit mag
vooral thans de belangrijkste manier
genoemd worden men kan toezicht
houden op en richtlijnen aangeven voor
den landschappelijken opbouw en ver
zorging. Het zal vooral op het laatste
terrein zijn, dat de Natuurbescher
mingsraad zich zal bewegen. Het is van
het grootste belang, dat. we in de toe
komst leven in een harmonisch land
schap en niet in een cultuursteppe. In
de jongste troonrede liet de Koningin
zich in. dezen geest uit, toen zij zeide,
dat bij het herstel van het geschonden
landbouwbedrijf aan de aankleeding
van het landschap bijzondere aandacht
zal worden geschonken.
Dit houdt in, dat er door landschaps
adviseurs en -architecten bij de natio
nale wederopbouw op gelet zal wor
den, dat ruilverkavelingen. inpol
deringen, kanalisatie en zoo voort, ook
esthetisch verantwoord zijn. Naast
cultuurtechniek zal voortaan de natuur-
techniek een voorname plaats in moeten
nemen. De landschappelijke verzorging
van ons land is van het hoogste belang,
omdat na den inspannenden arbeid,
dien de wederopbouw op alle gebied
met zich medebrengt, de natuur gele
genheid moet bieden voor ontspanning.
De recreatieve kant van het natuur
schoon is bij de steeds dichter worden
de bevolking van ons land een uiter
mate belangrijke kwestie. Op dit gebied
heeft de rijksdienst voor het nationale
plan een natuurruimte en een recrea
tieplan uitgewerkt, welk plan door den
raad onder oogen van de verschillende
gemeenten en rijksdiensten gebracht
zal worden.
Het is niet de bedoeling, dat de na -
tuurbeschermingsraad een nieuwe in
stantie met een uitgebreid ambtenaren
apparaat vormt. De raad beoogt slechts
samenwerking met de bestaande instan
ties en heeft een adviseerende taak.
Veel is onherstelbaar vernield, zooals
b.v. het vogeleiland „De Beer", dat in
een waar bunkerdorp is herschapen.
Hiervoor zal naar een ander vogel
reservaat moeten worden omgezien.
Ook het Nederlandsch boschbestand
heeft zware verliezen geleden en moet
weer worden aangevuld. De afneming
van de woeste gronden is verder ont
stellend. Veel is, door den grooten voed-
selnood. omgezét in bouwland, waaraan
momenteel echter weinig te doen valt.
De leuze „Spaart het weinige, dat ge
spaard bleef" heeft nog niets van haar
waarde verloren.
Het gaat door,
het gaat niet door
en zoo ga je maar door
Donderdagmorgen kwam het offieieele
bericht: vanmiddag 6 uur een zware ex
plosie; Trawlerkade wordt ontruimd; ra
men en deuren open. Gaat niet door als
de windrichting ongunstig isr Later offi
cieel bericht: ontploffing gaat niet door.
Dit bericht was afkomstig van den Leger -
persdienst.
In ons blad van Donderdag konden we
nog juist het derde bericht opnemen,
welk derde bericht het tweede introk.
Dus het ging wel door.
Dan gaan dus half zes de sirenes weer
loeien. En moeten zes uur de ramen en de
deuren weer open en moet de Zuidzijde
weer ontruimd worden.
Maar er loeiden om half zes geen si
renes; de ramen en de deuren behoefden
dus niet open en de Zuidzijde behoefde
niet ontruimd te worden.
Summa summarum was het dus zoo:
het gaat door, het gaat niet door, het
gaait wel door enhet ging niet door.
Tot een volgenden keer dus.
Nederlandsche functies
bij de U.N.O. I
Vier lichamen, welke deel uitmaken van
de organisatie der Vereenigde Volken,
hebben thans Nederlandsche voorzitters
nl. de Veiligheidsraad (van Kleffens), het
wetenschappelijk en technische comité
van de commissie voor de atoomkracht
(prof. H. A. Kramers), de commissie van
deskundigen van den Veiligheidsraad
(Beelaerts van Blokland) en de commissie
voor de toelating van nieuwe leden (R.
Fack).
