IJ muider Courant
Tien dagen incognito in Spanje
Openingsbi jeenkom sten
der commissies voor de verdragen
Plan voor nieuwen
Arabischen staal
ftio Jaargang No, 18407
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Zaterdag 17 Augustus 1040
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 cf.
per kwartaal f 4
Geen vooruitzicht op gewapenden opstand
Kapitein Francis Noel Baker, lid van
het Britsche parlement, heeft tien da
gen incognito door Spanje gezworven
en daarna vanuit Frankrijk telefonisch
zijn ervaringen medegedeeld aan de
News Chronicle, die over de waarne
mingen van den Engelschen kapitein
o.m. weet mede te deelen, dat er
Spanje blijkbaar geen opstand dreigt.
De kapitein vertelde:
„Ofschoon er zich verschillende dui
zenden manschappen aan guerilla-troe-
pen in de bergen bevinden, in Asturië
en Galicië, in de streek van Toledo en
in de Sierra de Guadarrama, bestaat er
geen vooruitzicht van een gewapenden
opstand in Spanje. Hiervoor zijn twee
redenen: ten eerste wenschen de Spaan-
sche democraten geen tweeden burger-
log, ten tweede zijn het Spaansche leger
en de politie zoo goed toegerust en zoo
sterk in aantal, dat zonder medewer
king van sommige Spaansche generaals
een staatsgreep niet de minste kans zou
hebben. De loyaliteit van het leger ten
opzichte van generaal Franco (en van
verschillende van zijn ministers) is zeer
twijfelachtig. Niettegenstaande de voor
rechten, welke het leger heden ten
dage geniet, denken vele manschappen
toch aan de toekomst. Telkens wanneer
de geallieerde druk op Franco ver
zwaard wordt, beginnen deze personen
te wankelen.
Dan komt er uit Londen of Washing
ton weer een verklaring, welke door
hen wordt uitgelegd als een hernieu
wing van de bedoeling om niet tot in
terventie over te gaan, en opnieuw be
sluiten zij het regiem te blijven volgen.
Boven ai'les neemt de doortastendheid
van de veiligheidsdiensten toe.
Ik besprak ook de kwestie van eco
nomische sancties. Ieder, dien rk er over
sprak, zeide mij dat het een verdraaiing
van feiten was het voor te stellen, alsof
een blokkade van Spanje zou neerko
men op de hoofden der arbeiders. De
arbeiders zouden gaarne bereid zijn nog
grootere ontberingen te lijden voor en
kele maanden, wanneer deze ontberin
gen tot hun bevrijding zouden voeren.
Doch in feite zijn de voedingsmiddelen,
welke heden ten dage in Spanje
schaarsdh zijn (b.v. olie) juist schaarsch
door het feit dat zij door de Spaansche
regeering worden uitgevoerd. Wanneer
de export van voedsel werd stopgezet,
zou de Spaansche arbeider er niet slech
ter, doch beter aan toe zijn.
Niet de sluiting van de Fransch-
Spaansclic grens heeft in de lente
van dit jaar het regiem verstevigd,
doch de verklaringen van de zijde
der geallieerden, welke, ten rechte
of ten onrechte, in Spanje werden
opgevat als uit te drukken, dat de
desbetreffende regeeringen bereid
waren het voortduren van de dicta
tuur te tolereeren.
Twee gunstige gelegenheden heeft
men laten voorbij gaan: het einde
van den oorlog en de overwinning
van Labour in Engeland. Bij deze
gelegenheden zou een overgang naar
een andere regeering misschien wel
tot stand hebben kunnen komen,
tlians is het moeilijker geworden.
Ik ben uit Spanje terug gekomen met
een gevoel van persoonlijke opluchting,
doch tevens met groote bezorgdheid in
het hart. Het Spaansche volk. onze eer
ste bondgenoot tegen het fascisme nog
voor de tweede wereldoorlog begon,
Wie helpt de boeren
op Walcheren?
De Rijksdienst voor Landbouwherstel
deelt mede. dat zich bij het bergen van
den oogst op Walcheren nieuwe moeilijk
heden voordoen. Het ongunstige weer
maakt het noodzakelijk, dat de oogst snel
wordt geborgen. Maar op Walcheren zijn
de schuren verwoest en moet het graan
dus onmiddellijk worden gedorscht en
naar elders vervoerd. Hiervoor beschikt
men niet over voldoende dorschmachines
en boeren-wagens. Ieder, die bereid is een
dorschmachine of wagen ter beschikking
te stellen of zelf daarmede op Walcheren
te koipen werken tegen vergoeding, wordt
verzocht dit op te geven aan de inspectie
Zeeland van den Rijksdienst voor Land
bouwherstel. Zoutkeet te Goes, tel. 2543.
