IJmuider Courant
15 Augustus 1945
maakte Hirohito de capitulatie
bekend
Turksch-Britsch
T ruman's antwoord
over
Palesti
na
Bulgarije en Hongarije
verdedigen zich
61e Jaargang Xo. 18405
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofd redacteur: Robert Pcerebooin
Donderdag: 15 Aug. 1046
Uitgave van de- Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 et
per kwartaal f 4.—
Een jaar geleden:
Ken jaar geleden kwam de stilte van den vrede ook over den Pacific, onmiddel
lijk na de hoogtepunten van den woedenden storm, gevormd door de atoombommen
op Ilirosjima en Nagasaki. Augustus 945 bracht verbijsterende en overweldigende
gebeurtenissen, die elkaar zoo snel opvolgden dat ze onmogelijk in hun volledige
betcekcnis tot de menschheid konden doordringen. Daarom is het wellicht doel
matig thans in rustiger tempo die gebeurtenissen nog eens aan den geest te laten
voorbijgaan.
De overeenkomst van Potsdam eischte,
dat Japan de volgende voorwaarden zou
aannemen: Ja^pansChe leiders die het Ja-
pansche volk hadden bedrogen en misleid
moeten geëlimineerd worden. Japan moet
zich onderwerpen aan een Geallieerde be
zetting. De Japansche-souvereiniteit moet
beperkt worden tot de Japansche eilan
den. De Japansche militaire macht moet
volledig ontwapend worden. De overgave
moet onvoorwaardelijk zijn. Strenge be
rechting van oorlogsmisdadigers moet
worden aanvaard.
Begin van het einde
Toen kwam Augustus 1945 met een sen-
sationeele ontwikkeling der gebeurtenis
sen:
6 Augustus werd de eerste atoombom op
Hirosjima geworpen.
8 Augustus kondigde de Sovjet-Unie aan,
dat den volgenden dag aan Japan, de
oorlog zou worden verklaard.
9 Augustus werd de tweede atoombom
tegen Nagasaki gebruikt.
10 Augustus: Na een vergadering van
Japan's oudste staatslieden bracht het
Japansche Nieuwsagentschap Domei den
tekst over van de mededeeling van de
Japansche Regeering aan de Zwitsersche
Regeering, waarin uitdrukking werd ge
geven aan Japan's bereidheid om de voor
waarden van de verklaring van Potsdam
te aanvaarden „met dien verstande, dat
bedoelde verklaring niet inhoudt eeniger-
lei eisch welke de prerogatieven van Zijne
Majesteit ais een souverein heerscher pre-
judicieert".
12 Augustus: De Geallieerde regeeringen
antwoordden dat de Keizer onderworpen
zou zijn aan den opperbevelhebber van
de geallieerde strijdkrachten.
14 Augustus: Het aanbod van de Japan
sche regeering dat door de geallieerde
mogendheden aanvaardbaar werd bevon
den, werd door Domei gepubliceerd. Den
volgenden dag las de Keizer het rescript
dat aan het Japansche volk aankondigde
het besluit tot overgave aan de geallieer
den.
19 Augustus: Afgevaardigden van de
Japansche regeering arriveerden in Manil
la om een serie conferenties van 2 dagen
met generaal MacArthur's afgevaardigden
te beginnen ten aanzien van de geallieerde
bezetting van Japan.
22 Augustus: Generaal MacArthur, die
benoemd was tot opperbevelhebber van
de geallieerde strijdkrachten, gaf een
rooster aan voor de geallieerde bezettings
operaties. dat in de daarop volgende dagen
werd uitgevoerd. Generaal MacArthur
vergezelde zelf de eerste troepen, contin
genten luchtlandingstroepen, die het At-1
sugi-vliegveld bij Tokio bezetten.
2 September: Japan capituleerde formeel
en onvoorwaardelijk aan boord van de
Missouri. De overgave vormde de eerste
nederlaag voor Japan in zijn half-legen-
dariscbe geschiedenis van 2000 jaren. Om
ringd door de macht van de Amerikaan-
sche vloot en het leger en onder de oogen
van Amerikaansche en Britsche bevelheb
bers plaatsten de Japansche vertegen
woordigers de schriftteekens die het
Pacific-conflict beëindigden.