H.O.S.C.-nïeuws
De Hoogoven Schaakclub hield een
gongwedstrijd voor haar leden in het
clublokaal café Royal" aan den Wijk
aan Zeeërweg. Het was een gezellige
avond en er werden partijen gespeeld,
waarin men zonder blikken of blozen da
mes en torens weggaf en toch nog win
nen kon, doordat de tegenpartij nog kwis-
tiger met haar stukken was. De prijswin
naars waren: 1 Veldheer. 8 p.: 2 Suiker
7V2 p 3 G. L. de Haas 7; 4 Zandbergen
7 p.; 5 J. C. de Haas 6V2 P-i 6 Spijker 6
p.; 7 P. Visser 6 p.; 8 Zeilstra 6 p.; 9 v.
Rij 5V2 en de Bruin 5V2 P-
De prijzen bestonden uit boekwerken.
Wel komt er een
Cyclotron
In de zitting van Vrijdag 2 Augustus
heeft de gemeenteraad van Amsterdam
besloten een bedrag van f 17.000 ter be
st hikking te stellen voor de werkzaamhe
den op het terrein van de voormalige
gasfabriek in de Watergraafsmeer ter
vestiging van het instituut voor kern-
physisch onderzoek.
Het is de bedoeling op dit terrein het
in het Philipsbedrijf gebouwde cyclotron
Kleine misdaden uit Beverwijk
en Dmuiden berecht.
Twee Beverwijkenarer.. luisterend naar de
namen E. v. Vf. en H. J. v. d. B. klommen
Sn Juni 1946 door een raam van een perceel
aar. de Breesti-aat en verdwenen even later
in he: duister met een radiotoestel.
De president van de Haarlemsche recht
bank. die het sluitstuk van deze aangelegen
heid Donderdagochtend te behandelen
krees, vond de inkomsten van de twee „in
brekers" voldoende om een oneerlijke bij
verdienste :e vermijden en de officier was
bel hier mee eens. Eisch: S maanden met
aftrek. Mr. A. Cohen had. bij zijn bezoek aan
de verdachten, als motief voor hun daad
..armoede" vernemen; één der echtgenoolen
van de verdachten kan niet me; geld omgaan
en dan is f39 per week inderdaad niet veel.
Bovendien is v. W. niet geheel valide, zoo-
dat de uilerite clementie voor dezen ver-
oachte. volgens mr. Cohen, op haar plaats is.
Mr. O. H. .'an Wijk. die den anderen be
klaagde bijstond, wees er op. dat vandaag
tie trouwdag van zijn cliënt zou zijn en dat
de kostbare voorbereidingen tot het huwelijk
hem op het hellend pad hadden gebracht.
„Nu de bruid haar toekomstigen gade heeft
vergeven, wil ik ook de rechtbank verzoe
ken de hand over het hart te strijken".
Een diefachtige bakker.
J. R„ de bakker uit iJmuiden die in Juli
van dit jaar een fiets siai. toen hij zijn kind
naar school bracht, daarna met een vuilnis
auto achternagezeten werd en tenslotte in de
cel belandde, verweerde zich door te ver-
lellen. dat schulden, ziekte en armoede hem
moreel hadden doen wankelen.
De officier van Justitie eïschte 6 maanden
rnet aftrek, de advocaat Mr. S. v. d. Wall
wilde echter rekening houden met de per
soon van den verdachte een toevallijder
en zijn materïeele omstandigheden. Zijn
impulsiviteit wijst niet op n misdadigen aan
le. bovendien zou een onvoorwaardelijke
straf het gezin van den bakker met den on
dergang bedreigen.
Scheepvaart
fi Augustus aangekomen: Phoenix van Se-
tubal, Corsica van Londen. Armatia van
Sfax. Prinses Jui.ana van Heybrldge, Jans
yan Londen.
Augustus. VertrokkenHoward A. Kelly
naar New York, Gramborne naar Antwerpen,
Pairia naar Rotterdam. Cottiea naar Antwer
pen, Tyro naar Antwerpen. Stal naar Rot
terdam.
Marktbericht van Donderdag
De trawlers besomden f 23.446.