Twee dooden
in de mijn Julia
In den nacht van Zaterdag op Zondag
heeft in de mijn Eygelshoven een brand
gewoed, welke door het onder water zet
ten van een galerij gebluscht werd. Don
derdag begaven zich twee leden van de
reddingsbrigade, de 25-jarige J. en de 31-
jarige H. naar het uitgebrande gedeelte
om de schade op te nemen. Zij zijn hierbij
echter op onopgehelderde wijze om het
leven gekomen. De inspecteur-generaal
van het staatstoezicht op de mijnen, ir.
Wijffels, stelt een onderzoek in.
wacht op onze hulp. Het is ontdaan en
gedesillusioneerd door onze klaarblij
kelijke onverschilligheid voor het
voortbestaan van het fascisme in Span
je. Het Spaansohe volk wacht op ons,
Britten, om een initiatief te nemen: een
politiek, een diplomatiek initiatief, en
eventueel, als laatste phase, een econo
misch initiatief, tot zijn bevrijding.
Gevangenisstraf voor zwarte
handelaars in sigaretten
In Amsterdam wordt thans streng opge
treden tegen den zwarten h.3nde! in sigaret
ten. De .economische rechter iegt a!s gemid
delde strafmaat een maand gevangenisstraf
en drie maanden rijkswerkinrichting op. Een
tabakswinkeher. wiens omzet een der groot
ste in.de hoofdstad is. had clandestien siga
retten aan een straathandelaar verkocht. Bei
den kregen een maand hechtenis en werden
onmiddellijk in hechtenis genomen. De be
dienden van den winkelier kregen f 100
boete en 4 maanden voorwaardelijke gevan
genisstraf.
Joden te Haifa veroordeeld
Door een Britsch militair gerechtshof
te Haifa zijn gisteren achttien jonge
leden van de „Sternbende" tier docd
veroordeeld wegens terroristische aan
vallen op de spoorwegwerkplaatsen al
daar op 17 Juni van dit jaai\ Vier Jcod-
sche meisjes, die eveneens schuldig
werden bevonden, werden tot levens
lange gevangenisstraf veroordeeld.
Volgens Britsche officieele inlichtin
gen is een aantal illegale Joodsche im
migranten er in geslaagd om in Pa
lestina aan land te komen. Zij schijnen
met behulp van een klein zeilschip de
dichte Britsche kustblokkade te hebben
doorbreken. Zij blijken van het schip
naar de ku9t gezwommen te zijn en
kwamen ter hoogte van Caesaerea aan
land.
Volgens niet bevestigde berichten uit
Joodsche bron zou het hier 180 Joden
betreffen. Ook op andere punten zou
den Joodsche immigranten illegaal ge
land zijn. De Britsche marine iheeft het
zeilschip, dat door de immigranten werd
gebruikt aangehouden.
Het woord is aan.
Vondel:
De zaeck quam met den
naem wel zomtijds overeen.
Open brief
van het Nationaal Verbond
Eindelijk begint het werk
Het eerste stadium der Parjjsche Vre
desconferentie, dat der procedure, is
achter den rug en thans kan het eigen
lijke werk, de bestudeering der ver
dragen door de verschillende commis
sies. een aanvang nemen.
Gisteren hebben de openingsbijeen-
komsten plaats geliad van acht commis
sies. De commissies kwamen bijeen na
telkens drie kwartier pauze om hun
voorzitter, vice-voorzitter en rappor
teurs te kiezen. De rapporteurs zijn ver
antwoordelijk voor het opstellen der
rapporten, die ter plenaire zitting van
de conferentie in behandeling komen.
De eersfê commissie'," die verga-
derde, was de politieke en territo
riale commissie voor Roemenië.
Hier had een incident plaats, na
dat de Sovjet-afgevaardigde Wys-
jimky vijftig minuten lang gespro
ken had over de kwestie, dat Frank
rijk behoorde deel te nemen aan de
discussies, ofschoon dit land niet in
oorlog met Roemenië is geweest.
De afgevaardigde van Nieuw-
Zeelar.d. L. J. Jordan, protesteerde
daarna op emotioneele wijze tegen
het feit. dat de vorige spreker een
onderwerp, dat niet ter zake deed,
had behandeld. ,.Ik zou bij mijn le
ven nog resultaten willen zien", zei
hij, „we hebben weken met de ple
naire zitting verknoeid. Gaan we
nu hier ook weken verknoeien?"
Naar Jordans meening ging er te
veel tijd verloren met redevoerin
gen houden, „wauwelen" en ver
talen.
Binnenkort
voor fruit
maximumprijzen
innenkort zullen voor appelen, peren
en pruimen maximumprijzen worden be
kend gemaakt en zal met de distributie van
dit fruit worden begonnen.
