De wederopbouw van IJ mui den
Engelsche dank voor Velsens gastvrijheid
Een sprookje
herleeft
Een interessante wandeling van Oost naar West.
Er komt een groene strook dwars door de city.
Veel ruimte gereserveerd voor ontspanning.
IJmuiden, anno
Die stippeltjes, ja, daar gaat het na
tuurlijk om. Een uitbreidingsplan is
eei: plan voor de toekomst en de vraag
die op de persconferentie van j.l.
Maandag gedaan werdwanneer
denkt u dat het plan gereed zal zijn?"
was dan ook tamelijk naief.
Maar komaan, laten we eens onze fan
tasie scherpen en in onzen geest een wan
deling maken langs de hartader van onze
nieuwe „stad aan de zee", de hartader die
begint bij het viaduct in den Stationsweg
en die eindigt nabij den watertoren van
het Staatsvisschershavenbedrijf. Laten we
veiligheidshalve ons wanen in het jaar
2000. Dan is het zeker gereed. De schrijver
dezer regelen zal op deze wandeling uw
leidsman zijn.
We beginnen dus bij het viaduct, dat na
tuurlijk zoodanig verbreed is. dat het alle
verkeer gemakkelijk kan verwerken
De verrassingen beginnen al heel gauw,
want nauwelijks zien we den hemel weer
boven ons of daar verrijst aan onze linker
hand een groot gebouw. Het staat dus ach
ter het politiebureau: op een grooten steen
in den gevel staat: Gymnasium. Dat ligt
daar mooi in het centrum der gemeente en
bovendien in de onmiddellijke nabijheid
van het station, zoodat de spoorstudenten
maar een heel klein eindje te wandelen
hebben.
Een ander nieuw gebouw zien we aan
den rechterkant, nog vóór de Willebrord-
straat begint: het blijkt een U.L.O.-school
te zijn. Er is een flink plein voor, zoodat
de leerlingen niet op den drukken ver
keersweg behoeven te spelen of te ravot
ten. Dit geldt natuurlijk ook voor de gym
nasiasten. wanneer die nog neiging moch
ten vertoonen om wild te worden.
We zetten onze wandeling voort.
Welk groot gebouw zien we daar recht
voor ons, daar waar vroeger ..de beurs"
Dat is het raadhuis. Het staat keurig in
het groen, het doet zelfs denken aan het
Hilversumsche raadhuis en dat kon ook
niet anders, want de naam Dudok is nauw
met het opbouwplan van Velsen verbon
den Voor het complex van den raadhuis-
bouw gaan we linksaf, volgen de beplan
ting en komen dan spoedig aan den Wil-
lemsbeekweg, die echter niet op z'n oude
plaats ligt, doch wat naar het Noorden is
verhuisd. Voordat we rechtsaf gaan, loo-
pert we voorbij den schouwburg, die aan
den Zeeweg staat, recht tegenover den ver
legden Willemsbeekwcg. Het Patronaats
gebouw ligt verscholen achter een rij
flinke winkels. En aan de rechterzijde van
den Willemsbeekweg, aan den zoom van
het Raadhuisplantsoen verrijst al weer een
flink gebouw. ..Hotelja. niet meer
Hotel-Nummer Eén. Laten we het Hotel
Stille reederijen''
Maar het zal
niet lang meer duren
Van de ruim 20 reederijen, die IJmuiden
rijk is. zijn er eenige. welke nog geen
schepen in de vaart hebben Zoo is er bij
voorbeeld de reederij „Spitsbergen" die
vóór den oorlog met één trawler voer.
Haar schip werd in Engeland voor marine
doeleinden gebruikt, maar naar ons werd
medegedeeld zal de trawler binnen den
tijd, dien de betreffende scheepswerf zich
gesteld heeft, weer in oude glorie ter visch
vangst gaan. Een trawler van de reederij
Neetiandia zonk in de IJmuider haven,
zoodat deze onderneming thans geen sche
pen meer bezit en de derde „bootenlooze"
reederij, de Neerlandia II, wier trawler
„Libra" eveneens onder dienst geweest is.
heeft dit schip ook naar een werf gestuurd
om het weer tot een visschersboot te laten
ombouwen
„Het Raadhuis" noemen. We wandelen
verder langs den fraaien, ongeveer 30 M.
breeden boulevard. De Rembrandtlaan
isverdwenen, maar we komen aan
een ongeveer 70 M. breede laan die dwars
op de hoofdader loopt. Rechts van ons _is
het Oosterduinpleïn en in de verte zien we
het nieuwe postkantoor 9P dit plein, ter
wijl links een groote kerk te zien is. Dit
is de nieuwe Gereformeerde Kerk, die
staat aan den Zuidelijken rand der be
bouwing. Daar achter lagen eens de ter
reinen van V S.V. en Stormvogels.