Verdere besommingen: Motorlogger KW
78 f 6828.
Kustvisschers: TX 37 f2816. VD 60 f528,
HD 210 f58. KW 160 f121, JJM 210 f 4500. UM
215 X 288. IJM 216 f 753. ÏJM 202 156. 1JM 249
f 596. IJM 250 f 110, UK 243 782, UK 53 f883.
UK 121 i 577. UK 44 f 1029. UK 174 f 58. UK 8G
479, UK 169 543. UK 36 £539. UK 105 f 4
Prijzen in de vrije markt: Wijting £14,50—
113: poontjes 19: Kabeljauw II f 15—f 12;
kabeljauw III fii: gr. schelvisch £27—£21;
ma. schelvisch 127—121; kl.md. schelvisch
i 23—137: kl. schelvisch f 19—f 16: kl. schel
visch dicht 114: Braadschelvisch I 12; md.
schol f31—£24; zetschol 135—f29; kl. schol
211 f 13; bot 117, aUes per 50 kg.; zalm f 13
per K.G.
SCHEEPSBERICHTEN
Rotterdam, aangekomen: Eemshom. ce
ment; Petrie. stukgoed; Margrete. cellulose;
Hoogkerk, ledig; Actinia, ledig; Marta. ba
rakken; Empire, Gerst; Josel Bergendorff,
ledig; Dovedale. ledig; Annie, cement; Vee-
nenburgh, stukgoed; Sheringham, stukgoed;
Sprïngcrog. stukgoed; Delphinus. stukgoed
Vertrokken: Empire Fashion, ballast; Depa
ballast; Tarruss, ballast; Mirna, ballast; North!
ballast; Ino, stukgoed; Ton S, stukgoed; Wil
son E Koone. ballast; Hast 4, ballast; Red
Gauntlet, ballast.
Een speciale dienst
ingesteld
Als onderdeel van het Nederlandsche
leger is er tegenwoordig een Psychologi
sche en Paedagogische Dienst met aan het
hoofd overste dr. G. van Kalsbeek. Het
hoofddoel van dezen dienst bestaat in het
geven van onderwijs in de militaire pae-
dagogiek
Werd vroeger reeds aan de Koninklijke
Militaire Academie te Breda onderwijs in
de psychologie gegeven, thans is dit on
derricht op een nieuwe leest geschoeid en
het bedoelt voor alles practisch te zijn en
den psychologischen achtergrond van regie
men ten en voorschriften te doen kennen.
Door dr. Kalsbeek en de aan zijn dienst
verbonden officieren worden cursussen ge
geven over verschillende onderwerpen:
over massapsychologie, puberteitspsvcho-
logie, karaktervorming, over de verhou
ding van meerderen en minderen, over de
verantwoordelijkheid ten opzichte van, den
soldaat en over sexueele problemen. Voor-
loopig zijn dertig voordrachten op het
programma genomen. Daarna of liever
tegelijkertijd wordt een boek ontworpen,
dat de psychologische en paedagogische
onderwerpen van militaire zijde belicht.
In September worden voor deze cursus
sen 3000 leerlingen verwacht, bestaande
uit a.s. officieren, en onderofficieren.
Deze dienst 'heeft tot taak goede verhou
dingen in het leger te bevorderen en er
toe'mede te werken, dat op juiste wijze de
tucht wordt: gehandhaafd. Elke officier
moet leeren om zich één te voelen met
zijn troep en er toch als leider boven te
staan. Zijn overwicht moet liggen op mo
reel niveau en de voornaamheid van zijn
persoonlijkheid is belangrijker dan zijn
rang. Hij dient open te staan voor het
gedachtenleven van den soldaat, waarbij
hij zich echter heeft, te hoeden voor een
ongewenschte vertrouwelijkheid. Hij dient
streng en menschel ijk te zijn, waarbij een
stipte gehoorzaamheid in acht genomen
moet worden. In ons leger is het dankwee-
ken van zelfrespect bij de manschappen
van groot belang en de geest van kame
raadschap de team-geest kan nooit
hoog genoeg worden aangeslagen.