De regeering stelt zich op het standpunt,
dat iedere "Nederlander in staat moet zijn
tegen redelijke prijzen een bepaalde hoe
veelheid fruit te koopen. Dit was ge
durende de afgeloopen maanden, wegen:
de abnormaal hooge prijzen, voor velen
onmogelijk. De regeering wenschte, on
danks alle moeilijkheden aan een distri
butie van fruit verbonden en ondanks alle
bezwaren van producenten en handelaren,
aan dezen toestand een einde te maken.
Om aan de algemeene en redelijke ve:
langens naar het terugkeeren tot normale
verhoudingen zooveel mogelijk tegemoet
te komen, heeft de overheid in de ver
wachting, dat het prijsniveau op een rede
lijk peil zou komen te liggen, aanvanke
lijk afgewacht, hoe de vrije handel in
fruit zich zou ontwikkelen. De prijzen
bleven evenwel zóó hoog. dat de regeering
zich genoodzaakt zag in te grijpen, om te
voorkomen, dat ook de oogst aan appelen
en peren als een luxe alleen ten goede
zou komen aan hen. die hooge prijzen kun
nen betalen.
Hoewel dus het in de hand houden van
de prijzen uitgangspunt lot de genomen
maatregelen is geweest, vergt een billijke
verdeeling van het beschikbare fruit on
vermijdelijk een distributieregeling. Sinds
het vrijlaten van den handel in groenten
en fruit ïs er in deze branche geen klan
tenbinding meer. zoodat een billijke ver
deeling over den handel reeds een distri
butieregeling voor de consumenten insluit.
De abnormale ontwikkeling van de fruit
prijzen in de afgeloopen maanden, is 'zeker
ook te wijten aan een gedeelte van het
publiek, dat tegen eiken gevraagden prijs
fruit kocht.
In de daarop volgende discussie
bleek de bedoeling van Wysjinsky's rede
niet geheel duidelijk, daar volgens eeni-
ge sprekers Frankrijk als lid van den
raad van ministers van Buitenlandsche
Zaken uiteraard zitting had in de com
missie voor Roemenië en andere Bal-
kanstaten. Andere sprekers waren weer
van meening, dat het nu niet de tijd
was zaken, het reglement of de inter
pretatie van regels betreffend. Ier spra
ke te brengen.
Ten gevolge van deze gedachtenwïs-
ling moest de bijeenkomst van de vol
gende commissie worden afgelast.
Ruim twee uur, nadat de vergadering
was aangevangen, koos men met alge
meene stemmen dr. D. Manoeilsky
(Oekraïne) tot voorzitter.
Wysjinsky diende Jordan van repliek j
en verklaarde o.m. dat een slecht hu
meur het werk nooit bevordert. Hij
stelde zich op het standpunt, dal zijn
opmerkingen correct en noodig waren
geweest, daar men alvorens met het
werk te beginnen zeker moest weten,
welke landen lid van de commissie wa
ren. Later zou men hem misschien heb
ben verweten, dat hij mei zijn bezwa
ren niet eerder was gekomen.
Per7.ië vraagt toelating
Volgens radio Teheran heeft de Per
zische regeering een nota aan de Vre
desconferentie gezonden om alsnog te
worden toegelaten, waarbij aan Perzië
volledige rechten van deelneming zou
den moeten worden toegekend. De nota
voert aan, dat Perzië de Sovjet-Unie
en Engeland tijdens den oorlog heeft
gesteund, zelf den oorlog aan Duitsch-
land en Japan verklaarde en zijn adhae-
sie betuigde aan het handvest der Ver-
eenigde Volken. De regeering verklaart,
dat het volk het als een beleediging van
zijn nationale waardigheid zou opvat
ten. indien Perzië niet dezelfde rechten
zou ontvangen als de 21 landen, waar
van verschillende minder dan Perzi had
den gedaan om de geallieerde operaties
te vergemakkelijken.
Bulgaarscli illegalen-leider
veroordeeld
Luitenant-kolonel Anto Krustef, lei
der van de „Tsar Krum". een geheime
anti-communistische organisatie in Bul
garije, werd gisteren te Sofia tot den
strop veroordeeld. Volgens de aanklacht
was het doel der organisatie cm met
alle wettige en onwettige middelen te
vechten voor de bevrijding van het
Bulgaarsche volk van de Russische sla
vernij en de communistische terreur.
Leden van de „Tsar Krum" die een ge
geven opdracht niet uitvoerden, wer
den gedood of moesten zelfmoord ple
gen.