Zeshonderd Meter verder langs deze
heirbaan komen we aan een fraai plein.
Juist tegenover ons staat een groot ge
bouw. Het is de Aula, recreatieoord voor
cultureele doeleinden. Dit plein, waarop
we verder nog een bibliotheek en een
museum vinden, is het nieuwe cultureele
centrum van de stad aan de zee en tevens
geografisch het centrum van een breeden
gordel, die loopt van het Kennemerplein
tot den rand der bebouwing. Een Katho
lieke kerk sluit deze gordel in het Noor
den (aan het opgebroken deel van het
Kennemerplein) en een Ned. Hervormde
Kerk sluit hem aan het Zuiden af. Verder
wordt een deel van dezen gordel ingeno
men door eenige lagere scholen met daar
bij behoorende sehool-lurnvelden.
De heirweg zet zich, iets smaller dan
vóórdat hij het plein bereikt, met een knik
voort naar de verlengde Havenkade, die
hij bereikt nabij de Visscherijschool en de
Burgemeester Rambonnetlaan. Er is na
tuurlijk een verbinding met den Strand
weg.
Iets rechts van ons, ongeveer tusschen
de Visscherijschool en de Visschershaven
zien we al weer een nieuw gebouw. Dit is
het Visscherij-Instituut dal dus staat in
het centrum van het groote bedrijf, waar
aan IJmuiden zijn opkomst te danken
heeft.
De verkeersader heeft met haar groot
ste breedte van ongeveer 30 M. een geheel
recht eind van 1350 M of een kwartier
gaans. Zij vormt de directe verbinding
tusschen den schouwburg aan den Zeeweg
en de Aula op het plein in den nieuwen
gordel. De breede boulevard heeft aan
beide zijden dus een monumentale af
sluiting.
Kindermiddag
voor vacantiefeest
Het slechte weer was oorzaak, dat het
vacantiefeest van den Algemeenen Neder-
landschen Vrouwenbond op 15 Augustus
niet doorging. De kinderen zullen echter
niet teleurgesteld worden, op 4 September
zal in de Griffioen aan de Frans Naere-
boutstraat een kinder-variété gegeven
worden, waar alle kinderen, die nog hun
„feestkaart" hebben, toegang krijgen.
De middag begint om 2 uur en wordt
verzorgd door Van Meurs' kindervariété.
De liaring lokt
Het feit, dat de groote vraag naar ver-
sche haring zich blijft handhaven met het
gevolg, dat de vischhandel voor dat ge
wilde vischje den maximumprijs, kan be
talen, lokt steeds meer trawlers ter ha-
ringvisscherij. Thans hebben de Isabel, de
Shamrock en de KW 168 haringnetten aan
boord genomen.
De stoomtrawler Vikingbank IJM 183
die Dinsdag met ruim 2000 kisten aan den
afslag was, heeft nu vijf haringreizen ge
maakt en in totaal 10000 kisten aange
voerd met een totaal aan besommingen
van ruim f 170 000
Agenda voor Velsen
Woensdag 28 Augustus.
Thalia Theater: In handen der nazi's,
19 en 21 uur.
Bioscoop De Pont: De avonturen van
Marco Polo, 20 uur.
Donderdag 29 Augustus.
Geen bioscoop.
Velsensche zaken
voor het Tribunaal
Voor de Tweede Kamer -van het Tribu
naal te Haarlem had zich gisteren te ver
antwoorden P. R. uit Velsen voor het feit
dat hij van 1940 tot 1942 lid was geweest
van de N.S.B. Deze bijna 60-jarige scheeps
timmerman verklaarde, op de vraag van
den president Mr. F. v. d. Goot hoe het
kwam dat hij lid was geworden in 1940,
dat dit gebeurd was omdat zoovele voor
aanstaanden- in Velsen lid waren geweest
en dat hij- zien toen ook maar had iaten
overhalen. „Ik moet toen wel een rare
kronkel in mijn hersenen gehad hebben",
verklaarde verdachte nu deemoedig Maar
hetgeen hij nu vertelde klopte niet met
zijn destijds voor de P.O.D afgelegde
verklaring. Toen hem hierop gewezen
werd, verklaarde hij dit door het feit,
dat hij bij zijn verhoor niet heelemaal
normaal was geweest, waarop mr v. d.