Dat voor een goed functioneeren van den
dienst geschikte leeraren voor de militaire
paeöagogiek noodig zijn, d.w.z. menschen.
die als militair het leger door en door
kennen en daar naast de vereischte wijs-
geerige en paedagogische studie hebben
gemaakt, spreekt wel vanzelf. Momenteel
wordt de arbeid nog door reservisten ge
daan, maar in de toekomst zullen actief
dienende officieren deze taak moeten over
nemen.
Dat de dienst van groot belang is, blijkt
wel uit het feit, dat in de vredesorganisa
tie der Koninklijke Militaire Academie de
militaire paedagogiek in het programma
is opgenomen. Wanneer een soldaat door
den staat uit het burger-milieu gelicht
wordt, dan neemt de overheid een groote
verantwoordelijkheid op de schouders ten
aanzien van zijn algemeene vorming. Bij
de intrede in het leger vallen immers vele
scheidsmuren weg en dreigen zedelijke
normen haar waarde te verliezen, zoodat
de jongemannen behooren te worden op
gevangen. Als eerste opvoeders van de sol
daten zijn de commandanten aangewezen,
en daarmee dient bij de officiersopleiding
in belangrijke mate rekening te worden
gehouden. Vóór alles en boven alles zal
daarom bij de aanstaande officieren een
geest van onkreukbaarheid en voornaam
heid in houding en gedrag moeten worden
aangekweekt.
Duitsche moeders
zoeken hun kinderen
Duitsche moeders hebben zich ge
wend tot het internationale Rooae
Kruis, de Sovjet-autoriteiten, den we
reldraad van kerken en den bisschop
van de Belijdeniskerk van Berlijn, ten
einde hulp te verkijgen bij het terug
vinden van hun kinderen, die tijdens
periodieke razzia's door de Russische
geheime politie in Brandenburg (Rus
sische zone) zijn weggevoerd. Door
deze razzia's zijn reeds zes districten
van deze provincie volkomen ontdaan
van kinderen van 13 tot 17 jaar, die,
naar een officier van de Russische ge
heime politie aan de moeders'zou heb
ben meegedeeld, worden weggevoerd
„om opnieuw te worden opgevoed". Zij
zouden twee jaar van huis blijven.
Een delegatie van moeders heeft aan
een verslaggever verteld, dat de kinde
ken geen bagage mochten meenemen en
in het gelid de dorpen uit marcheerden
in de kleeren die zij toevallig aan had
den. Per spoor worden zij naar de con
centratiekampen gebracht waar men
hen gezien heeft achter een viervou
dige prikkeldraadversperring.
Bioscoopnieuws
City-Theater. Zangers als Tino Rossi
worden er weinige geboren. Er zijn nau
welijks vier oi vijf namen te bedenken,
die op één hoogte staan. Zijn weeke, iets
gevoileerde geluid is bijzonder karakte
ristiek en heeft het groote voordeel, dat
het zich bij uitstek leent voor mechani
sche weergave. Zoo te kunnen zingen is
een voorrecht, dat op zichzelf al voldoen
de is een publiek te boeien. Men kan er
desnoods naar luisteren met de oogen
dicht en daarom is het verhaal van „M a-
r i n e 11 a" weinig meer dan de bedding
waarin de muzikale geneugten verankerd
zijn. Het ontleent zijn beteekenis noch
aan de voorhanden komische elementen,
noch aan de romantische draden, die het
om den hoofdpersoon spint, maar aan den
zang. waarvoor steeds een dankbaar film
publiek te vinden is.
Aanvoer pekelharing
Alhier zijn binnen van de haringvisseherij
de loggers KW 45 met 475 kantjes. KW 38 met
568 kantjes. KW 14 met 263 kantjes. KW 32
met 519 kantjes pekel- en steurharing.
te plaatsen. Uit het debat, dat aan dit be"
sluit vooraf ging zou men kunnen opma
ken, dat enkele leden bevreesd waren
voor dit „experiment" en blijkbaar een
onjuist verband hadden gelegd tusschen
het cyclotron en de productie van atoom
bommen.