Geen Anglo-Amerikaansche
vloot-manoeuvres
Volgens inlichtingen uit Londensche
kringen zouden geruchten over in de
Middellandsche Zee te organiseeren ge
meenschappelijke manoeuvres van de
Britsche en de Amerikaansche vloten
van allen grond ontbloot zijn. Men
acht dergelijke gecombineerde vlootma-
noeuvres onmogelijk in verband met de
ingestelde Britsche controle op illegale
invnigratie in Palestina, waaraan de
Engelsche vloot de handen vol heeft.
Reeds eerder is gemeld, dat de Britsche
vloot geen manoeuvres in de Middel
landsche Zee zou houden om deze
reden.
Aan den Britsch en
min is te r-p res ident
Het Nationaal Verbond heeft een open
brief gericht aan der. Brkschen minister-
presïdem Clement Atclee. waarin krach
tig wordt geprotesteerd legen de huidige
Britsche politiek ten aanzien van Neöer-
Jandsch-Indië.
Het nationaal verbond protesteert o.m.
tegen het feit, dat de Britsche regeering
voortgaat de „republiek Indonesia" te
steunen door haar gelijkwaardig aan ce
Nederlandsch-Indische regeering te bi-
handelen.
In den open brief wordt met veront
waardiging gewezen op de aanwezi: :eid
van nog duizenden Nederlanders in con
centratiekampen en op den steun, dien
de republikeinen van de Britsche en
Britsch-Indische troepen genieten bij het
wegvoeren van Nederlandsche eigendom
men naar het binnenland.
Na vele voorbeelden van het optreden
der Britsche legerautoriieiten in Ncder-
landsch-Indië te hebben aangehaald, con
cludeert het Nationaal Verbond, dat „de
catastrophale politiek van uw regeering
een inmenging in onze binnenlandse he
aangelegenheden beteekent en bovendien
een smet werpt op de eer van de Britsche
vlag en van het Britsche rijk".
Strenger Britsche controle
o?) Nederlandsche troepen?
Volgens inlichtingen uit gezaghebben
de Engelsche bron goiiclm de Britten
voornemens zijn hun controle over de
Nederlandsche troepen te versterken,
on trrpnd van het onderzoek dat is inge
steld naar de Nederlandsche bombarde
menten in het gebied van Bandoeng,
waar de Nederlanders Britsche orders
zouden hebben overschreden, aldus
meldt Un. Press.
Ook Indonesiërs
vinden „documenten"
Het Indonesische persbureau Arrtara
meldt dat „eenige Indonesische jonge-,
lieden, die in het geheim te midden van
de Nederlandsche strijdkrachten strij
den". de hand hebben gelegd op een
bundel documenten, waaruit de Neder
landsche strategische plannsn tot her
overing van Java zouden blijken.
Collaborateur op troon terug?
Uit gocdingelichte Arabische bron
verneemt l'nited Press dat de secreta
ris-generaal der Arabische Liga. Azzam
Pasja, aan de leden dier Liga een nieuw
plan heeft voorgelegd, dat zou voorzien
in een afscheiding van Tripolitanië va.i
de Cyrenaica en in d? vorming van een
nieuwen Arabischen staat, die Tunis en
Tripolitanië zou omvatten. De Fran-
schen zouden volgens Azzam Pasja aan
Tunis den dominion-status moeten ge
ven, terwijl de Arabische Liga haar tbe
stemming zou moeten geven voor de
vorming van een Tunisisch-Tripolitaan-
sche Unie. De positie van dezen staat
zou identiek moeten zijn met die dooi
de Fransche regeering aan de Indo-C'hi-
neesche federatie toegezegd.
De man die achter dit plan staat, zou
volgens deze inlichtingen een bekend
Arabisch schrijver, dr. Tana Hoessein
zijn. Deze zou reeds Fransche regee-
rïngskringen over het dominionplan ge
polst hebben. Arabische kringen geloo-
ven dat de Franschen dit voorstel in.
ernstige overweging zullen nemen, daar
een onafhankelijk Tripolitanië een per
manente bron van onrust zou zijn en.
een bedreiging voor de Fransche posi
tie in Tunis en in geheel Nootd-Afrika.
Het wordt voorts waarschijnlijk ge
acht dat de Arabieren de Franschen.
zouden vragen den 65-jarigen Bey,
Monsef Pasja, naar Tunis te laten te
rugkeeren en zijn troon te laten herne
men. De Bey werd door de Franschen
verbannen wegens zijn collaboratie met
de Duitschers en Italianen.
Weerbericht
TIJDELIJKE VERBETERING
Verwachting geldig van Zaterdagavond
tot Zondagavond: Gedeeltelijk bewolkt
met plaatselijk een enkele regenbui. Ma
tige wind, voornamelijk tusschen West
en Zuid. Iets hoogere temperaturen.