Goot de vraag stelde wanneer hij dan
eigenlijk wel normaal was.
De verdediger bracht naar voren dat
verdachte, hoewel scheepstimmerman
zijnde, nooit voor de Duitsche Weermacht
had gewerkt en dat hij bovendien in 1942
als lid bedankt had. omdat hij tegen de
hevige Jodenvervolgingen was en het af
keurde dat in de ..beweging" zooveel
Duitsche manieren werden nageaapt Na
den verdachte zelf nog gehoord te hebben
deze bevindt zich reeds sedert eenigen
j tijd in voorloopige vrijheid bepaalde de
president de uitspraak over veertien .da
gen.
De verdediger, mr. Hellema, noemde de
zaak van M. van H.- geb. van der S een
tragisch geval. Deze vrouw was in 1940
lid van de N.S.B. geworden, omdat haar
man, die ook geïnterneerd is. lid van
deze beweging was. Zij had verder nooit
aan politiek gedaan en ook tijdens haar
lidmaatschap had zij geen actief deel ge
nomen bij het maken van propaganda of
iets van dien aard. Zij was reeds ander
half jaar geïnterneerd, terwijl haar drie
kinderen, resp. twee, zes en negen jaar
oud, bij haar ouders waren ondergebracht
Na uitvoerig verhoor ging het Tribunaal
voor dit geval tot onmiddellijke invrij
heidstelling óver
H. S., van beroep groentehandelaar,
stond terecht voor het feit, dat hij in 1943
sympathiseerend lid en in 1944 begunsti
ger van de N.S.B. was geworden en lid
van den Nederlandschen Volksdiens:.
Verdachte ontkende lid van den Volks-
dienst geweest te zijn en verklaarde dat
hij sympathiseerend lid was geworden uit
angst. Het bleek, dat hij ui: een gezin
kwam waar de vader een aanhanger was
geweest van Domela Nieuwenhuis In
Velsen ging de familie S. dan ook voor
communistisch door. Toen de W A-man
W. hem in 1943 op straat was te
gen gekomen en had gezegd: „Wat. ben
jij ook nog vrij. je heele familie hoort in
hei concentratiekamp thuis; er is al plaats
voor jullie besteld", had hij zoo n 'angst
gekregen, dat hij zich als sympathiseerend
lid was gaan melden.
De verdediger probeerde aan te toonen,
dat verdachte een zwaar neurastemicus is,
die aan angslcomplexen lijdt. Uit angst
voor het concentratiekamp had S. zich
gemeld. Verdediger bFacht o.a naar vo
ren. dat tijdens de bezettingsperiode ve
len uit angst gehandeld hadden, b.v. bij
het inleveren van radiotoestellen Verder
trok hij de juistheid in twijfel van een
schriftelijke verklaring van den beruchten
politieman C. L., die verklaard had. dat
verdachte hem verzocht had sroente te
mogen leveren voor de gevangenen in de
cellen van het politiebureau te Velsen.
Ook in deze zaak zal uitspraak worden
gedaan over veertien dagen.
„HOE KOM IK ER AF"?
Onder dezen titel zal Woensdag 4 en
Donderdag 5 September in Thalia een
revue ten tooneele gebracht worden on
der auspiciën van Frits Schakels. Het
schouwspel, dat 25 tafreelen beslaat,
wordt muzikaal omlijst door het orkest
van Joon Ketting
Marktbericht van Maandag
Aanvoer versche visch 4200 kisten, versche
haring 2200 kislen
Besomming haringlrawier Utrecht IJM 76
f :i5.760. Besommingen versofce visch irawlers
f42.236 Verdere besomminpyi:
Zweedsche kotter: GG 47.4T 10.770.
Motorloggers- KW 227 f 5394. KW 84 f 4600,
KW 59 f 3205, KW 173 f3184. KW 33 f 2496.
KW 107 f2871. KW 24 f 4371. KW 89 f 3036. KW
104 f 2928.
Kustvisschers: IJM 23 f2202. IJM 27 f1661,
KW 21 f 2095. KW 94 f 2228, KW 10 f 2971 KW
53 f 872. IJM 224 f 2872. IJM 318 f 1024. HD 119
f 128. UK 244 f 1887. UK 234 f973.
DINSDAG
Aanvoer 600 kisten versche visch. 5250 kis
ten versche haring
Besommingen hai ingtrawjers" Vikingbank
IJM 183 f 36.948; F.wald I.TM 49 f 23 74G; Gloria
IJM 37 f31.969 Versche vischtrawler f8160.