..Als'opperbevelhebber van de geallieer-
de mogendheden", deelde Mac-Arthur de
Japanners mede. ..kondig ik aan. dat het
mijn vaste voornemen is om volgens de
traditie van de landen die ik vertegen
woordig over te gaan tot de vervulling van
mijn verantwoordelijkheden met recht
vaardigheid en tolerantie, terwijl ik alle
noodzakelijke maatregelen neem om te
verzekeren, dat aan de capitulatievoor
waarden volledig, prompt en op eerlijke
wijze wordt voldaan."
Dat het gebied van het door oorlog
geschapen Japansche rijk formidabel
was, blijkt uit de order, welke de
opperbevelhebber der Geallieerden
eischte. dat het Japansche keizerlijke
algemeene hoofdkwartier op 1 Sept.
moest uitgeven. Volgens deze order
Naar eenvoudiger
grensformaliteiten
Trygve Lie, algemeen secretaris der
U.N.Ö., heeft verklaard, dat hij aan de 51
leden van de organisatie der U.N.O. ver
zocht heeft deskundigen op het gebied van
grensformaliteiten in den herfst naar New-
York te zenden om een bijeenkomst te
houden van een speciale voorbereidende
commissie voor het vereenvoudigen der
grensformaliteiten.
werden de volgende gebieden aan de
geallieerde bevelhebbers overgegeven:
China, Formosa en Fransch Indo-
Cliina ten Noorden van 16 gr. Noorder
breedte, aan generalissimo Tsjang Kai
Tsjek van China; Mandsjocrjje, Korea
ten Noorden van 38 gr. Noorderbreedte
en Karafuto, aan de Sovjet strijdkrach
ten van het Verre Oosten; de Anda-
mancn, de Nicobaren, Burma, Thai
land, Fransch Xndo-China ten Zuiden
van 16 gr. Noorderbreedte. Malakka,
Borneo, N'ed.-Indië, Nieuw-Guinea, de
Bismarck-eïlanden en de Salomons
eilanden, aan den opperbevelhebber
van het SouthEast Asia Command; de
Japansche mandaat-eilanden, de R.vu-
kyus, de Bonin-eilanden en andere
Pacific-eilanden, aan den opperbevel
hebber van de Amerikaansche Pacific-
vloot; de Japansche eilanden, Korea
ten Zuiden van 38 gr. Noorderbreedte
en de l'hilippynen aan den opperbevel
hebber van het Amerikaansche leger.
bondgenootschap
Basis van Turksche politiek
Volgens radio Ankara heeft Recep Pe-
ker. de Turksche premier, aan de nationale
vergadering medegedeeld, dat de regee
ring de Russische nota inzake wijziging
van het verdrag van Montreux in studie
heeft. De regeering, aldus Peker, is bereid
met de geallieerden en andere belangheb
bende landen over deze wijziging te onder
handelen. waarbij Turkije echter zijn terri
toriale integriteit zal besehermen.
Sprekende over de buitenlandsche poli
tiek zeide Peker, dat het Turksch-Britsche
bondgenootschap de basis hiervoor zou
blijven vormen. Hij sprak er zijn voldoe
ning over uit. dat de betrekkingen met de
V. S. zich goed ontwikkelen. Het verdrag
van Turkije met de Sovjet-Unie is in Juli
1945 op verzoek van de laatste beëindigd.
Het zou worden vervangen door een ver
drag, dat beter aan de eischen van het
oogenblik zou voldoen. Peker betreurde
dat het. ondanks de moeite door Turkije
op dit punt gedaan, nog niet tot een nieuw
verdrag is gekomen.
Engeland niet accoord.
Een woordvoerder van het Britsche mi
nisterie van Buitenlandsche Zaken heeft
hei Britsche standpunt, dat een wijziging
van de Conventie van Montreux van 1936
door een conferentie van de onderteeke-
nende mogendheden moet worden uitge
maakt. officieel bevestigd. Toen hem ge
vraagd werd, commentaar te leveren op de
recente nota van de Sovjet-Unie aan Tur
kije, zeide hij: „Indien de Sovjet-nota
suggereert, dat een discussie over een
nieuwen status van de zee-engten beperkt
moet blijven tot de oeverstaten (Sovjet-
Unie, Turkije, Bulgarije en Roemenië) ge
loof ik niet, dat Groot-Brittannië hier
mede accoord zal gaan."