Het maken van een dergelijke gevolg
trekking ïs op zichzelf niet verwonderlijk
omdat het cyclotron een'apparaat is, dat
gebruikt wordt bij het splitsen van ato
men. De leek denkt er al te makkelijk de
rest bij en dan is „van atoomsplitsing tot
atoombom-productie"' nog maar een klei
ne stap. In werkelijkheid echter heeft het
een met het ander niets te maken. Het
verkrijgen van atoomenergie is een tech
nische toepassing van de z.g. kernphysica,
de wetenschap die zich bezig houdt met
het onderzoek naar het binnenste van de
atomen. Het cyclotron en eventueele an
dere apparaten zijn slechts belangrijke
wetenschappelijke hulpmiddelen bij het
onderzoek op het gebied van de kern
physica. Daarenboven kan men met het
cyclotron kunstmatige radioactieve stof
fen vervaardigen, welke tegenwoordig on
ontbeerlijk zijn voor de toepassing bij
biologisch, chemisch en medisch onder
zoek o.a. het onderzoek der kankerbe
strijding en als zoodanig voor de Ne
derlandsche wetenschap van het aller
grootste belang. Het is eenvoudig onmo
gelijk om met een cyclotron atoombom
men te fabriceeren voor velen onge
twijfeld een geruststelling maar het is
begrijpelijk hoe men tot deze veronder
stelling kwam, want bij de productie van
de voor atoombommen benoodigde „grond
stoffen" en bij de installaties voor het
eocnomisch gebruiken van atoomenergie
verkrijgt men eveneens groote hoeveel
heden kunstmatige radioactieve stoffen
echter als bijproduct. Wil men in ons
land over deze voor het medisch-biolo-
gisch onderzoek zoo belangrijke stoffen
beschikken, dan is men aangewezen op
het cyclotron. Hieraan kan men zelfs nog
toevoegen dat bepaalde medisch belang
rijke stoffen wel met het cyclotron maar
niet met een atoominstallatie kunnen
worden vervaardigd. Overigens is het
cyclotron geen vinding van recenten da
tum en evenmin is het waar, zooals men
hier en daar meende, dat ons land in dit
opzicht West-Europa ver vooruit is.
Zürich, Parijs, Kopenhagen. Stockholm
hebben alle een cyclotron en in Engeland
zijn er zelfs twee. Men zou kunnen op
merken, dat deze cyclotronen wat afme
tingen betreft, aanmerkelijk kleiner zijn
dan de in het Philips laboratorium ge
bouwde. Het cyclotron, dat naar Amster
dam gaat, is een groot en massief gevaar
te, waarin niet minder dan 200 ton ijzer
en 40 ton koper verwerkt zijn. In Ameri
ka beschikt men natuurlijk over
nog grootere exemplaren, maar als men
deze mammouth-apparaten uitschakelt
kan men het Nederlandsche cyclotron
toch met eere noemen, vooral als men
daarbij denkt dat het grootendeels tijdens
de bezetting werd gebouwd, zonder dat
de speurende Duitschers er achter kwa
men en het voor zich zelf konden ge
bruiken.
Nu de gemeenteraad van Amsterdam'
een gebouw ter beschikking heeft gesteld
van het pas opgerichte instituut voor
kernphysisch onderzoek mag men ver
wachten, dat het cyclotron in den loop
van het komende winterseizoen zal wor
den overgebracht, naar de Watergraafs
meer en thans zal de stichting voor fun
damenteel onderzoek der materie kunnen:
beginnen met de omvangrijke taak van
welbewust leiding geven aan en stimulee-
ren van het wetenschappelijk onderzoek
op deze gebieden, waarop zeker nog be
langrijke ontdekkingen verwacht kunnen'
worden.
Korte reizen
der stroomtrawlers.
Dat er een goede visecherij op niet te
grooten afstand van IJmuiden is, bewij
zen de korte reizen, die sommige trawlers
hebben .gemaakt. De Olympia kwam na
een reis van 5 dagen met 700 manden
visch binnen en Vrijdagmorgen was de
Poolzee aan de markt met 800 manden,
gevangen op een reis van 6 dagen.