Verdere besommingen: Motorloggers: SCH
99 f 3703. IJM 264 f 4644.
Kustvisschers: UK 174 f 149, UK 119 f 124,
IJM 224 f129. KW 199 f118.
SANTPOORT
Santhaezen tegen
Plantsoenendienst
De Santhaezen hebben hun voetbal
wedstrijd tegen den Plantsoenendienst,
met 10 man spelend, mei 24 verloren.
A.s. Maandagavond om zes uur wordt
een revanche-wedstrijd gespeeld op het
H.B.S.-terrein.
,jU hebt een zeer hooge opvatting van gastvrijheid"
Op onze lessenaar liggen twee brie
ven uit Engeland. Een daarvan is aan
ons geadresseerd en geteekend door
Sonia Sadler. 40 Holton Road Barrv;
de tweede ontving de heer Horbeek,
een der leden van het comité, dat de
ontvangst verzorgde van de Engelsche
meisjes, die van 217 Augustus IJmui
den of Velsen bezochten.
Deze brief was afkomstig van Ho
well' School te Llandaff in Glamorgan.
Beide brieven getuigen van een groote
dankbaarheid voor het genotene. Men
oordeele zelf uit de vertaling der brieven,
waarin o.m. geschreven wordt:
Ik schrijf namens de meisjes van Car
diff en Zuid-Wales die Velsen bezochten
van 217 Augustus.
Ik wilde u doen weten hoe dankbaar
wij ons voelen ten opzichte van u allen
voor de heerlijke vacantie en uw onuit
puttelijke vriendelijkheid voor ons.
Gedurende ons bezoek hebben wij
vrienden gemaakt, die we nooit zullen
vergeten. Wij beseffen, dat het uitsteken
de programma dat we volgden, veel en
moeilijk werk met zich bracht en zorg
vuldige voorbereiding door de leden van
het comité.
Na een woord van dank aan de gast
vrouwen en gastheeren, eindigt de brief
met:
Ik sta in verbinding mét onzen plaaise-
iijken secretaris van de W F. A en zie
met groote belangstelling uit naar de
ontmoeting met onze Hollandsche meisjes
en jongens op 29 Augustus. Maar ik voel,
dat we hun nooit zoo'n heerlijken tijd
kunnen bezorgen als u ons hebt gegeven.
U hebt een zeer hooge opvatting van gast
vrijheid, maar we hopen, dat we in staat
zullen zijn, eenigermate onze waardee
ring te toonen, wanneer uw kinderen ko
men als onze gasten.
Wil onzen hartelijken dank aanvaarden
voor al uw persoonlijke vriendelijkheid
en voor het feit dat u twee kostelijke we
ken van uw va,cantie hebt geofferd aan
ons genoegen.
In een brief aan onze redactie gericht,
brengt een der meisjes dank aan allen,
die hebben medegewerkt om de meisjes
een heerlijke vacantie te bezorgen. Zij
eindigt haar brief met de hoop uit te
spreken dat zij nog eens naar Nederland
zal kunnen terugkeeren.
FEUILLETON
Anne als Asschepoes
van MARIA SAWERSKY
12)
Anne-lag reeds in haar smal meisjesbed
toen Ursel met het theeblad binnen
kwam.
Ursel, zei ze, mama heeft zich van
avond met den consul verloofd.
Zoo. dan heeft ze haar doel toch
wéten te bereiken! was het laconieke ant
woord en innerlijk voegde de oude ge
dienstige er aan toe: Het is maar goed,
da,t juffrouw Bratt haar adres heeft ach
tergelaten. Binnenkort zal wel blijken,
wat er uit dat arme kind hier zal wor
den.
Heb je ook een fleschje voor mij
in den koeler laten zetten, hoogheid?
De aangesprokene schrok uit zijn over
peinzingen op en keek in het vergenoegde
gezicht van zijn vriend. Daar stond Grott-
kau: zijn oogen glinsterden van plezier en
in zijn rechterhand zwaaide hij een stuk
papier, dat vol stond met namen.
't Is alles keurig in orde gekomen
beantwoordde hij den vragenden blik van
zijn vriend. Ik heb me met Waldemar,
den ouden huisknecht van den consul ih
verbinding gesteld. De goeie man heeft
om onbegrijpelijke redenen een zwak voor
me. Hij was direct bereid mij de lijst
van genoodigden ter inzage te geven.
Het is heel vriendelijk van je. dat je
zooveel moeite hebt gedaan, Jens.