Geallieerden bezetten
gevangenis in Batavia
Gisteren heeft een detachement^Seaforth
Hooglanders, vergezeld van een vertegen
woordiger van het Ned.-Indische departe
ment van Justitie, de Tjipinang-gevange-
nis in Zuid-Batavia bezet.
De Republikeinsche autoriteiten waren
van de bedoeling van dezen maatregel in
kennis gesteld, doch zij hebben geantwoord
dat zij weigerden de overgave van de ge
vangenis aan de geallieerden te erkennen
en zij verklaarden verder te hopen, dat het
geallieerde oppercommando den maatregel
zou uitstellen.
Een geallieerd detachement heeft even
eens 't gebouw van den Republikeinsehen
landraad bezet.
Het Republikeinsche ministerie van Bui
tenlandsche Zaken heeft bij het geallieer
de hoofdkwartier ook formeel geprotes
teerd tegen het feit, dat de republikein
sche rechtspraak niet: langer kan worden
uitgeoefend in de onder geallieerde con
trole staande gebieden.
De oudste vrouw van Frankrijk, mevr.
Forter, is te Croix (nabij Rljssel) op 105-jari-
gen leeftijd overleden.
Marcel Bual, voormalig gestapo-agent.
beschuldigd van verantwoordelijkheid voor
het neerschieten en deporteeren van een aan
tal Franschc patriotten, is heden door mid
del van den kogel te Versailles terecht
gesteld.
Weerbericht
AFNEMENDE BUIIGHEID.
Verwachting geldig van Donderdagavond
tot Vrijdagavond: In den ochtend en
voormiddag plaatselijk mist. Overigens
meest licht tot lialfbewolkt met voorna
melijk in het binnenland nog hier en daar
regenbuitjes. Zwakke wind. Iets hoogere
temperatuur dan vandaag.
Het woord is aan.
Oscar Wilde:
De kunst begint eerst daar,
zuaar de nabootsing eindigt.
Door Attlee ontvangen
Uit gezaghebbende bron te Washing
ton verneemt men, dat president Tru
man zijn goedkeuring gehecht heeft
aan een compromis-voorstel inzake Pa
lestina „als basis voor discussie" met
Joodsche en Arabische vertegenwoor
digers. Volgens dit plan zouden de Jo
den geheel Galilea en Negeb, de Ara
bieren de centrale Jordaan- Samaria
provincie met de haven van Jaffa krij
gen. Er zou gestreefd worden naar een
uiteindelijke beëindiging van 't Britscli
mandaat en de volledige onafhankelijk
heid van den nieuwen Joodschen staal.
Echter zou er in voorzien worden, dat
de Britten bij voortduring het gebruik
van bases aan de Middellandsche Zee
zouden genieten.
Te Londen is officieel bevestigd, dat
de beschouwingen van president Tru
man inzake het door Anglo-Amerikaan-
sche deskundigen ontworpen plan voor
een federaal Palestina door den Brit
sehen premier Attlee zijn ontvangen.
Men verwacht, dat met het oog op de
urgentie van deze kwestie het kabinet
in speciale zitting zal worden bijeen
geroepen teneinde hel antwoord van
den president te bespreken. Nadere bij
zonderheden over dit antwoord zijn
nog niet bekend.
Beroep op verzachtende omstandigheden
„Grieksche eischen
onredelijk"
Op de plenaire zitting der Vredescon
ferentie van Woensdag hebben opnieuw
de vroegere vijanden der geallieerden het
woord gekregen.
Thans waren het Bulgarije en Honga
rije, die bü monde van hun premiers kwa
men pleiten voor zachtere vredesvoor
waarden. In hun verklaringen werd vooral
verzet aangeleckend tegen de territoriale
wijzigingen waarvan de ontwerpverdra
gen melding maken.
Zooals wij gisteren reeds meldden heeft
de Bulgaarsche premier verklaard dat de
Bulgaren „op bescheiden wijze tot den
strijd tegen Hitier hebben bijgedragen".