Niet zoo plechtstatig, alsjeblieft,
broeder. Het heeft me niet de minste
moeite gekost.
Grottkau wierp de donkere cape, welke
hij over zijn witte uniform droeg, op een
stoel en nam zelf naast zijn vriend plaats.
Beiden hadden ze het feest vroegtijdig
verlaten.
Grundtvig was niet meer in de stem
ming geweest: om langer te blijven en na
dat Grottkau van het avontuur had ge
hoord, had hij zijn vriend vooruit gestuurd
met de afspraak, dat hij in de bodega van
den ouden Danner op hem zou wachten.
Hij wilde trachten van Esehberg's huis
knecht de lijst van genoodigden los te
krijgen. Aan de hand daarvan moest het
al heel gemakkelijk zijn de identiteit van
de geheimzinnige vreemdelinge vast te
stellen.
Ik geloof, dat ik je schoone onbe
kende al gevonden heb. Ernst, zei hij.
Maak geen gekheid.
Ik denk er niet aan bij zoo'n ernstige
aangelegenheid. Kijk maar eens hier.
Grundtvig boog zich over het vel pa
pier.
De meeste gasten zijn uit de stad
gekomen, ging Grottkau voort, maar zoo
als ik al zei, moet die dame in hel. zilver
uit Elmshorn zijn geweest. Het aantal
Elmshorners is zeer beperkt, zooals je
ziet. Daar heb je mevrouw Staniecki en
haar begeerenswaardige dochter Vera.
Dan de dominé en diens vrouw, twee
dochters en een zoon, de dokter met zijn
betere helft, de apotheker en echtgenoote
en nog een paar notabelen, allen vergezeld
van hun vrouw, dus paarsgewijze optre
dend, en, ondanks hun masker, zoo bekend
als de bonte hond. Nu volgen de enke
lingen, waartoe ook onze betooverde
prinses behoorde.
Schiet nou alsjeblieft een beetje op!
riep Grundtvig ongeduldig.
Rustig. Ik moet m'n conclusie 'en-
slotte ook kunnen motiveeren. De enke
lingen, dat zijn de ongetrouwde palet-
ridders, die in Elmshorn wonen en wer
ken. louter mansvolk. Er <s maar een
enkel vrouwelijk wezen onder en dat kan
dan ook niet anders dan de gezochte,
zijn.
Grottkau keek zijn vriend triomfante-
lijk aan en diens gezicht verried duidelijk
de spanning, waarin hij verkeerde.
Wie is het? Hoe heet ze. Jens?
Senta Bratt, schilderes! antwoordde
Grottkau met het noodige aplomb.
Hij was geweldig trotsch op zijn ont
dekking, welke, naar zijn meening,
Grundtvig's volle erkentelijkheid wettig
de en het was dan ook, of hij een klap
in zijn gezicht kreeg, toen zijn vriend
plotseling in een hoonend gelach uit
barstte.
Waarom lach je zoo griezelig? vroeg
hij geërgerd.
Senta Bratt ken ik, antwoordde
Grundtvig. Weet je. wie Senta Bratt is,
jij ongelooflijke ezel?
Allicht! Hier staat het: een schilde
res!
Ja, ja, maar daarnaast ook een dame
met grijs haar van ongeveer vijftig jaar!
Ik heb haar eens bij mijn tante in Kopen
hagen ontmoet. Je weet, dat tante Klara
zich bijzonder voor de schoone kunsten
interesseert. Die lijst van je is een hope-
looze mislukking, Jens!
Wat beginnen we nu? vroeg Grottkau,
zichtbaar terneer geslagen.
Tja, er zal me wel niet veel anders
overblijven dan als wijlen de prins uit
het sprookje zij het dan gewapend met
een handschoen, in plaats van een muiltje,
naar de onbekende eigenares te gaan zoe
ken. Ik wil en ik moet haar terugvinden.
Is 't zoo ernstig, m'n waarde'
Veel ernstiger dan jij je in je jeug
dige onervarenheid kun: voorstellen. Dat
meisje is niet meer of minder dan mijn
noodlot.
Een noodlot, waarvan je het gezicht
nog niet eens hebt gezien. Het kind kan
wel een aardappelneus en kal'fsoogen
hebben.
Een aardappelneus zou onder het kan
ten masker, dat ze droeg, onmiddellijk
zijn opgevallen en haar oogen ach, haar
oogen waren de mooiste blauwe kijkers,
die ik ooit in m'* leven gezien heb.
(Wordt vervolgd.)