Vervolgens verzette de verklaring zich
tegen de eischen van Griekenland. Dit
land verlangt gebied, waarop zich geen
enkel Grieksch dorp bevindt. De schade
loosstellingen. die het vraagt, zijn onrede
lijk. Hij vergeleek de Grieksche houding
met die van de Vereenigde Staten eh van
de Sovjet-Unie, die afstand hebben ge
daan van hun recht op schadeloosstelling.
De economische toestand van Bulgarije is
slecht, en slechts door den steun der Sov
jet-Unie werd een hongersnood voorko
men. Bulgarije heeft bovendien recht op
medezeggenschap ten aanzien van de
Donau.
In het debat over de Bulgaarsche ver
klaring steunden Polen en de Oekraïne
eenigermate het Bulgaarsche standpunt.
Manoeilski, de Oekrainsche afgevaardigde.
viel in het bijzonder Griekenland aan, dat
hij ervan beschuldigde veranderingen op
de Balkan te willen forceeren, zonder
rekening te houden met de gewijzigde po
litieke omstandigheden. De Grieksche ge
delegeerde Tsaldaris verdedigde Zijn land
tegen de aanvallen, die daarop werden
gedaan. De Bulgaarsche troepen werden
in Griekenland niet slechts voor bezet
tingsdoeleinden gebruikt, en zij overtrof
fen zichzelve in wreedheid. Men vraagt
ons, aldus Tsaldaris, de nieuwe Bulgaar
sche regeering niet hard te vallen over
de fouten van de vorige, maar het nieuwe
Bulgarije, heeft de expansiepolitiek van
het oude overgenomen. Bulgarije heeft
eerst den oorlog verklaard aan Duitsch-
land. toen de Russische troepen reeds in
hei land stonden. Het ongestraft laten van
dit land. aldus Tsaldaris. zou onder deze
omstandigheden een sinistere beteekenis
hebben.
Democratie met gebreken
In de avondzitting lichtte de Hongaar-
sche premier het standpunt toe, dat zijn
land ten aanzien van het ontwerp vredes
verdrag inneemt. Hongarije is thans een
democratisch land. Er zullen weliswaar
nog wel lacunes en gebreken zijn, doch
het land ziet in dit opzicht de toekomst
met vertrouwen tegemoet. Hongarije
heeft ongetwijfeld aan den oorlog deel
genomen als partner van Duitschland,
doch men mag dit kleine lancl niet de
zelfde maatstaven aanleggen als de fas
cistische groole landen. Hongarije wenscht
met zijn buren in vrede te leven. Het
teruggeven van Noordelijk Transsylvanië
aan Roemenië zal het Hongaarsch-Roe-
meensche probleem niet oplossen. „Wij
grijpen echter met vreugde de hand, dia
door de Roemeensche regeering naar ons
werd uitgestoken" aldus de verklaring,
indien geen rechtstreeksche onderhande
lingen mogelijk zouden zijn. laat dan de
conferentie een commissie van onderzoek
naar Transsylvanië zenden.
Tenslotte verzette hij zich tegen de
economische clausules van het ontwerp-
vredesverdrag. De economische toestand
van Hongarije heeft reeds tot een enorme
inflatie geleid. Herstelbetalingen zouden
slechts mogelijk ziin door den good-will
-"er Sovjet-Unie. „Wij kunnen slechts be
talingen doen gebaseerd op den economi-
schen toestand van het land. Hiervoor
roepen wij uw medewerking in.
Heden zal Tsjechoslowakiie de Hongaar-
sche verklaring beantwoorden, waarna de
Finsche delegatie gehoord zal worden.
Te Zand voort wordt de laatste band gelegd aan bet parcours, waar aanstaanden
Zondag de nationale motorraces worden gehouden om den Grootcu Prijs van i
Zandvoort.
Een feuilleton
Nu de papiertoewijzing gelukkig
iets grooter geworden is, hebben wij
besloten weer eiken dag een feuille
ton te plaatsen. Heden beginnen wij
daarmee.
De keus is gevallen op een span-
nenden roman van Maria Sawersk.v:
„Een sprookje herleeft. Anne als
Asschepoes".